براساس آمارها از هر ۴ معدنی که اکتشاف می‌شود، یکی به زیرمجموعه سنگ‌های ساختمانی تعلق دارد. در حال‌ حاضر کمابیش۲هزار و۲۰۰ معدن سنگ در کشور وجود دارد که از آن میان، چیزی در حدود ۸۰۰ معدن فعال است و سالانه ۱۵میلیون تن سنگ ساختمانی خام در کشور تولید می‌شود. تعداد کارخانه‌های فرآوری موجود در کشور هم‌اکنون به ۵هزار واحد می‌رسد که ظرفیت تولید سالانه آنها در حدود ۴۵۰ میلیون مترمربع است. از سوی دیگر، کیفیت و تنوع سنگ‌های ساختمانی ایران به‌گونه‌ای است که قابلیت رقابت در بازارهای جهانی دارد. اما چالش‌های این حوزه برای رسیدن به ‌جایگاه شایسته آن کم نیست، بنابراین به‌نظر می‌رسد توجه به آمار بین‌المللی و رصد عملکرد بازیگران اصلی صنعت سنگ ساختمانی دنیا امروز بیش از هر زمان دیگری برای کشور ما، به‌عنوان یک ظرفیت مطرح در سطح جهان، ضروری است و اهمیت دارد و بررسی و تحلیل چیدمان صادراتی در توسعه صادرات صنعت سنگ ساختمانی کشورهای دنیا یکی از راهکارهایی است که می‌توان با بررسی آن مسیرهای تجربه‌شده و آزموده را یافت و طی کرد.

ایتالیا

ارزش صادرات ایتالیایی از سنگ‌های طبیعی در ۵ ماه اول سال ۲۰۲۳ ثابت است، اما میانگین ارزش صادرات در حال افزایش و در ۵ ماه اول سال ۲۰۲۳، ارزش کلی صادرات ایتالیایی از سنگ‌های طبیعی نسبت به همین دوره در سال قبل به‌طورمعمولی ثابت و در حدود منفی ۰.۱ درصد مانده است. به‌طورخاص، در ۵ ماه اول سال ۲۰۲۳، صادرات مواد خام از ایتالیا به ارزش ۱.۹ درصد نسبت به همین دوره در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است. در همین دوره زمانی، ۵ ماهه اول سال ۲۰۲۳، ارزش صادرات این کشور از محصولات فرآوری‌شده یا نهایی نسبت به همین دوره در سال گذشته ۰.۵ درصد کاهش یافته است.

چین

چین با ۷۱.۹ میلیون یورو به‌عنوان نخستین خریدار مواد خام یا بلوک باقی مانده و واردات خود را تنها ۲.۱ درصد کاهش داده است، در حالی که هند با ۲۰.۱ میلیون یورو در رتبه دوم قرار دارد و واردات خود از ایتالیا را بیش از ۱۴.۸ درصد افزایش داده است.

امریکا

همزمان، ایالات‌متحده‌امریکا با ۱۸۳.۱ میلیون یورو به‌عنوان نخستین خریدار محصولات نهایی یا فرآوری‌شده باقی مانده و واردات خود را تنها ۴.۷ درصد کاهش داده است، در حالی که آلمان با ۶۱.۳ میلیون یورو در رتبه دوم خریداران سنگ فرآوری‌شده قرار دارد و واردات خود از ایتالیا را ۱۰.۱ درصد کاهش داده است. باید توجه داشت که به‌طورکلی، میانگین نرخ محصولات سنگی ایتالیایی صادرشده به خارج در ۵ ماه اول سال ۲۰۲۳ به میانگین عددی ۹۶۲.۲۶ یورو در تن نسبت به ۸۶۲.۵۰ یورو در تن در همین دوره زمانی در سال گذشته رسیده است که به‌طورمیانگین افزایشی در حدود ۱۱.۶ درصد را نشان می‌دهد. نکته قابل‌توجه این است؛ کشورهایی که با گرانی حامل‌های انرژی مواجه می‌شوند یا اصولا تولید محصولات فرآوری در آنها گران تمام می‌شود، همچنان به واردات محصولات فرآوری‌شده وابسته هستند. بنابراین، کشور ما می‌تواند با تکیه بر منابع با ارزش گاز و صنایع تبدیلی به انرژی الکتریسیته نیروی کافی و به نسبت ارزان برای صنایع فرآوری فراهم آورد و از مزیت نسبی کاهش هزینه‌های تمام‌شده سود بیشتری را به‌سمت صنعت سنگ ساختمانی هدایت کند. تکیه بر چیدمان صادراتی شامل مطالعه تحقیق و بررسی بازار، تولید دقیق از معادن، کاهش ضایعات در زمان حمل با قواره‌سازی در معادن، افزایش بهره‌وری در تولید، بالا بردن دقت در فرآوری، ضرورت مدیریت کیفیت و استانداردهای کیفی، جذب نیروی کارآمد، آموزش مدیران میانی، سرمایه‌گذاری در راه‌اندازی واحد بازرگانی قوی، برندسازی و شخصیت‌سازی سنگ ساختمانی ایران با نام‌های اصیل ایرانی و برندسازی از نمایه‌های پارسی کشور عزیزمان ایران، توسعه و حضور در نمایشگاه‌های ساخت‌وساز جهان، برندسازی میان مدت، حضور فیزیکی و حقوقی در بازارهای هدف، ایجاد بستر تجاری در بازارهای هدف، مشارکت با مجموعه‌های محلی، ثبت شرکت و تاسیس انبار و ایجاد دسترسی نزدیک و آسان برای مشتریان از جمله استراتژی‌های موفق در راه توسعه صادراتی صنعت سنگ ساختمانی ایران است. این رویه مستلزم برنامه‌ریزی منسجم و ایجاد بینش صادراتی مستحکم و برنامه‌ریزی نسلی و بلندمدت است. امور صادراتی رویه‌های میان‌مدت و بلندمدت هستند و نوعی سرمایه‌گذاری ضروری در بخش معدن و صنعت سنگ ساختمانی به‌شمار می‌رود و درست همانند تجهیزات و ماشین‌آلات معدنی است که تصور کار در معدن بدون آن بسیار غیرممکن است. بنابراین، چیدمان صادراتی و سرمایه‌گذاری در راه دسترسی به بازارهای هدف ضرورتی غیرقابل‌انکار برای رسیدن به این توسعه به‌شمار می‌رود. هر کشوری باید براساس مصالح ملی و منافع بلندمدت خود بتواند چیدمان تولید خام تا عرضه فرآوری را به‌شکلی هوشمندانه برنامه‌ریزی کند که در نهایت همه فعالیت‌ها منجر به جذب سرمایه به قسمت تولید و فرآوری شود و توسعه صنعتی، موردتوجه قرار گیرد، زیرا صادرات کالاهای فرآوری‌شده یعنی فهرستی از دستاوردهای خوب، اشتغالزایی، شکل‌گیری زنجیره‌ای از تولید، تعمیر و نگهداری، رشد ساخت ماشین‌آلات مرتبط و... .
منبع آمارهای ارائه‌شده: دفتر تجزیه و تحلیل ترند بازار انجمن کنفدوستریا مارموماکینه