بازار راکد با قدری کاهش قیمت

آن‌گونه که روند بازار خودرو نشان می‌دهد، در طول یک هفته گذشته پراید ۱۵۱ SE مدل ۱۴۰۴ با کاهش ۵ میلیون تومانی، به نرخ ۴۲۰ میلیون تومان فروخته شده است. نرخ اطلس G دنده‌ای مدل ۱۴۰۴ هم ۱۰ میلیون تومان ارزان شده و ۶۲۵ میلیون تومان نرخ خورده است. در این میان، پژو ۲۰۷ دنده‌ای TU ۵ مدل ۱۴۰۴ در بازار خودرو با کاهش ۱۵ میلیون تومانی، ۸۳۰ میلیون تومان به فروش رفت. پژو ۲۰۷ پانوراما دنده‌ای مدل ۱۴۰۴ در بازار ۱۰ میلیون تومان ارزان شد و ۹۲۰ میلیون تومان نرخ خورد. پژو ۲۰۷ پانوراما اتوماتیک TU ۵ P مدل ۱۴۰۴ با کاهش ۱۵ میلیون تومانی، یک میلیارد و ۱۶۰ میلیون تومان به فروش رفت. پژو ۲۰۷ TU ۳ مدل ۱۴۰۴ در بازار ۱۰ میلیون تومان کاهش نرخ داشت و ۷۴۵ میلیون تومان نرخ پیدا کرد.

پژوپارس ELX-XU ۷ P مدل ۱۴۰۳ با کاهش ۲۰ میلیون تومانی، به نرخ ۸۸۰ میلیون تومان رسید. پژوپارس XU ۷ P مدل ۱۴۰۳ نیز ۲۰ میلیون تومان ارزان شد و ۹۷۰ میلیارد تومان نرخ پیدا کرد.

در این میان، تارا اتوماتیک V ۴ LX مدل ۱۴۰۴ در بازار خودرو با کاهش ۱۵ میلیون تومانی، یک میلیارد و ۱۲۰ میلیون تومان نرخ خورد. نرخ تارا اتوماتیک V ۲ مدل ۱۴۰۳ نیز ۱۰ میلیون تومان ریزش نرخ داشت و به یک میلیارد و ۵۵ میلیون تومان رسید. تارا دنده‌ای V ۱ مدل ۱۴۰۳ هم ۸۸۰ میلیون تومان نرخ خورده است.

گزارش‌ها از بازار خودرو نشان می‌دهد دناپلاس EF ۷ اتوماتیک توربوآپشنال مدل ۱۴۰۴ در حدود ۵۵ میلیون تومان کاهش نرخ داشت و یک میلیارد و ۱۷۰ میلیون تومان نرخ خورد. دناپلاس EF ۷ اتوماتیک توربوآپشنال مدل ۱۴۰۳ هم با کاهش ۱۵ میلیون تومانی، یک میلیارد و ۴۰ میلیون تومان نرخ خورد.

اما راناپلاس مدل ۱۴۰۴ در حدود ۵ میلیون تومان گران شد و ۷۸۵ میلیون تومان نرخ پیدا کرد. ری‌را ۱.۷ لیتر توربو ۶ سرعته اتوماتیک مدل ۱۴۰۴، اما ۱۰۰ میلیون تومان ریزش داشت و یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان نرخ خورد.

ساینا S دنده‌ای بنزینی مدل ۱۴۰۴ نیز با کاهش ۵ میلیون تومانی، ۵۳۰ میلیون تومان شده است. ساینا S اتوماتیک مدل ۱۴۰۳ هم ۴۰ میلیون تومان ارزان شد و ۶۲۰ میلیون تومان نرخ خورد.

در این میان، سمند سورن پلاس EF ۷ دوگانه‌سوز مدل ۱۴۰۴ در بازار با کاهش ۳۵ میلیون تومانی، ۸۹۰ میلیون تومان فروخته شد. سمند سورن پلاس EF ۷ بنزینی مدل ۱۴۰۴ نیز ۲۵ میلیون تومان کاهش نرخ داشت و ۹۱۰ میلیون تومان شد. سهند S دنده‌ای بنزینی مدل ۱۴۰۴ هم ۶۱۰ میلیون تومان شده است.

شاهین G اتومات CVT مدل ۱۴۰۴ در حدود ۱۰ میلیون تومان کاهش نرخ داشت و یک میلیارد تومان نرخ پیدا کرد. در همین حال، کوییک دنده‌ای GX L مدل ۱۴۰۴ در بازار ۵۲۵ میلیون تومان شده است.

رکود کنونی بازار خودرو هیچ دلیل منطقی ندارد

امیرحسین برخورداری، کارشناس حوزه خودرو درباره وضعیت کلی بازار در هفته‌های اخیر به صمت اظهار کرد: بازار خودرو ایران از دیرباز همواره دو بازه داغ و پرتنش داشته که در این دو بازه، مشتریان به بازار خودرو هجوم می‌آوردند؛ یکی کل دوره سه‌ماهه تابستان و دیگری ماه‌های منتهی به پایان سال که هر دو وابسته به فصل‌های سفر و بهبود کیفیت زندگی و آغاز سال نو با خودرو نو بوده‌اند. با تبدیل خودرو به کالای سرمایه‌ای این دو بازه هر چند ظاهر خود را حفظ کرده بودند، اما دیگر هدف نوسازی خودرو شخصی یا خرید خودرو جدید برای مسافرت را در خود نهان نکرده بود و صرفا به دورانی بدل شده بودند که مشتریان با ترس کاهش ارزش سرمایه در آنها به خودرو هجوم می‌آوردند.

وی افرود: در این ‌بین موضوعی که طی سال‌های بحرانی اخیر بازار خودرو همواره تکرار می‌شود و عمده مشتریان از آن درس نمی‌گیرند، شرایطی است که بازار خودرو در رکود و قیمت‌ها باثبات یا رو به نزول است و عمده مردم تصور می‌کنند که سرپایینی قیمت‌ها شروع شده و اگر خودرو نخرند باز هم ارزان‌تر می‌شود، اما این آرامش و رکود معمولا با توفانی ادامه پیدا می‌کند که با آغاز نشانه‌هایش مشتریان به بازار خودرو هجوم می‌برند و آرزو می‌کنند که ‌ای کاش در دوران رکود خودرو مدنظرشان را خریداری کرده بودند.

قهر از بازار یا انتظار برای موقعیت بهتر

برخورداری ادامه داد: حدود یک سال قبل بود که حدود ۴ میلیون نفر در طرح فروش ایران‌خودرو شرکت کردند و در طرح فروش اخیر این شرکت در یکی از راکدترین دوران تاریخ بازار خودرو ایران این آمار به حدود نیم میلیون نفر رسیده که گواهی بر رکود بازار خودرو است. حال سوال اینجاست که این رکود در آغاز تابستان ۱۴۰۴ نشان‌دهنده قهر مشتریان با بازار با ترجیح حفظ سرمایه و عدم‌تزریق آن به بازار رو به ریزش خودرو است یا رکود انتظاری برای لمس بهتر آنچه قرار است در آینده رخ دهد.

وی با تاکید بر اینکه وضعیت کنونی بازار بدون تقاضای خودرو تعجب‌برانگیز است، ادامه داد: چیزی که مشهود است اینکه رکود کنونی بازار و کاهش و تثبیت قیمت‌ها هیچ دلیل منطقی ندارد؛ مثلا نه‌تنها تولید و تزریق خودرو به بازار افزایش پیدا نکرده، بلکه کاهشی بوده و نرخ ارز نیز کاهش قابل‌توجهی نداشته و در حقیقت کمتر از ارز معاملاتی روی تابلو نشان داده می‌شود. همچنین خودرو وارداتی خاصی طی ماه‌های اخیر وارد خیابان‌ها نشده که بگوییم فشار وارداتی‌هاست یا خودرو ارزان مونتاژی خاصی در تیراژ گسترده نیامده که بگوییم بازار خودرو را تنظیم کرده است، بلکه این بازار با دلایل کلان پساجنگ همچنان در رکود ناشی از شوک به سر می‌برد و مثل همیشه به‌دلیل جمع‌آوری خودروها به‌عنوان کالای سرمایه‌ای توسط دلالان در مقابل ریزش مقاومت می‌کند و به‌گونه‌ای القا می‌شود که فاصله بین نرخ کارخانه و بازار به حداقل رسیده و این در حالی است که معیار سنجش این موضوع معمولا چند خودرو خاص است؛ مثلا نرخ کارخانه پژو ۲۰۷ سقف شیشه‌ای که به‌تازگی ۹۹۰ میلیون تومان اعلام شده در بازار حاشیه سودی حدود ۲۰ درصد دارد و شاهین پلاس اتوماتیک نیز حدود ۳۰ درصد حاشیه قیمتی در بازار دارد.

درگیر تحلیل‌های اشتباه نشوید!

کارشناس حوزه خودرو درباره وضعیت خودروهای وارداتی نیز گفت: در بازار وارداتی‌ها که صحبت از کاهش شدید به میان آمده موضوع نوبرانه بودن خودرو نیز باید مدنظر قرار بگیرد. مثلا مرسدس بنز C۲۰۰L در بدو ورود به‌عنوان نوبرانه بنز بعد از حدود ۸ سال در بازار ایران به مرز ۲۰ میلیارد تومان رسید، اما با تعدیل رکودی فعلی بازار به حدود ۱۳ میلیارد تومان رسیده است. حال در این شرایط ممکن است این تصور به وجود بیاید که این روند ریزشی ادامه‌دار خواهد بود، اما بررسی نمودارهای تغییر نرخ خودروها در بازار از ابتدای تیرماه نشان‌دهنده مقاومت بازار در برابر ریزش بیشتر است. در این شرایط اگر کسی قصد خرید خودرو دارد ابتدا باید مراقب این موضوع باشد که درگیر تحلیل‌های اشتباه عمومی بازار نشود و ابتدا سعی کند به سراغ خرید خودرو با شرایط شرکت‌ها برود، اما اگر خودرو مدنظرش را پیدا نکرد یا موفق به خرید با نرخ شرکتی نشد از بازار اقدام به خرید کند، چراکه به نظر نمی‌رسد بازار خودرو ایران "بدون دلیل" بیش از این به چنین روند رکودی برای قیمت‌ها ادامه دهد و با کوچک‌ترین سیگنالی در آینده نزدیک ممکن است بار دیگر این سناریو تکرار شود که مشتریان بگویند کاش در همان زمان رکود اقدام به خرید خودرو کرده بودم.

ابراهیم شجاعت، کارشناس حوزه خودرو درباره وضعیت این روزهای بازار خودرو با اشاره به اینکه بازار همچنان در رکود است به صمت اظهار کرد: بازار خودرو ایران از اواخر سال گذشته وارد مرحله‌ای جدی از رکود شده که علت‌های متعددی برای آن قابل‌ذکر است. یکی از مهم‌ترین دلایل این رکود، افزایش تولید خودرو در ۴ سال اخیر است که باعث شده عرضه گسترده‌ای به بازار وارد شود. در کنار این موضوع، مقررات و قاعده‌گذاری‌هایی که برای کنترل فعالیت دلال‌ها وضع‌شده، تا حدی این بخش را مدیریت کرده است. بااین‌حال، تنش‌های سیاسی اخیر به‌ویژه جنگ ۱۲ روزه، لطمه‌های جدی به اقتصاد کشور وارد کرده و باعث شده سرمایه‌گذاران و صاحبان سرمایه نسبت به بازار خودرو دلسرد شوند و از آن فاصله بگیرند. این فضای بی‌اعتمادی اقتصادی و سیاسی، عمق رکود را بیش‌ازپیش افزایش داده است.

کارشناس حوزه خودرو در ادامه با اشاره به اینکه تولید خودرو روند کاهش داشته گفت: در چهار ماه اخیر، کاهش عرضه و تولید خودرو از سوی خودروسازان نسبت به مدت مشابه سال گذشته دیده می‌شود، اما قیمت‌ها با کاهش یا ثبات نسبی همراه بوده‌اند و شاهد تغییر چندانی در قیمت‌ها نبوده‌ایم. فروش اقساطی که پیش‌تر توسط بیشتر خودروسازان مونتاژکار آغاز شده بود، به‌زودی توسط شرکت ایران‌خودرو نیز اجرا خواهد شد و این روش، به‌تدریج به شیوه غالب فروش خودرو تبدیل می‌شود. اما تا زمانی که شرایط کلی اقتصاد بهبود نیابد، انتظار رشد تقاضا و عرضه در بازار خودرو بعید به نظر می‌رسد و رکود دستکم برای چند ماه آینده ادامه خواهد داشت.

شجاعت در پایان با بیان اینکه تاکید کرد: در شرایط حاضر، نرخ خودروها به ثباتی نسبی رسیده و کف قیمتی بازار به چشم می‌خورد. این وضعیت می‌تواند فرصتی مناسب برای مصرف‌کنندگان واقعی باشد تا با اطمینان بیشتری وارد بازار شده و معاملات خود را انجام دهند. به‌طورکلی، فعلا فضای مناسبی برای خریدوفروش خودروهای داخلی برای متقاضیان واقعی فراهم‌شده است.

سخن پایانی

بنا بر این گزارش و به اعتقاد کارشناسان،‌ بازار خودرو ایران مدت‌هاست با رکود تورمی عمیقی مواجه است که ریشه در ترکیبی از عوامل اقتصادی، سیاسی و ساختاری دارد. بحران‌های بین‌المللی و تنش‌های منطقه‌ای، بیشترین ضربه را به اعتماد سرمایه‌گذاران و مصرف‌کنندگان وارد کرده و آنها را از ورود به بازار خودرو دلسرد کرده است. همچنین، تورم مداوم، کاهش قدرت خرید اقشار متوسط و پایین، و نوسان قیمت‌ها موجب شده خودرو به کالایی غیرقابل دسترس برای بسیاری از خانواده‌ها تبدیل شود. در این شرایط، کاهش عرضه و تولید خودرو توسط خودروسازان داخلی نیز مزید بر علت شده و بازار را در وضعیتی از تعادل شکننده و رکود مزمن نگه داشته است.

از سوی دیگر، سیاست‌های دستوری در قیمت‌گذاری خودرو و محدودیت‌ها در واردات، به جای تنظیم بازار، پیچیدگی‌ها و نااطمینانی بیشتری به وجود آورده است. این روند باعث شده شکاف قیمت کارخانه و بازار آزاد همچنان پابرجا بماند و فرصت‌های سوداگرانه از بین نرود. افت تقاضای مصرفی، خروج دلالان، و کاهش معاملات حقیقی در بازار خودرو، همگی نشاندهنده وجود بحرانی عمیق است که بر صنعت خودرو و زنجیره تأمین آن اثرگذار است.

اگرچه برخی کارشناسان معتقدند این رکود ممکن است کوتاه‌مدت بوده و با اصلاح سیاست‌ها و بهبود شرایط اقتصاد کلان، بازار خودرو به سمت رونق حرکت کند، اما تحقق چنین چشم‌اندازی مستلزم تغییر بنیادی در رویکردهای مدیریتی و سیاستگذاری است. بهبود شفافیت بازار، آزادسازی قیمت‌گذاری، و ایجاد رقابت سالم میان تولیدکنندگان و واردکنندگان میتواند به بازگرداندن اعتماد مصرف‌کنندگان و احیای بازار کمک کند. در غیر این صورت، رکودتورمی ادامه‌دار، تولید را تهدید و نارضایتی عمومی را افزایش خواهد داد و صنعت خودرو را با چالش‌های جدی‌تری روبه‌رو خواهد کرد.