هرچند ناترازی انرژی کل کشور را دچار مشکل کرده، اما از آنجا که تامین انرژی بخش خانگی در اولویت قرار دارد، این مشکلات برای بخش تولید بیشتر است و خسارت قابل‌توجهی به این بخش وارد شده است. خسارات ناشی از قطعی برق و گاز در استان خراسان رضوی هم به‌شدت نگران‌کننده است. ارزش تولیدات سالانه این استان حدود ۳۵۰ هزار میلیارد تومان است و بر همین اساس هر روز قطعی برق یا گاز، خسارتی افزون بر هزار میلیارد تومان به صنایع و اقتصاد استان تحمیل می‌کند. این میزان خسارت غیرقابل جبران است. این وضعیت متأسفانه در ۴، ۵ سال اخیر در صنعت کشور به‌وضوح مشاهده شده و همچنان ادامه دارد. در نیمه دوم تابستان و اواخر پاییز و زمستان امسال، شدت بحران انرژی در کل کشور افزایش یافته است. اطلاعات منتشر شده نشان می‌دهد در تابستان، حدود ۸ تا ۹ میلیارد مترمکعب آب از پشت سدها رها شده که کاهش ۷ تا ۸ هزار مگاوات برق تولیدی از نیروگاه‌های آبی را به‌دنبال داشته است. این موضوع در ادامه به کمبود شدید برق و تعطیلی بیشتر صنایع در تابستان شد. همچنین، در زمستان، براساس آمارهای موجود، در دولت گذشته حدود ۲ تا ۳ میلیارد لیتر گازوئیل ذخیره استراتژیک زمستان، صادر شده که این اقدام بحران کمبود انرژی را تشدید کرده است.

در این میان یکی دیگر از دلایل اصلی بروز این بحران به عدم‌سرمایه‌گذاری جدی و به‌موقع در ایجاد و نوسازی زیرساخت‌های حوزه انرژی طی سال‌های گذشته برمی‌گردد.

واقعیت این است که به رغم تأکیدات رهبر معظم انقلاب بر اهمیت تولید، سرمایه‌گذاری در این حوزه به اندازه کافی انجام نشده و نیازهای انرژی مردم حتی به اندازه رشد جمعیت نیز تأمین نشده است. این عدم‌سرمایه‌گذاری به همراه عدم‌اورهال نیروگاه‌ها و مشکلات انتقال انرژی، کشور را با کمبود شدید انرژی مواجه کرده است.

برای کاهش فشار ناشی از این بحران، لازم است که راهکارهایی در نظر گرفته شود. اولا، در زمان کمبود انرژی توان باقیمانده باید به‌طور عادلانه میان تمامی بخش‌ها تقسیم شود تا فشار کمتری بر تولیدکنندگان وارد شود. همچنین، همه افراد جامعه باید در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنند.

با توجه به اینکه مصرف انرژی در کشور بسیار بالاست و وسایل گرمایشی و سرمایشی کارآیی پایینی دارند، تجدیدنظر در تکنولوژی تولید این وسایل نیز ضروری است. باید توجه داشت که اگر تولیدات صنعتی تعطیل شوند، درنهایت این مردم هستند که آسیب خواهند دید؛ بنابراین، اقدامات فوری و مؤثری برای مدیریت بحران انرژی ضروری است تا از تحمیل خسارات بیشتر جلوگیری شود.

راهکارهای عملی برای جبران کمبود انرژی وجود دارد. بخشی از هزینه سرمایه‌گذاری در بخش انرژی را شاید بتوان با صرفه‌جویی در مصارف بودجه و حذف یا کاهش بودجه بخش‌های فاقد کارآیی تامین کرد. در بررسی بودجه سالانه کشور، مشخص است که برخی حوزه‌ها به‌طور غیرمتناسب بودجه‌های کلانی دریافت می‌کنند، درحالی‌که طی یک یا دو دهه گذشته، کارآمدی لازم را برای کشور و مردم نداشته‌اند. بنابراین، مجلس باید تدبیری بیندیشد و با یک خودممیزی، تخصیص بودجه را موردبررسی قرار دهد. حذف یا کاهش بودجه‌های حوزه‌های ناکارآمد و اختصاص آن به حمایت‌های انرژی، از جمله تجهیز و اورهال نیروگاه‌ها و ایجاد نیروگاه‌های جدید، ضروری است.

با این حال، واقعیت این است که تا زمانی تحریم‌ها برقرار باشند و ما نتوانیم به اقتصاد جهانی متصل شویم، مشکلات اقتصادی ما روزبه‌روز بیشتر خواهد شد. ظرفیت‌های اقتصادی کشور، چه بالفعل و چه بالقوه، به‌اندازه‌ای نیستند که بتوانند نیازهای جامعه را تأمین کنند و به سرمایه‌گذاری‌های لازم دست یابند. در این راستا، استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی یا جذب سرمایه‌گذاران ایرانی خارج از کشور ضروری است. بدون رفع تحریم‌ها و اتصال به ساختارهای جهانی و سیستم بانکی بین‌المللی، شرکت‌های بزرگ جهانی تمایلی به سرمایه‌گذاری در کشور نخواهند داشت.

تنها راه برون‌رفت از این بحران که می‌توان آن را ابربحران نامید، حذف تحریم‌هاست. دولت آقای پزشکیان به‌تازگی مسئولیت را بر عهده گرفته و با گذشت تنها ۴ یا ۵ ماه، قضاوت درباره عملکرد ایشان زودهنگام است. ضمن اینکه مشکلات و بحران‌هایی که امروز با آن مواجه هستیم، میراث دولت‌های گذشته است که به آقای پزشکیان به ارث رسیده است. ما هم به‌عنوان فعال اقتصادی و اعضای جامعه، وظیفه داریم از دولت حمایت کنیم تا با همکاری یکدیگر بخشی از این مسائل و مشکلات را پشت‌سر بگذاریم. واقعیت این است که با همدلی و تلاش مشترک، می‌توانیم به سمت بهبود وضعیت کشور حرکت کنیم.