بحران سرمایه‌گذاری در مسکن

از بازار مسکن می‌توان به‌عنوان یکی از موتورهای اصلی اقتصاد کشور نام برد، حال آنکه در سال‌های اخیر شاهد کاهش چشمگیر سرمایه‌گذاری در این حوزه بوده‌ایم که عوامل مختلفی در حوزه‌های مالی، اقتصادی، ساختاری و سیاسی سبب این امر بوده است. رشد افسارگسیخته نرخ زمین و مصالح و در نتیجه افزایش نرخ نهایی مسکن و کاهش توان مصرف‌کننده، باعث دور از دسترس شدن مسکن برای خانه‌اولی‌ها و اقشار متوسط و ضعیف جامعه شده و همین امر بازار مسکن را به‌سمت رکود برده است. از سویی، یکی از دلایل دیگر را می‌توان سیاست‌های بانکی و مالی نامناسب و ناکارآمد دانست که بدون در نظر گرفتن جامعه هدف در بازپرداخت‌ها وضع شده است.

هر دولتی هم که می‌آید، نظر و سلیقه خود را دنبال می‌کند و نبود منشوری واحد در ساخت مسکن، باعث موفق نبودن طرح‌های مسکنی از جمله مسکن‌مهر، مسکن ملی و نهضت ملی مسکن می‌شود و بسیاری از مردم، به‌ویژه خانه‌اولی‌ها از مسکن در شأن خود و خانواده‌شان دور می‌مانند. افزایش بازدهی در بازارهای موازی مانند ارز و طلا موجب خروج سرمایه‌ها از بازار مسکن و گرایش به این بازارها شده است. کشور به‌علت افزایش بازارهای موازی و ناکارآمدی متولیان مسکن در کشور، دچار رکود تورمی شده و توان خرید نداشتن مردم، باعث فلج شدن بسیاری از اصناف مرتبط با مسکن شده است. در چنین شرایطی، سازنده‌های سنتی مسکن با افزایش نرخ مصالح ساختمانی با کمبود نقدینگی مواجه شده‌اند. برای مقابله با این چالش‌ها، نیاز به سیاست‌ها و قوانین مناسب، ایجاد مشوق‌های مالی و مالیاتی برای سازندگان سنتی و انبوه‌سازان، توسعه بازارهای مالی نظیر صندوق‌های بورسی پروژه‌محور و تقویت زیرساخت‌های شهری در مناطق کم‌برخوردار وجود دارد. این اقدامات می‌تواند انگیزه و حضور سرمایه‌گذاران را در بازار مسکن افزایش دهد.