براساس این مصوبه، کاربران تلفن ‌ های ثابت استان تهران برای حفظ خط تلفن ثابت خود، باید ماهانه ۲۰ هزار تومان، پرداخت کنند. این مبلغ، هزینه ‌ ای است که از مهر به ردیف قبض ‌ های تلفن اضافه شده و براساس آن صاحبان خطوط تلفن در پایتخت برای استفاده و حفظ این خطوط، موظف به پرداخت آن هستند. چندی پیش خبر رای محکومیت شرکت مخابرات به ارتکاب رویه ضد رقابتی در افزایش تعرفه تلفن ثابت از سوی شورای رقابت، منتشر شد و طبق خبرها شرکت مخابرات در اقدامی تلافی ‌‌ جویانه تلفن ‌ های مرکز ملی رقابت را قطع کرد. در نهایت اینکه با وجود رای محکومیت مخابرات همچنان مقابله ‌ ای با رویه ضد رقابتی و انحصاری شرکت مخابرات صورت نگرفته و اخذ وجه غیرقانونی از مشترکین ادامه دارد. حتی پیامکی با محتوای «مشتری گرامی؛ طبق مصوبه جدید، از تاریخ 1/6/1401 مبلغ ثابت 20هزار تومان به عنوان«حداقل هزینه ماهانه تلفن ثابت» درصورتحساب ماهانه تلفن ثابت شما منظور خواهد شد. با این مبلغ می ‌ تواندی 4444 دقیقه مکالمه شهری رایگان داشته باشید.» در چند روز اخیر برای مشترکان ارسال شده است.

بسیاری از کارشناسان معتقدند تحمیل این هزینه اضافی، به ‌ دلیل تلاش شرکت مخابرات برای تامین هزینه ‌ های جاری و دیون معوقه خود است. به این ترتیب پس از خصوصی ‌ سازی شرکت مخابرات و چندپاره ‌ شدن ساختار ارتباطی کشور، مشکلات مالی متعددی گریبانگیر این بخش مهم شد. کاهش منابع درآمدی شرکت مخابرات پس از خصوصی ‌ سازی غلط این شرکت، چالش ‌ های اقتصادی مهمی را برای حوزه ارتباطات کشور رقم زد تا جایی که بارها وزیران ارتباطات دوره ‌ های اخیر، نبود منابع مالی مناسب را مهم ‌ ترین دلیل توسعه ‌ نیافتگی و بهبود زیرساخت ‌ های ارتباطی و مخابراتی کشور عنوان کرده ‌ اند. این مسائل در کنار یکدیگر سبب شد تا شرکت مخابرات برای پرداخت هزینه ‌ ها در چند سال اخیر به راهکارهایی مانند فروش املاک و مستغلات روی آورده است. افزایش تعرفه ماهانه برای تلفن ‌ های ثابت، نیز راه دیگری برای تامین اعتبار موردنیاز شرکت مخابرات است که در چند سال اخیر به ‌ تصویب نرسیده است، بنابراین افزودن بندی به ‌ نام «هزینه خدمات مکالمه صوتی» راهکار جدیدی است که شرکت مخابرات با همکاری شورای ‌ عالی رقابت و تایید کمیسیون تنظیم مقررات مخابرات اجرایی کرده است.

جبران هزینه تهیه زیرساخت

داود زارعیان، معاون تجاری و خدمات مشتریان شرکت مخابرات در گفت ‌ وگو با گسترش نیوز پایگاه خبری موسسه فرهنگی- مطبوعاتی صمت تاکید کرد: افزایش تعرفه تلفن ثابت براساس مجوز سازمان ستاد تنظیم بازار، از اول شهریور اجرایی شده است. معاون تجاری و خدمات مشتریان شرکت مخابرات ادامه داد: شرکت مخابرات برمبنای تعرفه مکالمات شهری مقادیر مشخص ‌ شده ‌ ای را به ‌ عنوان الزام حداقل زمان مکالمه در نظر گرفته است. به ‌ عبارتی، مشترکان باید هزینه حداقل انجام مکالمه را تحت هر شرایطی بپردازند؛ حتی اگر میزان مکالمه آنها کمتر از این حد تعیین ‌ شده باشد. به ‌ عنوان مثال، برای مشترکان تهرانی، هزینه مکالمه صوتی ۲۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است. اگر میزان مکالمه یک مشترک تهرانی بیشتر از ۲۰ هزار تومان باشد، باید این مبلغ را بدون هیچ هزینه اضافی به ‌ طورکامل بپردازد، اما اگر میزان استفاده این مشترک، ۱۵ هزار تومان (کمتر از ۲۰ هزار تومان به ‌ عنوان محدوده تعیین ‌ شده) باشد، مشترک به ‌ طورحتم باید ۲۰ هزار تومان را به ‌ طور کامل و دقیق پرداخت کند. این ۲۰ هزار تومان در جایگاه ردیف مکالمه صوتی در قبوض ذکر شده است. وی در ادامه تاکید کرد: شرکت مخابرات حداقل میزان مکالمه را براساس مناطق شهری تفکیک کرده و در پایتخت حداقل استفاده از خط تلفن ثابت باید ۲۰ هزار تومان (معادل ۴۴۴۴ دقیقه مکالمه) و در مراکز استان ‌ ها حداقل استفاده از خط ثابت تلفن ۱۵ هزار تومان (معادل ۳۳۳۳ دقیقه مکالمه) و در شهرهای کوچک این رقم حداقل ۱۰ هزار تومان باشد.

جای خالی توسعه متوازن

در ادامه این اظهارات، محمدرضا بیدخام، مدیرکل ارتباطات و امور بین ‌ الملل شرکت مخابرات ایران در پاسخ به انتقادها درباره واگذاری شرکت مخابرات ایران و بروز مشکلات مالی برای این شرکت گفت: نحوه واگذاری شرکت مخابرات ایران براساس اصل ۴۴ قانون اساسی انجام و تمام فرآیندهای قانونی آن طی شده است، این فرآیند توسط مراجع ذی ‌ ربط بررسی و تایید شده و تاکنون گزارشی مبنی بر مشکل درباره این واگذاری دریافت نشده است و اگر مسئله ‌ ای وجود دارد، باید به قانون مراجعه شود. به ‌ گزارش ایسنا، بیدخام بااشاره به آمار تلفن ثابت و تعداد مشترکان پهن ‌ باند قبل و بعد از خصوصی ‌ سازی گفت: شرکت مخابرات ایران قبل از خصوصی ‌ سازی، حدود ۸۵۰ هزار مشترک پهن ‌ باند داشته و در حال ‌ حاضر حدود ۹ میلیون مشترک پهن ‌ باند دارد. این آمار اصلا قابل ‌ قیاس با قبل از خصوصی ‌ سازی نیست. آمار و ارقام، نشان ‌ دهنده فعالیت مخابرات در همه حوزه ‌ های ارتباطی در سراسر کشور است، اما اینکه آیا این توسعه ‌ ها متناسب با نیاز مشترکان است یا نه، موضوع دیگری است که جای بررسی همه ‌ جانبه دارد. مدیرکل ارتباطات و امور بین ‌ الملل شرکت مخابرات ایران ادامه داد: شرکت مخابرات طبق مقررات و قوانین، تمامی زیرساخت ‌ های اپراتورهای ثابت و همراه را تامین می ‌ کند. همه شرکت ‌ های FCP و اپراتورهای همراه زیرساخت ‌ های موردنیازشان را از مخابرات دریافت می ‌ کنند و در حوزه تامین ارتباطات روستایی هم فعالیت ‌ های شرکت مخابرات بسیار گسترده است، بنابراین بدون توسعه، زیرساخت ‌ های لازم برای همه ذی ‌ نفعان حوزه ارتباطات فراهم نمی ‌ شد و توسعه نیز نیازمند تامین اعتبار است.

اظهارات بیدخام در حالی عنوان می ‌ شود که برخی کارشناسان انتقاداتی نسبت به انحصار مخابرات دارند. وی در این باره گفت: برخی معتقدند انحصار زیرساخت ‌ ها دست شرکت مخابرات است که چنین حرفی دقیقی نیست و باید برای اثبات آن به اعداد و ارقام رجوع کنیم. سهم بازار شرکت ‌ های FCP و مخابرات ایران در حوزه پهن ‌ باند کمابیش برابر است. در بحث زیرساخت هم شرکت مخابرات طبق مصوبات و قوانین ابلاغی سازمان تنظیم مقررات اقدام کرده و زیرساخت و امکانات موردنیاز به شرکت ‌ ها ارائه شده است. به ‌ طور کلی سهم بازار موجود در حوزه پهن ‌ باند بین همه اپراتورها نشان می ‌ دهد آیا در واقع انحصاری وجود دارد یا خیر؟ مدیرکل ارتباطات و امور بین ‌ الملل شرکت مخابرات ایران با بیان اینکه عمده دلیل توسعه ‌ نیافتگی این است که ما منابع مالی موردنیاز برای توسعه را نداریم، افزود: در حدود ۱۲ سال گذشته، تعرفه تلفن ثابت باوجود افزایش تورم در همه حوزه ‌ ها، تغییری نکرده و در مقابل روند حاشیه سود شرکت مخابرات ایران در بخش ثابت به ‌ دلیل تورم و نبود تناسب در تعرفه ‌ ها نزولی است. به این ترتیب، سودآوری مخابرات در بخش تلفن ثابت در سال ۱۳۹۸ حدود یک درصد بوده که در سال ۱۳۹۹ تبدیل به زیان شده و شاهد روند کاهشی در حاشیه سود شرکت مخابرات ایران بوده ‌ ایم. مدیرکل ارتباطات و امور بین ‌ الملل شرکت مخابرات ایران ادامه داد: هزینه نگهداری شرکت مخابرات ایران برای یک خط تلفن ثابت، حدود ۲۱ هزار تومان است، اما پولی که از مشترک می ‌ گیریم ۵۸۰۰ تومان است. بدون شک برای سرپا ماندن بزرگ ‌ ترین شرکت مخابراتی باید با اصلاح تعرفه ‌ ها نسبت به تامین اعتبار این بخش گام برداریم. انداختن تمامی تقصیرات در روند تامین اعتبار بر گردن شرکت مخابرات کار درستی نبوده و دولت باید حمایت ‌ های مالی از این شرکت کند.

سخن پایانی

قبض ماه مهر تلفن ‌ های ثابت با ردیف جدیدی برای پرداخت همراه بود. البته برخی از مشترکان نیز چند روز گذشته پیامک دریافت هزینه جدید روی خطوط تلفن ثابت را دریافت کرده ‌ اند. در این بین معلوم نیست تلفن ‌ های ثابت که هیچ ‌ گونه استفاده ‌ ای ندارند چرا باید این مبلغ را بپردازند؟ ضمن آنکه از نظر مخابرات 20هزارتومان مبلغ زیادی نیست، در حالی که وقتی در چندصد هزار شماره ضرب شود، مبلغ دریافتی مخابرات، میلیاردی خواهد بود.