هزینه‌های نجومی، ورزشی برای طبقه مرفه

در سال‌های اخیر ورزش در برخی از کلانشهرهای مدرن به کالایی تبدیل شده است که بخش زیادی از جامعه توان دسترسی به آن را ندارند. هزینه اشتراک‌های سالانه یا سه‌ماهه در برخی باشگاه‌های لوکس تهران به صدها میلیون تومان می‌رسد.

باشگاه‌های لاکچری معمولا در مناطق مرفه‌نشین شهرها احداث می‌شوند و با امکاناتی چون استخرهای سرپوشیده و روباز با طراحی خاص، سونا و جکوزی پیشرفته، سالن‌های SPA و ماساژ، مربیان خصوصی، کلاس‌های تخصصی مانند پیلاتس، یوگا یا EMS، کافی‌شاپ‌های مدرن، فضاهای وی‌آی‌پی و حتی کلینیک‌های تغذیه و زیبایی، تلاش دارند تجربه‌ای فراتر از یک باشگاه معمولی به اعضای خود ارائه دهند.

هزینه عضویت در این مجموعه‌ها معمولا قابل‌توجه است و در برخی موارد به چند ده میلیون تومان در سال می‌رسد. همین ویژگی، این باشگاه‌ها را به فضاهایی خاص و انحصاری تبدیل کرده که عضویت در آنها نه‌تنها نشانه‌ای از توجه به سلامت، بلکه نوعی پرستیژ اجتماعی نیز محسوب می‌شود.

در کنار استقبال روزافزون از این مراکز، برخی جامعه‌شناسان و منتقدان بر این باورند که گسترش باشگاه‌های لاکچری بازتابی از روند مصرف‌گرایی و تشدید شکاف طبقاتی در جامعه است. از دید آنان، چنین فضاهایی ممکن است از ماهیت اصلی ورزش به‌عنوان امری فراگیر، سلامت‌محور و در دسترس برای عموم فاصله بگیرند.

با این حال، نمی‌توان نقش این باشگاه‌ها را در ترویج سبک زندگی فعال، افزایش آگاهی نسبت به سلامت و ایجاد انگیزه برای ورزش در میان برخی اقشار جامعه نادیده گرفت. باشگاه‌های لاکچری، اگرچه ویژه‌پسند و گران‌قیمت‌ هستند، اما بخشی از چهره نوین شهرنشینی و گرایش به کیفیت بالاتر در زندگی روزمره را نمایان می‌سازند.

ورزش یا ویترین ثروت؟

در سایه تورم، کاهش قدرت خرید و رکود در برخی بخش‌های اقتصادی، بخشی از سبک زندگی لاکچری هم وجود دارد؛ از جمله در حوزه ورزش و باشگاه‌های خصوصی. باشگاه‌هایی با خدمات ممتاز، فضای اختصاصی و مشتریانی از طبقات خاص جامعه که حالا تبدیل به بخشی از هویت اجتماعی شده‌اند.

در باشگاه‌های سطح بالا، عضویت ساده ماهانه بین ۶ تا ۱۰ میلیون تومان هزینه دارد. این نرخ تنها شامل دسترسی به سالن تمرین و تجهیزات پایه است. اما برای استفاده از برنامه تمرینی اختصاصی، تغذیه، مربی شخصی، آنالیز بدن و خدمات فیزیوتراپی، باید بین ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان در ماه هزینه کرد.

در برخی باشگاه‌های ویژه، ورود بدون رزرو و بدون حضور مربی، ممنوع است. تعرفه اشتراک کامل همراه با مربی، آنالیز پیشرفته و حضور متخصص تغذیه، حدود ۳۰ میلیون تومان در ماه گزارش شده است.

کلاس‌های خاص: از ورزش در آب تا تمرین در اتاق اکسیژن

باشگاه‌های لوکس برخی کلاس‌های خاص نیز ارائه می‌دهند؛ ورزش در استخر آب گرم با مربی، تمرین در محیط با کنترل اکسیژن و رطوبت، یوگای پرایوت یا دوره‌های ماساژ درمانی. برای یک دوره ۱۲جلسه‌ای از این کلاس‌ها باید حداقل ۱۵ تا ۱۸ میلیون تومان پرداخت کرد.

در پکیج‌های اختصاصی، پس از هر جلسه تمرینی، ماساژ ۴۵دقیقه‌ای، نوشیدنی ارگانیک، استفاده از حمام ترکی و حوله اختصاصی نیز ارائه می‌شود. این خدمات معمولا در قالب اشتراک سالانه تعریف می‌شود و تعرفه آن بین ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان در سال است.

اشتراک سالانه با تعرفه‌های نجومی

در برخی مراکز فوق‌لاکچری، که تنها با معرفی‌نامه یا رزومه قابل‌عضویت هستند، تعرفه عضویت سالانه بین ۳۲۰ تا ۳۵۰میلیون تومان برآورد شده است. برخی از این باشگاه‌ها در زمان افتتاح، اشتراک ویژه‌ای با تخفیف محدود ارائه داده‌اند؛ برای مثال، اشتراک سالانه با نرخ ۱۲۴میلیون تومان فقط برای ۱۰۰نفر اول.

جالب اینکه در این مراکز، عضویت شامل دریافت کارت اعتباری داخلی (بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان) نیز می‌شود که برای استفاده در کافی‌شاپ، رستوران، سالن ماساژ یا فروشگاه مکمل‌ها در نظر گرفته شده است.

باشگاه‌های میان‌رده؛ همچنان خارج از دسترس طبقه متوسط

اگرچه باشگاه‌هایی با تعرفه پایین‌تر هم در دسترس هستند، اما همچنان از بودجه بسیاری از خانواده‌ها خارج‌اند. عضویت در باشگاهی عمومی، سالانه بیش از ۱.۵میلیون تومان هزینه دارد و کلاس‌های عمومی ورزشی با مربی، ماهانه حدود ۲ تا ۳ میلیون تومان هستند. در برخی نقاط شهر، باشگاه‌هایی با تجهیزات مدرن و سطح خدمات متوسط تا بالا، عضویت ماهانه‌ای در حدود ۵ تا ۷ میلیون تومان دارند که برای بسیاری به‌عنوان باشگاه «معمولی» شناخته می‌شوند، اما از نظر مالی با توان طبقه متوسط فاصله دارند.

خانه‌های ورزشی خصوصی؛ مدل نوین باشگاهداری

مدلی تازه در میان ثروتمندان پدید آمده که در آن مربی شخصی با تجهیزات کامل به خانه مراجعه کرده و تمرین را در فضای اختصاصی (هوم جیم) برگزار می‌کند. هزینه هر جلسه از این نوع تمرین بین ۲ تا ۳ میلیون تومان متغیر است.

نکته جالب‌توجه آنکه، هزینه‌های جانبی مانند مکمل‌ها، تغذیه اختصاصی، تجهیزات شخصی و رختکن VIP را نیز باید به این فهرست قیمت‌ها بیفزایید.

براساس مشاهدات میدانی خبرنگار صمت، هزینه خدمات باشگاه‌های ورزشی در ایران در بخش‌های ویژه، نیمه‌ویژه، خصوصی به شرح زیر است.

جدول هزینه خدمات باشگاه‌های ورزشی در ایران (ویژه، نیمه‌ویژه، خصوصی)

نوع خدمات	نوع اشتراک / دوره هزینه (میلیون تومان)	توضیحات
دسترسی پایه به سالن تمرین	ماهانه    ۶ تا ۱۰	فقط ورود به سالن و استفاده از تجهیزات پایه
اشتراک با مربی و خدمات آنالیز بدن	ماهانه    ۱۵ تا ۲۵	مربی خصوصی، برنامه تمرینی، تغذیه، آنالیز بدن
پکیج تمرین + ماساژ + خدمات جانبی	ماهانه    حدود ۳۰	شامل نوشیدنی، ماساژ، مشاوره، سونا، حوله اختصاصی
کلاس‌های خاص (ورزش در آب، اکسیژن‌تراپی)	دوره ۱۲ جلسه‌ای ۱۵ تا ۱۸	قیمت هر جلسه ۱.۲ تا ۱.۵ میلیون تومان
اشتراک باشگاه فوق‌لاکچری	سالانه    ۳۲۰ تا ۳۵۰	همراه با خدمات VIP، رستوران، ماساژ، فضای اختصاصی
اشتراک تخفیفی افتتاحیه (محدود)	سالانه    ۱۲۴	ویژه برخی چهره‌ها، همراه با کارت اعتباری داخلی
کلاس ورزشی عمومی با مربی	ماهانه    ۲ تا ۳.۵۰۰	کلاس‌های هوازی، پیلاتس، فیتنس گروهی
باشگاه نیمه‌لاکچری (مدرن، شهری)	ماهانه    ۵ تا ۷	با تجهیزات خوب و فضای مناسب
هوم جیم (تمرین خصوصی در منزل)	هر جلسه ۲ تا ۳	مراجعه مربی شخصی به منزل با تجهیزات قابل‌حمل

             

پیامد روند لاکچری شدن ورزش

شاید مهم‌ترین پیامد این روند لاکچری شدن ورزش در برخی از کلانشهرها به‌ویژه پایتخت، افزایش فاصله طبقاتی و ایجاد دوگانگی در دسترسی به امکانات ورزشی باشد. در حالی که طبقه مرفه شهری قادر است با پرداخت صدها میلیون تومان به باشگاه‌های لوکس دسترسی داشته باشد، اقشار متوسط و پایین جامعه از داشتن یک باشگاه محلی و قابل‌قبول نیز محرومند. این اختلاف، علاوه بر تاثیر مستقیم بر سلامت جسمی، باعث ایجاد نوعی فاصله فرهنگی و اجتماعی در میان شهروندان می‌شود. ورزش دیگر به‌عنوان یک حق عمومی دیده نمی‌شود، بلکه کالایی است ویژه طبقه‌ای که توان مالی بالا دارد. این موضوع در شرایطی اتفاق می‌افتد که سلامت جسمانی و ورزش از نیازهای اساسی جامعه است و کمبود دسترسی به آن، می‌تواند پیامدهای منفی فراوانی به‌همراه داشته باشد. همچنین، ظهور این نوع باشگاه‌ها و هزینه‌های سرسام‌آور، موجب ترویج مصرف‌گرایی و نمایش قدرت مالی شده که با فلسفه اصلی ورزش و سلامت در تضاد است. این شکاف طبقاتی، نمایانگر عمق فاصله‌ای است که در سبک زندگی و اولویت‌های اجتماعی برخی از شهروندان کلانشهرها شکل گرفته است.

در این شرایط، ضرورت توجه به گسترش ورزش عمومی و ایجاد امکانات ارزان‌قیمت برای همه اقشار جامعه، بیش از پیش احساس می‌شود. تنها با بازگرداندن ورزش به‌معنای واقعی‌اش است که می‌توان به سلامت جمعی و کاهش شکاف‌های اجتماعی امیدوار بود. اگر این روند ادامه یابد، ورزش بیش از پیش به یک کالای لوکس و نمایش اجتماعی بدل می‌شود؛ کالایی که فقط برای عده‌ای محدود و خاص، قابل‌دسترس است و فاصله طبقاتی را عمیق‌تر می‌کند.

ورزش و سلامت جسمی باید حق همه مردم باشد، نه امتیازی برای قشر خاصی از جامعه. واقعیت امروز تهران، اما تصویر متفاوتی از ورزش ارائه می‌کند؛ تصویری که در آن باشگاه‌های ورزشی بیشتر به صحنه‌های لاکچری‌شوی مجازی تبدیل شده‌اند و میلیون‌ها تومان صرف حضور در این فضاها می‌شود، اما ورزش واقعی و منظم در پس‌زمینه‌ای کمرنگ باقی می‌ماند. این پدیده نه‌تنها به گسترش شکاف طبقاتی در جامعه دامن می‌زند، بلکه سلامت جمعی را نیز تهدید می‌کند.

سخن پایانی

گرایش به استفاده از خدمات باشگاه‌های ورزشی در ایران، نشان‌دهنده یک روند مثبت در افزایش آگاهی عمومی و رشد فرهنگ سلامت‌محور است. با این حال، برای پایداری این روند، نیاز به سیاست‌گذاری هوشمندانه، حمایت‌های دولتی، توسعه فضاهای عمومی ورزشی و استانداردسازی خدمات باشگاهی به‌شدت احساس می‌شود. سرمایه‌گذاری در این حوزه نه‌تنها به ارتقای سلامت فردی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند نقش مهمی در کاهش هزینه‌های درمانی، افزایش بهره‌وری اجتماعی و حتی کاهش آسیب‌های روانی در جامعه ایفا کند. برای بازگرداندن ورزش به جایگاه اصلی‌اش، لازم است مسئولان و فعالان حوزه سلامت و ورزش، سیاست‌هایی را طراحی و اجرا کنند که دسترسی به ورزش را برای همه اقشار تسهیل کند و مانع تبدیل شدن آن به کالایی لوکس شود. تنها در این صورت است که می‌توان امیدوار بود که ورزش همچنان عاملی برای ارتقای کیفیت زندگی، همبستگی اجتماعی و سلامت عمومی باقی بماند و نه صرفا نمایش قدرت اقتصادی و اجتماعی عده‌ای خاص.