سخنرانی محکم جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو امریکا و تاکید بر کاهش یک‌مرحله‌ای نرخ بهره در سال پیش‌روی میلادی، منجر به کاهش نرخ فلزات شده است. در واقع هر نوع امیدی به رونق بازار فلزات از محل سیاست‌های اقتصادی ایالات‌متحده، از دست‌رفته است. در همین‌حال فعالیت‌های ساخت‌وساز جدید در چین کمابیش نصف شده است. بخش ساخت‌وساز در چین بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فلزات است، بنابراین با کاهش این فعالیت‌ها، به‌طورقطع تقاضا برای خرید فلزات روند نزولی خواهد داشت. در همین‌حال باید خاطرنشان کرد تولید صنعتی چین در ماه مه، نسبت به سال قبل برابر ۵.۶ درصد افزایش یافت که کمتر از حد انتظار بود و از رشد ۶.۷ درصدی در آوریل کندتر شد. در همین‌حال میزان سرمایه‌گذاری در بخش املاک و مستغلات این کشور نیز عمیق‌تر شده، بنابراین از مجموع موارد یادشده، می‌توان این‌طور برداشت کرد که شکل‌گیری رونق در کوتاه‌مدت در معاملات فلزات، دور از انتظار است.

نگاهی به متغیرهای اقتصادی در امریکا

در هفته سوم ماه ژوئن شواهد بیشتری از کاهش تقاضای نیروی کار و کاهش میزان پس‌اندازها در ایالات‌متحده، منتشر شد؛ این موضوع می‌تواند به احتیاط هرچه بیشتر مصرف‌کنندگان منتهی شود و بازارهای کالایی و مالی را در سطح دنیا تحت‌تاثیر قرار دهد. به‌گزارش صمت، در روز سه‌شنبه 18 ماه ژوئن وزارت بازرگانی ایالات‌متحده گزارش داد که فروش خرده‌فروشی تنها ۰.۱ درصد در ماه میه افزایش ‌یافته است؛ در حالی‌ که در ماه آوریل به‌میزان ۰.۲ درصد رو به پایین کاهش ‌یافته بود. براساس این گزارش فروش در رستوران‌ها ۰.۴ درصد کاهش یافت که نشان‌دهنده کاهش هزینه‌های اختیاری بخصوص بود، اما فروش در فروشگاه‌های مواد غذایی نیز ۰.۴ درصد کاهش یافت. شاخص‌های یادشده در بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا است و بر روند تحلیل سایر بازارها، اثرات جدی دارد.در ادامه این گزارش تاکید شده است کارخانه‌ها کمابیش طی یک سال گذشته فعالیت خوب، اما مصرف‌کنندگان فعالیت کمتری داشته‌اند. بنابراین باید این‌طور ادعا کرد که طبق داده‌های یادشده، سیگنال‌های تولیدی، نسبتا قوی‌تر بودند.فدرال رزرو اعلام کرد که تولید صنعتی در ماه مه، برابر ۰.۹ درصد افزایش ‌یافته که بسیار بالاتر از انتظارات همگانی است. این میزان سریع‌ترین رشد در نزدیک به یک سال گذشته است. در همین‌حال به‌طورمیانگین واحدهای تولیدی در این کشور در ماه مه، با میانگین ظرفیت ۷۸.۷ درصد فعالیت کردند که کمی بالاتر از انتظارات و بالاترین سطح از نوامبر گذشته است. داده‌هایی که در اواخر هفته منتشر شد نیز نشان داد که اقتصاد قوی‌تر است از آنچه داده‌های فروش خرده‌فروشی نشان می‌دهد. در حال‌ حاضر این‌طور به‌نظر می‌رسد که ارائه‌دهندگان خدمات همچنان با هزینه‌های بالاتر دستمزد مواجهند که نشان‌دهنده فشارهایی بر حاشیه سود عملیاتی است.

نرخ بهره در بازارهای اروپا

بانک انگلستان نرخ بهره خود را بدون تغییر در بالاترین سطح ۱۶ساله یعنی برابر ۵.۲۵ درصد نگه داشت. 7 عضو کمیته سیاست پولی رأی به ثابت نگه‌ داشتن نرخ‌ها دادند، 2 عضو دیگر نیز از کاهش نرخ بهره در اروپا به ۵ درصد حمایت کردند. برخی اعضا گفتند تصمیم به‌طوردقیق متوازن بود و این احتمالا نشان‌دهنده نزدیک شدن سیاست‌گذاران به کاهش هزینه‌های وام‌گیری در امسال است. نرخ تورم سرخطی در ماه مه، به هدف بانک مرکزی یعنی ۲ درصد کاهش یافت که نسبت به ۲.۳ درصد ماه قبل، کمتر است. تورم هسته که شامل غذا و انرژی نمی‌شود از ۳.۹ درصد در آوریل به ۳.۵ درصد کاهش یافت؛ بااین‌حال تورم خدمات اروپا ۵.۷ درصد بود که بالاتر از انتظارات است.گفتنی است، بانک مرکزی سوئیس برای دومین جلسه متوالی نرخ بهره را یک‌چهارم درصد کاهش داد و نرخ سیاستی خود را به ۱.۲۵ درصد رساند. اعضای کمیته این بانک در بیانیه‌ای اشاره کردند که فشار تورمی از ۳ماهه گذشته کاهش‌ یافته است. در همین‌حال بانک مرکزی نروژ، نرخ خود را در سطح ۴.۵ درصد نگه داشت. این بانک اعلام کرد که براساس ارزیابی کنونی خود از چشم‌انداز و تعادل ریسک‌ها، احتمالا نرخ سیاستی در این سطح برای بقیه سال حفظ خواهد شد و سپس به‌تدریج کاهش می‌یابد.

بحران در بازارهای آسیا

در بازارهای ارزی، ین ژاپن به حدود ۱۵۸.۸ در برابر دلار امریکا تضعیف شد. ارزش ین ژاپن در هفته گذشته به ۱۵۷.۴ در برابر دلار امریکا رسید که نزدیک به پایین‌ترین سطح ۳۴ سال اخیر بود و عمدتا به‌دلیل تفاوت نرخ بهره بین امریکا و ژاپن است. مقامات ژاپنی بار دیگر آمادگی خود را برای انجام اقدامات قاطعانه در صورت نوسانات بیش‌ازحد و سفته‌بازی در بازارهای ارز اعلام کردند. این اقدامات پس از مداخلات آنها در آوریل و مه ۲۰۲۴ برای خرید ین و فروش دلار امریکا به‌منظور تقویت ارزش ین، انجام گرفت و به‌نظر می‌رسد که تاثیر محدودی در معکوس کردن روند نزولی ین داشته باشد.

براساس گزارشات منتشرشده از داده‌های اقتصادی، گسترش فعالیت‌های تجاری در بخش خصوصی ژاپن در ماه ژوئن متوقف‌ شده و شاخص ترکیبی مدیران خرید به ۵۰ کاهش یافته است، در حالی‌ که در ماه گذشته این شاخص برابر ۵۲.۶ بود. این کاهش ناشی از افت فعالیت‌های خدماتی بود که به محدودیت نیروی کار نسبت داده شد. بااین‌حال، شرایط تجاری در بخش تولید برای دومین ماه متوالی به‌طورجزئی بهبود یافت. داده‌های جداگانه نشان داد که صادرات ژاپن در ماه مه، نسبت به سال گذشته ۱۳.۵ درصد افزایش ‌یافته که به کمک ضعف ین و افزایش قوی در حمل‌ونقل به امریکا و چین بوده است.

ضعف ادامه‌دار در اقتصاد چین

اقتصاد چین نیز در هفته‌های اخیر با مشکلاتی روبه‌رو بوده است. تولید صنعتی چین در ماه مه، نسبت به سال قبل برابر ۵.۶ درصد افزایش یافت که کمتر از حد انتظار بود و از رشد ۶.۷ درصدی در آوریل کندتر شد. سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ثابت در سال تقویمی تا ماه مه ‌نسبت به سال گذشته ۴ درصد رشد داشت، اما از دوره ژانویه تا آوریل کاهش یافت، زیرا کاهش سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات عمیق‌تر شد. در همین‌حال فروش خرده‌فروشی در ماه مه، نسبت به سال قبل، ۳.۷ درصد افزایش یافت که بالاتر از انتظارات بود و از رشد ۲.۳ درصدی در آوریل پیشی گرفت. نرخ بیکاری شهری در سطح ملی نیز در سطح ۵ درصد ثابت ماند. بانک مرکزی چین ۱۸۲ میلیارد یوآن به سیستم بانکی از طریق تسهیلات وام‌دهی میان‌مدت تزریق کرد و نرخ وام‌دهی را بدون تغییر در سطح ۲.۵ درصد نگه داشت. باتوجه به اینکه ۲۳۷ میلیارد یوآن وام قرار است این ماه سررسید شود، این عملیات منجر به برداشت خالص ۵۵ میلیارد یوآن از سیستم بانکی شد، اما بانک مرکزی با تزریق ۴ میلیارد یوآن وام کوتاه‌مدت، سهولت انجام تامین مالی را افزایش داد. بانک‌های چینی همان‌طور که انتظار می‌رفت، نرخ‌های اولیه وام یک‌ساله و پنج‌ساله خود را به‌ترتیب بدون تغییر در سطح ۳.۴۵. ۳.۹۵ نگه‌ داشتند.

بازار فلزات زیر ذره‌بین

روی: پرمیوم‌های جهانی روی در هفته گذشته ثابت باقی ماندند، زیرا علاقه فزاینده به واردات در بین تاجران چینی هنوز به افزایش نقدینگی منجر نشده و قیمت‌های بالا، تقاضا در اروپا و امریکا را سرکوب کرده است. تقاضا برای فلز روی هنوز بسیار ضعیف است، اما با کاهش قیمت‌های روی در بورس فلزات لندن، برخی مشتریان در حال مذاکره برای قراردادهای نیمه دوم سال هستند. نرخ این فلز در بورس فلزات لندن هنوز نسبتا بالا هستند و برخی مشتریان امیدوار هستند که قیمت‌ها کاهش یابند، در چنین شرایطی فعالان بازار عجله‌ای برای ثبت سفارش ندارند. پرمیوم‌های روی در اروپا در سال ۲۰۲۴ به‌طورقابل‌توجهی کاهش ‌یافته‌ و از ۲۳۰ تا ۲۵۰ دلار در هر تن طی ماه ژانویه پایین آمده‌، اما چندین شرکت‌کننده در بازار معتقد هستند که پرمیوم‌ها تثبیت‌ شده‌اند. در بازار داخلی چین، تقاضای پایین‌دستی برای شمش روی به‌دلیل کاهش مصرف این فلز در تابستان نیم‌کره شمالی، همچنان کند باقی ‌مانده است.

آلومینیوم: در هفته‌های اخیر شاهد کم‌رونقی خریدوفروش آلومینیوم در بورس‌های جهانی هستیم. کم‌رونقی بازار خریدوفروش آلومینیوم در قیاس با سایر بازارهای موازی آن، از دلایل مختلفی نشأت می‌گیرد. طبق آخرین گزارش‌های اداره ملی آمار چین، تولید آلومینیوم در این کشور در ماه مه ‌به ۷.۲ درصد افزایش یافت و به بالاترین حد خود در یک دهه اخیر رسید. این موضوع به‌دلیل چشم‌انداز رشد قوی برای بخش‌های خودرو برقی و خورشیدی افزایش یافت.

مس: در این هفته‌های اخیر فلز سرخ نیز کم‌رونق‌تر از پیش معامله می‌شود. فعالیت‌های ساخت‌وساز جدید در چین کمابیش نصف شده است. این بخش بزرگ‌ترین مصرف‌کننده مس بود که با کاهش این فعالیت‌ها، به‌طورقطع تقاضای مس روند نزولی خواهد داشت، از طرفی سخنرانی محکم جروم پاول و تاکید بر کاهش یک‌مرحله‌ای نرخ بهره در سال پیش‌روی میلادی، منجر به کاهش نرخ فلزات شده است.

گروه بین‌المللی مطالعات مس (ICSG) به‌تازگی ارقامی را منتشر کرد که نشان می‌دهد تولید مس تصفیه‌شده جهان در چهارماهه اول سال ۲۰۲۴ حدود ۵.۵ درصد و تولید اولیه تا ۵ درصد و تولید ثانویه (از قراضه) تا ۷ درصد افزایش‌ یافته است. افزایش تولید مس تصفیه‌شده جهانی در درجه اول به‌دلیل عملکرد قوی در چین و جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC)، به لطف ظرفیت توسعه‌یافته، انجام شد. تولید در سایر مناطق تنها ۱.۲ درصد افزایش‌ یافته است. چین و جمهوری دموکراتیک کنگو تقریبا ۵۴ درصد از تولید مس تصفیه‌شده جهان را تشکیل می‌دهند.تخمین زده می‌شود که تولید مس تصفیه‌شده چین حدود ۶ درصد افزایش ‌یافته است که به راه‌اندازی و گسترش چندین کارخانه ذوب اولیه و ثانویه (از قراضه) و پالایشگاه نسبت داده می‌شود.

تولید جهانی معدن مس در چهارماهه اول سال ۲۰۲۴ با ۴.۹ درصد به ۷.۳۳ میلیون تن در مقایسه با ۶.۹۹ میلیون تن در مدت مشابه سال گذشته افزایش یافت. تولید جهانی معدن در چهارماهه اول سال ۲۰۲۴ از بهبود تولید محدود در سال ۲۰۲۳ (عمدتا در شیلی، اندونزی، پرو و ایالات‌متحده) و تولید اضافی از پروژه‌های معدنی که به ظرفیت بالا می‌روند، به‌ویژه در جمهوری دموکراتیک کنگو حاصل شد. در پرو، تولید معدن مس با کاهش تولید در ابتدای سال ۲۰۲۳ که چندین معدن تحت‌تاثیر اقدامات جوامع محلی قرار گرفتند، یک درصد افزایش یافت.تخمین زده می‌شود که تولید اندونزی ۳۵ درصد افزایش ‌یافته که به دلیل محدودیت‌های عملیاتی در معادن Grasberg و Batu Hijau در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۳ ناشی از بارندگی و رانش زمین قابل‌توجه است. تولید ایالات‌متحده ۹ درصد رشد کرد که عمدتا به‌دلیل بهبودی ناشی از کاهش تولید در سه‌ماهه اول سال گذشته بود. از آنجایی ‌که تولید در معدن کبر پاناما در نوامبر ۲۰۲۳ به حالت تعلیق درآمد، در حال ‌حاضر هیچ محصول پانامایی وجود ندارد. رشد مصرف جهانی مس تصفیه‌شده عمدتا ناشی از تقاضای آشکار قوی در چین بوده، در حالی‌ که تخمین زده می‌شود که مصرف در بقیه نقاط جهان تا حدود یک درصد افزایش ‌یافته است. تقاضای ظاهری چین (به‌استثنای تغییرات در سهام اوراق قرضه / گزارش نشده) کمابیش ۶.۵ درصد رشد کرد و واردات خالص مس تصفیه‌شده به چین ۲۸ درصد افزایش یافت. تخمین زده می‌شود که سهام اوراق قرضه چین در 4 ماه اول سال ۲۰۲۴ در مقایسه با پایان سال ۲۰۲۳،کمابیش ۶۸۰۰۰ تن افزایش‌ یافته است. تا پایان ماه مه ۲۰۲۴، ذخایر مس در بورس‌های اصلی فلزات (LME، COMEX، SHFE) به ۴۵۲، ۴۷۸ تن رسید که نسبت به پایان دسامبر ۲۰۲۳، برابر ۱۱۲درصد افزایش داشت.

سخن پایانی

چین بزرگ‌ترین اقتصاد کالامحور دنیا است. ساخت‌وساز از مهم‌ترین صنایعی است که تقاضا برای خریدوفروش فلزات را در این کشور و به‌دنبال آن، سایر نقاط دنیا، تنظیم می‌کند، اما بروز بحران در صنعت املاک چین طی سال‌های اخیر، بهای فلزات را در بازار جهانی تحت‌تاثیر منفی قرار داده است. در حال‌ حاضر برآورد می‌شود فعالیت‌های ساخت‌وساز در چین کمابیش نصف شده است. باتوجه به نقش و اثرگذاری ساخت‌وساز در چین، بهای فلزات تحت‌تاثیر این شرایط قرار خواهد گرفت.