گران و کمیاب اما همچنان خریدنی
با نزدیک شدن به نوروز، نرخ آجیل همچنان روندی صعودی دارد و نسبت به سال گذشته افزایش قابلتوجهی را تجربه کرده است. بررسیهای انجامشده از بازار آجیل و خشکبار، بهویژه قیمتهای درجشده در فروشگاههای آنلاین فروش آجیل و خشکبار نشان میدهد که خرید آجیل برای بسیاری از خانوارها دشوارتر از سالهای گذشته شده است.

قیمت روز انواع آجیل در بازار
در حال حاضر، نرخ آجیل بسته به نوع و کیفیت آن متفاوت است. آجیل اقتصادی با نرخ ۶۴۴ هزار تومان در هر کیلو بهعنوان گزینهای ارزانتر در بازار عرضه میشود. اما برای آجیلهای باکیفیتتر مانند آجیل مغز سنتی باید تا یک میلیون و ۶۲۹ هزار تومان نیز هزینه کرد. آجیل پذیرایی که یکی از پرطرفدارترین گزینهها برای مهمانیهای نوروزی محسوب میشود، یک میلیون و ۱۱۴ هزار تومان قیمت دارد.
در میان اقلام پرمصرف، نرخ پسته احمد آقایی لعابی و لیمویی یکمیلیون و ۱۴۳هزار تومان، بادامهندی تفتداده بینمک یکمیلیون و ۲۲۷ هزار تومان و مغز بادام درختی یک میلیون و ۱۱۶هزار تومان ثبت شده است. همچنین نرخ مغز گردو ایرانی نیز به ۹۸۴ هزار تومان در هر کیلو رسیده است. از طرف دیگر، فندق با پوست نمکی ۸۷۰ هزار تومان، مغز تخمه کدو شور ۵۶۷هزار تومان و مغز تخمه آفتابگردان شور ۲۹۴ هزار تومان در بازار بهفروش میرسد.
افزایش نرخ آجیل نسبت به سال گذشته
بررسیها نشان میدهد که نرخ آجیل در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. برای مثال، نرخ مغز گردو ایرانی حدود ۲۸.۸ درصد، مغز بادام درختی بیش از ۳۳درصد و پسته احمد آقایی حدود ۸.۹ درصد افزایش پیدا کرده است. باتوجه به این روند، پیشبینی میشود که نرخ آجیل در روزهای منتهی به نوروز ۱۴۰۴ باز هم دستخوش افزایش شود.
هزینه خرید آجیل برای یک خانواده چقدر است؟
با در نظر گرفتن قیمتهای فعلی، یک کیلوگرم آجیل مخلوط شامل پسته، بادام، فندق و تخمه بهطورمتوسط بین ۹۰۰ هزار تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان هزینه خواهد داشت.
این در حالی است که در سالهای گذشته، خرید یک کیلو آجیل برای بسیاری از خانوارها با هزینهای حدود ۶۰۰ هزار تومان امکانپذیر بود.
در نتیجه افزایش قیمتها ممکن است، باعث شود برخی خانوادهها میزان خرید آجیل خود را کاهش دهند یا به گزینههای ارزانتری مانند تخمه و آجیلهای اقتصادی روی بیاورند.
قیمت هر دانه پسته ۵ هزار تومان
پسته یکی از محبوبترین اقلام آجیل در میان ایرانیان است که با افزایش قیمتها، خرید آن برای بسیاری از مردم دشوارتر شده است. در حال حاضر، بسته به نوع و کیفیت، نرخ هر کیلو پسته متفاوت است. هر کیلو پسته احمد آقایی لعابی در بازار حدود یکمیلیون و ۲۰۰ هزار تومان بهفروش میرسد. باتوجه به اینکه در هر کیلو پسته معمولا بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ عدد دانه پسته وجود دارد، میتوان نرخ هر دانه را محاسبه کرد.
با این حساب، هر دانه پسته بین ۴ هزار و ۵۰۰ تا ۵هزار و ۷۰۰ تومان نرخ دارد که نشاندهنده افزایش شدید نرخ این محصول در بازار است. در حالی که در سالهای گذشته، نرخ هر دانه پسته بهمراتب کمتر بود و بسیاری از خانوادهها بهراحتی میتوانستند این خشکبار محبوب را در سبد خرید خود داشته باشند.
باتوجه به این قیمتها، خرید پسته برای بسیاری از افراد ممکن است، دیگر صرفه اقتصادی نداشته باشد و برخی ترجیح دهند بهجای آن، آجیلهای ارزانتر مانند تخمه یا بادام را جایگزین کنند. با این حال، پسته همچنان یکی از پرطرفدارترین اقلام آجیل نوروزی است و پیشبینی میشود که در روزهای آینده، تقاضا برای آن همچنان بالا باشد.
آجیل مخلوط از ۷۰۰ تا یک میلیون تومان
آجیل مخلوط با کیفیتهای مختلف نیز از ۵۰۰ تا یک میلیون تومان فروخته میشود و نرخ آجیل نامرغوب درجه دو (در عمدهفروشیها) نیز حدود ۴۰۰ هزار تومان است. قیمت فروش عمده هر کیلوگرم نخودچی شور و بینمک حدود ۱۷۰هزار تومان و نرخ کشمش سبز درجه یک نیز حدود ۲۰۰هزار تومان است.
در این میان نرخ آجیل بستهبندی بهمراتب از آجیل فلهای گرانتر است و نرخ آجیلهای پک نوروزی به بیش از ۲ میلیون تومان میرسد. پک ۳۰۰ گرمی چهارمغز نیز حدود ۶۵۰ هزار تومان قیمتگذاری شده است.
قیمت پسته باورنکردنی شد
علیرضا ارزانی ممقانی، رئیس کارگروه آجیل و خشکبار اتاق اصناف ایران از افزایش نرخ پسته در آستانه نوروز خبر داد و گفت: نرخ انواع پسته بهطورمتوسط و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۰ درصد گرانتر شده و این افزایش نرخ در 2 ماه اخیر اتفاق افتاده است، در شب یلدای امسال نرخ پسته نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشت، اما از آن زمان به بعد، افزایش نرخ ارز به افزایش نرخ پسته انجامیده است و این افزایش نرخ به میزان قابلتوجهی بر تقاضای مردم برای پسته تاثیرگذار بوده و با اینکه تنها 2 هفته به پایان سال و نوروز مانده؛ خلاف سالهای گذشته هنوز خرید آجیل و خشکبار شب عید آغاز نشده و این روزها برای عرضهکنندگان مانند دیگر روزهای سال سپری میشود و رکود سنگینی بر بازار بهدلیل کاهش قدرت خرید مردم حاکم است.
تولید سالانه ۲۵۰هزار تن پسته
وی در پاسخ به اینکه آیا افزایش صادرات پسته میتواند به کاهش عرضه داخل و گرانی انجامیده باشد، اظهار کرد: سالانه ۲۵۰هزار تن پسته در کشور تولید میشود و تنها ۵۰ تا ۶۰ هزار تن آن در داخل مصرف میشود و این میزان از تقاضای داخلی هم در سالهای پرمصرف اتفاق میافتد، بنابراین حجم تولید پسته در ایران بهاندازهای زیاد است که بهراحتی پاسخگوی تقاضای داخلی است و در کنار آن صادرات نیز انجام میگیرد و ارزآوری چشمگیری برای کشور دارد.
پسته مانند طلا نرخ جهانی دارد
ارزانی همچنین در پاسخ به این پرسش که نرخ پسته بهعنوان یک کالای داخلی چگونه از افزایش نرخ ارز خارجی تاثیر پذیرفته است، تصریح کرد: پسته مانند کالایی همچون طلا نرخ جهانی دارد و در همین حال پسته ایرانی با محصولات مشابه جهانی از جمله امریکا در رقابت است، بنابراین افزایش نرخ ارز بهمعنای افزایش ارزش آن در بازارهای جهانی است و نرخ آن با بازارهای جهانی منطبق میشود، برای باغدار پسته هم فرقی نمیکند که محصول خود را به مصرفکننده داخلی بفروشد یا صادرکننده. باغدار مایل است در معامله سود بیشتری کسب کند و به کسی میفروشد که نرخ بهتری پیشنهاد دهد.
قیمت عمده فروشی پسته و آجیل
رئیس کارگروه آجیل و خشکبار اتاق اصناف ایران در ادامه شرحی از نرخ انواع پسته و آجیل در فروش عمده ارائه کرد و گفت: نرخ کنونی پسته در فروش عمده در بازار از ۵۵۰هزار تومان در هر کیلو شروع میشود و تا یک میلیون و ۳۵۰هزار تومان ادامه دارد؛ پسته بادامی ۷۰۰ هزار تومان، پسته فندقی ۶۰۰ هزار تومان و پسته اکبری لوکس یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان است.
وی تصریح کرد: مغز بادام درختی ۷۴۰ هزار تا ۹۸۰ هزار تومان، مغز بادام درختی لوکس ۸۰۰ هزار تا یک میلیون و ۴۸۰ هزار تومان، فندق با پوست ۵۶۰ هزار تا ۸۳۰ هزار تومان، مغز فندق از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان، گردو ۲۷۵هزار تا ۴۰۰ هزار تومان، مغز بادام زمینی ۱۴۵هزار تا ۲۹۰هزار تومان، تخمه کدو ۲۷۵ هزار تا ۳۷۵ هزار تومان، تخمهآفتابگردان از ۱۵۰هزار تا ۲۶۰هزار تومان، تخمه ژاپنی از ۲۱۵ هزار تومان تا ۴۲۰ هزار تومان، نخودچی از ۱۵۸هزار تا ۲۴۰هزار تومان، کشمش از ۱۳۰هزار تا ۳۸۰هزار تومان، آجیل اقتصادی از ۳۸۰ هزار تا ۷۵۰ هزار تومان و آجیل چهارمغز از یک میلیون و ۱۵۰هزار تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان نرخ دارند.
ارزانی همچنین نرخ خرمای رطب را در هر کیلو ۱۶۰هزار تا ۲۸۵هزار تومان در فروش عمده عنوان کرد.
محدودیت واردات بادام هندی
وی خاطرنشان کرد: آزادسازی واردات بادام هندی امکان تقویت عرضه و افزایش نظارت بر سلامت و بهداشت کالا را فراهم آورد، اما متاسفانه فعلا تنها 2 تا 3 شرکت میتوانند مجوز واردات این کالا را بگیرند و این ایرادی است که باید برطرف شود و به شرکتهای بیشتری مجوز واردات داده شود.
سخن پایانی
با این حال، بهنظر میرسد که آجیل همچنان جایگاه خود را بهعنوان یکی از خوراکیهای اصلی سفرههای نوروزی حفظ خواهد کرد، هرچند خرید آن برای برخی خانوارها سختتر شده است. اما باز هم بیشتر مردم با کاهش مقدار خرید آجیل عید را از لیست خرید خود حذف نکردند.
عوامل متعددی از جمله نرخ ارز، هزینههای حملونقل و کاهش تولید برخی از انواع خشکبار میتوانند به این افزایش نرخ دامن بزنند. بنابراین، اگر قصد خرید آجیل دارید، شاید بهتر باشد زودتر اقدام کنید تا از افزایش احتمالی قیمتها در روزهای آینده جلوگیری کنید.