کاهش قدرت خرید مردم، به‌عنوان علت اصلی رکود بازار مسکن محسوب می‌شود. هنگامی که نرخ یک کالا بیش از حد افزایش یابد، در عمل از دسترس مردم خارج خواهد شد. درباره بازار مسکن، نرخ آن به‌طورعمده بیشتر از نرخ تورم عمومی رشد کرده و دلیل اصلی این امر، افزایش نرخ زمین است. در واقع، به‌دلیل کاهش قدرت خرید مردم، فروشندگان قیمت‌های پیشنهادی خود را برای ملک‌ها کاهش داده‌اند. در طول ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته، رکود مسکن همواره دارای سرنوشتی متقلب بوده است. دلیل رکود در بازار مسکن هم به این برمی‌گردد که نرخ مسکن، با توان خرید مردم سازگاری ندارد و بیش از حد معمول رشد می‌کند. به‌همین‌دلیل، مردم قادر به دسترسی به آن نیستند. به‌عبارت‌‎دیگر، رشد نرخ مسکن بیش از میزان تورم است و نرخ زمین بیش از توان خرید مردم افزایش می‌یابد.

در کشور ما، برنامه نهضت ملی مسکن وجود دارد که منجر به افزایش تولید مسکن خواهد شد. این تولید، به دستیابی به یک ثبات در نرخ مسکن و رفع رکود بازار مسکن کمک خواهد کرد. این طرح می‌تواند تعادلی بین عرضه و تقاضا ایجاد کند و علتی برای کاهش نرخ مسکن باشد.تفاوت نرخ نهایی مسکن و نرخ بازار نیز به‌دلیل نرخ زمین است. به‌عنوان‌مثال، در تهران، نرخ مسکن ممکن است به مبلغ ۳۵۰میلیون تومان یا بیشتر برسد. این مسئله به‌علت نرخ بالای زمین در مناطق شمالی شهر تهران است که در نهایت، در نرخ نهایی واحدها تاثیر می‌گذارد. نرخ زمین در نرخ مسکن در سراسر کشور متغیر است. برای مثال، در تهران این مقدار بسیار بالا است، اما در مناطق حاشیه شهرها و شهرستان‌ها، سهم نرخ زمین به زیر ۵۰ درصد می‌رسد.

در سال‌های اخیر، افزایش ناگهانی نرخ مسکن و کاهش قدرت خرید مردم به‌شدت با هم همراه شده که این امر یکی از عوامل اصلی رکود بازار مسکن در چند ماه گذشته است. باتوجه به شرایط اقتصادی کنونی کشور، به‌نظر می‌رسد کاهش قیمت‌ها در این بازار پرتلاطم به‌طرز بسیار کمی رخ دهد. تنها زمانی می‌توانیم بگوییم عرضه و تقاضای بازار مسکن تعادل یافته و به یک ثبات قیمتی رسیده است که تحولات اقتصادی کشور در مسیر رشد قرار گیرد و نوسانات بازارهای مالی کاهش یابد.بازار مسکن در حال‌ حاضر در وضعیتی نامعلوم قرار دارد. البته، از این لحظه به آینده، نمی‌توان پیش‌بینی کرد که در ماه‌های آینده مسکن با چه افزایش قیمتی مواجه خواهد شد، مگر اینکه تصمیمات و سیاست‌های اقتصادی خاصی اتخاذ شود. در این شرایط، می‌توان درباره روند صعودی یا نزولی نرخ مسکن صحبت کرد. آنچه قابل پیش‌بینی است، تاثیر تصمیمات یا شرایطی است که بر اقتصاد کلی ایران اثر می‌گذارد و نقش اساسی در روند صعود یا نزول نرخ مسکن در کشور را ایفا خواهد کرد.

عدم‌تناسب خانه‌های خالی با تعداد خریداران در سال‌های اخیر، باعث بروز مشکلات زیادی برای اقشار کم بضاعت جامعه شده است. گاهی در برخی آمارها تنها به تعداد واحدهای خالی در کشور اشاره می‌شود، در صورتی که بسیاری از این واحدها در مناطق گران‌نرخ شهری واقع شده‌اند و بیشتر افراد، توانایی خرید این خانه‌ها را ندارند، از این‌رو باید تولید مسکن برای اقشار کم‌درآمد انجام بگیرد و به مسکن حمایتی، توجه ویژه‌ای شود.تا زمانی که عرضه و تقاضا در بازار مسکن به تناسب نرسد، مشکلات این بخش در بلندمدت حل نخواهد شد. ممکن است در مقاطعی به‌دلیل اثرگذاری متغیرهای کوتاه‌مدت، شاهد افت بازار باشیم، اما راه‌حل اصلی، تولید مسکن است.

برای کاهش نرخ زمین باید شهرهای اقماری با جمعیت کمتر از شهرهای جدید تاسیس شود. این شهرها با راه‌های ارتباطی منظم باید به شهرهای مرکزی متصل شوند تا شخص بتواند با صرف نیم‌ساعت زمان و با استفاده از اتوبوس‌های سریع‌السیر به محل کار خود برود و برگردد. چون نرخ زمین در این شهرک‌ها پایین است، نرخ نهایی فروش مسکن نیز پایین می‌آید. مدیریت جهادی به این معنی است که مدیران قدرت تصمیم‌گیری سریع و ابلاغ آن را داشته باشند. در زمان حاضر، چون مدیران اختیار ندارند منتظر تصمیم‌گیری شورای‌عالی مسکن می‌مانند و پس از آن، در رابطه با موضوعی تصمیم‌گیری می‌کنند.