خطای راهبردی برخی به آموزش و پرورش خسارت زد
رهبر معظم انقلاب اسلامی با بیان اینکه «بعضی هنوز قادر نیستند نقش آموزش و پرورش را در پیشرفت همه‌جانبه کشور درک کنند، گفتند: یک خطای راهبردی در بین برخی از مسئولان در گذشته وجود داشته که خسارت‌هایی هم وارد آورده و آن کوچک‌انگاری این دستگاه حیاتی است.
هم زمان با سالروز شهادت شهید مطهری و روز معلّم، جمعی از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور با حضور در حسینیه امام خمینی(ره) با حضرت آیت الله خامنه ای رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار معلمان را پرورش دهندگان جواهر قیمتی «نسل نوجوان و جوان» و معماران آینده کشور خواندند و با تبیین بایدها و نبایدهای مهم نظام آموزش و پرورش گفتند: نظام در مقابل توقعات خود از معلمان، باید در قبال مشکلات مختلف آنها، حقیقتا احساس مسئولیت کند.
حضرت آیت الله خامنه ای جامعه معلمان را از بهترین و شریف ترین قشرهای کشور دانستند و با سپاس از زحمات این مجاهدان بردبار و سخت کوش و متعهد در همه شهرها و روستاهای کشور افزودند: ارزش و اهمیت پرورش نسلی آگاه، عالم، اهل فکر و منطق، مومن، با اراده و «برخوردار از اخلاق اسلامی و تعهدات ملی» برای ساختن آینده کشور، با هیچ کار دیگری قابل مقایسه نیست.
رهبر انقلاب با گرامی داشت یاد استاد شهید مطهری به عنوان نمونه یک «معلم حقیقی و کامل» و توصیه به معلمان برای بهره گیری از آثار ایشان، حدود ۵ هزار معلم شهید را جلوه ای از سربلندی جامعه معلمان در آزمون های گوناگون ۴۵ سال اخیر برشمردند و افزودند: معلمان عزیز، فرزندان ملت را همانگونه که برای فرزند خود آرزو دارند، «خوشبخت، سربلند، عاقل، باسواد و برخوردار از رفتار احترام برانگیز» بار بیاورند که این مهم، علاوه بر درس دادن، با رفتار و کردار معلمان تحقق خواهد یافت.
حضرت آیت الله خامنه ای، تشویق دانش آموزان به حضور در مراکز برکت آفرین از جمله مساجد و هیات ها را توقعی دیگر از معلمان بیان کردند و گفتند: حضور دانش آموزان در مدارس، علاوه بر یادگیری برکات دیگری دارد که از روش های مجازی قابل تحقق نیست؛ ضمن اینکه روند آموزش و پرورش از کرونا، فتنه ها، اغتشاشات و ایجاد ناامنی در خیابان ها و برخی مسائل دیگر ضربه خورده است.
رهبر انقلاب زنده کردن احساس «هویت ایرانی - اسلامی و شخصیت ملی» در نوجوانان و جوانان باهوش کشور را وظیفه ای اساسی دانستند و گفتند: در این روند، مسئله زبان فارسی، پرچم کشور و احساس عزت و افتخار به ایرانی بودن مهم است که البته این مسائل با توصیه و حرف حاصل نمی شود، بلکه باید مفاخر و سوابق فرهنگی، علمی و تاریخی را به دانش آموز تعلیم حقیقی داد.
ایشان پس از بیان توقعات از معلمان، احساس مسئولیت همه جانبه حاکمیت در قبال جامعه معلمان را ضرورتی واقعی دانستند و گفتند: معیشت معلمان خیلی مهم است اما مشکلات معلمان فقط معیشتی نیست و دایره گسترده ای دارد که مهارت آموزی، تجربه آموزی و رسیدگی به دانشگاه فرهنگیان از جمله آنهاست.
رهبر انقلاب درباب مسائل اصلی آموزش و پرورش، عبور از گردنه های دشوار پیشرفت همه جانبه کشور را بدون کمک و ایفای نقش آموزش و پرورش غیرممکن دانستند و با تأکید بر اهمیت درک جایگاه عظیم این مجموعه در نظام مدیریتی کشور، افزودند: خطای راهبردی برخی مسئولان گذشته این بود که متأسفانه قدر و عظمت و قدرت تأثیرگذاری آموزش و پرورش را نمی دانستند و به این مجموعه به عنوان مزاحم و مصرف کننده بی فایده بودجه نگاه می کردند.
حضرت آیت الله خامنه ای با اشاره به اتفاق نظر بسیاری از صاحب نظران و کارشناسان بر محور بودن مدرسه برای گره گشایی از مشکلات کشور، افزودند: همانگونه که این متخصصان می گویند، اگر در ۲۰ سال قبل به موضوع مدرسه رسیدگی کرده بودیم امروز بسیاری از مشکلات وجود نداشت؛ بنابراین چاره کار در برنامه ریزی صحیح و همت جدی برای اصلاح مدرسه است و همه مسئولان، تصمیم سازان، تصمیم گیران و آحاد مردم باید اهمیت حیاتی دستگاه آموزش و پرورش را درک کنند.
رهبر انقلاب با انتقاد از بی ثباتی در مدیریت آموزش و پرورش گفتند: دستگاه به این عظمت با تغییر مداوم وزیر، ضربه می خورد؛ به خصوص اینکه تغییر وزیر گاهی تغییر معاونان، مدیران میانی و حتی مدیران مدارس را هم درپی می آورد.
«ضرورت انطباق ساختار، محتوا و نظام درسی آموزش و پرورش با نیازهای کشور» نکته مهم دیگری بود که رهبر انقلاب با تأکید بر آن گفتند: کشور به همان اندازه که به نیروی متفکر و دانشمند احتیاج دارد به نیروی ماهر کار هم نیازمند است اما آیا اکنون نسبت متعادلی بین آموزش های رایج در دبیرستان ها با آموزش های مهارتی و فنی و حرفه ای برقرار است؟ و دالان عبور از مدرسه و دبیرستان برای رسیدن به دانشگاه و نحوه توزیع منابع انسانی در بخش های مختلف کشور، مسیری درست است؟
حضرت آیت الله خامنه ای، مسئولان را به تأمل و تجدیدنظر درباره مسیر کنونی آموزش و ارزیابی میزان بهره وری آن برای کشور فراخواندند و افزودند: سیاست اصلی آموزش و پرورش باید آموزش علم نافع و تأمین نیازهای امروز و فردای کشور باشد.
«سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» موضوع اساسی دیگری بود که رهبر انقلاب در خصوص آن پنج توصیه خطاب به مسئولان بیان کردند: «اول، سند تحول به صورت مستمر تکمیل و به روزرسانی شود». «دوم، از سند تحول حمایت قاطع و به اجرای آن کمک شود». «سوم، برای سند تحول که سندی متقن و خوب است بدیل و رقیبی درست نشود». «چهارم، نقشه راه دقیق اجرای سند تحول از ستاد تا مدارس تهیه و در دولت و مجلس از آن حمایت شود» و «پنجم، در نقشه راه، شاخص های قابل اندازه گیری معین شود که بر اساس آنها پیشرفت اجرای سند دائماً رصد شود».موضوع دیگری از نظام مسائل اصلی آموزش و پرورش که حضرت آیت الله خامنه ای به آن پرداختند، مسئله سرنوشت ساز «جذب معلم» بود.
ایشان با اشاره به کمبود معلم به علت نبود پیش بینی های درست در گذشته، گفتند: معلمان زیادی در سراسر کشور از جان مایه می گذارند اما همچنان با کمبود معلم متعهد و کارآمد روبه رو هستیم که راه حل آن، تلاش و سرمایه گذاری بیشتر بر روی تقویت زیرساخت ها و ظرفیت های دستگاه های تربیت معلم به خصوص دانشگاه فرهنگیان و همچنین استفاده از معلمان مجرّب، مؤمن و قدیمی است.
رهبر انقلاب، رصد شایستگی های حرفه ای و عمومی معلم در طول دوران خدمت و اکتفا نکردن به گزینش های بدو خدمت را نیز ضروری دانستند و گفتند: ضوابط گزینش نباید کمرنگ شود.
«تالیف جذاب، به روز و مبتکرانه کتاب های درسی» ضرورت دیگری بود که حضرت آیت الله خامنه ای درباره آن گفتند: کتاب های درسی در همه رشته ها به گونه ای باشد که یادگیری آنها نسل جوان را سر شوق بیاورد.
ایشان، گنجاندن مفاهیم اسلامی و معرفی مفاخر اسلامی و ایرانی و سرآمدان دانش و اکتشافات علمی در تاریخ ایران» را از جمله کارهای لازم در به روز کردن کتاب های درسی و متناسب با تغییر زمانه برشمردند و خاطرنشان کردند: منظور برخی افراد از تغییر زمانه، تغییر اصول است در حالی که اصولی مانند عدالت، انصاف و محبت هیچ گاه تغییر نمی کند بلکه روبناهایی همچون شیوه های نگارش و بیان، تغییرپذیر هستند.
توصیه پایانی رهبر انقلاب در این دیدار، اهتمام به امور پرورشی در مدارس بود که با قدردانی از توجه به این موضوع در ستاد آموزش و پرورش، گفتند: البته اهتمام به امور پرورشی باید در مدارس نیز امتداد داشته باشد اما اکنون اثر چندانی از آن مشاهده نمی شود و مدارس زیادی مسئول پرورشی ندارند البته کار پرورشی هم باید به گونه ای جذاب باشد که بچه ها را فراری ندهد. حضرت آیت الله خامنه ای با تاکید بر تعیین تکلیف هر چه سریع تر مدیریت آموزش و پرورش برای پیش بُرد قاطع و بهتر امور در این دستگاه، گفتند: ما به آینده آموزش و پرورش و کارهای بزرگ معلمان محترم امیدوار هستیم.در ابتدای این دیدار صمیمانه که جمعی از معلمان نمونه اداره های کل آموزش و پرورش سراسر کشور حضور داشتند رضامراد صحرایی سرپرست وزارت آموزش و پرورش، گزارشی از فعالیت های سال گذشته و برنامه های پیش روی این وزارت خانه بیان کرد.اجرایی سازی سند تحول، تکمیل مراحل اجرایی قانون رتبه بندی، بهسازی کتب درسی و گسترش آموزش های کاربردی، به روزرسانی نظام پرورشی برای هویت و سبک زندگی دانش آموزان، تعیین تکلیف بازماندگان از تحصیل، افزایش کیفیت مدارس دولتی، کنکور اختصاصی تربیت معلم و همچنین تأسیس پردیس اختصاصی تربیت «معلم پرورشی» از محورهای گزارش سرپرست وزارت آموزش و پرورش بود.
