ضرورت افزایش ذخایر استراتژیک دارو

رئیس سازمان غذا و دارو بر ضرورت تامین پایدار ارز و همچنین نقدینگی کافی برای صنعت دارو، تجهیزات و شیرخشک تاکید و درخواست‌های این سازمان و صنایع از بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه را مطرح کرد.

سید حیدر محمدی درباره آخرین وضعیت بازار دارویی کشور و تخصیص ارز برای تامین نیاز بازار، گفت: در حال حاضر وضعیت بازار دارویی کشور نسبتا پایدار است و لازم است تخصیص ارز و تامین منابع به‌صورت کامل و مستمر صورت گیرد تا نیازهای بازار دارویی کشور نیز به‌موقع تامین شود.

وی گفت: باتوجه به همکاری بانک مرکزی از ابتدای امسال تاکنون، در حال حاضر شرایط خوب است، اما لازم است ذخایر استراتژیک را به‌ویژه در حوزه داروهای اساسی افزایش دهیم و تلاش‌مان در این راستاست. یعنی یکی از مسائل خیلی مهم برای ما آن است که ذخایر استراتژیک برای داروهای اساسی بالا برود.

محمدی ادامه داد: دو عامل در افزایش ذخایر استراتژیک دارو مهم است؛ یکی تامین پایدار ارز و دیگری تامین نقدینگی کافی. در حوزه ارز تقریبا از ابتدای سال شرایط خوب بوده و امیدواریم تا پایان سال با همین روش و به‌صورت کامل، کافی و مستمر تامین شود.

لزوم همکاری بانک‌ها برای تامین نقدینگی

 وی افزود: از دیگر موارد مهم در حوزه دارو، بحث نقدینگی است که اکنون شرایط خوبی ندارد. در تامین نقدینگی موارد مختلفی اثرگذار است؛ ابتدا آنکه فروش شرکت‌ها باید خوب باشد، دیگری هم برگشت سرمایه شرکت‌ها و پرداخت بیمه‌ها است و دیگری هم تسهیلات بانکی.  در بخش تسهیلات بانکی، متاسفانه بانک‌ها چندان همکاری ندارند، تسهیلات نمی‌دهند و یکی از گلایه‌های صنایع دارویی، تجهیزات و شیرخشک آن است که تسهیلات به آنها تعلق نمی‌گیرد. در مجموع دو مبحث تسهیلات بانکی و همچنین پرداخت مطالبات بیمه‌ای بسیار مهم است.

چند درخواست از سازمان برنامه و بودجه

رئیس سازمان غذا و دارو درباره تغییر مدیریتی در سازمان برنامه و بودجه و مطالبات سازمان غذا و دارو، گفت: درخواست ما از سازمان برنامه و بودجه آن است که یارانه دارو (دارویار) از محل بودجه عمومی پرداخت شود. در همین راستا نیز مصوبه‌ای در دبیرخانه سران قوا ابلاغ شد که ۱۲۰هزار میلیارد تومان از اعتبارات دارویار و نان به بودجه عمومی منتقل شد؛ چراکه بودجه عمومی جهت پرداخت در دسترس‌تر است. وی به یارانه دارویی اشاره کرد و افزود: درخواست ‌ما آن است که ماهانه حداقل ۵همت (۵هزار میلیارد تومان) از همین عدد فعلی یارانه دارو را به‌صورت مستمر پرداخت کنند و منتظر دریافت اسناد نباشند؛ یارانه ماهانه به مراکز درمانی پرداخت شود و بعد سندها را دریافت کنند.  قانون برنامه ششم و هفتم توسعه نیز این اجازه را داده که حداقل ۶۰ درصد اعتبارات به‌صورت علی‌الحساب بدون سند پرداخت شود؛ بنابراین لازم است در این جهت عمل شود تا به مشکل برخورد نکنیم. در مجموع درخواست ما آن است که اعتبارات را به‌موقع پرداخت کنند. پیش از این نیز رئیس سازمان غذا و دارو از مصوبه بانک‌مرکزی برای کمک به نوسازی خطوط تولید دارو و تجهیزات پزشکی‌ خبر داد و با بیان اینکه جلسه‌ای با دستور رئیس کل بانک مرکزی، تشکیل و در این جلسه توافقات خوبی صورت گرفت، گفت: یکی از مهم‌ترین توافقات، پیگیری خط اعتباری ۵۰ هزار میلیارد تومانی برای حوزه سلامت بود که قرار شد طی روزهای آینده ازسوی بانک‌های عامل ابلاغ و اجرایی شود. ‌

تولیت حوزه دارو به وزارت بهداشت بازگردد

مدیر روابط‌عمومی انجمن داروسازان ایران در تشریح دلایل مشکلات صنعت دارو بیان کرد: شورای عالی سیاست‌گذاری دارو حدود دو هفته پیش نامه‌ای را برای شخص رئیس‌جمهوری ارسال و در آن چالش‌های مهم نظام دارویی را تشریح و راهکارهایی را هم برای رفع این چالش‌ها بیان کرد. در این نامه مهم‌ترین چالش نظام دارویی کشور تامین نقدینگی عنوان شده بود. کمبود نقدینگی کمر تولیدکنندگان دارو را شکسته و این مشکل هم دقیقا از آنجایی نشأت می‌گیرد که نگاه نظام تصمیم‌گیری کشور؛ چه در بخش اجرایی و چه قانون‌گذاری به دارو نگاهی ویژه نیست. ما از طرفی می‌گوییم دارو کالایی استراتژیک است، اما عملکرد و نوع فعالیت ما در این بخش استراتژیک و ویژه نیست.

هادی احمدی در گفت‌و‌گو با صمت با بیان اینکه از سال ۱۴۰۱ که طرح دارویار اجرا شد، هر سال میزان بودجه تخصیصی به دارو نسبت به بودجه درخواستی سازمان غذا و دارو حدود ۴۰ درصد کمتر است، اظهار کرد: در سال ۱۴۰۲ بودجه درخواستی سازمان غذا و دارو برای تامین شیرخشک و دارو ۱۰۹ هزار میلیارد تومان بود، اما در نهایت با تخصیص ۶۹ هزار میلیارد تومان موافقت شد. برای سال جاری هم بودجه‌ای که سازمان مربوطه برای تامین شیر خشک و دارو درخواست کرده ۱۲۵ همت بود، اما در نهایت با تخصیص ۷۵ همت به این بخش موافقت شد.

مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران در تشریح روند پرداخت بودجه تخصیصی گفت: همین بودجه‌های نامتناسب تخصیصی هم به‌طور کامل پرداخت نمی‌شود. طبق قانون باید هر ماه یک‌دوازدهم بودجه تخصیصی به سازمان غذا و دارو پرداخت شود که با بودجه ۷۵ هزار میلیارد تومانی امسال باید تاکنون بیش از ۳۰ همت بودجه به دارو پرداخت می‌شد، اما تا این لحظه فقط ۷ همت پرداخت شده است؛ یعنی حدود ۲۲ درصد از بودجه‌ سررسید شده، پرداخت شده است.

وی با بیان اینکه مسلم است با روند توضیح داده‌شده در اختصاص بودجه نتوانیم مواد اولیه خریداری و دارو تولید کنیم، افزود: در چرخش چرخ تولید حرف اول را بودجه می‌زند و وقتی بودجه در موعد مقرر به بخش تولید نرسد، کمبود مواد اولیه نخستین اتفاقی است که رخ می‌دهد و نتیجه کمبود مواد اولیه هم کمبود دارو در بازار و بی نظمی در نظام دارویی کشور است.

احمدی در اشاره به مشکل دیگر نظام دارویی کشور توضیح داد: سازمان‌های بیمه‌گر ما هم حامیان خوبی در بخش دارو نیستند. ما ۱۶ هزار داروخانه در کل کشور داریم که میزان مطالبات ماهانه این داروخانه‌ها از بیمه و سازمان هدفمندی یارانه‌ها حدود ۶.۵ همت می‌شود و اکنون که ۵ ماه از سال گذشته، سازمان تامین اجتماعی یک ریال هم به داروخانه‌ها پرداخت نکرده است. چرا باید ساختار به‌گونه‌ای باشد که نهادی دولتی بتواند خلاف قانون عمل کند. طبق ماده ۳۸ قانون الحاقی باید بلافاصله بعد از تحویل اوراق مطالبات را بپردازد و اگر پرداخت نکرده، باید معادل سود اوراق مشارکت آن میزان بدهی، تاخیر و تادیه بدهد، اما این کار هم انجام نمی‌شود. در چنین ضعیتی شکست طرح دارویار نتیجه‌ای حتمی است.

وی با بیان اینکه سال گذشته ۱.۴ همت چک برگشتی داروخانه‌ها به شرکت‌های پخش ثبت شده، افزود: ضعف و کمبود نقدینگی نظام توزیع در نهایت تولید را درگیر می‌کند و در کل نظام دارویی دچار مشکل می‌شود.

مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران در پاسخ به این سوال که چند درصد مشکلات فعلی حوزه دارو به رسوب مواد اولیه داروها در گمرکات مربوط می‌شود؟ بیان کرد: آقای اسحاقی، سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی به‌تازگی اعلام کردند ما تعرفه گمرکی مواد اولیه دارو و خود دارو را صفر کرده‌ایم که این اقدامی مثبت است. اما مشکل این است که برخی نهادها توجه چندانی به اجرای دقیق قانون ندارند و همین به‌عنوان مانعی در رسیدن به‌موقع مواد اولیه به شرکت‌های داروسازی عمل می‌کند. ما قوانین بسیار خوبی داریم که اگر به‌درستی اجرا شود، مشکلاتی که در حال حاضر در حوزه‌های گوناگون شاهدیم، وجود نخواهد داشت.

رسوب کالا در گمرک هدررفت سرمایه را رقم می‌زند

احمدی با اشاره به مشکلاتی که نظام دارویی را دچار مشکل کرده، تصریح کرد: واقعیت این است که ما کمبود دارو در کشور داریم؛ چرا باید دائم اعلام کنیم هیچ کمبودی وجود ندارد و بازار تامین است. مشکلات ارزی نظام دارویی را دچار مشکلاتی کرد؛ یا ارز کم است و به‌ اندازه کافی تخصیص داده نمی‌شود یا به‌موقع پرداخت نمی‌شود. امیدواریم دولت جدید کمی به واقع‌گرایی روی بیاورد و از تزریق امید واهی در جامعه بپرهیزد.

وی تاکید کرد: باید دست دخالت حوزه‌های غیرمرتبط از حوزه دارو کوتاه شود. اصل این است که وزارت بهداشت متولی حوزه سلامت باشد که تاکنون این‌گونه نبوده و امیدواریم در دولت جدید وزارت بهداشت به تولیت اصلی خود بازگردد و نهادهای غیرمرتبط در زمینه دارو تصمیم‌گیری نکنند.

مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران در تشریح دلایل رسوب کالا در گمرک بیان کرد: کمبود ارز از دلایل اصلی رسوب کالا در گمرک است و دلیل دیگر این مشکل را هم می‌توان عدم هماهنگی نهادهای گوناگون در ترخیص کالا دانست. روند هماهنگی این نهادها گاهی به حدی طولانی است که تاریخ مصرف برخی از داروها منقضی می‌شود و در واقع هدررفت سرمایه شکل می‌گیرد.

احمدی در پایان ابراز امیدواری کرد نگاه ویژه‌ای که آقای پزشکیان با دستور اخیر به مسئول اجرایی‌شان مبنی بر پیگیری وضعیت مطالبات و ارز دارو، نشان داده‌اند به حوزه دارو دارند، منجر به رفع مشکلات تامین مواد اولیه دارو شود.

داروهای رسوبی آزاد شده است

 

نماینده مردم نطنز در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با  درباره مشکل رسوب دارو و مواد اولیه دارو در گمرکات بیان کرد: طبق گزارشات رسیده به کمیسیون بهداشت مجلس، حدود ۱۷ میلیون دلار مواد اولیه دارو یک سالی بود که در گمرکات کشور رسوب کرده بودند و مشکل ترخیص داشتند که این مسئله ناشی از ناهماهنگی میان وزارت بهداشت و وزارت اقتصاد بوده است. بر همین اساس کمیسیون بهداشت به‌صورت مستقیم وارد عمل شد و با پیگیری‌های صورت‌گرفته روند اداری ترخیص این مواد طی شده و مشکلی برای ترخیص آنها وجود ندارد.

حسین عبدلی در تشریح دلیل وقوع مشکل رسوب دارو در گمرک اظهار کرد: در ظاهر بخشی از این داروها جزو اموال اهدایی سازمان‌های خیریه که ضرورتی برای پرداخت عوارض گمرکی ندارند، بوده و همین باعث اختلافاتی میان وزارت اقتصاد و وزارت بهداشت شده و در نهایت با پیگیری‌های صورت گرفته مشکل برطرف و داروها آزاد شده است.

این نماینده مجلس با اشاره به برنامه‌های کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی برای جلوگیری از مشکلاتی چون رسوب دارو در گمرک گفت: مقرر شده از این پس یک نماینده فعال از وزارت بهداشت به‌طور مداوم در تصمیم‌گیری‌های وزارت اقتصاد در زمینه واردات تجهیزات پزشکی و در مجموع کالاهای حوزه درمان همراهی داشته باشد که این برنامه‌ای جدید است.

سخن پایانی

 دارو کالایی اساسی برای ارتقای سطح سلامت و شاخص درمانی است؛ دارو کالایی نیست که بود و نبودش فرقی به حال جامعه نداشته باشد؛ دارو کالایی است که حیات انسانی وابسته به آن است و...؛ بر همین اساس توجه و حاکمیت برنامه‌ای پایدار و البته منعطف در زمینه آن ناگزیر می‌نماید. فعالان حوزه دارو هر روز گله‌مند از شرایطی که در این بخش حاکم است، خواهان بدیهی‌ترین حقوق‌شان که اجرای درست قانون است هستند؛ قوانینی که گاه نهادهایی غیرمرتبط با حوزه درمان از اجرای آن سر باز می‌زنند و نتیجه چیزی می‌شود که اکنون شاهد آن هستیم.