ویپ بهتر است یا سیگار؟
سیگارهای الکترونیکی همچون سیگارهای معمولی سبب تولید دود و بخار شده و حس سیگار کشیدن را در افراد تداعی میکنند. این سیگارها را میتوان هم به صورت نیکوتیندار و هم بدون نیکوتین استفاده کرده و بر روی میزان مصرف نیکوتین کنترل داشت. سازندگان ویپ یا همان سیگارهای الکترونیکی، هدفشان را از ساخت این دستگاهها جایگزین کردنشان به جای سیگارهای معمولی عنوان کردهاند. حال باید دید که آیا ویپها کاملا بیخطر هستند و جایگزین مناسبی برای سیگار میباشند یا خیر؟
ویپینگ و گرایش نوجوانان به استفاده از آن
ویپینگ به معنای استفاده از دستگاههای ویپ است و شامل استنشاق یک آئروسل حاوی چند ماده شیمیایی است. از جمله مواد شیمیایی موجود هم میتوان به نیکوتین اشاره کرد. زمانی که ویپر شروع به استفاده از دستگاه میکند، با هر بار کامگیری کمی بخار و دود از دهانش خارج میشود که این عمل حسی شبیه به سیگار کشیدن دارد. این موضوع باعث شده تا نوجوانان زیادی جذب استفاده از این دستگاهها شوند و به سراغ خرید ویپ بروند. اما گفته شده با اینکه ضرر ویپ کم است، اما برای نوجوانان توصیه نمیشود. دلیل آن هم به خاطر گرایش نسبت به ماده نیکوتین و وابستگی پیدا کردن به استفاده از این دستگاهها است .
کدام یک ضرر کمتری برای بدن دارند؟
اگر بخواهیم به طور کلی صحبت کنیم، باید بگوییم که هم سیگار معمولی و هم دستگاه ویپ برای بدن مضر هستند. بسیاری از شواهد و آزمایشها نشان داده که سیگارهای معمولی از ویپ مضرتر هستند. اما این به معنای بیضرر بودن ویپ نیست. طبق آزمایشهای بیشماری مشخص شده که دود سیگار حاوی بیش از 7 هزار ماده شیمیایی است که از میان آنها صدها مورد سمی بوده و برخی از آنها سبب بروز سرطان میگردند. این در حالی است که منبع AHAT اشاره کرده بخار حاصل از دستگاه ویپ، از آلایندهها و مواد شیمیایی کمتری نسبت به سیگار برخوردار هستند. اما کاملا هم ایمن نمیباشند. در ادامه به بررسی عوارض هر یک از این سیگارها پرداخته تا بیشتر به ضررهایشان پی ببریم .
عوارض سیگار در دراز مدت
سیگارهای تنباکویی قدمت بسیار زیادی دارند و بر همین اساس آزمایشهای بیشماری روی آنها صورت گرفته است. با توجه به منبع معتبر CDCT ، در اینجا به چند مورد از عوارضهای سیگار در دراز مدت اشاره میکنیم :
- سیگار میتواند به هر عضوی از بدن آسیب وارد کند و فرد را با مشکلاتی چون افزایش التهاب عمومی، کاهش تعداد اسپرم و افزایش حملات آسم روبرو نماید .
- سیگار روی بروز سرطان ریه بسیار تاثیر دارد و 90 درصد مرگ و میرهای ناشی از سرطان ریه به خاطر سیگار کشیدن میباشد. همچنین درصد زیادی از مرگ و میرهای ناشی از بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) به خاطر مصرف سیگار است .
- سیگار کشیدن سبب افزایش خطر ابتلا به بیماریهایی مانند بیماری قلبی و سکته مغزی میشود .
- با مصرف زیاد سیگار، خطر سقط جنین و یا ناتوانیهای مادرزادی نیز افزایش پیدا میکند .
عوارض ویپ چیست؟
افرادی که از دستگاههای ویپ استفاده میکنند، ممکن است به خاطر دلایل زیر در معرض آسیبهای زیادی قرار بگیرند :
- در صورتی که مایع ویپ قورت داده شود و یا مورد استنشاق مستقیم قرار بگیرد، ممکن است سبب خطرات زیادی برای کودکان و حتی بزرگسالان شود .
- مصرف ویپ با نیکوتین دوز بالا، سبب تاثیرات منفی بر روی رشد مغز جنین، کودکان و نوجوانان میشود و رشد مغز را کند میکند. بر این اساس میتوان گفت که عوارض ویپ بدون نیکوتین نسبت به ویپ نیکوتیندار از این نظر کمتر است .
- مصرف ویپ با انتشار چند ماده شیمیایی خطرناک از جمله دی استیل، ترکیبات آلی فرار (VOCs) ، مواد شیمیایی سرطانزا و فلزات سنگین همراه است که هر یک از آنها میتواند اثرات سوءای داشته باشد .
با توجه به مواردی که اشاره شد، بهتر است به این مورد اشاره کنیم که طبق یکی از گزارشها تا اوایل سال 2020 میلادی، حدود 2800 مورد بستری و یا مرگ به خاطر استفاده از الکترو اسموکها گزارش شده است. اما از طرفی مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها ادعا کرده که از زمان حذف برخی از مواد مضر از ویپ، عوارض ناشی از آنها به شدت کاهش پیدا کرده است .
باید اشاره شود که ویپینگ در دراز مدت هم اثرات سوء بیشتری دارد. از جمله این موارد میتوان به آسیب به ریهها، آزاد شدن رادیکالهای آزاد در بدن و احتمال افزایش ابتلا به سرطان، اختلال در رشد مغزی جنین و کودکان و تضعیف سیستم ایمنی بدن اشاره کرد. بنابراین این مهم است که از دستگاه ویپ تنها برای ترک سیگار استفاده شود و از مصرف بیش از اندازه آن در دراز مدت خودداری گردد .
استفاده از دستگاه ویپ برای ترک سیگار
همانطور که بارها شنیدهایم، دستگاههای ویپینگ با هدف ترک سیگار ساخته و عرضه شدهاند. حال در رابطه با اینکه آیا این موضوع کاملا صحت دارد یا خیر، میتوانیم به یکی از مطالعات منتشر شده در سال 2021 اشاره داشته باشیم. طبق این آزمایش مشخص شد که استفاده از دستگاه ویپ توسط افراد سیگاری، میتواند احتمال ترک سیگار را تا هشت برابر افزایش دهد. این آزمایش از سال 2014 تا 2019 بر روی افراد مختلفی صورت گرفت و در پایان مشخص شد که 28 درصد از سیگاریهایی که روزانه از ویپینگ استفاده میکردند، سیگار کشیدن را به طور کلی کنار گذاشتند. همچنین 45.5 درصد از آنها، سیگار کشیدن روزانه را ترک کردند. از این رو میتوان گفت ویپ نقش خوبی در ترک سیگار دارد و میتواند به افراد در این زمینه کمک داشته باشد. البته به این شرط که خود فرد هم نسبت به این موضوع تمایل داشته باشد و به مواردی چون خرید ویپ و خرید جویس از فروشگاه ویپ معتبر توجه نماید. چرا که استفاده از جویسها یا دستگاههای ویپینگ بیکیفیت، میتواند روی سلامتی افراد تاثیر بدی بگذارد و برای آنها مشکلات زیادی را ایجاد نماید .
سیگار بهتر است یا دستگاه ویپ؟
به طور کلی تحقیقات صورت گرفته تا به امروز حاکی از آن است که ویپینگ میتواند بر روی ریهها و سایر سیستمهای بدن تاثیر گذاشته و به آنها آسیب وارد نماید. اما تاثیرات آن نسبت به سیگار معمولی خیلی کمتر است. از طرف دیگر یکی از آزمایشهای سال 2019 نشان میدهد که افرادی که از دستگاههای ویپ استفاده میکنند، نسبت به به کسانی که هرگز سیگار نکشیدهاند و سابقهای در این زمینه ندارند، با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای تنفسی روبرو هستند. این یعنی اگر شخصی سابقه استفاده از سیگار نداشته است، بهتر است به سراغ دستگاههای ویپینگ هم نرود. چرا که اعتیاد و گرایش زیاد به این دستگاهها، سبب مشکلات زیادی در دراز مدت میشود. پس تنها افراد سیگاری بهتر است از این دستگاهها جهت ترک سیگار استفاده کنند و به تدریج میزان نیکوتین مصرفی در آن را کاهش داده و به صفر برسانند. پس از مدتی هم با کنار گذاشتن دستگاه ویپ، به سلامتی هر چه بیشتر خود کمک نمایند .
جمع بندی
بسیاری از تاثیراتی که سیگارهای الکترونیکی و تنباکویی بر روی بدن ایجاد میکنند، مشابه هم است. برای مثال هر دوی این سیگارها سبب آسیب به ریهها و همچنین افزایش ابتلا به سرطان خصوصا سرطان ریه میشوند. از این رو باید از استفاده بیش از حد از هر دوی این سیگارها خودداری کرده و بر روی مصرف و استفاده از آنها کنترل داشت. همچنین برای کاهش اثرات منفی ویپ، باید برای خرید جویس به سراغ فروشگاههای ویپ معتبر رفته و جویسهای اصل و اورجینالی را برای ویپینگ خریداری کرد .