کنترل تورم و نرخ ارز خواسته فوری اصناف است
اصناف ایران به‌ویژه در سال‌های پس از انقلاب اسلامی روزهای دشواری را سپری کردند.
رئیس اتاق اصناف تهران می‌گوید: «مانند دیگر بخش‌های جامعه، به یک توافق خوب که به رفع مسالمت‌آمیز مناقشه هسته‌ای منجر شود، امید دارند. یک توافق خوب بی‌تردید به سود همه بخش‌ها، از جمله اصناف خواهد بود. هرچه میزان تعاملات ایران و کشورهای جهان بیشتر شود، امکان واردات ماشین‌آلات و تجهیزات بخش تولید، بیشتر شود و هر چه زمینه برای اینکه تولید موجه شود، فراهم باشد، قطعا همه بخش‌های کشور نفع خواهند برد و اصناف نیز چون دیگر بخش‌ها از این سیاست‌ها استقبال می‌کنند. اگر تنها اثر یک توافق خوب، کاهش انتظارات تورمی و ابهام در چشم‌انداز اقتصاد کشور باشد هم به‌نظر من، می‌تواند کمک شایانی به کشور بکند.» علی توسطی درباره مهم‌ترین مشکلات اصناف کشور بیان می‌کند: «درحال‌حاضر باید تاکید کنم در درگاه ملی مجوزها امکان صدور پروانه کسب و حتی تمدید آن به‌وجود آمده و دیگر اتحادیه‌ها و اتاق اصناف نقش چندانی در این بخش ندارند، این در حالی است که بارها گفته شد این سامانه نتوانسته عملکرد موفقی به ثبت برساند. همین چند روز پیش در اخبار آمده بود فردی روی یک کدپستی ۲۸ پروانه کسب گرفته بود و در یکی دو روز گذشته ۳ پروانه کسب جدید هم دریافت کرد. این خود بیانگر وجود مشکلاتی است که باید به آنها اذعان کرد. متاسفانه پریشان‌احوالی موجود در اتاق اصناف به اتحادیه‌های صنفی هم منتقل می‌شود که خود به خود موجب تشویش بیشتر فعالان خواهد شد.»مشروح گفت‌وگوی صمت با رئیس اتاق اصناف تهران را در ادامه می‌خوانید.
در آستانه روز ملی اصناف قرار داریم. مشکل اصلی اصناف را چه می‌دانید؟
اصناف ایران به‌ویژه در سال‌های پس از انقلاب اسلامی روزهای دشواری را سپری کردند. البته منتی بر کسی نیست و از آنجایی که وظیفه ما هم چیزی جز خدمت‌رسانی و تسهیل شرایط برای عموم مردم ایران نیست، به خود می‌بالیم. با این حال نباید فراموش کرد که اصناف در این چند دهه از جنگ تا تحریم و از اعتراضات گوناگون مردم تا انواع نابسامانی‌ها را دیده و تلاش خود را برای بهبود روند توزیع کالاها و خدمات در کشور انجام داده‌اند. در سال ۹۸، همان سالی که آن ویروس عالم‌گیر، کرونا وارد ایران شد، سالی سخت را سپری کرده بودیم؛ پس از اعتراضات متعدد به مسائل گوناگون مانند افزایش نرخ بنزین و ماجراهای مربوط به هواپیمای اوکراینی، سالی دشوار با نوسانات عدیده را سپری کرده بودیم و انتظار داشتیم با فروش سال نو، بخشی از عقب‌ماندگی‌ها را جبران کنیم که متاسفانه اسفند ماه مصادف شد با ورود این ویروس به کشور و در عمل وضعیت از چیزی که تصور می‌شد هم بدتر شد. به همین دلیل باید تصریح کنم اصناف ایران به انواع مشکلات عادت و بخشی از وظیفه و میثاق خود را خدمت‌رسانی به مردم در هر شرایطی تعریف کردهاند.
مشکلات خاص اصناف را در شرایط فعلی چه می‌دانید؟
ما در چند ماه اخیر با مشکلاتی خاص مواجه بوده‌ایم که انتظار داریم جهت تسهیل امور، این مشکلات مرتفع شوند. از یک طرف باید بپذیریم مجموعه اصناف کشور، دربرگیرنده بخشی از سنتی‌ترین اقشار جامعه است، به همین دلیل تحمیل سامانه‌های امروزی به آنها کاری لزوما درست نیست. هم‌اکنون در مجموع فعالان صنفی کشور کمتر کسی هست که دانش کافی برای کار کردن با سامانه‌های موجود و فعالیت‌های برخط را داشته باشد. در این سال‌ها انواع و اقسام سامانه‌ها را ساخته و در تلاش بوده‌اند استفاده از آنها را به مجموعه اصناف کشور تحمیل کنند. البته من نافی مزایای متعدد چنین سامانه‌هایی نیستم، اما فکر می‌کنم پیش از هر اقدام تازه‌ای، باید زمینه‌های پذیرش آن را هم فراهم آورد. متاسفانه هنوز این آمادگی ایجاد نشده است.
از طرف دیگر برخی از سامانه‌ها و درگاه‌ها دچار مشکلات و به‌اصطلاح باگ‌های مختلفی هستند که کار را پیچیده‌تر می‌کنند. مثلا درباره درگاه ملی صدور مجوزهای کسب‌وکار که با هدف تسهیل و بهبود فضای کسب‌وکار ایجاد شده، مشکلات فراوانی وجود دارد. مشکلات سامانه تجارت هم کمتر نیست و می‌توانیم بگوییم سامانه‌ای که بناست در آن کالاها را شناسه‌دار کنند تا بهتر بتوان میان جنس قاچاق و قانونی تمییز قائل شد، خود به مشکلات موجود افزوده و کار را دشوارتر کرده است. مشکلات مربوط به نظام مالیاتی هم جزو مشکلات مهم این روزهای فعالان صنفی است. تحریم‌های ظالمانه شرایط را برای توازن میان دخل‌وخرج دولت دشوار کرده و این قابل‌فهم است، اما نمی‌توان و نباید فشاری خارج از توان یک بخش را به آن وارد کرد، چراکه دستاورد خاصی نخواهد داشت. در این روزها که فشارهای اقتصادی طاقت بسیاری را تاق کرده و فعالیت اقتصادی به‌ویژه برای مشاغل خرد و کوچک دشوارتر از هر زمان دیگری شده، افزایش مالیات می‌تواند ضربات کاری را به پیکر یک فعالیت وارد کند و برای همیشه این فعالیت را متوقف سازد. متاسفانه مشاهده می‌کنیم که همچنان شفافیت لازم وجود ندارد که موجب ایجاد شائبه‌هایی شده است. در کنار آن سازمان امور مالیاتی همراهی لازم را با مجموعه اصناف کشور ندارد و همین نیز موجب شده امکان انعکاس درست سیاست‌ها در میان فعالان صنفی وجود نداشته باشد. انتظار از همکاری صرفا به این خلاصه نمی‌شود که به بخشی تخفیف مالیاتی داده شود. فعالان صنفی می‌توانند صدای رسمی سیاست‌گذار در میان فعالان آن حوزه باشند و از این طریق هم به ایجاد شفافیت کمک و هم از شایعه و حاشیه جلوگیری شود.
پس این دو مورد کار را دشوار کرده است. فکر می‌کنید سامانه‌های برخط نمی‌توانند فعالیت اصناف را تسریع کنند؟
حقیقتا اگر آموزش‌های لازم صورت بگیرد و زمینه‌های آن وجود داشته باشد، طبیعی است که این اقدمات به سود اقتصاد کشور خواهد بود و اصناف نیز از آن بهره لازم را خواهند برد. متاسفانه هم این سامانه‌ها دچار مشکل هستند و هم فعالان فعلی آمادگی پذیرش آن را ندارند. درحال‌حاضر امکان صدور پروانه کسب و حتی تمدید آن در یکی از این سامانه‌ها به‌وجود آمده و دیگر اتحادیه‌ها و اتاق اصناف نقش چندانی در این بخش ندارند، این در حالی است که بارها گفته شد این سامانه نتوانسته عملکرد موفقی به ثبت برساند. همین چند روز پیش در اخبار آمده بود فردی روی یک کدپستی ۲۸ پروانه کسب گرفته بود و در یکی دو روز گذشته ۳ پروانه کسب جدید هم دریافت کرد. این خود بیانگر وجود مشکلاتی است که باید به آنها اذعان کرد. متاسفانه پریشان‌احوالی موجود در اتاق اصناف به اتحادیه‌های صنفی هم منتقل می‌شود که خود به خود موجب تشویش بیشتر فعالان خواهد شد. از سوی دیگر در بخش مالیات هم تلاش‌های مجموعه رؤسای اتاق اصناف تهران و ایران هیچ ثمری نداشت. در حالی در آستانه اخذ اظهارنامه‌های مالیاتی قرار داریم که باوجود همه تلاش‌های صورت‌گرفته و برگزاری جلسات گوناگون که فی‌المثل یک نمونه آن دیدار با آقای خاندوزی، وزیر اقتصاد و امور دارایی بوده که تا پاسی از شب ادامه داشت و خواسته ما هم تمدید مهلت اظهارنامه مالیاتی بود، باوجود وعده‌های داده‌شد، نتیجه‌ای به‌دست نیامد. چنین رویکردی به‌نظر من نمی‌تواند به پیشرفت و توسعه کشور کمک کند و حتی ممکن است اثرات منفی هم داشته باشد.
مهم‌ترین انتظار شما از مجموعه دولت چیست؟
واقعیت این است که دولت مشکلات فراوانی دارد که رفع آنها، به‌ویژه آن بخشی از مشکلات که مردم را تحت فشار قرار داده، مهم‌ترین وظیفه و خدمتش است. دولت باید مشکلات موجود را رفع کند که بهترین کمک به مردم و مسئولان است. ما از مجموعه دستگاه اجرایی کشور درخواست خاصی نداریم و هیچ انتظاری هم نداریم. ما از آنها فقط دو چیز می‌خواهیم.
یک خواسته ما این است که نرخ تورم کنترل شود. تورم فعلی که نرخ آن بسیار بالاست موجب شده قدرت خرید عموم مردم تضعیف شود و این امر خودبه‌خود مصرف‌کنندگان را از بازار بیرون کشیده است. جدا از اثرات منفی کاهش قدرت خرید مردم، رشد اقتصادی نیازمند مبادلات بیشتر اقتصادی است. ما در این شرایط همصدا با عموم دلسوزان کشور از دولت تقاضا داریم سیاست‌هایی را به‌کار بندد که وضعیت فعلی جهش قیمت‌ها در کشور خاتمه یابد. از سوی دیگر من فکر می‌کنم تثبیت نرخ ارز ضرورت امروز اقتصاد ایران است. ارزش هر پول ملی نشان‌دهنده غرور مردم آن کشور است؛ پس بانک مرکزی و دولتمردان اقتصادی باید به وظیفه ذاتی خود عمل کنند. درحال‌حاضر شاید انتظار کاهش نرخ ارز، انتظاری بزرگ باشد که اگر به ظرافت‌های آن توجه نشود می‌تواند به زیان برخی فعالان اقتصادی هم تمام شود. اکنون خواسته مجموعه اصناف کشور تثبیت نرخ ارز و جلوگیری از تداوم روندی است که موجب شده هر دلار امریکا با نرخ حدود ۵۰ هزار تومان معامله شود. باوجود تحریم‌های ظالمانه از دولتمردان انتظار می‌رود چنین کنند و اصناف هم تا آخر خط، برای کمک به گردش چرخ اقتصاد کشور خود را در کنار مسئولان دلسوز می‌بیند.
این روزها از افزایش احتمال توافق میان ایران و کشورهای غربی صحبت می‌شود. جدا از اینکه چه توافقی صورت بگیرد، فکر می‌کنید یک توافق خوب نظر اصناف را جلب می‌کند؟
اصناف هرچند با زیاده‌خواهی‌ها و عهدشکنی‌های دولت امریکا مرزبندی دارند و همواره از این اقدامات گله کردهاند، اما مانند دیگر بخش‌های جامعه، به یک توافق خوب که به رفع مسالمت‌آمیز مناقشه هسته‌ای منجر شود، امید دارند. یک توافق خوب بی‌تردید به سود همه بخش‌ها، از جمله اصناف خواهد بود. هرچه میزان تعاملات ایران و کشورهای جهان بیشتر شود، امکان واردات ماشین‌آلات و تجهیزات بخش تولید، بیشتر شود و هر چه زمینه برای اینکه تولید موجه شود، بیشتر باشد، قطعا همه بخش‌های کشور نفع خواهند برد و اصناف نیز چون دیگر بخش‌ها از این سیاست‌ها استقبال می‌کنند. اگر تنها اثر یک توافق خوب، کاهش انتظارات تورمی و ابهام در چشم‌انداز اقتصاد کشور باشد هم به‌نظر من، می‌تواند کمک شایانی به کشور کند.
