سرعت گردش پول یکی از موضوعاتی است که ذهن بسیاری از اقتصاددان‌ها را به خود مشغول کرده است. سرعت گردش پول و از طرف دیگر چاپ اسکناس ریالی باعث شده که ضربه‌های سنگینی به اقتصاد کشور زده شود. مشتریان شبکه بانکی از تیر ۱۴۰۳ می‌توانند بدون استفاده از پول‌های کاغذی یا کارت‎های بانکی به سادگی از طریق کیف پول ریال دیجیتال و تنها با اسکن بارکد تولید شده توسط نرم افزار‌های ارائه شده، با شیوه‌های نوین خرید‌های خود را انجام دهند.

کیف پول ریال دیجیتال

با اقدامات بانک مرکزی و توسعه فاز آزمایشی خدمت جدید و عملیاتی شده «ریال دیجیتال» در جزیره کیش، مشتریان شبکه بانکی از تیرماه ۱۴۰۳ می‌توانند بدون استفاده از پول‌های کاغذی یا کارت‎های بانکی به سادگی از طریق کیف پول ریال دیجیتال و تنها با اسکن بارکد تولید شده توسط نرم افزار‌های ارائه شده، با شیوه‌های نوین خرید‌های خود را انجام داده و یا نسبت به انتقال وجه به کیف پول سایر مشتریان اقدام کنند. طبق اعلام بانک مرکزی، بعد از طی مراحل مطالعاتی اولیه، طراحی پروژه ریال دیجیتال از سال ۱۴۰۰ و پس از اخذ مجوز‌های لازم از شورای پول و اعتبار در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت و متعاقباً اجرای فاز پیش‌آزمایشی از ابتدای سال ۱۴۰۱ آغاز گردید که پس از بررسی دستاورد‌های فاز پیش آزمایشی، فاز آزمایشی محدود این پروژه از خرداد ماه ۱۴۰۲ آغاز شد. با توجه به برنامه ریزی‌های انجام شده، با مشارکت فعال شبکه بانکی، و همکاری‌های لازم در شبکه پرداخت کشور، از تیرماه سال ۱۴۰۳ با مشارکت دو بانک ملت و تجارت پروژه یادشده وارد مرحله گسترده فاز آزمایشی با امکان بهره‌برداری عمومی خواهد شد.

ریال دیجیتال ماینینگ ندارد

رئیس بانک مرکزی اظهارکرد: ریال افشور در حال پیگیری است اگر تاخیراتی انجام شده به دلیل تعاملات با کشورهای خارجی است و به زودی نخستین ریال افشور را با کشور روسیه راه‌اندازی خواهیم کرد.

محمدرضا فرزین در مراسم رونمایی از اجرای آزمایشی ریال دیجیتال در جزیره کیش با بیان اینکه همه شواهد نشان می‌دهد ایران در حوزه بانک الکترونیک جزو برترین‌ها است و در بخش شمولیت هم توسعه خوبی دارد، اظهارکرد: امروز عموم مردم به ابزاری الکترونیکی برای انجام خدمات بانکی دسترسی دارند و این پیشرفت‌ها با توسعه دانش و توسعهIT در کشور رخ داده است.

وی ادامه داد: سهم اسکناس به مسکوکات از نقدینگی به ١.٣ درصد رسیده است و مردم به راحتی از طریق کارت‌های در دسترس می‌توانند خدمات بانکی مورد نظر خود را دریافت کنند. درباره توسعه ابزارهای بانکداری الکترونیک در ایران یکی از روسای بانک‌های مرکزی یکی از کشورهای عربی به من گفت که در ایران در مسیر یک راه روستایی و در یک جاده روستایی برای خرید محصولی اقدام کردم و آن فرد روستایی برای پرداخت وجه از پز استفاده کرد که برخورداری آن فرد از دستگاه پز باعث تعجب بسیار رئیس بانک مرکزی یکی کشورهای عربی شده بود.رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: ریال دیجیتال عملا همان اسکناس است و انتشار آن پایه پولی محسوب می‌شود.

وی با بیان اینکه البته در بانک مرکزی اقداماتی هم در رمز ارز در حال انجام است، گفت: همچنین ریال افشور در حال پیگیری است اگر تاخیراتی انجام شده به دلیل تعاملات با کشورهای خارجی است و به زودی نخستین ریال افشور را با کشور روسیه راه‌اندازی خواهیم کرد.

فرزین گفت: درحال‌حاضر، ١٠۵ کشور در بحث پول دیجیتال وارد حوزه تحقیقات شده‌اند و از بین آنها ١۶ کشور در حال اثبات مفهوم هستند و وارد مرحله آزمایشی شده‌اند و ما در مرحله آزمایشی هستیم که و بعد از آن وارد مرحله اجرا خواهیم شد تا کنون سه کشور وارد عملیاتی شدند و ایران به زودی وارد مرحله عملیات خواهد شد. آمادگی‌ها برای اجرای ریال دیجیتال در کیش به وجود آمده و زیرساخت‌های لازم در این جزیره فراهم شده‌است.

وی با اشاره به منافع اجرای ریال دیجیتال گفت: نخستین منفعت ریال دیجیتال این است که برای توسعه دیجیتال و بانکداری دیجیتال در کشور بسترسازی می‌کند و از آنجایی که در بستر ریلیتی سوار است، اقدامات برای جمع آوری اطلاعات در پرداخت را دقیق‌تر و سهل‌تر می‌کند و همچنین بطور مسقتم می‌توانیم پول را با کیف افراد پرداخت کنیم از این رو عملیات سیاست پولی را می‌تواند دقیق تر انجام داد و مهم‌تر اینکه ریال دیجیتال پدافند غیرعامل است. منفعت دیگر ریال دیجیتال کم اثر شدن تحریم‌ها است و به کاهش آثار تحریم‌ها کمک می‌کند.

رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: درحال‌حاضر، یکی از روش‌هایی پرداخت ریال دیجیتال کیو آر است که در مرحله بعد به سمت NFC می‌رویم.

فرزین با بیان اینکه از دیگر اقدامات ما در بانک مرکزی ایجاد سامانه هوشمند در حوزه ارز و نظارت است، گفت: در بخش نظارت‌ها از سامانه یکپارچه لازم برخوردار نیستم اما در در آینده نزدیک می‌توانیم سامانه متمرکز به عنوان سامانه نظارت هوشمند داشته باشیم درحال‌حاضر نظارت‌ها با تاخیر انجام می‌شود و پس از چند ماه از وقوع تخلف از آن مطالعه می‌شویم و برای نظارت‌های دقیق و به موقع در حال راه‌اندازی سامانه نظارت هوشمند هستیم.

وی ادامه داد: در حوزه ارز هم یک سامانه یکپارچه خواهیم داشت در مرکز مبادله سامانه ارز توافقی به زودی رونمایی خواهد شد. همچنین بازار سلف ارزداری به زودی راه می‌افتد و که این بازار به سامانه الکترونیکی متصل خواهد شد.

تفاوت رمز ارز با ریال دیجیتال

معاون بانک مرکزی با بیان اینکه هر کسی که در سامانه املاک و اسکان ثبت نام نکرده باشد جلوی صدور دسته چک برای آن فرد گرفته می‌شود، گفت: از ۱۵ تیرماه این مقررات جدید اعمال می‌شود.مهران محرمیان در جمع خبرنگاران درباره تفاوت رمز ارز با ریال دیجیتال اظهارکرد: ریال دیجیتال به لحاظ فن‌آوری مبتنی بر همان تکنولوژی dlt ارز رمز است اما به لحاظ کارکرد کاملا متفاوت از رمز ارز بوده و ریال دیجیتال ماینیگ ندارد و مدیریت متمرکز از سمت بانک مرکزی بر آن اعمال می‌شود و با سیاست پولی حاکم است از این لحاظ اختلاف زیادی با رمز ارز دارد. وی درباره الزام اتصال به سامانه املاک و اسکان برای صدور چک‌های صیادی، گفت: فعلا در مرحله انجام تست‌ها هستیم اما ۱۵ تیرماه این موضوع عملیاتی می‌شود. هر چند در مرحله اول جلوی صدور دسته چک را نمی‌گیریم و تا مدتی هشدار داده می‌شود اما پس از مدتی هر کسی که در سامانه املاک و اسکان ثبت نام نکرده باشد جلوی صدور دسته چک برای آن فرد گرفته می‌شود. معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی درباره چک الکترونیکی هم اظهارکرد: در ۱۲ بانک عملیات چک الکترونیکی انجام می‌شود و بانک‌های زیادی در صف مراحل آزمون قرار گرفتند اما در نهایت ظرف ۳ سال آینده چک‌های کاغذی حذف می‌شوند. درحال‌حاضر حدود ۳۰۰ هزار چک الکترونیکی در شبکه بانکی نقد شده است و هنوز به یک درصد میزان نقدشوندگی چک‌ها نرسیده و عمده چک‌ها هنوز کاغذی هستند.

حذف واسطه در رمز ریال

از آنجایی که رمز ریال با هدف و برنامه قبلی راه‌اندازی می‌شود، مزایای مهمی دارد. کاربردی بودن آن و نقشی که در اقتصاد کشور و سازندگی آن ایفا می‌کند باعث شده که بسیاری از افراد علاقه زیادی به رمز ریال پیدا کنند. مزیت‌ها و کاربردهای مهم رمز ریال به شرح زیر هستند:با وجود کارت‌های بانکی، مردم استفاده زیادی از پول نقد می‌کنند. اما با روی کار آمدن رمز ریال میزان تقاضا برای پول نقد به طور چشمگیری کاهش پیدا خواهد کرد.مهم‌ترین ویژگی مثبت رمز ریال چیست؟ مهم‌ترین ویژگی آن به ارزش‌گذاری رمز ریال مربوط می‌شود. به این ترتیب که هر ارز ریال را برابر با یک ریال محاسبه می‌کنند. این نشان می‌دهد که قیمت آن می‌تواند زیر حمایت‌های قانونی و اقتصادی کشور از ثبات بیشتری برخوردار باشد.یکی از اهداف مهمی که باعث شده رمز ریال به وجود آید به وضعیت پول ملی مربوط می‌شود. در صورتی که افراد از رمز ریال استفاده کنند، این موضوع ارزش پول ملی را بیشتر خواهد کرد. از این رو ریال دیجیتال نقش مهمی در توسعه اقتصاد دیجیتالی کشور ایفا می‌کند.مهم‌ترین ویژگی رمز ریال چیست؟ هنوز مشخص نیست که خرید این ارز چگونه خواهد بود. اما این‌طور به نظر می‌رسد که دریافت آن به سادگی صورت بگیرد و نظر بسیاری را به خود جلب کند. از آنجایی که انتقال رمز ریال به صورت الکترونیکی صورت می‌گیرد، مرحله تسویه بین بانکی حذف می‌شود و فرایند نقل و انتقال روند ساده‌ای به خود می‌گیرد.

افراد می‌توانند با داشتن رمز ریال در فروشگاه‌های مختلف خرید خود را انجام دهند. میزان تبادل پول فیزیکی با این روش به شدت کاهش پیدا می‌کند. هر تراکنشی که به صورت رمز ریال صورت می‌گیرد، صاحبان کسب و کارها می‌توانند در همان لحظه وجه مورد نظر خودشان را از مشتری دریافت کنند. پرداخت وجوه با سرعت بالا صورت می‌گیرد و معطلی ندارد. دقیقا مثل کارت‌های بانکی که با سرعت زیادی می‌توانید خرید خود را ثبت کنید.رمز ریال توسط هایپر لجر فابریک ایجاد شده است. این پلتفرم امکانات ویژه‌ای برای سازمان‌های مختلف دارد. به این ترتیب که سازمان‌ها می‌توانند برای اعمال تغییرات دیجیتال بزرگ از آن استفاده کنند. پشتیبانی از قرارداد هوشمند و رویکردهای منعطف برای حفظ حریم خصوصی از جمله مزایای هایپر لجر فابریک است.

رمز ریال کمک زیادی به کسب و کارهای مختلف می‌کند. صاحبان مشاغل می‌توانند با کمک رمز ریال کلیه پرداخت‌ها و نقل و انتقالات خود را انجام دهند. رمز ریال می‌تواند امکان نقل و انتقال برون مرزی را نیز برای کسب و کارهای مختلف فراهم کند. این موضوع با سرعت زیادی انجام می‌شود و سرعت برای مشاغل بزرگ و شرکت‌های تجاری اهمیت زیادی دارد.از ویژگی‌های مهمی که رمز ریال دارد دسترسی گسترده به خدمات بانک مرکزی است. به این ترتیب که افراد می‌توانند از این خدمات بدون واسطه بهره ببرند و این موضوع می‌تواند برای بسیاری از افراد جذابیت داشته باشد. رمز ریال از طریق تلفن‌های هوشمند، کارت‌ها و رایانه قابل استفاده خواهد بود.رمز ریال نقش مهمی در مبارزه با پول‌شویی ایفا خواهد کرد. به این ترتیب که بانک مرکزی می‌تواند از جزئیات دقیق هرگونه جابه‌جایی پول با خبر شود. پول‌شویی نقش مهمی را در به هم خوردن نظم اقتصادی و مشکلات مالی در هر کشوری ایفا می‌کند.

این پروژه، یعنی دیجیتالی شدن پول ملی در کشورهای مختلفی به صورت آزمایشی اجرا شده است. برخی دیگر از کشورها نیز مرحله آزمایشی آن را پشت سر گذاشته‌اند. اما همه می‌دانند که حتی در این پروژه نیز می‌تواند معایبی وجود داشته باشد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند:حتی کشورهایی نیجریه و باهاما (The Bahamas) که این طرح در آن‌ها اجرا شده است نیز نتوانستند آن‌طور که باید در این زمینه به موفقیت برسند. دولت این کشورها هنوز در تلاش برای گسترش این طرح هستند. عدم موفقیت به عدم استقبال مردم برمی‌گردد. همین موضوع، تردیدها در مورد رمز ریال، موفقیت و تاثیرگذاری آن را بیشتر می‌کند.برخی از افراد تصور می‌کنند که رمز ریال همان ارز دیجیتال است که این دیدگاه درستی نیست. معامله‌گران روی ارز دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند و طبق آن معاملات یا خرید و فروش خود را انجام می‌دهند. امکان سرمایه‌گذاری روی رمز ریال وجود ندارد. این رمز را برای اینکه بتواند جایگزین خوبی برای اسکناس باشد، ایجاد کرده‌اند.

سخن پایانی

به طور کلی آینده رمز ریال ارتباط مستقیمی با پذیرش آن از سوی مردم دارد. در واقع باید از زیرساخت مناسبی برخوردار باشد تا بتواند به پذیرش عمومی برسد.فراموش نکنید که بانک مرکزی انتشار رمز ریال را به عهده دارد. وقتی افراد آن را تهیه کنند، این‌طور نیست که یک سرمایه‌گذاری انجام می‌دهند. رمز ریال به عنوان یک ابزار مهم مبادله شناخته می‌شود که بیشتر در حوزه پرداخت کاربرد دارد و این فرایند را ساده‌تر می‌کند.