زنان به عنوان یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های انسانی در جامعه، نه تنها موضوع و هدف هر توسعه‌ای به شمار می‌روند بلکه عامل تقویت‌کننده موثری در پیشبرد اهداف توسعه به‌ویژه توسعه بخش مالی هستند. درواقع یکی از نشانه‌های توسعه هر جامعه‌ای، بازارهای مالی‌است که توسط زنان راه‌اندازی و مدیریت می‌شود. بنابراین  برنامه‌ریزی در جهت حضور فعال این سرمایه‌های مهم انسانی و بهره‌برداری مطلوب جامعه از توانایی آنها، مسیر نیل به گسترش توسعه بازارهای مالی را در کشورهای درحال توسعه آسان‌تر می‌سازد.

مشارکت زنان در بازارهای سرمایه باعث ایجاد اشتغال و خلاقیت در این بازارها می‌گردد. طبق آخرین آمار تعداد آقایان معامله گر حدوداً ۲۰ برابر خانم‌ها است و البته این تعداد به سرعت به سمت برابری حرکت می‌کند. نکته جالب توجه این است که درصد معامله گران موفق میان زنان بیشتر از مردان است.

 خانم‌ها تکبر کمتر دارند، خصوصیتی که در معاملات بورسی گناه بزرگی محسوب می‌شود. ضمیر مردانه، که مسئول بسیاری از مخاطرات و کشتارها و خونریزی هاست، در معامله درگیر است. آقایان نمودارها را تحلیل می‌کنند و پوزیشن می‌گیرند و پوزیشن‌شان باید درست باشد. اگر بازار به سمت دلخواه‌شان رفت، او منتظر می‌ماند که بیشتر و بیشتر خودش را ثابت کند و اگر بازار به جهت دیگر برود، غرورش او را وادار می‌کند که ضرر را تحمل کند و منتظر می‌ماند که بازار برگردد و درستی نظرش را اثبات کند. اما خانم‌ها بیشتر به دنبال جواب این سوال هستند: در بازارهای سرمایه پول به کدام سمت سرایز است؟ هدف آنها سود کردن و ضرر نکردن است. آنها کمتر به دنبال اثبات کردن خودشان هستند. سوار بر مسیر و جریان درست می‌شوند و کمی زودتر پیاده می‌شوند و سودشان را به حساب‌شان می‌ریزند. داشتن روزنگار و ثبت معاملات از مهم‌ترین ملزومات پیشرفت است. در این‌کار هم خانم‌ها دقیق تر و منظم تر عمل می‌کنند. مطالعات علمی نشان می‌دهند که بازده سرمایه‌گذاری زنان از مردان بیشتر است هر چند توجیه دقیقی برای این پدیده وجود ندارد. اگر در موتورهای جست‌وجوگر اینترنتی به دنبال فهرستی از موفق‌ترین سرمایه‌گذاران جهان بگردید، با فهرستی مواجه خواهید شد که قطعا نام هایی همچون وارن بافت و جورج سوروس در میان آنها وجود دارند و البته نام هیچ زنی نیز در آن فهرست به چشم نمی‌خورد. بنابراین شاید طبیعی باشد که برخی نتیجه گیری کنند که مردان، در مقایسه با زنان، سرمایه‌گذاران بهتری هستند اما مطالعه دقیق تر بازارهای مالی، نتیجه‌ای معکوس را به همراه دارد. همچنین بسیاری از خانم‌ها نظریه پردازهای بسیار موفقی بوده‌اند که نظریه‌های آنها هنوز هم در بازارهای مالی استفاده می‌شود و می‌توانیم به خانم کارولینا برودن اشاره کنیم و نظریه معروف ایشان یعنی نظریه.symmetry

نتایج یک تحقیق که توسط موسسه روثستاین کاس (Rothstein Kass) انجام شده نشان می‌دهد بازده سرمایه صندوق‌های سرمایه‌گذاری که توسط زنان مدیریت می‌شوند در سال ۲۰۱۳ (تا ماه نوامبر سال ۲۰۱۳) معادل ۹.۸ درصد بوده در حالی که میانگین بازده سرمایه‌گذاری صندوق‌های سرمایه‌گذاری در مدت زمان مشابه تنها ۶.۱۳ درصد بوده است.

عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری

برخی اعتقاد دارند که زنان در مقایسه با مردان ریسک‌پذیری کمتری دارند و به اصطلاح ریسک گریز هستند و به همین خاطر بازده سرمایه‌گذاری آنها بیشتر است اما اگر چنین ادعایی صحت داشته باشد، باید عملکرد آن دسته از صندوق‌های سرمایه‌گذاری که مدیریت آنها بر عهده مردان است در سال هایی که سهام پرریسک بازده مناسبی دارند، بیشتر باشد و در سال هایی که سهام پرریسک در مقایسه با سهام کم ریسک بازده ناامید کننده‌ای دارند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت مدیریت زنان عملکرد خیره کننده‌ای داشته باشند که بررسی عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری در دوره‌های مختلف چنین ادعایی را تایید نمی‌کند. دلیل دیگری که برای عملکرد بهتر زنان در بازار سرمایه ذکر می‌شود، این است که زنان معمولا مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری کوچک تر را در اختیار دارند و صندوق‌های کوچک تر به طور کلی بازده بیشتری دارند. همچنین برخی ادعا می‌کنند از آنجا که زنان ریسک‌پذیری کمتری دارند، در طول سال تعداد معاملات کمتری را انجام می‌دهند و سود بیشتر صندوق‌های سرمایه‌گذاری تحت مدیریت آنها در واقع از هزینه تراکنش کمتر ناشی می‌شود و نه از سود سهام بیشتر. بدون در نظر گرفتن اینکه دلیل عملکرد بهتر زنان در بازار سرمایه چیست، می‌توان گفت که نتایج بررسی‌های اخیر به تغییر نگرش فعالان بازار نسبت به زنان منجر شده است. در کشورهای پیشرفته‌ای مثل انگلستان، در گذشته‌ای نه خیلی دور بازارهای مالی لندن کاملا مردانه بودند اما اکنون تعداد زنان فعال در این بازارها رو به افزایش است تا جایی که شاید طی دهه‌های آینده، فهرست موفق‌ترین سرمایه‌گذاران جهان از انحصار مردان خارج شود.

سخن پایانی

بررسی این یادداشت نشان می‌دهد زنان به عنوان سرمایه‌گذاران و تصمیم‌گیرندگان مالی می‌توانند شکل بازارهای مالی را تغییر دهند. ما باید با زنان برای تغییر شکل صنعت خدمات مالی، در طول زندگی آنها تعامل داشته باشیم، حمایت و منابعی را برای ارتقای سواد مالی و توانمندسازی آنها به عنوان ثروت آفرینان و تصمیم گیرندگان فراهم کنیم.

 از بین بردن شکاف جنسیتی در خدمات مالی می‌تواند ۷۰۰ میلیارد دلار درآمد را باز و آینده زنان در سراسر جهان را تضمین کند. با ترویج برابری جنسیتی در صنعت، ظرفیت بسیار زیادی برای تأثیر مثبت وجود دارد. علاوه بر این، با تقویت یک فرهنگ فراگیر و پاسخگو می‌توانیم راه را برای آینده‌ای هموار کنیم که در آن زنان نقشی اساسی در شکل‌دهی و تأثیرگذاری بر بازارهای مالی ایفا کنند و در نهایت منجر به رفاه بیشتر برای همه شود. در ایران و جهان نیز زنان به خاطر محتاط بودن حتی در رانندگی نیز تخلفات کمتری را نسبت به مردان انجام می‌دهند.

رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ گفت: در تصادفات جرحی در سه ماهه سال ۱۴۰۲ حدود ۸۸ درصد آقایان و تنها ۱۲ درصد خانم‌ها مقصر بوده‌اند. خانم‌ها تخلفات حادثه ساز را کمتر تجربه می‌کنند و انتخاب آنها معمولا احتیاط است و خیلی از رفتارهای پر خطر و ریسک‌پذیر را انجام نمی‌دهند اما آقایان به خاطر اینکه به استقبال تخلفات حادثه‌ساز می‌روند شاهد آن هستیم که بیشتر مقصر هستند.

 در بازار سرمایه نیز خانم‌ها رفتارهای پرخطر و ریسک‌پذیر را کمتر انجام می‌دهند و به موفقیت‌های بیشتری دست پیدا کرده‌اند.