کریدورهای ارتباطی ابزار توسعه تلقی می‌شود و حضور ایران در منطقه خاورمیانه، کشور را در نقطه تلاقی ۳ قاره افریقا، اروپا و آسیا قرار داده است. بر همین اساس ایران می‌تواند متصل‌کننده شمال، جنوب، شرق و غرب جهان باشد.ایران کشوری با بیشترین همسایه است و دسترسی به سواحل خزر و مرزهای آسیای میانه و قفقاز در شمال و سواحل راهبردی خلیج‌فارس، تنگه هرمز و مکران در جنوب، امتیازات منحصر به‌فردی را در اختیارش قرار داده است. این امتیازات راهبری و استراتژیک منجر به ایجاد موقعیتی بی‌نظیر برای ایران در نقشه جغرافیایی جهان شده که نسبت به سایر کشورها از آن برخوردار است. نقطه اوج این ظرفیت بندر چهابهار به عنوان نقطه کلیدی اتصال میان جنوب آسیا و آسیای میانه از یک‌سو و شرق و اروپا از سوی دیگر است. همین امر، این بندر را به کانون توجه ۲ کشور هند و چین تبدیل کرده است.

علاوه بر این برخی همسایگان مانند قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و افغانستان به‌نحوی محصور در خشکی هستند و برای رسیدن به دریا باید از طریق ایران کالاهای خود را حمل کنند. بهره‌مندی ایران از کریدورها از جمله کریدور شمال ـ جنوب از این منظر، بسیار حائزاهمیت است.

این کریدور، می‌توانددیپلماسی سیاسی، اقتصادی ایران در قفقاز را بیش از پیش فعال و نقش‌آفرین کند. تکمیل کریدور شمال ـ جنوب علاوه بر توسعه ترانزیت بین‌المللی و استفاده از ظرفیت‌های سرزمینی، یک منبع درآمد پایدار برای ایران است.ظرفیت ترانزیت کریدور شمال ـ جنوب، ۳۰ میلیون تن در سال است، اما در حال ‌حاضر ایران از ۲ میلیون تن این ظرفیت بهره می‌برد. از این کریدور سالانه حدود ۲۵۰ میلیارد دلار محصولات هندی، چینی و آسیای‌شرقی به مقصد اروپا ترانزیت خواهد شد. تکمیل کریدور شمال ـ جنوب علاوه بر توسعه ترانزیت ملی و بین‌المللی در کشور و استفاده از ظرفیت‌های سرزمینی، یک منبع درآمد پایدار و مطمئن برای ایران در دنیای امروز به‌حساب می‌آید.

از سوی دیگر، معنی کریدور در جغرافیای اقتصاد سیاسی با اینکه آن را یک راه در نظر بگیریم، کاملا متفاوت است. کریدورها محل همکاری‌های مشترک کشورها هستند. کریدورهای شرقی، غربی، شمالی و جنوبی در دنیا وجود دارد و ما در جایی از دنیا قرار گرفتیم که هردو این کریدورها را در دل خود دارد و می‌توانیم به سایر کشورها خدمات بدهیم و ارزآوزی داشته باشیم. با این همه ایران تاکنون عملکرد درستی در اجرای کریدورهای شرقی ـ غربی یا شمالی ـ جنوبی نداشته است، بنابراین در گام نخست با اولویت‌بندی نسبت به اتخاذ تصمیمات در حوزه ترانزیت بین‌المللی پرداخت. انتخاب درباره قرارگیری در مسیر همکاری‌های شرقی ـ غربی یا شمالی ـ جنوبی به وضعیت کلی ما در دنیا بستگی دارد.از سوی دیگر، نباید همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد بچینیم؛ یعنی باتوجه به نقش ژئوپلتیک و ژئواکونومیکی که ایران به‌واسطه قرارگیری در منطقه دارد، باید به یک فهم و درک مشترک از کریدورها به‌عنوان موضوعی که در جهان مطرح شده، برسیم و در نهایت تصمیم بگیریم در کدام کریدورهای بین‌المللی می‌توانیم بازیگر بهتری باشیم و منفعت ملی ما چه اقتضا می‌کند و کدام هم‌پیمانی‌ها می‌تواند منافع ملی ما را در بلندمدت محفوظ نگه دارد.

به‌عقیده بسیاری از کارشناسان باید نگاه ما به کریدور شرق ـ غربی باشد و اولویت نخست ما برای قرارگیری در کریدورهای بین‌الملی باید شرق به غرب دنیا باشد، چراکه در کریدور شمال ـ جنوب محدوده ما محدود و بیشتر به‌نفع همسایه شمالی ایران است.در عین حال برای فعال‌سازی همه ظرفیت‌های کریدور شمال ـ جنوب نیازمند تقویت شبکه حمل‌ونقل در دریای خزر، از طریق ایجاد ارتباط بیشتر با بنادر روسیه و سایر کشورهای این حوزه هستیم.راهگذر شمال به جنوب که راهگذر راهبردی و مهمی برای کشورهای در مسیر این کریدور یعنی کشورهای روسیه، ایران، آذربایجان و هند و همچنین کشورهای حاشیه این راهگذر به‌شمار می‌رود، می‌تواند در بهره‌مندی کشورها از اثرات مثبت این کریدور، نقش ایفا کند.تکمیل این کریدور و بهره‌مندی از آن در کنار درآمدهای مختلفی که در کشور وجود دارد، می‌تواند درآمد خوبی از ترانزیت را نصیب جمهوری اسلامی ایران کند که این موضوع مدنظر تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان است، بنابراین به‌دلیل موقعیت استراتژیک جغرافیای کشور این فرصت‌ها نباید از دست برود.