هپکو توان تامین نیاز معادن را دارد
وجود نیازهای گسترده معادن به تجهیزات معدنی برای ادامه حیات امری غیرقابل‌انکار است.برای رفع این نیاز باید ابتدا بپذیریم دانش فنی ضعیفی در بخش معدن و صنایع معدنی به‌ویژه در ساخت ماشین‌آلات موردنیاز داریم و تحریم یکی از عوامل مهم این ضعف است، چراکه به‌عقیده کارشناسان و فعالان صنعتی تحریم‌ها ایران را از فناوری روز جهانی دور کرده و نه‌تنها برای فعالیت‌های معدنی نیاز به واردات داریم، بلکه در برخی موارد کمبود این دست فناوری‌ها کار را برای صنایع و معادن دشوار می‌کند. در چنین شرایطی برخی شرکت‌های داخلی چند سالی است به سمت بومی‌سازی فناوری و تولید تجهیزات معدنی حرکت کرده‌اند که این مسیر برای آنها با دست‌اندازهای متعددی همراه بوده است.
نیاز، بیشتر از تولید است
حجت‌الله دریانی، فعال معدنی در گفت‌وگو با صمت تشریح نقش و توانایی تولیدکنندگان داخلی تجهیزات معدنی در تامین نیاز کشور، گفت: در سال‌های گذشته مشاهده شده برخی شرکت‌های داخلی به سمت تولید تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی حرکت کرده‌اند تا معادن را از واردات آنها بی‌نیاز کنند، اما در این مسیر عوامل متفاوتی باعث به سرانجام نرسیدن این اهداف شده و همچنان واردات تنها راه تامین تجهیزات فعالیت‌های معدنی است.
از جمله این عوامل می‌توان به استانداردهای نه‌چندان مطلوب تولیدات داخلی اشاره کرد. همچنین به‌دلیل آنکه نیاز کشور بسیار بیشتر از میزان تولیدات شرکت‌های داخلی است و تیراژ این تولیدات به اندازه‌ای نیست که بهای تمام‌شده آن قابل رقابت با تجهیزات مشابه خارجی باشد، محصولات داخلی موفق به تصاحب بازار کشور نشدند؛ به‌عبارتی دیگر واردات تجهیزات خارجی نسبت به خرید تولیدات داخلی برای صاحبان معادن به‌صرفه‌تر است.
وی در ادامه سخنان خود گفت: لازم به توجه است که برخی شرکت‌ها برای مدتی توانستند تجهیزاتی با نرخ قابل رقابت و مناسب به بازار عرضه کنند، اما از آنجایی که این ماشین‌آلات در تامین استانداردها و ویژگی‌های لازم فعالیت‌های معدنی از جمله الزامات مرتبط با معادن زغال‌سنگ ناتوان بودند، حضور آنها در معادن منتفی شد.
بررسی موضوع دپو ماشین‌آلات در گمرک
حسن میرزاخانی، سرپرست معاونت اقتصادی استانداری مرکزی با اشاره به بازدید معاون امور معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت از هپکو، دغدغه اصلی هپکو و مسئولان را جذب سفارش برای این شرکت دانست و گفت: در بحث ماشین‌آلات معدنی باید سیاست‌گذاری وزارت صنعت، معدن و تجارت به سمتی برود که از ظرفیت‌های داخلی از جمله هپکو استفاده شود. میرزاخانی با بیان اینکه در این بازدید توانمندی‌های شرکت از جمله خدمات پس از فروش معرفی شد و آشنایی بیشتری با ظرفیت هپکو شکل گرفت و حتی نظر معاون معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت نسبت به شرکت تغییر کرد، افزود: امیدواریم با پیگیری‌های استان و حمایت‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت عقد قرارداد و سفارش برای هپکو صورت گیرد.
وی با اشاره به اینکه مشکلات امروز شرکت‌های بزرگ اراک از جمله هپکو، ناشی از اقدامات ناصواب مدیران سال‌های گذشته است که استان و پرسنل شرکت‌ها را دچار مشکل کرده، بیان کرد: یک سری ماشین‌آلات دست دوم در گمرکات کشور دپو شده است. باید مشخص شود که چطور این ماشین‌آلات وارد کشور شده، چراکه ثبت سفارش ندارند و مسلما این شرایط نشان از دست‌های پشت پرده و رانت دارد.
لغو مصوبه ترخیص ماشین‌آلات
به گزارش ایلنا، میرزاخانی با اشاره به مصوبه اخیر گمرک مبنی بر ترخیص این ماشین‌آلات، تصریح کرد: به‌دنبال تصویب این مصوبه، استاندار به‌سرعت واکنش نشان داد و مکاتبه‌ای با رئیس‌جمهوری و وزرا صورت گرفت و نگرانی‌ها را در زمینه اجرای این مصوبه اعلام کردیم و گفتیم اگر چنین اقدامی صورت گیرد ممکن است هپکو دوباره به شرایط قبل بازگردد و حتی سفر اخیر معاون معدنی وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز پیرو همین مکاتبات و ابراز نگرانی‌ها صورت گرفت.
وی اضافه کرد: حتما باید روند واردات ماشین‌آلات فاقد ثبت سفارش به کشور، صدور مجوز ترخیص و دلیل رانت قائل شدن برای عده‌ای خاص روشن شود. استان خواستار لغو مصوبه گمرک است تا از تشدید مشکلات هپکو جلوگیری شود.
واردات با مجوز وزارتخانه باشد
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری مرکزی با تاکید بر وجود موانع قانونی برای واردات محصولاتی که توان ساخت آن در داخل کشور وجود دارد، افزود: طبق قانون واردات کالایی که در کشور تولید می‌شود فقط با مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت ممکن است و باید از این پس این قانون با جدیت اعمال و اجرایی شود.
وی با اشاره به برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه هپکو توان تولید ندارد، تصریح کرد: متاسفانه امروز برخی معدنکاران هنوز به توانمندی‌های هپکو باور ندارند، در حالی که با اطمینان باید گفت هپکو ظرفیت تولید انواع ماشین‌آلات معدنی را دارد و در این شرایط نیازی به واردات نخواهد بود.
میرزاخانی تاکید کرد: خوشبختانه حساسیت روی موضوع هپکو در کشور زیاد است و امیدواریم این حساسیت به نتایج مثبت برای تولید در شرکت ختم شود.
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری مرکزی با اشاره به سهامداری سازمان تامین اجتماعی در هپکو، گفت: درحال‌حاضر شرکت زیرمجموعه معاونت اقتصادی سازمان تامین اجتماعی قرار گرفته، اما پیگیریم که هپکو تحت پوشش شرکت سرمایه‌گذاری شستا به‌عنوان یک هلدینگ تخصصی قرار گیرد و مسلما شستا بهتر از یک معاونت می‌تواند هپکو را مدیریت کند.
واردات به شرط قرارداد با هپکو
معاون امور معادن و فرآوری مواد وزیر صنعت، معدن و تجارت که هفته گذشته از هپکو بازدید کرد از امید به هپکو برای توسعه کشور سخن گفت. به گزارش ایسنا، رضا محتشمی‌پور، معاون امور معادن و فرآوری مواد وزیر صنعت، معدن و تجارت هپکو را یکی از بضاعت‌های صنعتی کشور عنوان و اظهار کرد: امروز به حجم زیادی از ماشین‌آلات نیاز داریم و امیدواریم بتوانیم با کمک مجموعه‌هایی مثل هپکو سهم مناسبی از نیاز کشور را تامین کنیم.
معاون امور معادن و فرآوری مواد وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره واردات ماشین‌آلات معدنی نیز حرف‌های جدیدی زد و گفت: براساس مقررات موجود، واردات با عقد قرارداد با هپکو انجام می‌شود و این روند همچنان ادامه خواهد داشت. به این صورت که اگر درخواست واردات ماشین‌آلات معدنی بیش از ۵ دستگاه باشد، متقاضی باید با هپکو قرارداد ببندد و در این صورت به او مجوز واردات داده می‌شود. این متقاضیان در صورت ارائه مدارک قرارداد با هپکو می‌توانند مجوز واردات دریافت کنند.
محتشمی‌پور اضافه کرد: شبکه مدیریت واردات و صادرات ممکن است خطاهایی داشته باشد؛ از جمله اینکه در مقاطعی واردات ماشین‌آلاتی که مجوز نداشته انجام شده که شاید خیلی هم غیرمنتظره نبوده باشد. در مجموع به میزانی که توان این مجموعه افزایش یابد، نیاز به واردات کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه تولید و اتکا به مجموعه‌هایی مثل هپکو بیشتر خواهد شد.
سخن پایانی
برای فعالیت در تمامی بخش‌های زنجیره معدنی نیاز به تجهیزات به‌روز جهانی داریم؛ از جمله این بخش‌ها می‌توان به اکتشاف معادن و ذخایر معدنی اشاره کرد. ضروری است در این حوزه از امکانات ماهواره‌ای و فناوری‌های نوین و موسسه‌های دارای فناوری‌های وسیع و کاربردی استفاده کنیم و لازمه این کار واردات تجهیزات مناسب و تعامل با سایر کشورهای پیشرفته است.
