رشد ۹ درصدی مصرف برق کشور در اثر تغییر اقلیم
وزیر نیرو، تغییر اقلیم و در پی آن رشد متوسط درجه حرارت کشور و بالا رفتن کمینه دمای هوا و ۲۴ساعته شدن فعالیت سیستم‌های سرمایشی را عامل تشدید مصرف برق کشور عنوان کرد و گفت: بدبینانه‌ترین سناریوی اوج بار مصرف برق در پیک مصرف امسال ۶ درصد پیش‌بینی شده بود که در عمل به ۹ درصد رسیده است.
علی‌اکبر محرابیان بااشاره به موضوع تغییرات اقلیمی افزود: مسئله تغییرات اقلیمی بسیار جدی است، این پدیده شرایط حدی هر جامعه‌ای را تغییر می‌دهد و موضوع آب و انرژی یک بخش این مسئله است.
به‌گزارش وزارت نیرو، وزیر نیرو افزایش تعداد و شدت سیلاب‌ها و نیز گسترش خشکسالی‌ها را از اثرات تغییرات اقلیمی در سطح جهان دانست و ادامه داد: تغییرات اقلیمی که با اوج‌گیری دمای هوا در جهان و ایران همراه شده ، موجب شده است در تابستان امسال، رشد مصرف برق از 4 درصد در سال به ۹ درصد افزایش یابد.
صمتمحرابیان ادامه داد: این در شرایطی است که ۹ درصد ۸۰ هزار مگاوات، عدد بزرگی معادل 7هزار مگاوات است که به‌معنی 7 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نیروگاهی است.
وزیر نیرو بااشاره به ارائه جداول برنامه‌ریزی‌شده و اعمال خاموشی در برخی کشورها، خاطرنشان کرد: ایران برای عبور موفق از پیک تابستان و تامین برق پایدار همه بخش‌ها در سراسر کشور، 3 سناریوی خوش‌بینانه (3 درصد رشد مصرف)، میانه (۴.۵ درصد رشد مصرف) و بدبینانه (۶ درصد رشد مصرف) را پیش‌بینی کرد. این سناریوها براساس تراز رشد مصرف در ۳۰ تا ۵۰ سال اخیر تحلیل و با آخرین فناوری‌ها تدوین شده است، در حالی که رشد مصرف به ۹ درصد رسید.
محرابیان، رشد متوسط درجه حرارت کشور و بالا رفتن کمینه دمای هوا را ۲ عامل مهم در رشد فزاینده مصرف برق عنوان کرد و گفت: متوسط رشد دمایی مرداد امسال ۲.۶ درجه افزایش یافته، این در شرایطی است که با هر یک درجه افزایش دمای هوا به‌میزان مصرف برق هزار و ۸۰۰ مگاوات افزوده می شود.
وی درباره تاثیر بالا رفتن کمینه دمای هوای کشور بر مصرف آب و برق نیز خاطرنشان کرد: در سال‌های گذشته زمانی که دمای هوا برای مثال در شب و ساعات غیراوج بار کاهش می‌یافت، اگر سیستم سرمایشی کولرگازی بود، به‌طوراتوماتیک خاموش می‌شد و اگر کولر آبی بود، با قرار گرفتن روی دور کند، مصرف آب و برق کاهش می‌یافت، اما در حال حاضر با بالا رفتن کمینه دمای هوای کشور، سیستم‌های سرمایشی خاموش نمی‌شود و مصرف برق افزایش قابل‌توجهی می‌یابد.
وزیر نیرو اضافه کرد: در شرایط عادی و کمینه دمای هوا، انتظار می‌رود سیستم‌های سرمایشی در ۱۲ساعت عصر و شب در حالت کند و خاموش قرار گیرد، اما با بالا رفتن این شاخص، کولرهای آبی و گازی به‌صورت ۲۴ساعته فعال هستند که با افزایش مصرف آب و برق همراه است.
وی ریشه هر نوع ناترازی را اقتصاد دانست و افزود: ناترازی در انرژی به‌دلیل عدم‌تعادل در موضوع اقتصاد است. نرخ در کفه ناترازی مثل ترمز خودرو عمل می‌کند.
محرابیان گفت: مدیریت مصرف برق در کشورهای توسعه‌یافته از طریق قیمت‌گذاری اوج مصرف دنبال می‌شود، به‌گونه‌ای‌که نرخ انرژی در ساعات اوج مصرف در برخی موارد از ۶ سنت در شرایط عادی تا ۲ دلار افزایش می‌یابد و این امر سبب می‌شود مصرف‌کنندگان به‌صورت خودکار مصرف خود را کاهش دهند.
وی خاطرنشان کرد: این امر به پایداری شبکه برق کمک می‌کند و در اوج بار مصرف، صنایع انرژی‌بر در کشورهایی مانند کانادا میزان مصرف خود را ۵۰ درصد کاهش می‌دهند.
وزیر نیرو درباره ایجاد نیروگاه‌های خود تامین توسط صنایع گفت: تامین برق صنایع با استفاده از این امکان در امسال بسیار عالی انجام شد و نکته اینکه سال آینده بسیاری از نیروگاه‌های خود تامین صنایع وارد مدار تولید می‌شوند.
وی ادامه داد: تعطیلات شهرک‌های صنعتی به‌جای جمعه به سایر روزهای هفته منتقل شد که این امر تاثیر قابل‌توجهی در مدیریت مصرف انرژی در زمان پیک مصرف داشت.
محرابیان همچنین به مدیریت منابع آبی کشور اشاره کرد و گفت: قانون تحویل حجمی آب به کشاورزان ۴۰ سال است که مصوب شده و وزارت نیرو مکلف است در این زمینه اقدام کند.
وی افزود: بر این اساس یک سامانه هوشمند دوسویه با استفاده از کنتور هوشمند ایجاد شد و آب برای هر کشاورز معادل پروانه بهره‌برداری تحویل داده می‌شود.
بارندگی یک‌سوم متوسط جهان است
وزیر نیرو با بیان اینکه میزان بارندگی ایران در مقایسه با شاخص متوسط جهان یک‌سوم است، خاطرنشان‌کرد: در این شرایط تلاش شد در مدت 3 سال با اجرای به‌موقع پروژه‌ها، تسریع در پیشبرد آنها و بهره‌گیری از پروژه‌های اضطراری، تامین آب برای همه هموطنان با آرامش انجام شود.
وی بااشاره به افتتاح بزرگ‌ترین آب‌شیرین‌کن غیرساحلی در مدت‌زمان کمتر از 8 ماه با ظرفیت ۱۰۰هزار مترمکعب در شبانه‌روز در سیستان‌وبلوچستان، افزود: ما نمی‌توانیم برای تامین آب شرب منطقه سیستان، منتظر تصمیم افغانستان باشیم، این کار در منطقه‌ای که تا صدها کیلومتر آن‌طرف‌تر، دسترسی به منابع آب پایدار وجود ندارد، عاقلانه نیست.
محرابیان گفت: حقابه هیرمند حق مسلم و درست ایران است و پای آن ایستاده‌ایم، اما نکته مهم این است که نمی‌توانیم زندگی مردم را به تصمیم یک حکومت گره بزنیم.
وی ادامه داد: بر این اساس برای تامین آب منطقه سیستان در 3 لایه طرح تعریف شد. عمق آبخوان در دشت سیستان بسیار بالاست و آب آن شورتر از آب دریای خزر است و در مرحله نخست باید همین آب را به آب حیات و زندگی تبدیل کنیم. در این راستا ۱۵۰حلقه چاه عمیق به عمق ۳۵۰متر در فواصل طولانی حفر شد.
وزیر نیرو با بیان اینکه مطالعات آبخوان شرقی انجام شده است، اضافه کرد: این پروژه با سرعت قابل‌توجه عملیاتی شد، به‌طوری‌که پیشرفت اجرایی آن امروز به بیش از ۵۰ درصد رسیده است.
محرابیان به استفاده از ظرفیت و توانمندی بانوان در پست‌های مدیریتی وزارت نیرو و شرکت‌های زیرمجموعه اشاره و خاطرنشان کرد: استفاده از این ظرفیت بی‌نظیر بود، به‌طوری‌که در سطح معاون وزیر، مدیرکل و مدیرعامل از این امکان بهره‌مند شدیم.
وی گفت: بزرگ‌ترین آب‌شیرین‌کن در خوزستان با ظرفیت ۲۲هزار مترمکعب آماده افتتاح است.
تامین برق صنایع انرژی‌بر تا پایان سال ۱۴۰۴
مدیرعامل توانیر با اعلام اینکه برق موردنیاز صنایع بزرگ طبق برنامه در حال تامین است، گفت: به‌نظر می‌رسد بخش عظیمی از نیروگاه‌ها تا پایان سال ۱۴۰۴ وارد مدار شوند و امکان تامین برق صنایع انرژی‌بر فراهم شود.
مصطفی رجبی‌مشهدی به جزئیات مباحث مطرح‌شده در جلسه اخیر توانیر با وزارت صمت اشاره کرد و گفت: هفته گذشته جلسه‌ای را با وزارت صمت برگزار کردیم که در ادامه این جلسه و نیز مذاکرات انجام‌شده، برنامه مفصل و دقیقی برای تامین برق صنایع در نظر گرفته شد.
او اعلام کرد: صنایع به احداث نیروگاه با ظرفیت تولید ۱۰هزار مگاوات برق مکلف هستند. تاکنون از این میزان هزار و ۸۰۰ مگاوات نیروگاه احداث شده است.
رجبی‌مشهدی ادامه داد: امیدواریم صنایع انرژی‌بر کشور بتوانند طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده تا پایان سال ۱۴۰۴ موفق به راه‌اندازی ۱۰هزار مگاوات نیروگاه شوند.
مدیرعامل توانیر از آغاز عملیات اجرایی ۶هزار مگاوات نیروگاه خبر داد و گفت: به‌نظر می‌رسد که بخش عظیمی از نیروگاه‌ها تا پایان سال ۱۴۰۴ وارد مدار شوند و امکان تامین برق صنایع انرژی‌بر فراهم شود.
رجبی‌مشهدی اظهار کرد: در صورتی که صنایع کوچک نیروگاه کوچک (DG) وارد مدار کنند، می‌توان برق موردنیاز این واحدها را تامین کرد و به آنها تحویل داد.
وی در ادامه به اقدامات انجام‌شده برای تامین برق صنایع کوچک اشاره و اعلام کرد: در این زمینه یک تفاهمنامه مابین توانیر و سازمان شهرک‌های صنعتی برای تامین برق صنایع کوچک امضا شده است.
مدیرعامل توانیر در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه، تامین برق صنایع کوچک را به 3 دسته تقسیم کرد و گفت: دسته نخست که جزو واحدهای کارگاهی، صنفی و صنعتی هستند با هیچ محدودیتی در مصرف برق روبه‌رو نیستند.
او ادامه داد: شهرک‌های صنعتی یک روز در هفته با محدودیت مصرف برق مواجهند و در برنامه مدیریت مصرف مشارکت دارند. رجبی‌مشهدی گفت: همچنین برق صنایع بزرگ نیز مطابق برنامه‌های پیش‌رو در حال تامین است.
مدیرعامل توانیر در ادامه با تاکید بر تامین برق صنایع خودتامین اعلام کرد: صنایعی که جزو ماده ۴ قانون مانع‌زدایی از صنعت برق، مشمول محدودیت یا مدیریت مصرف برق در فصل تابستان نمی‌شوند، برق موردنیاز این صنایع مطابق نیروگاه تحت‌اختیار آنها تامین خواهد شد.
مدیرعامل توانیر درباره ماده ۲۵ قانون بهبود محیط کسب‌وکار و پرداخت ضرر و زیان به صنایع تحت‌تاثیر اختلاف قطعی برق اعلام کرد: تاکنون در این زمینه نرخی تعیین نشده، اما از آنجا که صنایع باید خود اقدام به احداث نیروگاه کنند، شرایط باید به‌گونه‌ای فراهم شود که با احداث نیروگاه، انرژی پایدار این واحدها تامین و کمترین ضرر به آنها تحمیل شود.
تخصیص ارز طبق سهمیه قانونی تامین شده است
بانک مرکزی از اول فروردین تا ۱۲مرداد امسال بالغ بر ۵ میلیارد و ۴۹۷ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی و دارو تخصیص و تامین کرده و براساس قانون، میانگین سهمیه ارزی ماهانه کالاهای اساسی و دارو برای سال ۱۴۰۳ معادل ۱.۲۵ میلیارد دلار است، بنابراین تخصیص و تامین ارز تا تاریخ ۱۲ مرداد متناسب با سهمیه ارزی تعیین‌شده انجام شده است.
علی طرزعلی، معاون مرکز مبادله طلا و ارز درباره روند تامین ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی و دارو گفت: طبق تبصره (۴) بند (الف) قانون بودجه سال ۱۴۰۳، «دولت و دستگاه‌های موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶.۰۷.۰۸ از جمله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مجازند 13 میلیارد و 600 میلیون (۱۳۶۰۰۰۰۰۰۰۰) یورو معادل حدودا ۱۵میلیارد دلار برای واردات صرفا کالاهای اساسی کشاورزی، دارو و مواد اولیه آن و تجهیزات مصرفی پزشکی که فهرست آن تا پایان فروردین ۱۴۰۳ به تصویب هیات‌وزیران می‌رسد به تخصیص، فروش، تهاتر یا مبادله منابع ارزی حاصل از صادرات نفت، گاز و میعانات گازی، به نرخ ترجیحی اقدام کنند.»
وی گفت: کل منابع ارز ترجیحی برای سال ۱۴۰۳ معادل ۱۳.۶ میلیارد یورو تعیین شده که حدودا معادل ۱۵میلیارد دلار است. معاون مرکز مبادله ارز و طلا افزود: تاکنون معادل ۵ میلیارد و ۴۹۷ میلیون دلار تخصیص ارز برای واردات کالاهای اساسی و دارو تامین و تخصیص یافته است. براساس قانون میانگین سهمیه ارزی ماهانه کالاهای اساسی و دارو برای سال ۱۴۰۳ معادل ۱.۲۵ میلیارد دلار است، بنابراین تخصیص و تامین ارز تا تاریخ ۱۲ مرداد متناسب با سهمیه ارزی تعیین‌شده انجام شده است.
گفتنی است، مدیریت میزان واردات کالا از طریق صدور ثبت‌سفارش با وزارتخانه متولی است، همچنین تخصیص و تامین ارز ثبت سفارش‌ها مطابق با نظر وزارتخانه مربوط انجام می‌شود، بنابراین دستگاه مربوط براساس سیاست‌های تجاری و از طریق مدیریت، ثبت سفارش میزان کالا در کشور را تنظیم کرده، لیکن اولویت قراردادن ثبت‌سفارش‌های کالای اساسی و نهادهای کشاورزی و مقدار واردات کالا کاملا در اختیار وزارتخانه جهاد کشاورزی است.لازم به ذکر است؛ میزان تامین ارز جهاد کشاورزی در دوره‌های چهارماهه ابتدایی سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۲ برابر با ۵.۲ میلیارد دلار بوده، بنابراین این بانک مطابق سال گذشته نسبت به تامین ارز ثبت سفارش‌های وزارت جهاد کشاورزی اقدام کرده است.
طرزعلی درباره میزان تامین ارز صنایع از ابتدای امسال نیز گفت: تامین ارز برای «صنایع حمل‌ونقل و خودرو» معادل 2 میلیارد و ۸۸۹ میلیون دلار، «صنایع تجهیزات برق و الکترونیک» معادل یک میلیارد و ۸۷۰ میلیون دلار، «ماشین آلات و تجهیزات تولید» معادل 2 میلیارد و ۱۵ میلیون دلار، «صنایع‌معدنی» معادل یک میلیارد و ۹۹۳ میلیون دلار و «منسوجات و پوشاک» معادل ۷۰۷ میلیون دلار انجام گرفته، علاوه بر این گروه‌ها، ۸ میلیارد و ۷۰۶ میلیون دلار ارز به سایر صنایع اختصاص داده شده است.
