فروش توکن مسکن قابل اجرا نیست
حسن محتشم-عضو انجمن انبوهسازان مسکن تهران
![]()
اقتصاد دیجیتال یکی از موتورهای رشد اقتصاد بهشمار میرود، اما هنوز به جایگاه اصلی خود در ایران نرسیده است. در واقع از آنجایی که با محدودیتهای اینترنت و فیلترینگ مواجهیم، آنطور که باید پیش نرفته است. توکنایزه کردن مسکن هم که یک طرح دیجیتالی است که قرار است بهمنظور تامین مالی پروژههای ساختمانی اجرایی شود. اگر چه طرح خوبی بهشمار میرود، اما باید فرهنگسازی لازم انجام و زیرساختها فراهم شود تا بکارگیری اقتصاد دیجیتال برای عموم جا بیفتد و مورداستقبال قرار گیرد. در حال حاضر باتوجه به اینکه متولی مشخصی برای اقتصاد دیجیتال نداریم، از سوی دیگر، در میان مردم هم عمومیت ندارد، مشخص نیست چقدر مورداستقبال واقع میشود. از آنجایی که با هر میزان سرمایه میتوان در طرح توکن مسکن شرکت کرد و محدودیت زمانی برای سرمایهگذاری وجود ندارد، همچنین خبری از واسطه یا دلالان نیست، طرح خوبی بهشمار میرود و میتوان امیدوار بود سرمایههایی به بازار مسکن سرازیر شود، اما مانند هر کسب و کار دیجیتالی، ممکن است مورد حمله سایبری قرار گیرد و کل اطلاعات از بین برود، در واقع در کنار تمام مزایایی که دارد، خطراتی هم سرمایهگذاران را تهدید میکند که مجبور میشوند با احتیاط در این زمینه گام بردارند. این طرح برای بازار مسکنی که حدود ۷ میلیون کسری دارد و باید سالانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار واحد مسکونی ساخته شود، طرح مناسبی نیست و نباید انتظار داشت که مشکلات این بازار رفع شود. به این ترتیب میتوان فقط بهعنوان تامین مالی پروژههای ساختمانی روی آن حساب باز کرد؛ ابزاری که فقط سبد تامین مالی بازار مسکن را تنوع میکند.
شرایط اقتصادی و سیاسی مهیا نیست
مورد استقبال قرار گرفتن توکنایزه کردن مسکن به شرایط اقتصاد کلان کشور برمیگردد. بهعبارتی باید امنیت سرمایهگذاری در بخش مسکن وجود داشته باشد یا تکلیف مسائل سیاسی روشن شود. زمانی که در شرایط نه صلح نه جنگ بهسر میبریم، مشخص است سرمایهگذاری در بازار مسکن سریع انجام نمیشود، چون نسبت به بازارهای دیگر نقدشوندگی پایینتری دارد. همانطور که بورس هم در شرایط مطلوبی نیست و باوجودی که دولت تمام تلاش خود را برای ساماندهی این بازار میکند، هنوز به رونق نرسیده است. باتوجه به شرایط اقتصادی و سیاسی کشور، بعید میدانم طرح فروش توکن مسکن چندان مورداستقبال واقع شود و بازار مسکن را هم تکان نخواهد داد.
سود ۳۰ درصدی فروش توکن مسکن
باتوجه به اینکه، بازار مسکن تابع اقتصاد کلان کشور است و در حال حاضر در شرایط رکود تورمی بهسر میبرد، از لحاظ سیاسی هنوز مشخص نشده است که بالاخره صلح میشود یا جنگ. نباید انتظار داشت از این طرح استقبال شود. در حال حاضر شواهد و قرائن حاکی از آن است که سرمایهها بهسمت بازار طلا و دلار میرود، چون ارزش پول سرمایهگذار حفظ میشود، اما اگر نقدینگی خود را در بانک سپرده کند، مدام ارزش سرمایهاش پایین میآید یا اگر بهسمت خرید توکن مسکن برود، سود ۳۰ درصدی نصیبش میشود.
زمانی که فردی در بازارهایی نظیر طلا و دلار سرمایهگذاری کند، حتی اگر به منابع مالی نیاز داشته باشد، بهراحتی قادر خواهد بود طلا یا دلار را به ریال تبدیل کند، بدون اینکه دچار زیان شود.
انبوهسازان دست به تهاتر زدند
در حال حاضر سازندگان برای تامین مالی پروژههای خود دست به تهاتر میزنند، به این معنی که با صنعتگر توافق میکنند برای مثال در قبال نازککاری بخش یا یک واحد مسکونی به نام صنعتگر انتقال دهد. در حال حاضر چنین روشی جا افتاده است، اما همه سازندگان استفاده نمیکنند.
وضعیت بانکها بهگونهای است که یا زیر بار پرداخت وام نمیروند یا اگر هم وامی بدهند، کارساز نیست و مقدارش در مقابل هزینههای ساختوساز بسیار ناچیز است به این ترتیب یا انبوهساز باید نقدینگی لازم را داشته باشد یا از طریق دوستان و آشنایان دست به پیش فروش ملک خود بزند، چراکه قانون پیشفروش بهعلت نقصهایی که دارد، همچنان ابتر مانده است.
با این شرایط چشمانداز روشنی را نمیتوان برای بازار مسکن متصور بود، چراکه این بازار به شرایط اقتصادی کشور وابسته است و باید محدودیتها و موانع تحریم رفع شود. در حال حاضر نهتنها دولت هر روز بزرگتر میشود و هزینههایش افزایش مییابد، بلکه بهعلت تحریمها، درآمد حاصل صادرات نفتی و غیرنفتی کشور کاهش یافته است، بنابراین میطلبد تیم اقتصادی فکری اساسی برای چالش اقتصادی کشور بکند.