امسال ۳۸۰ هزار هکتار از اراضی این استان زیر کشت گندم رفت که به واسطه بارندگیهای به موقع شاهد افزایش تولید در این استان بودیم و با توجه به اقتصاد کشاورزی زمانی که محصول برداشت خوبی داشته باشد نوید شرایط اقتصادی بهتر برای استان را میدهد. انتظار کشاورزان از دولت این است که گندم را به صورت نقدی خریداری کند و پرداخت نیمی از مطالبات مشکلات کشاورزان را حل نخواهد کرد زیرا تکرار سناریو سال گذشته در تسویه کامل دور از انتظار نیست.
از ۱۰ خرداد برداشت گندم در این استان آغاز و تاکنون ۹۵ درصد برداشت انجام شده است، کشاورزان گلستانی نزدیک به یک میلیون تن گندم خود را به هشت مرکز فروش دولتی تحویل دادند و پرداخت به موقع مطالبات یکی از اصلیترین خواستههای آنها است. بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانهها اگر چه نرخ خرید گندم افزایش یافته است اما هزینههای تولید نیز بسیار کمرشکن شده و بیشتر کشاورزان برای کشت محصولات خود استقراض میکنند تا زمان برداشت محصول بتوانند بدهیهای خود را پرداخت کنند.
سال گذشته واریز مطالبات گندم شرایط خوبی نداشت و کشاورزان دغدغه این را داشتند که امسال چگونه پیش خواهد رفت چرا که افزایش هزینههای زندگی و همچنین هزینه کشت محصول دوم و بدهیهای گذشته روی دوش کشاورز سنگینی میکند و حتی یک روز تاخیر در پرداخت مطالبات، سنگینی مشکلات کشاورزان را دو چندان خواهد کرد. با توجه به شرایطی که کشاورزان گلستانی داشتند با پیگیریهای بخش خصوصی و مسئولان، استاندار گلستان خبر از واریز نیمی از مطالبات گندمکاران را داد.
علی محمد زنگانه، استاندار گلستان این نوید را داد که در کمترین زمان ممکن ۵۰ درصد مطالبات گندمکاران گلستان پرداخت میشود و این موضوع نیز محقق شد همچنین تولید گندم در گلستان از یک میلیون تن عبور کرده و پیشبینی میشود این تناژ تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن نیز افزایش یابد. از سوی دیگر وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده که کشور امسال به واردات گندم نیاز نخواهد داشت و در این زمینه خودکفا شده است.
استاندار گلستان گفت: با پیگیریهای انجام شده پرداخت مطالبات گندمکاران استان در قالب خرید تضمینی گندم انجام شده و حدود هشت هزار میلیارد تومان یعنی حدود ۵۰ درصد کل مطالبات گندمکاران پرداخت خواهد شد.
آنچه مسلم است خرید تضمینی برخی محصولات اساسی به منظور حمایت از تولید و ایجاد تعادل در نظام تولید، جلوگیری از ضایعات محصولات کشاورزی و جلوگیری از ضرر و زیان کشاورزان انجام میشود اما در سالهای اخیر عدم به موقع پرداخت مطالبات گندم همیشه گله مندیهای زیادی برای گندمکاران داشته است.
مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران کشور با بیان این مسئله که تاکنون نیمی از مطالبات گندمکاران گلستان پرداخت شده، افزود: بیش از ۹۰۰ هزار تن گندم در این استان خریداری شده و امیدواریم این رقم به بالای یک میلیون تن برسد تا گلستان بعد از خوزستان در رتبه دوم تولید گندم کشور قرار بگیرد.
علیقلی ایمانی گفت: کشاورزان گلستان برای کشت دوم نیازمند نقدینگی هستند و از طرفی بیشتر آنها از بانک مساعدت گرفته و با تاخیر در پرداخت بدهی بانکی، باید جریمه دیرکرد بپردازند. زمانی که کشاورزی کالایی را به دولت یا بخش خصوصی تحویل میدهند انتظار دارند که پول آن را بهموقع دریافت کنند لذا علاوه بر خرید گندم در مراکز دولتی ۴۰ هزار تن گندم بذری گلستان توسط کارگزاریها خریداری شده اما متاسفانه آنها نیز تاکنون مطالبات کشاورز را پرداخت نکردند.
وی با بیان اینکه برخی از کشاورزان با شرکتهای کارگزار بذر برای کشت گندم بذری قرار داد میبندند، افزود: این کارگزاریها با مجوزی که دریافت کردند با منابع کشاورز و منابع بانک کاسبی کرده و سود میبرند. اگر ۴۰ هزار تن گندم برای استان گلستان تدارک ببینیم با نرخ امسال به ۸۴۰ میلیارد تومان منابع نیاز داریم اما متاسفانه این کارگزاریها بدون هیچ آوردهای و تنها با یک باسکول و انبار خرید اقدام به خرید گندم بذری کشاورزان کردند.
مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران کشور به ضرورت پرداخت بهموقع مطالبات کشاورزان تاکید کرد و گفت: کشاورز وام با سود ۲۳ درصد دریافت کرده تا بتواند محصول را کشت کند و هر روزی که نتواند تسهیلات را بپردازد باید جریمه دیرکرد پرداخت کند و این یک ضرر برای کشاورزان محسوب میشود.
ایمانی ادامه داد: هر چه دیرتر این کارگزاریها پول کشاورز را بدهند، به نفع آنهاست این در حالی است که کشاورز به کمباین دار، بانک، بازاری و دیگر اقشار بدهکار بوده و همه این موارد به پرداخت به موقع مطالبات گندم گره خورده است.
در خرید تضمینی دولت موظف است قیمتهای مصوب را قبل از آغاز هر سال زراعی (آخر شهریور) از طریق رسانههای عمومی اعلام کند، اما امسال دولت با تعلل در اعلام نرخ خرید تضمینی گندم و اعلام قیمتی مغایر با شورای قیمتگذاری سبب شد تا کشاورزان به وعدههای دولت چندان خوشبین نباشند.
اگر چه تفاوت دو هزار و ۵۰۰ تومانی نرخ اعلام شده قرار بود که به صورت جایزه تحویل به کشاورز پرداخت شود اما تاکنون که گلستان در آخرین روزهای برداشت گندم قرار دارد کسی از جایزه تحویل سخنی به میان نمیآورد و به گمان این وعده هم باید در لیست تمام وعدههای محقق نشده دولت قرار بگیرد.
رئیس اتاق بازرگانی گرگان در خصوص پرداخت مطالبات گندمکاران گفت: با پیگیریهای بخش خصوصی و اتاق بازرگانی، دولت ۵۰ درصد مطالبات کشاورزان را واریز کرده که امیدواریم باقی مطالبات نیز هرچه زودتر پرداخت شود.
امیر یوسفی ادامه داد: امسال میزان تولید گندم بیش از گذشته بود و همین امر سبب شد تا مطالبات گندمکاران رقم بالایی را به خود اختصاص دهد و علاوه بر آن دولت نیز با شرایط ویژه مواجه بود که همین امر باعث تاخیر در پرداخت مطالبات شد.
وی تاکید کرد: کشاورزان انتظار دارند زمانی که کالایی برای فروش تحویل میدهند در کمترین زمان ممکن پرداخت مطالبات انجام شود زیرا بیشتر کشاورزان بدهی بانکی و یا تعهداتی به بازار دارند که اگر نتوانند بدهی خود را به موقع واریز کنند با جریمه دیرکرد مواجه میشوند.
رئیس اتاق بازرگانی گرگان با اشاره به نرخ خرید گندم افزود: قبل از اینکه کشاورز کشت محصول را انجام دهد بخش خصوصی و شورای قیمتگذاری خرید گندم را کیلویی ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان تعیین کرده بود اما متاسفانه دولت گندم را کیلویی ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری کرد و خبری از جایزه تحویل نیست.
یوسفی با بیان اینکه گندم گلستان با توجه به گلوتن و پروتئین بالاتر باید تفاوت نرخ با سایر استانها داشته باشد، تصریح کرد: اگر تاخیری در پرداخت مطالبات وجود دارد دولت باید به کشاورزان خسارت بپردازد زیرا آنان به بانکهای دولتی و غیر دولتی بدهکار هستند و چنانچه نتوانند بدهی خود را به موقع پرداخت کنند جریمه و متضرر خواهند شد. بخش خصوصی به قیمتی که گندم خریداری شده اعتراض دارد و از طرف دیگر سال هاست تلاش کردیم با توجه به کیفیت گندم گلستان نسبت به سایر نقاط کشور، با نرخ بالاتر خریداری شود اما متاسفانه این مسئله تاکنون محقق نشده است.
اگر چه واریز ۵۰ درصد مطالبات برای کشاورزانی که سالهای گذشته بدقولی زیادی در این خصوص دیدند شاید خبر خوشحالکنندهای باشد اما این دغدغه را به وجود میآورد که ۵۰ درصد دیگر چه زمانی واریز خواهد شد؟ آیا به سرنوشت جایزه تحویل سال گذشته مواجه میشود؟ نخستین فرصت دولت برای پرداخت مابقی مطالبات گندم چه زمانی است؟
کشاورزان گندم را به امید کیلویی ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان کشت کردند اما دولت نرخ آن را ۱۷ هزار و ۵۰۰ اعلام کرد و قول داد جایزه تحویل برای آن در نظر بگیرد، آیا دولت جدید دو هزار و ۵۰۰ تومان جایزه تحویل را به کشاورز پرداخت خواهد کرد؟