قلاویز کاری یک فرایند دقیق است که به ابزار تخصصی نیاز دارد. در این مقاله جامع، ما شما را با این ابزار ضروری آشنا می‌کنیم، تفاوت‌های انواع آن را بررسی کرده و راهنمای کاملی برای خرید قلاویز دستی و ماشینی با سایزهای پرکاربرد مانند قلاویز M3 تا قلاویز M16 ارائه خواهیم داد. همچنین، بهترین مرجع برای استعلام قیمت قلاویز و تهیه آن را معرفی می‌کنیم.

قلاویز چیست و چرا برای صنعت حیاتی است؟

قلاویز (Tap)، ابزاری برشی است که برای ایجاد رزوه (پیچ) داخلی در داخل سوراخ‌های از پیش دریل شده استفاده می‌شود. به زبان ساده، قلاویز، یک سوراخ ساده را به یک مهره تبدیل می‌کند که قابلیت اتصال و بستن پیچ را داشته باشد. این ابزار از نظر ظاهری شبیه به یک پیچ است، اما دارای شیارهای برنده و لبه‌های تیزی است که با چرخش و پیشروی در قطعه کار، براده‌برداری کرده و شکل رزوه مطلوب را ایجاد می‌کند.

اهمیت دقت در قلاویز کاری

دقت در قلاویز کاری، مستقیماً بر کیفیت اتصال نهایی تأثیر می‌گذارد. یک رزوه ضعیف یا نامناسب می‌تواند منجر به لق شدن، شکستن یا گسیختگی اتصال تحت فشار و لرزش شود. بنابراین، استفاده از یک قلاویز باکیفیت، تضمین‌کننده دوام و عملکرد قطعه خواهد بود.

تفاوت‌های کلیدی: قلاویز دستی در برابر قلاویز ماشینی

در صنعت، قلاویز‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند(قلاویز دستی و قلاویز ماشینی) که هر کدام برای شرایط کاری خاصی طراحی شده‌اند:

الف) قلاویز دستی 

• کاربرد: عمدتاً برای کارهای کم‌حجم، تعمیرات، ساخت نمونه‌های اولیه یا عملیات قلاویز کاری در محلی که امکان استفاده از ماشین‌آلات نیست، استفاده می‌شود.

• ساختار: معمولاً در سِت‌های دو یا سه تایی عرضه می‌شوند (پیشرو، میانی و تکمیلی). این تقسیم کار باعث می‌شود که فشار براده‌برداری به صورت تدریجی وارد شود و کیفیت رزوه نهایی افزایش یابد.

• ابزارگیر: توسط ابزاری به نام «دسته‌ی قلاویز» یا قلاویزگیر به‌صورت دستی چرخانده می‌شوند.

ب) قلاویز ماشینی

• کاربرد: برای تولیدات با حجم بالا، سرعت‌بالا و دقت زیاد در دستگاه‌های قلاویززن، دستگاه‌های CNC، فرز یا دریل‌های ستونی و رادیال.

• ساختار: این نوع قلاویز‌ها به دلیل استفاده در سرعت‌های بالاتر، معمولاً از جنس‌های مستحکم‌تری (مانند HSS-E، کبالت یا کارباید) ساخته می‌شوند و طراحی شیارهای آن‌ها (مارپیچ یا مستقیم) برای تخلیه بهینه براده در حین عملیات ماشینی بهینه‌سازی شده است.

• ابزارگیر: مستقیماً در ابزارگیرهای دستگاه‌های ماشینی بسته می‌شوند.

نکته کلیدی: اگر سرعت و حجم تولید بالایی دارید و دسترسی به دستگاه قلاویززن دارید به دنبال خرید قلاویز ماشینی باشید؛ اما اگر نیاز به انعطاف‌پذیری و دقت در سوراخ‌های تکی دارید، قلاویز دستی انتخاب مناسبی است.

 معرفی سایزهای پرکاربرد قلاویز: از M3 تا M16

سایزهایی مانند M3، M10 یا M16 در واقع بیانگر استاندارد رزوه متریک هستند. به زبان ساده‌تر، قلاویز M6 یعنی پیچ با قطر 6 میلی‌متر در آن رزوه بسته خواهد شد. حرف M مخفف "متریک" (Metric) بوده و عددی که در کنار آن می‌آید، قطر اسمی (Nominal Diameter) رزوه را بر حسب میلی‌متر مشخص می‌کند. این استاندارد جهانی است و تعریف آن برای نوع رزوه داخلی که ایجاد می‌شود، ثابت است. قلاویز M3 تا قلاویز M16 از پرکاربردترین سایزها در صنایع مختلف هستند:

انتخاب قلاویز با سایز صحیح، اولین گام در یک قلاویز کاری موفق است. تأمین‌کنندگان معتبر مانند شاپ‌میل، تمامی این سایزها را با استانداردهای جهانی و تضمین کیفیت عرضه می‌کنند.

چطور قلاویز مناسب انتخاب کنیم؟

برای خرید قلاویز که بهترین عملکرد و بالاترین طول عمر را داشته باشد، باید سه عامل اصلی را در نظر بگیرید:

الف) جنس قطعه کار

مهم‌ترین عامل در انتخاب جنس قلاویز، جنس قطعه کار است:

• فولادهای معمولی: قلاویز‌های HSS (فولاد تندبر) مناسب هستند.

• فولادهای سخت و ضدزنگ: نیاز به قلاویز‌های HSS-E (کبالت) یا قلاویز‌های با پوشش‌های خاص (مانند TiN یا TiCN) دارند. این پوشش‌ها مقاومت به سایش و حرارت را افزایش می‌دهند.

• آلومینیوم و فلزات نرم: قلاویز‌های با شیار مارپیچ (Helix Flute) برای تخلیه بهتر براده توصیه می‌شوند. همین طور برای کاهش چسبندگی در عملیات قلاویز زنی آلومینیوم از قلاویز بدون روکش نیز استفاده می‌شود.

ب) نوع سوراخ (ته بسته یا ته باز)

• سوراخ ته باز (Through Hole): می‌توان از قلاویز‌های با شیار مستقیم یا مارپیچ (برای براده‌کشی رو به بیرون) استفاده کرد.

• سوراخ ته بسته (Blind Hole): قلاویز‌های مارپیچ با زاویه تندتر، که براده را به سمت بالا و بیرون هدایت می‌کنند، بهترین انتخاب هستند.

ج) ابزارگیر و روش کار

اگر کار شما دستی است، حتماً کیفیت دسته قلاویز را در نظر بگیرید. اگر کار ماشینی است، مطمئن شوید که قطر ساق (Shank Diameter) و مربع انتهایی قلاویز، با ابزارگیر دستگاه شما مطابقت دارد.

نکات حیاتی در نگهداری و افزایش عمر قلاویز

قلاویز ابزاری حساس است که با رعایت چند نکته ساده، عمر مفید آن به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد:

1. روان‌کاری مناسب: مهم‌ترین نکته، استفاده از مایع خنک‌کننده و روان‌کار مناسب با جنس قطعه کار است. این کار از داغ شدن بیش از حد و لب‌پر شدن لبه‌های برش جلوگیری می‌کند.

2. سرعت برش: در قلاویز کاری ماشینی، سرعت چرخش باید بر اساس جنس قطعه و توصیه‌های سازنده تنظیم شود. سرعت بیش از حد، عمر قلاویز را به‌شدت کاهش می‌دهد.

3. تمیزکاری و نگهداری: پس از اتمام کار، قلاویز را تمیز کرده و از انبار کردن آن در محیط‌های مرطوب که منجر به زنگ‌زدگی می‌شود، خودداری کنید.

4. عمق سوراخ: قبل از شروع، مطمئن شوید که عمق سوراخ اولیه به اندازه کافی برای رزوه کاری مورد نیاز است.

جمع‌بندی

خرید انواع قلاویز دستی و ماشینی، از سایزهای پرکاربرد مانند قلاویز M3 تا سایزهای صنعتی مانند قلاویز M16، نیاز به یک مرجع مطمئن دارد. ما در این مقاله، شما را با اهمیت، انواع و راهنمای انتخاب این ابزار حیاتی آشنا کردیم.

برای مشاهده مشخصات کامل، مقایسه برندها و اطلاع از به‌روزترین قیمت قلاویز در بازار، فقط کافی است به وب‌سایت فروشگاه شاپ‌میل مراجعه کنید. یک خرید هوشمندانه، با انتخاب یک ابزار باکیفیت و اصیل آغاز می‌شود.