این طرح اهداف کلان و برجسته‌ای ازجمله توسعه مناطق کم برخوردار و اشتغال مولد با نگرش ویژه بر نیروی بومی متخصص، تولید اطلاعات زیرساختی متناسب با آمایش سرزمین و تکمیل اطلاعات عمقی و کشف ذخایر جدید از طریق برداشت‌های ژئوفیزیک هوایی را در دستور کار دارد. افزایش چهار برابری دقت با توجه به تغییر مقیاس، کاهش زمان تبدیل کانسار به معدن، اجرای مدل مشارکتی، تکمیل و توسعه زیرساخت‌های اطلاعاتی، فناوری و پایگاه داده‌های علوم زمین و تربیت نیروی متخصص و ایجاد تحرک در بخش خصوصی از طریق برون‌سپاری فعالیت‌ها به‌عنوان مزیت‌های اختصاصی طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی برای نخستین بار در کشور یاد شده است. در گزارش امروز صمت به جدیدترین اخبار حوزه زمین‌شناسی پرداخته‌ایم.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت بابیان اینکه با اجرای طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی نزدیک ‌به ۱۱۷ محدوده معدنی جدید در کشور شناسایی‌شده است گفت: طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشافات ذخایر معدنی کشور در سال ۱۴۰۰ در خراسان جنوبی آغاز شد و در آن سال قول دادیم که این طرح را در بازه زمانی یک‌ساله به اتمام برسانیم که این کار اکنون عملی شده است.

شناسایی ۱۷ محدوده جدید امیدبخش طلا

صمتبه گزارش معدن ۲۴، علیرضا شهیدی بابیان اینکه هفته گذشته پس از عبور طرح از مرحله شناسایی و پی‌جویی منابعی که به‌دست آوردیم را تلفیق، مدل‌سازی و رونمایی کردیم، تصریح کرد: با این اقدام نزدیک به ۱۱۷ محدوده معدنی شناسایی شد که از این تعداد ۱۷ محدوده جدید امیدبخش طلا، ۶۰ محدوده مس، ۲۵ محدوده نیکل، برای نخستین بار در شرق ایران، ۹ محدوده منیزیت و ۶ محدوده سرب و روی بود.  معاون وزیر صمت ادامه داد: در این طرح، تولید و تکمیل اطلاعات‌پایه زمین‌شناسی و اکتشافی در گستره موردنظر اجرای عملیات کشف ذخایر جدید معدنی و کاهش موثر زمان تبدیل کانسار به معدن، با همکاری بخش‌های مختلف معدنی کشور در حوزه سازمان‌ها و مجموعه‌های حاکمیتی، توسعه‌ای دولتی، نخبگان دانشگاهی و بخش خصوصی موردتوجه قرار گرفت.  وی بیان کرد: کاهش ریسک سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در چرخه معدنکاری، افزایش قابل‌توجه میزان اشتغال در منطقه و توسعه عدالت محور استان، از دیگر اهداف کلان پروژه تحول در بخش زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور بوده و اجرای این طرح بزرگ‌ترین و بی‌سابقه‌ترین مدل مشارکتی در حوزه علوم‌ زمین و معدن کشور برای جلوگیری از موازی کاری‌ها، شفافیت در اجرای فرآیندهای تخصصی و جلوگیری از هدر رفت منابع مالی و انسانی است. رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور خاطرنشان‌ کرد: منابع مالی این پروژه از محل توافقنامه سه‌جانبه این سازمان، ایمیدرو و معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت، توسط ایمیدرو در سال مالی ۱۴۰۰ تامین شد. شهیدی گفت: از نتایج دیگر این پروژه با توجه به برداشت داده‌های ژئوفیزیک هوایی در گستره موردنظر، تکمیل فاز شناسایی و پی‌جویی اکتشافی برای معرفی مناطق جدید امیدبخش معدنی است که تحولی چشمگیر در بخش معدن استان به همراه خواهد داشت. وی ادامه داد: در این طرح ۶۰ پروژه زمین‌شناسی و اکتشافی در مساحتی افزون بر ۳۷ هزار و ۵۰۰ کیلومترمربع اجرا شد که دستاوردها و خروجی این طرح، انتشار اطلاعات زمین‌شناسی و اکتشافی در قالب نقشه‌های زمین‌شناسی، ژئوشیمی و زمین‌شناسی اقتصادی در مقیاس کاربردی یک پنجاه‌هزارم است. معاون وزیر صمت افزود: خراسان جنوبی ازاین‌جهت انتخاب شد که در سال ۹۵ مطالعات ژئوفیزیک را در آن انجام دادیم و یک استان معدنی است و سپس از این استان به سمت استان‌های دیگر خواهیم رفت. طرح تحول ایستگاه به ایستگاه ادامه پیدا خواهد کرد. شهیدی در مورد صادرات مواد معدنی اضافه کرد: اکنون در مرحله شناسایی هستیم و احتیاج به اکتشافات تکمیلی معدنی داریم و مدارک را در اختیار ایمیدرو قراردادیم.

ذخایر بی‌نظیر معدنی در خراسان جنوبی

وی بیان‌داشت: کل کشور معدنی است، اما خراسان جنوبی به لحاظ ذخایر معدنی بی‌نظیر است و با آغاز طرح زمین‌شناسی از خراسان‌ جنوبی، بانک اطلاعاتی دقیقی از ذخایر معدنی تهیه شده است. رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با تأکید بر اینکه معادن در توسعه پایدار نقش بسزایی دارند، گفت: با فعال شدن معدن در یک منطقه، زیرساخت‌های آب، برق، گاز و جاده تامین و شرایط برای استقرار و ماندگاری جمعیت فراهم می‌شود.

وجود ۸۱ ماده معدنی در کشور

معاون وزیر صمت بابیان اینکه تاکنون تصور می‌شد که ۶۸ ماده معدنی در کشور وجود دارد، اما داده‌های ما حکایت از وجود ۸۱ ماده معدنی در کشور دارد، اظهار کرد: تاکنون برای ۴۰ عنصر معدنی آنالیز انجام می‌شد، اما در طرح تحول این تعداد به آنالیز ۵۷ ماده معدنی رسیده که این آنالیزها بر اساس روش‌های پیشرفته انجام می‌شود. وی افزود: زمین‌شناسان از ایران با نام «بهشت زمین‌شناسی» نام می‌برند و ما از آن با نام رنگین‌کمانی از مواد معدنی یاد می‌کنیم؛ ازاین‌رو شایسته است که زمین ایران مورد شناسایی قرار گیرد.

بخش معدن، پر ریسک اما سودآور

شهیدی بابیان اینکه معدن پر ریسک اما سودآور است، اظهار کرد: اگر اقدامات اکتشافی در سطح کشور کامل شود یک گنج بسیار فراوان از مواد معدنی خواهیم داشت که تاکنون شناخته‌نشده‌ و باید به دنبال شناسایی کامل آن در کشور باشیم و با اجرای طرح اکتشاف زمین‌شناسی، ریسک‌پذیری معدن کم و سرمایه‌گذار برای حضور و فعالیت ترغیب می‌شود. وی با اشاره به اینکه در هر منطقه

خراسان جنوبی وقت بگذاریم و کنکاش کنیم، به یک ماده معدنی خوب می‌رسیم، یادآور شد: باید این ثروت خدادادی را به بهترین شکل ممکن برای مردم به ثروت تبدیل تا مسئولیت خود را ادا کنیم.

اهمیت زمین‌شناسی در تدوین قوانین

صمتنماینده مردم قزوین و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: داده‌‌‌های تولیدشده سازمان زمین‌‌‌شناسی و اکتشافات معدنی در بخش‌‌‌های مختلف زمین و معدن در تدوین قوانین درست کمک‌‌‌کننده است.

به گزارش معدن نامه، لطف‌الله سیاهکلی درباره برنامه‌‌‌های موجود در مجلس برای پررنگ‌‌‌تر شدن نقش این سازمان در مباحث اکتشاف، زمین‌‌‌شناسی، مخاطرات و همچنین تولید و نگهداری ثروت، افزود: زیرساخت فعالیت‌‌‌ها در همه کشورها بر اساس قانون است و قانون به‌صورت ایجابی مانند چتری امنیت و آرامش برای سرمایه‌گذاری و فعالیت اقتصادی را تحت پوشش قرار می‌دهد. وی خاطرنشان‌‌‌ کرد: ارتباط این سازمان با کمیسیون‌‌‌های تخصصی مجلس باید بیشتر توسعه یابد و مجلس از اطلاعات موجود در این سازمان نهایت بهره را برای تنظیم و اصلاح قانون بهره ببرد.

 وی با اشاره به اینکه اطلاعات تولیدشده در سازمان زمین‌‌‌شناسی و اکتشافات‌‌‌ معدنی کشور برای همه فعالان اقتصادی کشور سودمند است، ادامه داد: این اطلاعات برای درست عمل کردن در سرمایه‌گذاری و خلق ثروت بسیار تاثیرگذار است و در جهت استقلال و خودکفایی کشور بسیار اهمیت دارد.

نماینده مردم استان قزوین تاکید کرد: در مجلس باید درباره معادن فعالیت زیادی انجام شود و ما‌ درصد کمی از معادن را احیا کردیم. بر همین اساس باید اطلاعات موجود در سازمان زمین‌‌‌شناسی و اکتشافات‌‌‌معدنی کشور به سرمایه‌‌‌گذاران و سیاستمداران ارائه شود.

سرمایه زمین‌‌‌شناسی

سیاهکلی بابیان اینکه متخصصان فعال در سازمان زمین‌‌‌شناسی و اکتشافات‌‌‌معدنی کشور برای کشور غنیمت هستند، گفت: باید از سرمایه نیروی انسانی بسیار کارآمد در این سازمان کمک بگیریم و اطلاعات موجود را به سیاستمداران کشور ارائه کنیم تا در راستای تصمیم‌گیری درست عمل کنند. نماینده مردم استان قزوین با تاکید بر اینکه همگی معتقدند پیشرفت‌‌‌های حوزه فناوری بر پایه معادن است، تصریح کرد: همه مواد اولیه از معدن تامین می‌شود و بسیاری از مواد معدنی دارای جایگاه ویژه‌‌‌ای در جهان بوده و در حوزه فناوری تاثیرگذار هستند. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: دو ماده معدنی ژرمانیوم و سیلیس دنیای الکترونیک را متحول کرده و معدن در خلق ثروت و پیشبرد علم و تولید دانش و محصول دارای جایگاه ویژه‌‌‌ای است. سیاهکلی از آمادگی کمیسیون صنایع و معادن مجلس برای ارتقای جایگاه سازمان زمین‌‌‌شناسی و اکتشافات‌‌‌ معدنی کشور خبر داد و گفت: جایگاه کشور ما در حوزه معادن نسبت به ظرفیتی که در اختیار دارد کم است که باید به ساختار، جایگاه و بودجه این سازمان برای توسعه اکتشاف و داده‌‌‌کاوی توجه ویژه‌‌‌ای کرد.

سخن پایانی

اهداف کلان طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشافات ذخایر معدنی کشور به شرح زیر اعلام‌شده‌اند: توسعه مناطق کم برخوردار در راستای رونق‌بخش معدن و زیرساخت‌های عمرانی کشور، تولید اشتغال مولد با نگرش ویژه بر نیروی انسانی بومی و متخصص، آمایش سرزمین در قالب کشف ذخایر جدید و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش زیرساخت و معدن، افزایش بازدهی و کاهش موثر زمان تبدیل کانسار به معدن، تربیت نیروی انسانی متخصص بخش معدن (زمین‌شناسی و اکتشاف) در مناطق هدف طرح تحول و ایجاد تحرک در بخش خصوصی (جامعه مهندسان مشاور) در حوزه زمین‌شناسی، اکتشاف و آزمایشگاه‌های علوم زمین از طریق برون‌سپاری فعالیت‌ها.