تورم روزافزون در نرخ تمام‌شده ملک
جواد خوانساری-کارشناس بازار مسکن
در حال حاضر، دغدغه اصلی سرمایه‌گذاران ساختمانی افزایش در نرخ تمام‌شده ملک است و می‌گویند تا زمانی که تورم بالایی در بازار مسکن وجود دارد، حضور در این بازار به‌صرفه نخواهد بود. به این ترتیب، برای اینکه وضعیت بازار مسکن به‌خوبی بررسی شود، باید ابتدا تحلیل درستی از متغیرهای موثر بر نرخ مسکن داشت و سپس به‌سراغ پیش‌بینی وضع موجود رفت. به‌طورکلی عوامل مختلفی بر نرخ مسکن اثر می‌گذارند. البته ممکن است اثرگذاری هر یک از عوامل دخیل در نرخ تمام‌شده ساخت‌وساز، متغیر باشد. حتی ممکن است این اثرگذاری به‌سرعت یا در طولانی‌مدت شکل بگیرد که باید به تک‌تک آنها توجه کرد.بررسی عوامل موثر در ساخت‌وساز توسط سرمایه‌گذار و سازنده بسیار ضروری است، چراکه مشخص می‌کند آیا نرخ مسکن، سطح متعارفی دارد یا اینکه درگیر تورم شده است. همچنین، می‌توان نسبت تورم عمومی را به تورم مسکن سنجید.در صورتی که برنامه‌ریزی‌ها برای ساماندهی بازار ملک به‌درستی انجام گیرد، می‌توان احتمال کاهش نرخ مسکن و نزدیک شدن سطح قیمت‌ها به استطاعت خریداران را تا پایان سال به‌وضوح مشاهده کرد. این موضوع امیدواری و اطمینان نسبی لازم برای شروع سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید ساختمانی را در سال ۱۴۰۳ فراهم می‌آورد، چراکه سازندگان مطمئن می‌شوند که معاملات مسکن دوباره رونق و وضعیت بهبود پیدا می‌کند.
در ماه‌های اخیر، صحبت‌های زیادی درباره آرامش نسبی بازار مسکن شده بود که این موضوع دلایل زیادی داشت و بیشتر از آرامش، حاصل رکود بر بازار بود. با این حال، اعلام هزینه‌های تمام‌شده مسکن آن هم با رشد ۴۵ درصدی نسبت به سال قبل بازار را از آرامش دور می‌کند و مانع بزرگی بر سر راه ساماندهی بازار مسکن محسوب می‌شود. این موضوع کاملا مشهود است که اعلام چنین آمارهایی، آینده بازار مسکن را در هم می‌شکند و انتظارات تورمی را بیش از پیش به بازار مسکن تزریق می‌کند. موضوعی که مردم و مسئولان باید بدانند، این است که اعلام نرخ تمام‌شده هر متر احداث ساختمان با این اعداد نجومی، کار اشتباهی است، چراکه مسلما باتوجه به مشاهدات عینی به بنده ثابت شده که هزینه‌های ساخت واقعی، مبالغی بسیار پایین‌تر از اعداد اعلامی است و طبق یک روال معمول، انبوه‌سازان با اعلام نارضایتی مکرر، سعی در افزایش نرخ تمام‌شده مسکن دارند، زیرا ساخت‌وساز یکی از پرسودترین مشاغل حال حاضر در کشور ما است.همچنین جهش قیمتی که بازار مسکن در حال تجربه کردن آن است، باید در سال‌های قبل با سیاست‌گذاری‌های منطقی تخلیه می‌شد، اما این اتفاق رخ نداد. در نتیجه، حل همه چالش‌های بازار ملک به سال‌های آتی منتقل شد. با چنین اتفاقاتی، فشار حداکثری بر دوش مردم افتاد و باعث شد، نه‌تنها متقاضیان برای خرید و اجاره خانه سردرگم شوند، بلکه سازندگان نیز از عرضه واحدهای خالی به بازار شانه خالی کنند و به‌جای تولید، سراغ دلالی در بازار مسکن بروند.به‌طورکلی بازار مسکن در شرایطی قرار گرفته که با کمبود عرضه مواجه و ساخت‌وساز به‌شدت کاهشی شده است. از طرفی، قدرت خرید مردم اجازه نمی‌دهد که تقاضا به‌سمت بازار سرازیر شود. در نتیجه، با کمبود عرضه که طی سال‌های گذشته ایجادشده، شاهد رشد بالای تقاضا در سال آینده خواهیم بود.
یکی از مشکلات اقتصاد امروز، موضوع تورم است که بر نرخ تمام‌شده تمامی کالاهای مختلف و از جمله مسکن تاثیر گذاشته است. افزایش تورم سبب افزایش نرخ نهاده‌های تولید مسکن نظیر زمین و مصالح ساختمانی شده است، به‌طوری‌که به‌تازگی شاهد بودیم که هزینه تمام‌شده ساخت‌وساز با افزایش شدید قیمتی مواجه شده است، اما باید دید آیا این افزایش نرخ اعلام‌شده، تناسبی با تورم و شرایط حاکم بر بازار دارد یا خیر؟ مطمئنا چنین آمارهایی تمام پنبه‌های ساماندهی بازار ملک را رشته است و دست سوداگران و دلالان را برای پر کردن جیب‌های‌شان باز کرد. دولت باید برای تثبیت نرخ‌ها، چاره‌اندیشی کند، البته مواردی نظیر حذف واسطه‌ها و دلال‌ها از بازار مسکن، می‌توانند در کنترل قیمت‌ها نقش موثری داشته باشند.
