نشست علنی مجلس شورای اسلامی روز گذشته با محوریت بررسی نرخ ارز برگزار شد. در این نشست گزارش کمیسیون صنایع و معادن مجلس با موضوع آسیب ‌ شناسی سازکار تأمین و تخصیص نیازهای ارزی در حوزه واردات مواداولیه و تجهیزات مورد نیاز واحدهای صنعتی تولیدی به کشور قرائت شد. همچنین در این نشست رئیس کل بانک مرکزی پس از شنیدن اظهارات نمایندگان توضیحاتی درباره اقدامات بانک مرکزی داده و گفت: در تامین ارز مشکل داریم. رئیس مجلس شورای اسلامی نیز تاکید کرد: مسئولیت ارزی کشور و همچنین نرخ سکه در بازار و ارزش پول ملی از مأموریت ‌ های اصلی بانک مرکزی است.

بانک مرکزی مسئول نرخ سکه در بازار و ارزش پول ملی است

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: از دید مجلس شورای اسلامی، مسئولیت ارزی کشور و همچنین نرخ سکه در بازار و ارزش پول ملی از مأموریت ‌ های اصلی بانک مرکزی است. محمدباقر قالیباف در جلسه علنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی و پس از بررسی گزارش کمیسیون صنایع و معادن در مورد آسیب شناسی سازکار تأمین و تخصیص نیازهای ارزی در حوزه واردات مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز واحدهای صنعتی، تولیدی به کشور، گفت: الان در ثبت سفارش ‌ ها اولویت ‌ ها مشخص نیست و اکنون دستگاه ‌ هایی که بیشترین سهم را دارند مانند جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت بهداشت و درمان حجم بالایی از ثبت سفارش ‌ ها را انجام می ‌ دهند و این نشان می ‌ دهد ما در عرضه و تقاضای ارز یک سیستم منطقی نداریم.رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: از دید ما در مجلس شورای اسلامی، مسئولیت ارزی کشور و همچنین نرخ سکه در بازار و ارزش پول ملی از مأموریت ‌ های اصلی بانک مرکزی است و اینکه رئیس کل بانک مرکزی اعلام می ‌ کند از برخی آمارها و درآمدهای ارزی مطلع نیست، قابل قبول و پذیرفتنی نیست چرا که این اختیار به بانک مرکزی داده شده و در نشست سران قوا نیز با درخواست رئیس بانک مرکزی موافقت شد.وی ادامه داد: ما در حوزه سیاست ‌ های ارزی قانون دائمی داریم که روی مدیریت شناور تاکید می ‌ کند. اینکه برای ایجاد ثبات در بازار قیمت ‌ گذاری را مقطوع کنیم به نظر می ‌ رسد با قانون مغایرت دارد. رئیس مجلس شورای اسلامی اظهارکرد: در حوزه تسهیلات بانک ‌ های عامل واقعاً دچار مشکل هستیم، این در حالی است که بر اساس بودجه سالانه باید بخشی از تسهیلات بانک ‌ های عامل در حوزه اشتغال و تبصره ۱۸ صرف می ‌ شد که سال گذشته عقب ماندگی زیادی در حوزه اشتغال و محرومیت زدایی داشتیم و نباید دیگر این رویه تکرار شود.

قالیباف خطاب به رئیس بانک مرکزی، گفت: تجدید نظر در قانون بانک ‌ های عامل نیز در مجلس شورای اسلامی در دستورکار است و اگر نظراتی دارید به مجلس ارائه کنید تا در سال پایانی مجلس قانون مربوط به بانک ‌ های عامل اصلاح شود.

در تامین ارز مشکل داریم

محمدرضا فرزین نیز در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به وعده ‌ هایی که در جلسه گذشته به نمایندگان داد شده بود، در بانک مرکزی اقدامات عملی صورت گرفت.

رئیس کل بانک مرکزی یکی از این اقدامات را ممنوعیت فروش ارز در صرافی ‌ ها دانست و گفت: فروش ارز منوط به ایجاد حساب ارزی در بانک ‌ ها شده است تا افراد پس از افتتاح حساب و ثبت درخواست، ارز به حسابشان واریز شود.

وی در پاسخ به ابهاماتی که در خصوص تامین ارز اظهارکرد: از ابتدای فروردین تا ۱۷ اردیبهشت امسال مجموع ارز اختصاص یافته ۱۱ میلیارد و ۸۴۰ میلیون دلار بوده است در حالی که در مدت مشابه سال گذشته ۱۰ میلیارد و ۷۳۴ میلیون دلار ارز تخصیص یافته بود.

فرزین در عین حال وجود مشکل تامین ارز را تایید کرد و گفت: با توجه به اقداماتی که از طریق صرافی و بانک ‌ ها صورت گرفته، این موضوع کمی با تأخیر صورت می ‌ گیرد؛ بنابراین از ۱۱ میلیارد و ۸۴۰ میلیون دلار ارز پیش ‌ بینی شده ۶ میلیارد و ۷۳۸ میلیون دلار تاکنون تأمین شده است، در حالی که طی همین مدت در سال گذشته ۵ میلیارد دلار تأمین شده بود.

رئیس کل بانک مرکزی یادآور شد: نباید فراموش کرد در سال ‌ های گذشته رقم کل ارز تخصیص یافته ۱۰ میلیارد بوده و در مقایسه طولانی ‌ تر می ‌ توان گفت تاکنون ۲۰ میلیارد دلار ارز تخصیص یافته که به معنی افزایش چند برابری است.

فرزین درباره اینکه گفته شده بانک مرکزی به دنبال اعمال فشار بیشتر به صادرکنندگان است نیز گفت: کمیته بررسی تخلفات پولی و ارزی تشکیل شده تا سه تخلف صادرکنندگان را بررسی کند؛ ابتدا صادرکننده ‌ ای که ارز خود را نیاورده، معاملات غیرشفافی که در حوزه نیمایی صورت می ‌ گیرد و تخلف سوم مشمول افرادی می ‌ شود که ارز مورد نیاز خود را از بازار غیررسمی انجام می ‌ دهند.

وی تامین نیاز ارزی از بازار غیررسمی را مصداق قاچاق دانست و گفت: شرکت ‌ هایی که این کار را انجام می ‌ دهند، مشمول قانون پولشویی خواهند شد.

بازگشت ۶۵ میلیارد دلار ارز صادراتی

وی درباره اینکه چرا برخی از صنایع ارز صادراتی خود را باز نمی ‌ گردانند، اظهار کرد: در این راستا کمیته ‌ ای تشکیل شده تا تخلفات مورد رسیدگی قرار گیرد اما نباید فراموش کرد بسیاری از صنایع در این راستا اقدام می ‌ کنند چرا که ۶۵ میلیارد دلار در سال گذشته ارز تأمین و تخصیص یافته که نشان ‌ دهنده بازگشت این منابع است، هرچند سهم اعظم در این حوزه مربوط به پتروشیمی ‌ ها و فولاد بوده اما تخلفاتی هم وجود دارد که به آنها رسیدگی می ‌ شود.

دلارزدایی بانک ‌ مرکزی

رئیس کل بانک مرکزی اظهار کرد: باید یادآور شد دلارزدایی یکی از سیاست ‌ های مهم بوده که نسبت به آن حساس هستیم. بنابراین اجلاس ACU با حضور ۹ کشور عضو و همچنین دعوت از روسای بانک مرکزی چند کشور منطقه و حوزه آسیاپاسیفیک به زودی برگزار خواهد شد که به تحقق این امر کمک می ‌ کند؛ در واقع ۳ محور معامله پایاپای و نه با دلار، ایجاد پیمان پولی دوجانبه که با چند کشور در حال نهایی شدن است و پیمان پولی چندجانبه، سه محور اصلی اجلاس بین ‌ المللی یاد شده است که به تحقق دلارزدایی کمک می ‌ کند.