مصرف شیر در داخل کشور

سرانه مصرف شیر در ایران روند نزولی دارد. برخی گزارش‌ها می‌گویند سرانه مصرف اکنون به حدود ۵۵ کیلوگرم در سال رسیده که این عدد بسیار پایین‌تر از متوسط جهانی است. در گذشته، سرانه مصرف بسیار بالاتر بود: برای مثال در سال‌های قبل (دهه ۱۳۸۰) سرانه مصرف لبنیات در برخی منابع تا ۱۳۰ کیلوگرم در سال گزارش شده بود، اما این عدد به‌تدریج کاهش یافته است.

 

 

 

 

 

باکس

ع پ

کیفیت، خط قرمز صنعت لبنیات است

محمد فربد، سخنگوی انجمن صنایع لبنی بااشاره به افزایش نرخ شیرخام و نرخ تمام‌شده تولید برای تولیدگان محصولات لبنی گفت: باتوجه به افزایش نرخ شیرخام، بدیهی است اثر ۶۰درصدی آن در نرخ تمام‌شده محصولات باعث افزایش نرخ لبنیات خواهد شد. در این شرایط صنعت لبنیات تلاش می‌کند وارد محدوده زیاندهی نشود، اما همواره نگرانی نسبت به کاهش مصرف سرانه به‌دلیل افزایش نرخ محصولات وجود دارد. به‌علاوه اینکه، کاهش سرانه تولید خود باعث افزایش سربار تولید می‌شود و عرصه را به صنعت تنگ خواهد کرد.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی درباره آینده صنعت لبنیات باتوجه به روند فعلی یعنی افزایش هزینه‌ها، کاهش قدرت خرید مردم و احتمال ورشکستگی دامداران گفت: صنعت دامداری و لبنیات هر از گاهی در مسیر ورشکستگی قرار می‌گیرد و دلایلی از این دست باعث تقلیل واحدهای فعال از حدود هزار و 300 واحد به حدود ۳۰۰ واحد تولیدی در حال‌ حاضر شده است.

فربد افزود: آینده صنعت فرآوری و دامداران به‌دلیل خشکسالی و وابستگی دامداران به علوفه وارداتی و تحریم‌های دشمن‌های خارجی در معرض تهدید جدی است.

محمد فربد بااشاره به احتمال حذف کامل یارانه‌های حمایتی گفت: در صورت حذف یارانه از زنجیره تولید شیرخام و انتقال آن به مصرف‌کننده، شفافیت حاصل و به‌نفع کشورو مردم خواهد بود و سرانه مصرف را بهبود می‌بخشد.

به‌گزارش صمت، باتوجه به نرخ بالای شیرخام، این شائبه جدی در میان مردم و کارشناسان ایجاد شده است که برخی تولیدکنندگان برای حفظ حاشیه سود خود، به کاهش کیفیت، استفاده بیش از حد از شیر خشک وارداتی، افزودن آب بیش از استاندارد یا سایر افزودنی‌های غیرمجاز روی آورده‌اند.

محمد فربد، سخنگوی انجمن صنایع لبنی در گفت‌وگو با صمت بااشاره به مکانیسم نظارتی انجمن بر اعضای خود برای تضمین تطابق ۱۰۰ درصدی کیفیت محصول نهایی با نرخ آن گفت: کیفیت، خط قرمز صنعت لبنیات است و میزان استفاده از شیرخشک در محصولات لبنی مانند ماست به‌شدت کنترل می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه افزودن شیرخشک در حد یک تا 2 درصد به ماست، به بهبود و افزایش کیفیت ماست کمک می‌کند، گفت: استفاده از شیرخشک در صنایع لبنی، در همین حد خلاصه می‌شود.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی با تاکید بر اینکه در تمام کارخانه‌ها، نمایندگان وزارت بهداشت با عنوان مدیران کنترل کیفیت حضور دارند، گفت: نمایندگان وزارت بهداشت به تمامی امور کیفی، نظارت دارند.

وی افزود: در عین حال حدود ۳۰۰ کارخانه لبنی با هم در رقابت هستند و سهم کیفیت برتر در تسخیر بازار به شرکت‌ها کمک می‌کند تا سهم بازار بیشتری از فروش به خود اختصاص دهند.

 

 

 

افزایش نرخ شیرخام، روزانه شده است

نرخ مواد لبنی پرمصرف طی یکساله دولت سیزدهم ۵ بار افزایش یافته است. در این میان نرخ لبنیات که خرداد امسال به‌طوررسمی ۱۵درصد افزایش یافته بود، دوباره در ماه‌های اخیر بالا رفته و به‌نظر می‌رسد این افزایش قیمت، پایان ندارد. در ابتدای دولت چهاردهم در مهرماه سال گذشته هم، نرخ محصولات لبنی به‌طور رسمی بیش از ۳۰ درصد گران شد. اما از آذرماه هم به‌طور غیررسمی گران شد، زیرا تولیدکنندگان لبنیات می‌گفتند؛ افزایش نرخ محصولات لبنی کمتر از تورم بوده است.

رئیس اتحادیه فرآورده‌های لبنی کشور با بیان اینکه نرخ شیرخام در پنج‌ماهه امسال نزدیک به ۶۰ درصد افزایش داشته است، گفت: این میزان افزایش نرخ شیر خام، معادل افزایش نرخ شیر طی ۵۰ سال است.

علی احسان ظفری در گفت‌وگو با ایلنا درباره افزایش نرخ لجام‌گسیخته لبنیات در ماه‌های اخیر، گفت: نرخ لبنیات شدیدا به‌صورت روزمره بالا می‌رود.

وی افزود: نرخ لبنیات روزانه تغییر می‌کند و دلیل آن به افزایش نرخ شیرخام برمی‌گردد. نرخ شیرخام هر روز در حال افزایش است و به‌تبع نرخ لبنیات گران می‌شود.

رئیس اتحادیه فرآورده‌های لبنی کشور در پاسخ به این سوال که «چرا نرخ شیرخام افزایش یافته است؟» گفت: دامداران دلیل افزایش نرخ شیرخام را گرانی نهاده‌های دامی اعلام می‌کنند.

وی افزود: نرخ شیرخام در حال‌ حاضر به کیلویی ۳۹ هزار تومان رسیده است، در حالی که مرداد امسال، کیلویی ۲۳ هزار تومان بود.

افزایش ۶۰ درصدی نرخ شیرخام طی ۵ ماه

رئیس اتحادیه فرآورده‌های لبنی کشور با انتقاد از عدم‌نظارت بر نرخ شیر خام، گفت: نرخ شیرخام در ۶۰ سال به کیلویی ۲۳ هزار تومان رسیده؛ اما طی ۵ ماه به کیلویی ۳۹ هزار تومان رسیده است.

ظفری ادامه داد: نرخ شیرخام نزدیک به ۶۰ درصد افزایش داشته است؛ این میزان افزایش نرخ معادل ۵۰ سال افزایش داشته است.

تغییرات پی در پی نرخ لبنیات

رئیس اتحادیه فرآورده‌های لبنی کشور گفت: نرخ شیرخام در حالی تا این میزان گران شده که باید وزارت جهاد کشاورزی جلوی این گرانی را بگیرد؛ اما متاسفانه توجهی به این کار ندارد.

ظفری در پاسخ به این سوال که «گرانی شیرخام چه تاثیری روی نرخ سایر محصولات لبنی دارد؟» گفت: شیرخام مواد اولیه لبنیات بوده و ۷۰ درصد بهای تمام‌شده محصولات لبنی، شیرخام است.

وی خاطرنشان کرد: نرخ تمام محصولات لبنی به‌دلیل این موضوع تغییر کرده و دوباره هم تغییر خواهد کرد، زیرا مواد اولیه همه آنها، شیرخام است.

 

 

 

کاهش تولید روزانه شیر به‌دلیل تب برفکی

آشفتگی بازار لبنیات به‌دلیل افزایش نرخ شیرخام در حالی خبرساز شده است که مسئولان از کاهش تولید روزانه شیر به‌دلیل تب برفکی نیز خبر می‌دهند.

به‌گزارش صمت؛ اسحاق بندانی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران، در نشست کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی با انتقاد از عدم‌توجه به هشدار سازمان‌های بین‌المللی درباره شیوع تب برفکی گفت: تب برفکی دامداران و زنجیره تامین پروتئین کشور را تحت‌تاثیر قرار داده است. کاهش 2 هزار تن تولید روزانه شیر در کشور و 2 تا 3 همت ضرر و زیان فعال اقتصادی و بر هم خوردن عرضه و تقاضا، نتیجه این وضع است که آسیب آن به اقشار پایین جامعه وارد می‌شود.

اسحاق بندانی ادامه داد: نظام بهداشت دام زمانی موفق است که همه اجزای آن اعم از تولید، قرنطینه و واکسیناسیون و... به موقع خود و به‌درستی عمل کنند.

بندانی افزود: وضعیت ذخایر استراتژیک واکسن تب برفکی کافی نبوده، همچنین مشکلاتی در پروتکل‌های قرنطینه‌ای داریم. به‌علاوه هماهنگی بین‌دستگاهی ما نیازمند بازطراحی جدی است.

محمدابراهیم حسن‌نژاد، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی نیز در این نشست با بیان اینکه شیوع تب برفکی از تابستان امسال و از اسلامشهر تهران آغاز شده است، ادامه داد: به‌همین‌دلیل بیشترین خسارت به واحدهای تولید استان تهران وارد شد. به‌دنبال این اتفاق، روزانه با حدود 2 هزار تن کاهش در تولید شیر کشور مواجه شدیم.

احمد مقدسی، رئیس انجمن صنفی گاوداران ایران نیز با بیان اینکه به دلیل شیوع این بیماری، ۲۰ درصد تولید شیر استان تهران و ۶ درصد تولید شیر کل کشور کاهش یافته، افزود: از طرف دیگر نهاده‌های لازم در دسترس گاوداری‌ها نیست. در ۲۰ روز گذشته ۸۰ درصد زایمان گاوها مرده‌زا بوده است و این اثر خود را چند ماه بعد نشان خواهد داد. مقدسی تاکید کرد: گاوداری‌ها با زیان فراوان مواجه شده‌اند و ما تقاضای استمهال وام‌های واحدهای آسیب‌دیده را داریم.

ذخیره‌سازی استراتژیک واکسن تب برفکی

علیرضا رفیعی‌پور، رئیس سازمان دامپزشکی کشور بااشاره به تشکیل ستاد ملی تب برفکی به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور در ادامه این نشست گفت: در این جلسه با 8 پیشنهاد ما و همچنین درخواست اعتبار ۱.۵همتی برای اقدامات پیشگیرانه سال بعد موافقت شد.

به‌گفته او در این جلسه، با ایجاد ذخیره استراتژیک واکسن از ویروس‌های در گردش به اندازه ۲ میلیون دوز موافقت شد. همچنین برای پرداخت غرامت، بودجه بیمه دام صددرصد تخصیص داده خواهد شد و به‌علاوه با استمهال اقساط وام‌های واحدهای تولیدی هم موافقت شد.

او با دفاع از عملکرد سازمان دامپزشکی گفت: پاندمی امسال می‌توانست ۴۰۰ هزار تا ۸۰۰ هزار گاو را از بین ببرد، اما تا الان ۴ هزار و ۲۰۰مورد مبتلا شد که ۲ هزار و ۲۰۰ رأس تلفات بوده و بقیه به کشتارگاه فرستاده شدند.

علیرضا رفیعی‌پور، با بیان اینکه تمام سازمان‌های جهانی نگران رفتارهای ویروس تب برفکی و آنفلوآنزای حاد پرندگان به‌دلیل جهش‌های سریع این ویروس‌ها هستند، گفت: ۵۰۷ کانون تب برفکی درگیر تایپ‌های مختلف هستند که ۲۷۰ مورد آنها کانون سطح وان ویروس تب برفکی است. سال گذشته هم دوسویه جدید تب برفکی در ایران شناسایی شد، اما با واکسنی که داشتیم، منطبق بود و به‌سرعت کنترل شد. از سال ۳۳ تا الان، ۲۰ نوع تایپ تب برفکی در ایران شیوع داشته است.

او توضیح داد: ما واکسن سطح وان ترکیه‌ای تب برفکی را اردیبهشت وارد کردیم، اما ویروسی که در تیرماه شناسایی کردیم، با ویروس مهرماه متفاوت بود. در استان‌های مرزی، این واکسن تزریق شد و طی ۱۲۰روز، آنتی‌بادی‌های تولیدشده آن را تست کردیم. اما در تهران شیوع تب برفکی با شدت فراوان شروع شد و علائم بالینی متفاوت بود و نشان از تایپ جدیدی از سطح وان داشت.

رفیعی‌پور، گفت: طی یک هفته تا ۱۰ روز، ۷۵ کانون درگیر گزارش شد. ناگزیر از همان واکسن موجود استفاده کردیم. موارد جدید در تهران به صفر رسید و در کل کشور، ۳۰ کانون درگیر گزارش شد. در تهران هزار و ۴۰۰ واحد تولیدی وجود دارد که ۱۲۰ مورد آلوده شدند.

او افزود: 2 میلیون ۸۰۰ هزار دوز واکسن رایگان و 3 میلیون و ۵۰۰هزار دوز هم با هزینه پایین توزیع کردیم. الان یک میلیون و ۵۰۰ هزار دوز هم ذخیره داریم. در واقع در 2 ماه بیش از ۶ میلیون دام واکسینه شدند.

 

 

سخن پایانی

صنعت شیر در ایران پیشران مهمی از نظر اقتصادی و تغذیه‌ای است. تولید شیرخام در سطح بالا قرار دارد و ظرفیت صنایع تبدیلی نیز قابل‌توجه است، اما کاهش مصرف داخلی و چالش‌های بازار، ریسک‌هایی برای بقا و پایداری این صنعت ایجاد کرده است. برای اینکه این بخش بتواند به رشد پایدار دست یابد، نیاز به سیاست‌گذاری هوشمندانه، سرمایه‌گذاری در زیرساخت و تشویق مصرف داخلی وجود دارد.