افزایش قیمت مرغ رقم خورد
«قیمت جوجه یکروزه هم اصلاح شد»، با افزایش نرخ نجومی گوشت قرمز، گوشت مرغ در جایگاه یکی دیگر از منابع پروتئینی و بهعنوان یکی از کالاهای اساسی در سبد خرید خانوادههای ایرانی، جایگاه ویژهای یافته است. باتوجه به اینکه در چند ماه اخیر، این محصول دستخوش رشد قیمتی شده است، خبر افزایش نرخ جوجه یکروزه، بار دیگر عاملی برای گرانی مرغ شد و نگرانیها را برای شروع مجدد تورم در بازار این محصول رقم زد.

در حالی که نرخ مرغ در سال گذشته نوسانهای زیادی را پشتسر گذاشت و رنج قیمتی متفاوتی را از ۸۸ هزار تومان در سامانه تامین دام و طیور تا ۹۵ تا ۱۰۰ هزار تومان در خردهفروشیهای شهر تجربه کرد، اما با خبر اعلام نرخ جوجه یکروزه، طبیعتا نرخ گوشت مرغ نیز بار دیگر افزایش یافت.
معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی حداکثر نرخ مصوب هر عدد جوجه یکروزه را ۲۸ هزار تومان اعلام کرد. پیش از این، حداکثر نرخ مصوب جوجه یکروزه برای مصرفکننده در آذر سال گذشته، ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان بود که اکنون با افزایش نرخ ۱۴درصدی همراه است. پیش از این حداکثر نرخ هر کیلوگرم مرغ برای مصرفکننده ۱۰۵هزار تومان و نرخ فروش این محصول درب مرغداری (برای مرغدار) ۶۸ هزار تومان تعیین شده بود.
تلورانس ۱۰ هزار تومانی در نرخ تعیینشده
محمدرضا صدیقپور، دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یکروزه در گفتوگو با صمت، بااشاره به اعلام قیمت مصوب جوجه یکروزه گفت: بهمنظور تعیین قیمت مرغ گوشتی ابتدا نیاز است تا قیمت جوجه یکروزه مشخص شود تا پس از آن با احتساب سایر هزینهها بتوان قیمت محصول نهایی یعنی مرغ زنده و در نهایت گوشت مرغ آماده طبخ را تعیین کرد. بر همین اساس طی جلسات کارشناسی در دستگاه متوالی و باتوجه به آنالیزهای قیمتی که توسط تشکلهای هر بخش انجام گرفت، قیمت مصوب 28هزار تومان برای جوجه یکروزه گوشتی تعیین شد که قیمت اعلامی کمتر از قیمت پیشنهادی انجمن بوده است.
وی ادامه داد: گرچه با احتساب تاثیر قیمت ریزمغذی، دارو و واکسن و کرایه حمل که افزایش ۴۰ تا ۱۰۰درصدی دربرداشته است و باتوجه به تامین 2 نهاده کنجاله سویا و ذرت با ارز ۲۸هزار و۵۰۰ تومانی، با در نظر گرفتن قیمتهای واقعی هزینهها، میانگین قیمت جوجه یکروزه در بازار کمتر از ۳۰هزار تومان نخواهد بود.
صدیقپور افزود: نکته اساسی در ارتباط با واقعیتهای بازار قیمت جوجه یکروزه گوشتی این است که میبایست قیمت بهطورمیانگین اعلام شود. بهطوریکه جوجه تولیدی برحسب نژاد، سن مرغ مادر و برند گاهی تا ۲۰ درصد بالاتر یا پایینتر از قیمت میانگین در بازار بهفروش می رسد. بنابراین در تعیین قیمت مصوب جوجه یکروزه، اشاره به تلورانس قیمت، امری ضروری است. دبیر انجمن جوجه یکروزه همچنین بااشاره به چالشها و مشکلات این حوزه نیز گفت: با استفاده از تجارب سالهای گذشته، اگر به اقتصاد واحدهای تولیدی پرورش مرغ گوشتی و واحدهای مرغ مادر توجه نشود، ممکن است انگیزه کافی برای ادامه فعالیت و تولید را نداشته باشند. اگر امروز بدون نیاز به واردات مرغ، نیاز جامعه را تامین می کنیم، در نتیجه حمایتها و توجهات دستگاههای متولی است که امیدواریم ادامه یابد. صدیقپور بااشاره به دستیابی ثبات در تولید جوجه یکروزه در کشور، درباره میزان تولید نیز گفت: با برنامهریزی انجامگرفته در معاونت دام وزارت جهاد کشاورزی با حضور تشکلهای تخصصی در برخی از ماههای سال مانند شب عید و ماه مبارک رمضان حدود 155 تا 160 میلیون جوجه یکروزه تولید میشود و در سایر ماهها نیز، این میزان حدود 145 تا 150میلیون جوجه یکروزه است. همچنین میزان تولید سالانه جوجه یکروزه حدود یک میلیارد و 800 میلیون جوجه است که منجر به تامین 3میلیون تن مرغ گوشتی در کشور میشود.
وی با تاکید بر اینکه امیدواریم تدابیر لازم در راستای تثبیت تولید اندیشیده شود تا وقفهای در رابطه با تولید جوجه یکروزه بهعنوان پایه اصلی تولید مرغ مادر اتفاق نیفتد، گفت: با روندی که از سال قبل در جوجهریزی واحدهای مادر پیشبینی شده است، حداقل در 6 تا 7 ماه آینده نهتنها از واردات تخممرغ نطفهدار بینیاز خواهیم شد، بلکه امکان صادرات آن نیز در آینده نزدیک فراهم خواهد شد، زیرا در حال حاضر با مازاد تولید 6 تا 7 درصدی در تولید تخممرغ نطفهدار مواجهیم که پس از تامین ذخایر استراتژیک، امکان صادرات خواهیم داشت.
دبیر انجمن تولیدکنندگان جوجه یکروزه در پایان گفت: متاسفانه برخی شرکتها علاوه بر تاکید معاونتهای تولید مبنی بر ممنوعیت واردات تخممرغ نطفهدار از اسفند سال گذشته بهدلیل اخذ رانت دریافت ارز 28 هزار و 500 تومانی در حال واردات تخم مرغ نطفهدار هستند که با تحمیل مازاد تولید بدون برنامه بهنوعی نظم بازار مرغ گوشتی را بر هم زده و تولیدات این بخش را با ضرر و زیان مواجه کرده است که با ادامه این روند و افت قیمت جوجه یکروزه گوشتی غیرقابلاجتناب است.
بنابراین با برنامهریزی ستاد امنیت غذایی و باتوجه به تعامل و همکاری موثر میان تشکلهای مرغداران گوشتی و انجمن جوجه یکروزه، امیدواریم که مدیریت بهینه تولید و تقاضا موجبات تولید و تامین گوشت مرغ بهعنوان پایه امنیت غذایی جامعه را بههمراه داشته باشد.
عوامل تاثیرگذار بر کاهش یا افزایش نرخ جوجه یکروزه
براساس دادههای مرکز آمار دام و طیور کشور، مهمترین عوامل تاثیرگذار بر نرخ جوجه یکروزه عبارتند از:
• نرخ دان آماده و ذرت: هرگونه افزایش در نرخ نهادههای اصلی خوراک طیور مثل ذرت، سویا و کنسانتره، مستقیما باعث بالا رفتن هزینه تولید جوجه میشود.
• نرخ مرغ مولد و تخم نطفهدار: نرخ جوجه از هزینه نگهداری و تغذیه مرغهای مادر و تخم نطفهدار تاثیر میپذیرد؛ افزایش نرخ مولدها، به افزایش نرخ نهایی جوجه منجر میشود.
• تقاضای بازار: در ایام خاص سال مانند ماه مبارک رمضان، محرم و نوروز، تقاضا برای جوجه افزایش مییابد و این باعث بالا رفتن نرخ میشود.
• میزان تلفات در فرآیند جوجهکشی: هرچه درصد تلفات در مراحل جوجهکشی بالا باشد، تعداد جوجههای سالم کاهش یافته و در نتیجه نرخ آنها افزایش مییابد.
اعلام سقف جدید نرخ مرغ
با اعلام نرخ جوجه یکروزه، حداکثر نرخ هر کیلوگرم گوشت مرغ نیز برای مصرفکننده اعلام شد. این نرخ حدود ۱۰۵هزار تومان خواهد بود، همچنین نرخ فروش این محصول درب مرغداری (برای مرغدار) ۶۸ هزار تومان تعیین شده است.
نرخ هرکیلوگرم مرغ در بازار کمتر از ۹۰ هزار تومان است و نرخ تعیینشده حداکثر نرخ این محصول است. پیش از این نیز باتوجه به افزایش هزینههای تولید در امسال، نرخ جدید تخممرغ درب مرغداری ۶۱ هزار تومان و برای مصرفکننده ۷۲ هزار تومان اعلام شد.
قیمت تخممرغ ۴ درصد افزایش یافت
با اعلام خبر افزایش نرخ جوجه یکروزه، نرخ تخممرغ نیز دچار افزایش نرخ ۴ درصدی شد، اما بهگفته رئیس هیاتمدیره اتحادیه مرغداران میهن، نرخ اعلامی تخممرغ از سوی وزارت جهاد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، تنها ۴ درصد رشد داشته که این نرخ مورداعتراض مرغداران است.
بهگزارش بازار حمیدرضا کاشانی، رئیس هیاتمدیره اتحادیه مرغداران میهن گفت: وزارت جهاد کشاورزی نرخ مصوب تخممرغ را بدون هماهنگی با اتحادیه اعلام کرده و در این خصوص در نامهای مخالفت خود را با نرخ مصوب اعلام کردهایم چراکه نرخ غیرکارشناسی بوده و نسبت به سال گذشته ۴ درصد رشد داشته است.
بهگفته وی، نرخ مصوب اعلامی تخممرغ از سوی وزارت جهاد با نرخ پیشنهادی اتحادیه در هر کیلو ۱۳هزارتومان اختلاف دارد که این نرخ را یکطرفه اعلام کردند و طی نامه مخالفت به نرخ اعلام کردیم که امکان تنظیم بازار با این نرخ را نداریم.
کاشانی ادامه داد: اگر در نرخ مصوب اعلامی، تجدیدنظری نشود، قطعا تولید در نیمه دوم سال دچار چالش میشود، چراکه مرغدار امکان ادامه تولید با این نرخ را ندارد.
رئیس هیاتمدیره اتحادیه مرغداران میهن درباره وضعیت بازار تخممرغ بیان کرد: مردم باید با نرخ مصوب اعلامی جدید بخرند و کاهش نرخ تنها از جیب تولیدکننده میرود.
بهگفته وی، برآوردها حاکی از آن است که تولید تخممرغ در اردیبهشت به ۱۲۰هزار تن برسد که این میزان، مازاد بر نیاز کشور است و از طرفی بنا بر دستورالعمل وزارتخانه مبنی بر استفاده از کارتهای بازرگانی واحدهای تولیدی، منجر به کاهش صادرات شده است.
کاشانی با بیان اینکه خرید حمایتی تخممرغ توسط اتحادیه طی یک هفته اخیر متوقف شده است، گفت: سازمان پشتیبانی امور دام در راستای حمایت از مرغداران باید اقدام به خرید حمایتی تخممرغ کرده و جمعآوری مازاد آن از سطح بازار را برعهده گیرد، ضمن آنکه با اعلام نرخ واقعی و حمایت پشتیبانی امور دام، میتوان بازار را بهتعادل رساند.
گفتنی است، امسال نرخ هر کیلو تخممرغ درب مرغداری ۶۱هزار تومان و برای مصرفکننده ۷۲ هزار تومان اعلام شده است.
سخن پایانی
باتوجه به تورمی که در کشور حاکم است و با نظر به اینکه گوشت قرمز کمکم از سفرههای مردم حذف میشود، گرچه فرآیند تولید، گرفتار در مشکلات و چالشهای بسیاری است، اما روند فعلی افزایش نرخ محصولات پروتئینی در کشور، حاصلی جز حذف آنها از سبد خانوار ایرانی و در نتیجه تهدید سلامت جامعه در بر نخواهد داشت. بر همین اساس نیاز است تا دولت و بخش خصوصی بهمنظور بهبود شرایط، تمهیدات لازم را برای تامین سبد پروتئینی خانوار ایرانی بیندیشند. گرچه کاهش نرخ جوجه یکروزه در سهماهه دوم سال ۱۴۰۴، در صورت کنترل نرخ نهادهها و بازسازی مولدها، نیزدور از انتظار هم نیست.