ضرورتهای حوزه لجستیک
علی ضیایی -کارشناس حملونقل ایران
طرح جامع حملونقل یکی از ضرورتهای حوزه لجستیک در کشور است و میتوان گفت از نظر اهمیت، حتی از تامین نان شب هم بالاتر قرار دارد. توضیحات دقیقتر در این زمینه میتواند توسط مسئولان فعال در سازمان برنامه و بودجه ارائه شود.در سالهای اخیر، بودجه توسعه، عمرانی و زیرساختی کشور بهمیزان حدود ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار میلیارد تومان تصویب و اختصاص داده میشود، اما بسیاری از این مقدار بودجه در پروژههای مختلف صرف میشود و متاسفانه تاثیر مثبت واقعی برای کشور بههمراه ندارد، زیرا بهصورت بهینه در نقاط موردنیاز صرف نمیشود. بهعنوان مثال، در حال حاضر بیش از ۳۸ پروژه ریلی در حال احداث در خطوط جدید وجود دارد که این تعداد جدا از ۱۲۰ پروژه ریلی دیگر در سراسر کشور است.
طرح جامع حملونقل ما در بودجهریزی بهگونهای طراحی شده که با برنامهریزی و زمانبندی ساده، به انجام کامل و اجرایی شدن آن نیازمند ۷۰ تا ۸۰ سال زمان است؛ زیرا هر سال بهطورمحدودی بودجه به این پروژهها اختصاص مییابد. با تاخیر در اجرای این پروژهها، هزینههای نگهداری آنها از هزینههای احداث بیشتر میشود و باید مقداری معادل بودجه احداث یک پروژه را برای نگهداری آنها هزینه کنیم تا آنها بروزرسانی شوند. بنابراین، لازم است با تمرکز بر چند پروژه عمرانی و حملونقل مشخص، از اسراف سرمایههای ملی جلوگیری شود.
طرح جامع حملونقل، طرحی است که پروژههای عمرانی کشور را طبقهبندی و دستگاههای تصمیمگیر و اجرایی را ملزم به بودجهریزی و برنامهریزی میکند. بسیاری از پروژههای عمرانی در کشور ما به دلایل سیاسی و ناکارآمدی انجام میشوند و نتیجهای مثبت در بهبود حوزه حملونقل و ایجاد زیرساختهای مناسب برای رشد اقتصادی کشور ندارند. با اجرای طرح جامع حملونقل، پروژههای عمرانی براساس اولویتها و نیازهای واقعی کشور برنامهریزی و اجرا خواهند شد.
در این طرح، پروژههای حملونقل در بخشهای مختلف از جمله جادهها، راهآهن، بنادر، فرودگاهها و ترابری شهری شامل قطارهای شهری، مترو و اتوبوسرانی بهترتیب اولویت و باتوجه به نیازهای منطقهای و ملی برنامهریزی میشوند. همچنین، در این طرح، راهحلهای نوین حملونقل از جمله حملونقل هوشمند، پایدار و همراه نیز موردتوجه قرار میگیرند.
اجرای این طرح باعث بهبود نظام حملونقل کشور، کاهش هزینهها و زمانهای حملونقل، افزایش بهرهوری و رقابتپذیری در بخشهای مختلف اقتصادی، کاهش آلودگی هوا و محیطزیست، افزایش امنیت و کیفیت خدمات حملونقل و بهبود شرایط زندگی شهروندان خواهد بود.
برای اجرای این طرح، لازم است که دستگاههای اجرایی و نظارتی مسئول بر اجرای پروژههای عمرانی موردنظر توانمندیهای لازم را داشته باشند و با همکاری بخش خصوصی و جامعه بینالملل، منابع مالی موردنیاز را تامین کنند.