به‌گزارش مهر، مصطفی رجبی‌مشهدی در نشست خبری بااشاره به اینکه تابستان بسیار گرمی را سپری کردیم، گفت: امسال رشد مصرف برق به ۸.۷ درصد رسید که بر این اساس رشد تقاضا دوبرابر رشد متوسط مصرف در دهه گذشته بود، به‌طوری‌که ۶ هزار و ۴۰۰ مگاوات به‌میزان تقاضا افزوده شد. وی ادامه داد: اگر قرار باشد نیروگاهی احداث شود، باید ظرفیت ۹ هزار مگاواتی داشته باشد که نیاز به ۹ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری دارد. سخنگوی صنعت برق تصریح کرد: براساس اطلاعات دقیقی که از تخمین قبوض برق به‌دست‌آمده، استفاده از کولرهای گازی روند افزایشی داشته است.

رجبی‌مشهدی بااشاره به اینکه رکورد سال گذشته را ۴۷ بار پشت‌سر گذاشتیم که افزایش چشمگیری نسبت به مدت زمان مشابه داشته است، گفت: هنوز ما در محدوده تقاضای ۷۰ هزار مگاوات هستیم که در این شرایط، نیازمند همراهی مشترکان هستیم؛ البته ۳۱.۵درصد از مشترکان مشمول پاداش صرفه‌جویی شدند و پویش باانرژی تا ۱۵مهر ادامه دارد.

وی ادامه داد: در کنار این موضوع، مشترکان پرمصرف هستند که ۱۰ تا ۲۰ برابر مصرف دارند که امسال علاوه بر اخطار، قطعی برق و تذکر دریافت کردند و می‌توانند به 3 روش قطع برق نداشته باشند؛ کاهش مصرف، تامین برق از انرژی‌های تجدیدپذیر که می‌تواند در محل مسکن باشد یا از طریق تابلوی سبز تامین کنند.

مدیرعامل توانیر اضافه کرد: مشترکان بدمصرف، ۷۰۰هزار نفر هستند که ۲ درصد از کل مشترکان می‌شوند. وی ادامه داد: در تیر و مرداد این عدد به ۱۸هزار مگاوات رسید و باتوجه به اینکه نیروگاه‌های برقابی برای کشاورزی و شرب هم مورداستفاده قرار می‌گیرند، ناترازی برق به ۲۰ هزار مگاوات نیز رسید.

رجبی‌مشهدی اضافه کرد: اکنون برنامه‌ریزی مدیریت مصرف در بخش سیمان برطرف شده و برق این بخش از صنعت در حال تامین است، برای مشترکان بخش فولاد هزار و 500 مگاوات گشایش ایجاد شده است و هفته آینده محدودیت برای این بخش صفر می‌شود. محدودیت ۱.۵روز تامین برای شهرک‌های صنعتی نیز هفته آینده به‌حداقل ممکن می‌رسد و به این ترتیب مدیریت مصرف طی هفته آینده به‌پایان می‌رسد.

رجبی‌مشهدی توضیح داد: تامین برق صنایع انرژی‌بر مثل فولاد، سیمان و فلزات در امسال نسبت به سال ۱۴۰۰؛ ۱۷درصد افزایش یافته است، بخش فولاد ۱۳.۷درصد، سیمان ۱.۸درصد، فلزات ۲۵درصد و سایر صنایع ۳۱ درصد انرژی بیشتر دریافت

کردند. مدیرعامل توانیر با بیان اینکه شهرک‌های صنعتی نیز ۱۳.۴درصد مشارکت در مدیریت مصرف داشتند، گفت: بعد از ماه شهریور، مدیریت مصرف در شهرک‌های صنعتی به‌پایان می‌رسد.

وی در پاسخ به سوال مهر مبنی بر اینکه چند درصد شبکه برق دچار فرسودگی است و برای رفع آن و افزایش راندمان چه اقداماتی در پیش گرفته شده، گفت: ۳۰درصد شبکه برق دچار فرسودگی است که نیازمند ۱۴هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری است. وی ادامه داد: تجهیزات صنعت برق در کشور تامین می‌شود و متوجه کشور خاصی نیست که پیری آن نیازمند تجهیزات جدید و منابع مالی است که وزارت نیرو برای آن تدابیری در نظر گرفته است.

مدیرعامل توانیر درباره افزایش نرخ تعرفه گفت: پیش‌بینی شده است، تعرفه‌ها افزایش پیدا نکند و تغییری نداشته باشد.

وی درباره سنکرون (اتصال برق) با شبکه برق ترکیه تصریح کرد: شبکه 2 کشور از طریق پست back to back سنکرون شده و مبادلات در حال پیگیری است و برای سال آینده محقق می‌شود.

وی ادامه داد: باتوجه به اینکه مبادلات با ترکیه از طریق بازار برق و بخش خصوصی انجام می‌شود،مذاکرات طولانی شده است.

سند نوسازی شبکه توزیع برق تهران تدوین شد

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ از تدوین سند نوسازی و رفع فرسودگی شبکه توزیع برق فشار متوسط شهر تهران خبر داد.

کامبیز ناظریان بااشاره به قدمت برخی تجهیزات و تاسیسات شبکه توزیع برق کلانشهر تهران به‌ویژه در نقاط پرتراکم مرکزی شهر، از برنامه‌ریزی گسترده طی یک سال گذشته به‌منظور شناسایی نقاط قابل‌بهبود و جایگزینی تجهیزات فرسوده با تاسیسات نوین با هدف بهبود شاخص‌های نیرورسانی به مشترکان خبر داد.  وی گفت: در ادامه اجرای طرح‌های نوین تحولی و به‌همت کارشناسان و متخصصان این شرکت برای نخستین‌بار سند نوسازی و رفع فرسودگی شبکه برق فشار متوسط کلانشهر تهران تدوین شد. به‌گزارش وزارت نیرو، مدیرعامل برق تهران بزرگ با بیان اینکه این سند در قالب برنامه جامع چهارساله، تدوین و ارزش ریالی منابع موردنیاز در مراحل اجرایی آن نیز برآورد شده است، تصریح کرد: با اجرای این سند، شاخص‌های بهره‌وری شبکه فشار متوسط به‌صورت قابل‌ملاحظه‌ای بهبود خواهد یافت که از این میان می‌توان به پیش‌بینی کاهش میزان انرژی توزیع‌نشده، بهبود شاخص عمر شبکه به‌میزان ۴۰ درصد و همچنین بهره‌وری حداقل ۴برابری استفاده از منابع ریالی بهینه‌سازی شبکه نام برد. فیروزه رامش‌خواه، معاون مهندسی و نظارت این شرکت نیز در این زمینه گفت: سند نوسازی و رفع فرسودگی شبکه توزیع برق فشار متوسط شهر تهران با استفاده از تمامی داده‌های توصیفی و مکانی تجهیزات در سامانه GIS و داده‌های مرتبط با بارگیری تاسیسات، سوابق خطا، خرابی و تعمیرات تجهیزات موجود در بانک‌های اطلاعاتی و همچنین توجه ویژه به نوع تعرفه تخصیصی مشترکان و ارتباط آن با نامتعادلی و ایجاد هارمونیک‌ها تدوین شده است و از آنجا که مولفه‌هایی همچون تجهیزات اصلی شبکه فشار متوسط شامل ترانسفورماتور توزیع، کابل‌ها، هادی‌های هوایی و ساختمان پست در محاسبات سند اشاره‌شده موردتوجه قرار گرفته است و بانظر به وجود تشابه در عوامل و شاخص‌های فنی در سایر شرکت‌های توزیع، روش‌ها و الگوریتم‌های به‌کاررفته در این سند، قابل‌تعمیم به سایر شرکت‌های توزیع و حتی با تغییرات جزئی، قابل‌استفاده در شرکت‌های برق منطقه‌ای سراسر کشور نیز هست. وی افزود: بانظر به وجود نیازمندی‌های مشابه، تدوین سند نوسازی و رفع فرسودگی در بخش فشار ضعیف شبکه توزیع برق شهر تهران نیز در دستور کار معاونت مهندسی و نظارت شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ قرار گرفته است و با اتمام مراحل طراحی و تدوین، به‌زودی منتشر خواهد شد.

خطر محرومیت اروپا از گاز روسیه جدی‌تر شد

اوکراین با بیش از ۲۲هزار کیلومتر خط لوله گاز طبیعی، چندین دهه، یک بازیگر کلیدی در بازارهای انرژی اروپا بوده، اما تا پایان امسال، با انقضای قرارداد ترانزیت گاز روسیه، این دارایی‌های استراتژیک ممکن است بی‌ارزش شوند.

به‌گزارش ایسنا، هرچند مذاکرات در آستانه فرا رسیدن فصل گرمایش، فشرده شده، توافق میان مسکو و کی‌یف برای ترانزیت گاز روسیه به اروپا، بعید است قبل از انقضای قرارداد فعلی در دسامبر، تمدید شود. چنین امری، به توقف ترانزیت گاز روسیه از اوکراین خواهد انجامید که در طول بیش از 2 سال جنگ ادامه داشته است.

مارگاریتا بالماسیدا، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه «ستون هال» که متخصص در سیاست انرژی جمهوری‌های شوروی سابق است، می‌گوید: پایان ترانزیت از طریق اوکراین، به‌منزله پایان دورانی است که به‌تدریج در حال شکل‌گیری بوده است.

این اتفاق برای بازارهای انرژی این قاره، به‌معنای ابهام بیشتر است، در حالی که روسیه یکی از 2 مسیر خط لوله باقیمانده به اروپا را برای گاز خود از دست خواهد داد، اما اوکراین ممکن است ضرر بیشتری متحمل شود، زیرا درآمد حاصل از ترانزیت گاز به تامین مالی حفظ زیرساخت‌های انرژی و موقعیت استراتژیک این کشور به‌عنوان مجرای انرژی مقرون به صرفه برای متحدان غربی کمک می‌کرده است.

جریان گاز، به مدت بیش از 5 دهه، یکی از ویژگی‌های کلیدی مرتبط‌کننده روسیه، اوکراین و اروپا بوده است. از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تنش بر سر ترانزیت، بخشی از روابط روسیه و اوکراین بوده است. اختلافات، به کاهش عرضه در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۰۹ منجر و باعث شد، چندین مشتری اروپایی در دمای منجمدکننده، روزها در سرما بمانند.

قرارداد ترانزیت فعلی میان شرکت انرژی دولتی نفت وگاز اوکراین و گازپروم روسیه، در اواخر سال ۲۰۱۹ توافق شد. در آن هنگام، نقشه انرژی اروپا کاملا متفاوت به ‌ظر می‌رسید. اکنون، جریان گاز از این مسیر، کمتر از 5درصد از واردات این منطقه را تشکیل می‌دهد، اما هنوز برای تاثیرگذاری بر امنیت انرژی کافی است.

منافع اوکراین در قرارداد ترانزیت گاز روسیه

واقعیت تلخ فعلی برای اوکراین این است که هیچ‌کس به‌اندازه کی‌یف به تمدید توافق ترانزیت گاز نیاز ندارد. طبق برآورد میخائیلو سویشچو، تحلیلگر شرکت اوکراینی «اکسپرو کانسالتینگ»، اوکراین از نظر مالی، سالانه ۸۰۰ میلیون دلار از درآمدهای ترانزیت را از دست خواهد داد و این حدود یک‌سوم درآمدی است که سابق بر این داشت. با این حال، این تغییر کوچکی در مقایسه با میلیاردها دلاری است که روسیه از زمان آغاز جنگ در اوکراین در سال ۲۰۲۲ با از دست دادن مشتریان اروپایی خود، از دست داده است.

اکثر مشتریان گاز روسیه، موفق شده‌اند منابع دیگری را به‌جای واردات گاز روسیه از طریق خط لوله، جایگزین کنند. آلمان که قبل از جنگ، برای بیش از نیمی از نیازهای انرژی خود، به گاز روسیه متکی بود، واردات خطوط لوله‌ای از نروژ و واردات گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) از سراسر جهان را افزایش داد و اکنون از واردات از طریق خطوط لوله اوکراین، بی‌نیاز است.

با این حال، درهای این کشور به روی گاز روسیه کاملا بسته نشده است. در شرایطی که بخش تولید آلمان تحت‌فشار است، برخی احزاب مخالف و مدیران تجاری، خواستار بازگشت به واردات ارزان‌تر گاز روسیه از طریق خط لوله هستند. پس از خرابکاری و انفجار در شاه‌لوله‌های زیردریایی نورد استریم به آلمان در سپتامبر ۲۰۲۲، مسیر اوکراین، مقرون به‌صرفه‌ترین مسیر، خواهد بود.

اتریش و اسلواکی، دریافت‌کنندگان اصلی گاز روسیه هستند که هنوز از طریق اوکراین جریان دارد. این دو کشور می‌گویند آماده حذف واردات گاز روسیه از طریق خطوط لوله هستند. بزرگ‌ترین تامین‌کننده گاز اسلواکی (SPP) اعلام کرد در آستانه زمستان، در وضعیت مناسبی از نظر تامین گاز قرار دارد. اتریش با این فرض پیش می‌رود که واردات گاز از طریق اوکراین، در ژانویه متوقف می‌شود و دولت در وین امیدوار است که اجازه یابد تا قرارداد با گازپروم را بر هم بزند.

انگیزه قوی مسکو برای تمدید قرارداد ترانزیت

 مسکو مسیرهای دیگری نیز برای فروش گاز دارد که شامل خطوط لوله از طریق ترکیه و گسترش زیرساخت انرژی با چین و محموله‌های ال‌ان‌جی است. با این حال، براساس محاسبات بلومبرگ، خطوط لوله به اروپا محدود هستند و باتوجه به اینکه شبکه‌های خط لوله پس از جنگ، به‌دلیل آسیب یا تحریم‌ها بسته شده‌اند، از دست دادن حجم گاز ارسالی از طریق اوکراین، معادل ۶.۵ میلیارد دلار در سال برمبنای نرخ فعلی است. این یک انگیزه قوی برای کرملین برای تمدید توافق ترانزیت است.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، هفته گذشته درها را باز گذاشت و گفت، آماده است ترانزیت گاز از طریق اوکراین را پس از سال ۲۰۲۴ ادامه دهد.

اوکراین خط قرمز خود را دور می‌زند؟

باوجود اینکه اوکراین مشتاق است ارتباط شبکه را حفظ کند، اما تلاش می‌کند به خطوط قرمز پایبند باشد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین وعده داده است «مولکول‌های روسی» را از شبکه ترانزیت کشور حذف کند تا جریان پول به کرملین را قطع کند. در عوض، کی‌یف به‌دنبال تامین‌کنندگان دیگری است که به او کمک کنند تا از این دارایی‌ها استفاده کند، اما کمبود گاز روسیه در این سیستم می‌تواند شبکه خطوط لوله گاز را حتی بیشتر از قبل، به یک هدف نظامی تبدیل کند.

اوکراین مذاکرات ترانزیتی را با جمهوری انجام داده است. جمهوری آذربایجان، در حال‌ حاضر، به 8 کشور اروپایی گازرسانی دارد. الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، هفته گذشته خبر داد مذاکرات برای فروش گاز به حداقل 3 بازار دیگر در اروپا در جریان است.

اما آن سوفی کوربو، محقق مرکز سیاست انرژی جهانی در دانشگاه کلمبیا، می‌گوید واقعیت این است که تولید گاز جمهوری آذربایجان به‌عنوان جایگزین کامل در کوتاه‌مدت، کافی نیست و هرگونه قرارداد جایگزینی، احتمالا شامل تغییر مسیر گاز روسیه خواهد شد. او گفت: جریان گاز در سطوح مشابه که برچسب آذری می‌خورند، سفیدشویی تمام‌عیار گاز روسیه خواهد بود.

قراردادها با قزاقستان و سایر صادرکنندگان آسیای‌مرکزی، می‌تواند یک گزینه باشد، اما زمان برای طرح‌ریزی یک برنامه قبل از انقضای توافق ترانزیت، محدود است.

براساس گزارش بلومبرگ، از آنجا که توازن میان عرضه و تقاضا بسیار شکننده است، از دست دادن مسیر واردات گاز از طریق اوکراین، می‌تواند نوسان شدیدی را در بازارهای اروپایی ایجاد کند. اختلال در عرضه نروژ یا مشکلات مربوط به واردات ال‌ان‌جی اگر با سرمای شدید همراه شوند، نرخ گاز را به‌شدت بالا خواهند برد.