فاطمی‌امین در راند بعدی استیضاح
وزیر درباره وعده‌هایش شفاف‌سازی کند
تا کنون موضوع استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت طی چند نوبت مطرح شده و آخرین‌بار در تیر ۱۴۰۱ نمایندگان مخالف عملکرد سیدرضا فاطمی‌امین طی نامه‌ای به‌دنبال جمع‌آوری امضا برای اجرای استیضاح بودند که در نهایت این طرح مرداد عملیاتی و جلسه استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار شد. پس از جلسه استیضاح با توجه به توضیحاتی که سیدرضا فاطمی‌امین ارائه داد و براساس قول‌هایی که داده شد، توانست فرصتی دو ماهه دریافت کند تا موضوع‌هایی مانند تفکیک وزارت صنعت و بازرگانی، واگذاری سهام دولتی خودروسازان، تنظیم بازار، ساماندهی صنعت و بازار خودرو و... را پیگیری و حل‌وفصل کند. پایان مهرماه، فرصت دو ماهه وزیر صنعت، معدن و تجارت به پایان رسید، در حالی که هیچ‌یک از موضوع‌های مطرح‌شده از سوی نمایندگان منتقد مجلس شورای اسلامی به‌سرانجام نرسیده است. در همین راستا، هفته گذشته نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی از اعلام وصول استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت خبر داد. علی نیکزادثمرین در این باره گفت: با توجه به اینکه استیضاح فاطمی‌امین در تاریخ ۱۰ مهر به کمیسیون مربوطه ارجاع شد و اکنون مهلت قانونی آن به پایان رسیده، بدین‌وسیله استیضاح سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام وصول می‌شود. وی افزود: مطابق ماده ۲۲۳ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، وزیر حداکثر ۱۰ روز فرصت دارد در صحن علنی مجلس حاضر شده و توضیحات لازم را ارائه دهد. جلسه بررسی استیضاح وزیر صنعت، معدن، تجارت هفته دوم آبان و پس از سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه برگزار می‌شود.
مشکلات ادغام و تفکیک یک وزارتخانه
آرمان خالقی، عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران درباره طرح استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت به صمت گفت: در جلسه قبلی استیضاح سیدرضا فاطمی‌امین، چند موضوع مطرح شده بود که یکی از آنها مسئله تفکیک وزارت صنعت از بازرگانی بود. طرح این موضوع از ابتدا خطا بود، زیرا آنچه در اقتصاد مهم است، نتایجی است که تغییرات به‌دنبال دارند.
وی افزود: تلفیق و ادغام دو وزارتخانه صنعت و بازرگانی به دلایل و توضیحاتی بود که برای همسو کردن سیاست‌های تجاری و تولیدی بود تا از تناقض‌ها جلوگیری شود.
او ادامه داد: اختلاف‌نظر بین وزارتخانه‌ها پیش از ادغام مشکل جدی بود که گویا هر کدام جزیره‌ای براساس شرح وظایف خود عمل می‌کردند؛ برای این کار تصمیمات متناقض گرفته می‌شد که عمدتا به زیان تولید بود. در واقع برای تامین رضایت بازار، تصمیمی گرفته می‌شد که به ضرر تولیدبود.
این کارشناس حوزه صنعت و تجارت تصریح کرد: تفکیک از نظر عمده صنعتگران به‌نفع تولید نیست، به‌ویژه در موقعیت فعلی که نیاز به اتحاد داریم. علاوه‌بر این، با این تفکیک دوباره باید مدیرکل برای اداره کل سازمان‌ها در استان‌های گوناگون تعیین شود که هزینه‌ها را افزایش می‌دهد و به‌جای کوچک‌سازی دولت، با دولتی فربه‌تر مواجه خواهیم بود.
او تاکید کرد: در حال‌حاضر برای تشتت آرا، زمان مناسبی نیست و باید وحدت رویه وجود داشته باشد.
واگذاری سهام دولتی خودروسازان
این عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در ادامه سخنان خود درباره عملکرد وزیر صنعت، معدن و تجارن برای محقق کردن سایر موضوع‌های مطرح‌شده از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی توضیح داد: در حوزه واگذاری سهام دولتی شرکت‌های خودروساز موضوع فقط به وسیله وزارت صنعت، معدن و تجارت پیگیری نمی‌شود و این موضوع از سوی وزارت امور اقتصادی و دارایی در حال رسیدگی است. در برخی واگذاری‌ها مانند واگذاری‌هایی که قرار است در بخش کشاورزی یا ورزش انجام شود، مشکلاتی وجود دارد که بیشتر به دیوان محاسبات برمی‌گردد؛ در حوزه خودروسازی هم بخشی از چالش برای واگذاری سهام دولتی همین مسائل درون‌نهادی است. اگر سازمان خصوصی‌سازی روی برنامه‌هایی که باید پیگیر آنها شود، اهتمام داشته باشد، اهداف زودتر محقق می‌شوند.
خالقی با بیان اینکه بحث خصوصی‌سازی اراده‌ای است که باید در دولت شکل گیرد، گفت: در حوزه واگذاری سهام دولتی شرکت‌های خودروساز باید وزارت امور اقتصادی و دارایی هم پاسخگو باشد.
وی اذعان کرد: در تمام مدتی که موضوع خصوصی‌سازی در کشور مطرح است، هیچ نهادی تمایل نداشته تا اموال خود را واگذار کند و اگر تا امروز سهام دولتی شرکت‌های خودروساز واگذار نشده، در حالی که قول داده شده بود تا پایان شهریور به بخش خصوصی واگذار شود، مسئولش سازمان خصوصی‌سازی است.
وعده وزیر درباره ساماندهی بازار خودرو
خالقی در ادامه سخنان خود با اشاره به وعده وزیر در حوزه حذف قرعه‌کشی و ساماندهی بازار خودرو، عنوان کرد: در حوزه تحقق این وعده فاطمی‌امین و انتظار نمایندگان مجلس، نمایندگان خانه ملت باید به این پرسش پاسخ دهند که آیا ظرفیت تیراژ تولید افزایش پیدا کرده که انتظار داشته باشیم شیوه قرعه‌کشی از صنعت خودرو حذف شود. قیمت‌گذاری محصولات به‌گونه‌ای است که قیمت کارخانه پایین‌تر از نرخ بازار بوده؛ از این‌رو برای هر فروشی با صف طولانی ثبت‌نام‌کنندگان و مشتریان مواجه هستیم.
وی یادآور شد: برای رفع مشکل قیمت‌گذاری مسئله عرضه خودرو در بورس کالا مطرح شد و تا امروز چندین فروش از این طریق انجام و تعدادی خودرو بدین طریق معامله و واگذار شده است.
او اظهار کرد: تاعرضه محصولات چه در خودروهای داخلی و چه خارجی پاسخگو نیاز بازار نباشد، مشکلات فعلی ادامه دارد.
این کارشناس حوزه صنعت خاطرنشان کرد: قرعه‌کشی راه مناسبی برای فروش خودرو نیست، اما در شرایط فعلی رعایت عدالت با شیوه قرعه‌کشی مناسب‌ترین راه است.
خالقی گفت: در حال‌حاضر در بحث تیراژ موضوع تحریم مطرح است و زنجیره تامین مشکل تامین قطعه دارد. محدودیت‌های بین‌المللی در اقتصاد کلان تاثیرگذار بوده و چوب آن را تولیدکننده و مردم می‌خورند. گاهی مطالبه‌گری‌هایی می‌شود که از حیطه وزارتخانه مربوطه خارج بوده و مربوط به مسائل بیرونی است؛ از این‌رو هر فردی که به وزارتخانه یادشده ورود کند، همان مسائل پابرجا باقی خواهد ماند.
او اظهار کرد: نباید مسیر بازخواست به سمتی برود که فقط برای تامین رضایت افکار عمومی بدون ارائه دلیل منطقی باشد.
در میان اخبار
تاثیر مسائل بیرونی
خالقی درباره وعده دیگر فاطمی‌امین برای تنظیم بازار گفت: درحال‌حاضر واردات خودرو آزاد شده و قرار است بخشی از نیاز بازار به‌وسیله خودروهای خارجی با محصولات اقتصادی رفع شود، اما آیا مشخص است منبع تامین ارز کجاست؟ همچنان برای تامین ارز موردنیاز واردات قطعات مورد نیاز مشکلاتی وجود دارد یا در نقل‌و انتقال ارز با مشکلاتی همراه هستیم؛ بنابراین بخشی از موضوع‌هایی که از سوی مجلس شورای اسلامی درباره تکلیف وزارت صنعت، معدن و تجارت مطرح شد مسئولیتی است که به مسائل بیرونی گره خورده است.
عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با بیان اینکه یک سلسله مشکلات فعلی در حوزه صنعت، معدن و تجارت ریشه‌ای است، گفت: کل موضوع‌های مطرح شده باید شفاف‌سازی شود که اگر وزیر صنعت، معدن و تجارت فعلی استیضاح شد، وزیر بعدی با دید روشنی به این وزارتخانه بزرگ ورود کند. این کارشناس صنعت در پاسخ به این پرسش که چرا وزیر صنعت، معدن و تجارت بدون توجه به مسائل بیرونی وزارت متبوعه‌اش، وعده‌هایی را در حوزه تفکیک وزارتخانه یا قول‌هایی در حوزه خودروسازی مطرح کرده، گفت: رویکرد کلی حاکم بر سیاست و اقتصاد کشور این بود که دولت می‌تواند در مذاکرات به نتایج مثبت برسد و بخشی از مشکلات به شکل بنیادی حل و فصل خواهد شد. با توجه به چنین تغییراتی وعده‌هایی داده شده که بخش زیادی از آنها در نهایت محقق نشد. خودرو یکی از موضوع‌های مطرح شده در این‌باره بود. خالقی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه در حوزه تنظیم بازار موضوع تیراژ تولید بوده موضوعی که خود وزیر به آن اذعان کرد، چرا وزیر نتوانسته در این‌باره عملکرد مناسبی داشته، گفت: نمایندگان باید درباره موضوع‌هایی که فاطمی‌امین وعده داده از او پاسخ بخواهند که شفاف‌سازی کند.
طرح دوباره استیضاح
در ادامه سیدجواد حسینی‌کیا، نایب‌رئیس اول کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره طرح استیضاح سیدرضا فاطمی‌امین و عملکرد وی به صمت گفت: هنگامی‌که در تیر موضوع استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت مطرح شد، موضوع‌هایی از جمله خودرو، معادن، تنظیم بازار و... از سوی نمایندگان مخالف مطرح شد که باعث نارضایتی آنها شده بود. در ادامه به فاطمی‌امین مهلتی دو ماهه داده شد تا به مسائل موردنظر نمایندگان خانه ملت جامه‌عمل بپوشاند.
وی افزود: نمایندگان منتقد از عملکرد وزیر صنعت، معدن و تجارت نقدهای خود را مطرح و حتی توضیحات لازم را به رئیس‌جمهوری انتقال دادند. در نهایت پس از بررسی و حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت در مجلس شورای اسلامی دو ماه فرصت داده شد. در هفته جاری مجلس جلسه علنی برگزار نمی‌شود و نمایندگان برای سرکشی به حوزه‌های انتخابیه خود می‌روند؛ بنابراین جلسه استیضاح وزیر هفته آینده برگزار خواهد شد.
او تصریح کرد: در این جلسه ضرورت دارد وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره قول‌هایی که داده پاسخگو باشد، یا نمایندگان موافق استیضاح را می‌تواند قانع کند یا خیر.
۷۰۰ طرح کارشناسی‌شده
نایب‌رئیس اول کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره جلسه پیشین استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت عنوان کرد: در این جلسه، فاطمی‌امین درباره برنامه‌های این وزارتخانه در حوزه واگذاری سهام دولتی شرکت‌های خودروساز به بخش خصوصی و مسائلی که نمایندگان خانه ملت پیگیر آن بودند به ۷۰۰ طرح کارشناسی شده اشاره کرده که در وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام شده است. قرار بود این سهام به مرور واگذار شود. باید دید در جلسه هفته آینده درباره این موضوع وزیر صمت چه استدلال‌هایی دارد. حسینی‌کیا درباره طرح تفکیک وزارت صنعت و بازرگانی از وعده‌هایی که محقق نشد، گفت: در دولت ورق برگشته و درحال‌حاضر این موضوع منتفی است.
افزایش تیراژ منوط‌به افزایش قیمت
حسینی‌کیا در ادامه سخنان خود گفت: در حوزه تنظیم بازار خودرو باید تیراژ تولید افزایش پیدا کند که براساس سخنان شرکت‌های خودروساز تحقق این امر منوط‌به افزایش قیمت خودرو است.
این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر بخش زیادی از مدل‌هایی که مشمول قیمت‌گذاری می‌شوند از چرخه تولید خارج شده‌اند و چرا با افزایش قیمت‌ها تیراژ تولید خودروها افزایش نیافته، گفت: محصولات یکی از شرکت‌های خودروساز بزرگ کشور بدون قرعه‌کشی واگذار می‌شود.
بخشی از خودروها هم با عرضه در بورس کالا افزایش قیمت داشته‌اند. به هر حال، درباره این مسائل باید وزیر صنعت، معدن و تجارت در جلسه هفته آینده مجلس پاسخ شفاف ارائه دهد.
ضرورت اصلاح لایحه تفکیک
درباره تفکیک وزارت صنعت از بازرگانی و چرایی منتفی شدن آن حجت‌اله فیروزی از دیگر اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی به صمت گفت: موضوع جداسازی دو وزارتخانه به‌طور کامل منتفی نیست.
لایحه‌ای که دولت به مجلس تقدیم کرد همان لایحه دولت قبل بود که یک بار در مجلی مطرح و رد شده بود.
وی افزود: از دولت خواسته شد، اگر تفکیک وزارت صنعت از بازرگانی جدی است باید لایحه قبلی اصلاح و دوباره در صحن علنی مجلس مطرح شود. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره استیضاح وزیر صمت عنوان کرد: عملکرد فاطمی‌امین در حوزه راه‌اندازی واحدهای تولیدی و صادرات مناسب بوده و به‌نظر برخی وعده‌هایی که محقق نشده در مقابل سایر کارهای انجام شده در این وزارتخانه می‌تواند عملکرد وزیر را قابل‌قبول کند.
سخن پایانی
هفته آینده جلسه استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار می‌شود که بنا به‌گفته کارشناسان صنعت و نمایندگان مجلس در این جلسه، سیدرضا فاطمی‌امین باید درباره عملکرد خود به‌طور شفاف پاسخگوی نمایندگان باشد. با این وجود برخی از کارشناسان با اشاره به وحدت رویه در شرایط فعلی، معتقدند استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت باید به زمانی دیگر موکول شود.
