تحریم‌ها و محدودیت‌های واردات قطعات، تولیدکنندگان را در تامین نیاز بازار دچار مشکل کرده است. این موضوع باعث افزایش قیمت‌ها شده و خودروهای موجود در بازار گران‌تر از قیمت‌های کارخانه‌ای به فروش می‌رسند. در این شرایط، نرخ خودروهای داخلی و خارجی به شکل قابل‌توجهی افزایش یافته و تغییرات مداوم شرایط فروش مشکلات این حوزه را بیشتر می‌کند. آنچه بیش از هر چیزی در بازار خودرو نمایان است، رکود حاکم بر بازار بوده که گویا نقطه پایانی ندارد. براساس گزارشات و آمارهای موجود معاملات خودرو در هفته جاری با عقب‌نشینی مواجه شده و با روند نزولی همراه بوده است. با این وجود ثبات قیمت یا حتی افزایش نرخ در برخی از خودروها را نیز نمی‌توان نادیده گرفت، با این حال، کارشناسان با تاکید بر تداوم رکود حاکم بر بازار توصیه می‌کنند متقاضیان واقعی، تصمیم خرید را به بعد موکول نکنند و منتظر کاهش قیمت خودرو نباشند.

  درباره وضعیت بازار خودرو در هفته جاری با فعالان این بخش گفت‌وگویی داشته که در ادامه می‌خوانید.

نگاهی به بازار خودرو

در هفته جاری خرید و فروش خودرو به نسبت با ارقام پایین‌تری انجام شد که نشان از روند ریزشی قیمت‌ها در بازار خودرو دارد. در این هفته شاهد تغییرات قیمتی بودیم که در ادامه برخی از آنها را می‌آوریم. در محصولات داخلی تغییر قیمت از ۵۰۰ هزار تومان تا ۱۴ میلیون تومان و در محصولات مونتاژی از ۳ میلیون تومان تا ۵۰ میلیون تومان گزارش شده است. البته با وجود تغییر ایجادشده، تعدادی از خودروها در حالت ایستایی خود باقی ماندند. آن‌طور که گزارش‌ها نشان می‌دهد، در طول چند روز گذشته پراید ۱۵۱ SE مدل ۱۴۰۳ در بازار خودرو به نرخ ۳۳۵ میلیون تومان و پراید ۱۵۱ SE مدل ۱۴۰۲ به نرخ ۳۲۰ میلیون تومان به فروش رفت. در این میان، نرخ پژو ۲۰۶ تیپ ۳ پانوراما مدل ۱۴۰۲ هم ۶۳۰ میلیون تومان نرخ خورده است.

پژو ۲۰۷ دنده‌ای مدل ۱۴۰۳ هم ۷۳۵ میلیون تومان به فروش رفت. این در حالی است که پژو ۲۰۷ پانوراما اتوماتیک TU۵P مدل ۱۴۰۳ در حدود ۲۰ میلیون تومان ارزان شد و ۹۸۰ میلیون تومان به فروش رفت. پژو ۲۰۷ تیپ ۵ مدل ۱۴۰۲ نیز ۶۶۵ میلیون تومان نرخ پیدا کرد و پژوپارس ELX-TU۵ مدل ۱۴۰۲ به نرخ ۸۰۰ میلیون تومان رسید. پژوپارس LX مدل ۱۴۰۲ هم ۸۵۰ میلیون تومان نرخ پیدا کرد.

بنا به این گزارش، تارا اتوماتیک V۲ مدل ۱۴۰۳ در بازار با کاهش ۵ میلیون تومانی به نرخ ۸۷۵ میلیون تومان رسید. تارا دنده‌ای V۱ مدل ۱۴۰۳ نیز ۷۴۰ میلیون تومان نرخ خورده است.

گزارش‌ها از بازار خودرو همچنین نشان می‌دهد طی یکی دو روز گذشته دناپلاس اتوماتیک توربو آپشنال مدل ۱۴۰۳ حدود ۱۵ میلیون تومان کاهش نرخ داشت و ۹۴۰ میلیون تومان نرخ خورد. دناپلاس اتوماتیک توربو آپشنال مدل ۱۴۰۲ هم ۱۰ میلیون تومان ارزان شده و ۹۲۰ میلیون تومان نرخ خورده است.

راناپلاس مدل ۱۴۰۳ نیز ۵ میلیون تومان گران شد و ۶۱۰ میلیون تومان نرخ پیدا کرد. راناپلاس مدل ۱۴۰۲ هم با افزایش ۵ میلیون تومانی در بازار ۵۷۵ میلیون تومان به فروش رفت.

همچنین ساینا S دنده‌ای دوگانه‌سوز مدل ۱۴۰۳ در بازار با کاهش ۵ میلیون تومانی ۴۲۵ میلیون تومان نرخ خورده است. اما سمند سورن پلاس EF۷ دوگانه‌سوز مدل ۱۴۰۳ در حدود ۵ میلیون تومان ارزان و ۷۰۵ میلیون تومان فروخته شد.

 شاهین G اتومات CVT مدل ۱۴۰۳ هم ۷۸۵ میلیون تومان نرخ پیدا کرد. همچنین کوییک GX L دنده‌ای مدل ۱۴۰۳ هم به نرخ ۴۱۵ میلیون تومان به فروش رفت.

رکود بلای جان بازار خودرو

فیروز نادری، فعال بازار خودرو درباره وضعیت بازار خودرو در هفته جاری به  اظهار کرد: بازار خودرو در حال حاضر در رکود است. رکود از اوایل سال جاری مدام بر بازار خودرو حاکم بوده و این بازار را رها نکرده است. در حال حاضر اندک ریزشی در برخی از انواع خودروها اتفاق افتاده که قبل از اعلام قرعه‌کشی اخیر ایران‌خودرو هم شاهد آن بودیم. این ریزش به نوعی رکود بازار را عمیق‌تر هم کرده است. ما مدت‌هاست در بازار خودرو شاهد تقاضای جدیدی نبوده‌ایم.

بازار خودرو متقاضی ندارد و به نظر می‌رسد فعلا این وضعیت در این بازار ادامه داشته باشد. در این شرایط شاهدیم که برای ثبت‌نام‌ها و فروش‌های تعداد زیادی ثبت‌نام می‌کنند، واقعیت این است که این تقاضا در بازار خودرو به‌دلیل تورم و شرایط اقتصادی کشور، تقاضاهای کاذب است و در نهایت منجر به تعادل و ریزش قابل‌قبول قیمتی در بازار خودرو نخواهد شد. این وضعیت درست از زمانی وارد بازار خودرو ما شد که خودرو از یک کالای مصرفی به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شد. اکثر معاملاتی که در این بازار راکد انجام می‌شود هم برای خودروهای با رده قیمتی زیر یک میلیارد تومان است و برای خودروهای بیش از یک میلیارد تومان، تعداد معاملات بسیار کم است.

بازار خودرو متقاضی واقعی چندانی ندارد

نادری در پاسخ به این پرسش که وضعیت کنونی بازار خودرو تا کی به همین شکل باقی خواهد ماند نیز گفت: از زمان انتخابات و بعد از اینکه رئیس‌جمهور انتخاب شد، یک سیگنال با محور احتمالا آزاد شدن واردات خودرو به بازار خودرو داده شد و متاثر از قول‌های دیگری که درباره بازار خودرو داده شد، بازار روند ریزشی به خود گرفت. دلار هم در ۶ ماه اخیر چندان نوسانی نداشت و این موضوع هم در بازار خودرو بی‌تاثیر نبود. البته در یکی دو هفته قدری با صعود نرخ دلار شاهد افزایش قیمت خودروها هم بودیم. واقعیت این است که بازار خودرو ما در حال حاضر تقاضای حقیقی چندانی ندارد. وی در پیش‌بینی وضعیت بازار خودرو طی هفته‌های آینده با اشاره به اینکه تنوع خودروهای وارداتی قدری بر بازار تاثیرگذار خواهد بود، ادامه داد: در حال حاضر علاوه بر خودروهای چینی شاهد عرضه خودروهای متنوع کره‌ای و اروپایی و ژاپنی هستیم که این تنوع باعث شده معاملاتی را در این بخش از بازار شاهد باشیم. همین روند قدری قیمت خودروهای خارجی را کاهش داده که البته در برخی خودروها چشمگیر بوده و حتی برخی از خرید خودروهای چینی منصرف شده‌اند.

تعادل بازار با واردات گسترده

نادری تاثیر آزادسازی واردات را بسیار مثبت ارزیابی کرد و گفت: اگر واردات خودرو آزاد شده و البته به‌طور گسترده انجام شود، قطعا به بازار خودرو کمک بزرگی خواهد کرد.

کارشناس حوزه خودرو در پایان تاکید کرد: واقعیت این است که یکی از مهم‌ترین راهکارها برای نجات بازار خودرو خصوصی‌سازی سایپا و ایران‌خودرو است. اگر این موضوع عملیاتی شود می‌تواند به ساماندهی بازار خودرو کمک زیادی کند. در این میان، برقراری تعاملات بین‌المللی هم تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت و منجر به افزایش درآمدهای ارزی کشور و به تبع آن واردات راحت‌تر و از برندهای باکیفیت‌تر خواهد شد. البته در این میان به سرانجام رساندن واردات خودروهای کارکرده در شرایط فعلی هم می‌تواند به متعادل‌سازی عرضه و تقاضا در بازار خودرو کمک کند و در شرایط کنونی که با کمبود ارز هم روبه‌رو هستیم انجام آن معقول به نظر می‌رسد.

بازاری بدون خریدار و فروشنده

سعید موتمنی، کارشناس حوزه خودرو و رئیس پیشین اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو نیز درباره وضعیت بازار خودرو با اشاره به اینکه قرعه‌کشی اخیر ثبت‌نام‌کنندگان خودرو تاثیر چندانی در بازار خودرو نداشته به  اظهار کرد: واقعیت این است که ثبت‌نام خودرو منجر به هیچ نوع تنظیم‌گری در بازار خودرو نمی‌شود. قرعه‌کشی هم برای ماه‌های آینده است، آن هم اگر بتوانند پاسخگوی تعهدات‌شان باشند. بازار در رکود مطلق است و شاهد عرضه خودرو چندانی از سوی خودروسازان نیستیم. اگر عرضه کافی به بازار خودرو انجام می‌شد، قیمت‌ها تغییر می‌کرد.

در حال حاضر قیمت‌ها در سطح پایه مانده‌اند و اگر هم شاهد ریزش هستیم، این ریزش‌ها کم و مقطعی است و بعد از چند روز دوباره به همان سطح قبلی برمی‌گردد؛ یعنی نوسانات قیمتی خودروها زیاد نیست. در حال حاضر شاهد خرید و فروش چندانی در بازار خودرو نیستیم.

موتمنی در ادامه وضعیت واردات را محدود و قطره‌چکانی توصیف کرد و افزود: در حال حاضر خرید و فروش خودروهای وارداتی با کف قیمت انجام می‌شود. البته آن هم محدود است. هر قدر عرضه خودرو به بازار بیشتر شود به تعادل قیمت‌ها کمک می‌کند. ضمن اینکه باید توجه داشته باشیم نه‌تنها بازار خودرو، بلکه تمام بازارها در شرایط خاصی هستند و متاثر از وضعیت اقتصاد کلان خرید و فروش در آنها تحت‌تاثیر قرار گرفته است.

همین امروز برای خرید خودرو اقدام کنید

موتمنی با اشاره به اینکه مصرف‌کنندگان واقعی همین حالا نسبت به خرید خودرو اقدام کنند در پایان اظهار کرد: با توجه به وضعیت اقتصادی و تورمی که اقتصاد ما را در برگرفته بهتر این است که متقاضیان واقعی خودروها در زمان نیاز اقدام به خرید خودرو کنند و این تصمیم را به بعد موکول نکنند. تورم و کاهش ارزش پول ملی را در نظر داشته باشید و نسبت به خریدی که نیاز دارید، اقدام کنید. علاوه بر این ما شاهد کاهش آمار تولید خودرو در ماه‌های گذشته بودیم که خود یک سیگنال به مصرف‌کننده واقعی می‌دهد که در نزدیک‌ترین زمان برای خرید اقدام کنند. در این میان، هنوز برخی از تعهدات سال گذشته خودروسازی‌ها ایفا نشده است. واردات هم اگرچه انجام می‌شود، اما قطره چکانی و محدود است. این موارد بر بازار خودرو و تصمیمات پیرامون آن تاثیرگذار است.

سخن پایانی

بازار خودرو در هفته اخیر شاهد ریزش قیمت برخی از خودروهای تولید داخل بود که عده‌ای این ریزش را به اعلام قرعه‌کشی اخیر ایران‌خودرو مرتبط می‌دانند، اما فعالان بازار این روند را بیش از هر موضوعی، ادامه ریزش مقطعی قیمت‌ها از ابتدای سال جاری تاکنون می‌دانند و معتقدند این ریزش‌ها مقطعی بوده و تاثیر چندانی بر معاملات بازار خودرو نخواهد داشت. به اعتقاد کارشناسان، افزایش عرضه خودروهای تولید داخل و واردات خودروهای خارجی می‌تواند بازار خودرو را از رکود عمیقی که گرفتار آن شده نجات دهد. در این میان پیشنهاد فعالان بازار به مصرف‌کنندگان واقعی خودرو این است که با توجه به وجود تورم و مشکلات اقتصادی نسبت به خرید خودرو موردنیاز خود اقدام کنند و آن را به تاخیر نیندازند.