نهمین تولیدکننده بزرگ مس جهان

زامبیا در حال ‌حاضر نهمین تولیدکننده بزرگ مس جهان و رتبه دوم افریقا است، 2 معدن Kansanshi و Sentinel زامبیا در ۲۰ معدن باارزش دنیا قرار گرفته‌اند. شرکت کانادایی First Quantum Minerals، شرکت اکتشاف KoBold Metals مستقر در کالیفرنیا امریکا و تحت‌حمایت بیل گیتس با سرمایه‌گذاری ۱۵۰میلیون دلاری، شرکت‌های بریتانیایی Moxico Resources با سرمایه‌گذاری ۱۰۰میلیون دلاری و شرکت بریتانیای Central Copper Resources 4 شرکت قدرتمند هستند که در زامبیا درباره استخراج مس سرمایه‌گذاری گسترده انجام داده‌اند. ‌هاکاینده هیچیلما، رئیس‌جمهوری زامبیا اظهار کرد: پیام او به جهان این است که کشورش آماده تجارت است، هنگامی‌که در زامبیا سرمایه‌گذاری می‌کنید، در محیطی سرمایه‌گذاری می‌کنید که مساعد است، همان‌طور که قبلا از سخنرانان قبل از من شنیده‌ایم، محیطی که بازگشت سرمایه شما را تضمین می‌کند.

زامبیا در لیست ۲۰ معدن مس برتر

معدن کانسانشی

این معدن، بزرگ‌ترین معدن مس از نظر ظرفیت در افریقا است. معدن روباز کانسانشی در استان شمال‌غربی زامبیا و در ۱۴کیلومتری شمال سولوزی واقع شده است. First Quantum Minerals مالک ۸۰ درصد معدن از طریق یک شرکت تابعه به نام Kansanshi Mining است.

معدن سنتینل

این معدن روباز که در استان شمال‌غربی زامبیا واقع شده است، در ژوئن ۲۰۱۲ و پس از خرید حقوق پروژه در سال ۲۰۱۰ توسط شرکت کانادایی First Quantum Minerals، ساخت‌وساز را آغاز کرد. تولید در مقیاس کامل در نوامبر ۲۰۱۶ آغاز شد و امروز بیش از هزار و 800نفر در این معدن مشغول به کار هستند. پیش‌بینی می‌شود سالانه ۳۰۰هزار تن کنسانتره مس توسط این معدن طی یک دوره ۱۵ساله تولید شود.

سرمایه‌گذاری ۱۵۰ میلیون دلاری برای توسعه معادن مس

۱۰سرمایه‌گذار بزرگ معدنی جهان برای تصاحب مجتمع معدن و ذوب که متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری دولتی معادن معدنی Zambia Consolidated Copper Mines Investment Holdings است، رقابت می‌کنند، سرمایه‌گذاران بررسی‌های لازم را انجام داده و متعاقبا پیشنهادات غیرالزام‌آور را در مه ۲۰۲۳ ارائه کرده‌اند، این سرمایه‌گذاران اکنون در حال تکمیل کارهای موردنیاز برای ارائه پیشنهادات نهایی هستند، سرمایه‌گذار نهایی قرار است تا قبل از پایان ژوئیه ۲۰۲۳ برای معادن مس انتخاب شود.

شرکت اکتشاف KoBold Metals مستقر در کالیفرنیا امریکا و تحت‌حمایت بیل گیتس یکی از سرمایه‌گذاران انتخاب شد، این شرکت از هوش‌مصنوعی برای شناسایی ذخایر مس استفاده می‌کند، ۱۵۰میلیون دلار برای توسعه معادن مس در زامبیا سرمایه‌گذاری کرده است.

جاش گلدمن، رئیس کوبولد، با تایید سرمایه‌گذاری این شرکت اظهار کرد: شرکت ما زامبیا را به‌عنوان مکانی ایده‌آل برای پشتیبانی و استفاده از فناوری هوش‌مصنوعی تغییردهنده بازی خود معرفی کرده است. ما از هوش‌مصنوعی برای یافتن ذخایر سنگی استفاده می‌کنیم که تا به حال همه آنها را فراموش کرده بودند، اما این کافی نیست، برای موفقیت کسب‌وکار ما، باید در کشورهایی سرمایه‌گذاری کنیم که بهترین فرصت‌ها را ارائه می‌دهند. آقای گلدمن بیان کرد؛ وقتی به سرتاسر جهان نگاه می‌کنیم، برای یافتن بهترین مکان‌ها برای سرمایه‌گذاری، زامبیا را بهترین مکان شناسایی کرده‌ایم. زامبیا مکانی امن و آرام است که در آن می‌توانیم افراد استثنایی را استخدام کنیم، جایی که قوانین از سرمایه‌گذاری در درازمدت حمایت می‌کنند، جایی که می‌توانیم به‌گونه‌ای عمل کنیم که از محیط‌زیست محافظت کرده و از جوامع محلی نیز حمایت کنیم و جایی که دولت از سرمایه‌گذاری ما با اقدامات منصفانه، شفاف و سریع حمایت می‌کند، به‌همین‌دلیل است که من اینجا هستم تا بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری تاکنون در تاریخ شرکت‌مان و سرمایه‌گذاری برای مالکیت، اکتشاف و توسعه سپرده در کمربند مس زامبیا را اعلام کنم.

از سرمایه‌گذاران منتخب دیگر در بخش معادن زامبیا، شرکت‌ بریتانیایی Moxico Resources است که در حال ‌حاضر ۱۰۰ میلیون دلار در یکی معادن جدید سرمایه‌گذاری کرده است و انتظار دارد تولید آن در سال ۲۰۲۵ آغاز شود.

یکی دیگر از سرمایه‌گذاران منتخب که وارد عمل شده است، شرکت Central Copper Resources و دفتر این سرمایه‌گذار واقع در لندن است. این شرکت زامبیا را به‌عنوان یک حوزه قضایی معدنی در کلاس جهانی که توسط یک کد معدنی قوی اداره می‌شود، توصیف می‌کند.

‌هاکاینده هیچیلما، رئیس‌جمهوری زامبیا اظهار کرد: پیام او به جهان این است که کشورش آماده تجارت است، هنگامی‌که در زامبیا سرمایه‌گذاری می‌کنید، در محیطی سرمایه‌گذاری می‌کنید که مساعد است، همان‌طور که قبلا از سخنرانان قبل از من شنیده‌ایم، محیطی که بازگشت سرمایه شما را تضمین می‌کند. من فکر می‌کنم بسیاری از شما از تغییرات و سیاست‌هایی آگاه هستید که می‌تواند بر بازده سرمایه‌گذاری شما تاثیر بگذارد. هدف ما در ۱۰سال آینده استخراج ۳ میلیون تن است.

مس، بزرگ‌ترین صادرات زامبیا

مس از لحاظ تاریخی بزرگ‌ترین صادرات زامبیا بوده و تا به امروز ادامه دارد. این کشور محل ذخایر «کمربند مس» است که توسط برخی از پرکارترین موسسات معدنی جهان استخراج می‌شود، اقتصاد این کشور شدیدا به استخراج مس وابسته است و در حدود ۷۰ درصد از درآمد صادراتی را تامین می‌کند.  4برابر کردن صادرات کلیدی کشور در زمان نرخ بالای مس باتوجه به درخواست‌های جهانی تا پایان دهه، می‌تواند اقتصاد زامبیا را متحول کند، رئیس‌جمهوری زامبیا علنا این هدف را به‌عنوان «طلوع جدید» برای اقتصاد و کلید توسعه صنعتی و ایجاد شغل نام‌گذاری کرده است.

درآمد گروه فلزات پلاتینیومی زیمبابوه در جوار زامبیا

گروه فلزات پلاتینیوم بزرگ‌ترین صادرات معدنی زیمبابوه (PGM)، بدون احتساب طلا، برترین محصول صادراتی زیمبابوه باقی ماند. پلاتینیوم ۵۰ درصد از محموله‌های ۲.۶میلیارد دلاری ثبت‌شده در ۱۱ماهه اول سال را به خود اختصاص داده است. شرکت بازاریابی مواد معدنی زیمبابوه (MMCZ) که مسئول فروش تمام مواد معدنی تولیدشده در این کشور جز طلا و نقره است، این موضوع را در یک پیام رسانه‌ای عنوان کرد.

براساس این گزارش، طلا و  PGM بیش از سه‌چهارم درآمد صادراتی زیمبابوه را شکل می‌دهند، در حالی که مواد معدنی بیش از ۹۰درصد از کل محموله‌های سالانه این کشور را تشکیل می‌دهند. به این ترتیب، ۳ عملکرد برتر زیمبابوه در زمینه صادرات مواد معدنی طلا، پلاتینیوم و لیتیوم بدون تغییر باقی می‌مانند. در دوره مورد بررسی، PGMها بیشترین درآمد را داشتند و در مجموع ۱.۳میلیارد دلار از این درآمد حاصل شد. دکتر نوموسا مویو، مدیر کل موقت MMCZ در سخنرانی که از طرف وی قرائت شد، بیان کرد: «لیتیوم در رتبه دوم صادرات بود که مجموعا ۴۵۷ میلیون دلار امریکا را به‌دست آورد و صادرات فروکروم با کربن بالا (آلیاژهای آهن) به ارزش ۳۱۱.۵ میلیون دلار رسید. در ۱۱ماهه اول سال، فروش تجمعی مواد معدنی ۳.۹ میلیون تن به ارزش ۲.۶میلیارد دلار ثبت شد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به ارزش کل ۳.۲ میلیون تن به ارزش ۳ میلیارد دلار امریکا فروخته شد. ثبت این امر در حالی است که صادرات لیتیوم از اواسط سال گذشته به‌شدت کاهش یافته و در سوی مقابل، صادرات پلاتینیوم و طلا رشد چشمگیری داشته است.

موقعیت جغرافیایی در زامبیا

وسعت کشور زامبیا ۷۵۲.۶۱۸ کیلومترمربع است و از این نظر سی و هشتمین کشور بزرگ دنیا به‌شمار می‌رود. کشور زامبیا با آنگولا از شرق، تانزانیا و جمهوری دموکراتیک کنگو از شمال، تانزانیا و موزامبیک از شرق و زیمبابوه از جنوب همسایه است. این کشور همچنین با نامیبیا و بوتسوانا نیز مقداری مرز مشترک دارد. زامبیا یکی از کشورهای محصور در خشکی است و از هیچ طرف به دریا راه ندارد. در نتیجه دراین کشور بندر وجود ندارد. نزدیک‌ترین بندر به لوساکا (پایتخت)، بندر دارالسلام در تانزانیا است که با خطوط راه‌آهن به لوساکا و دیگر شهرهای بزرگ زامبیا متصل است.

وسعت زامبیا از کشورهایی همچون فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، ژاپن و بریتانیا بزرگ‌تر است؛ اما از کشورهایی مانند ترکیه، اندونزی، تانزانیا، شیلی و مصر کوچک‌تر است. مساحت آن کمتر از نصف ایران است. جمعیت زامبیا در سال ۲۰۰۵ برابر با ۱۱.۶۶۸.۰۰۰ نفر بوده‌ است و هفتادو‌دومین کشور دنیا از لحاظ جمعیت به‌شمار می‌رود. جمعیت این کشور باتوجه به وسعت زیاد آن کم است. پایتخت زامبیا شهر لوساکا با یک میلیون و ۲۶۵ هزار نفر جمعیت است. مساحت زامبیا ۷۵۲.۶۱۴ کیلومترمربع و جمعیت آن ۱۱میلیون و ۴۷۷هزار نفر است. از مهم‌ترین شهرهای زامبیا می‌توان اندولا ۳۷۴هزار نفر، کیتوه ۳۶۳ هزار نفر، کابوه ۱۷۶ هزار نفر، موفولیرا ۱۷۵ هزار نفر، لوانشیا ۱۴۷ هزار نفر و کالولوشی ۹۰ هزار نفر را ذکر کرد. رودخانه زامبزی مهم‌ترین رودخانه زامبیا به‌شمار می‌آید که با گذر از جمهوری دموکراتیک کنگو و آنگولا از سمت غرب وارد زامبیا شده و پس از حرکت در امتداد مرز با زیمبابوه به موزامبیک وارد شده و به اقیانوس هند می‌ریزد. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور لوساکا نام دارد که بیش از یک میلیون و 260 هزار نفر جمعیت دارد و یکی از شهرهای بزرگ جنوب قاره افریقا به‌شمار می‌آید. دومین شهر بزرگ، آندولا با ۳۷۵ هزار نفر جمعیت است. سومین شهر بزرگ، کیتوه با ۳۶۵ هزار نفر جمعیت است. کابوه با ۱۷۵ هزار نفر و چینگولا با ۱۵۰هزار نفر جمعیت از دیگر شهرهای مهم زامبیا هستند.

اقتصاد در زامبیا

واحد پول کشور زامبیا کچوا با واحد خرد (انگوه) نام دارد. مهم‌ترین صادرات کشور زامبیا را مس (۸۰ درصد) ، کبالت، تنباکو و پنبه تشکیل می‌دهد. ۶۸ درصد از مردم در زامبیا زیر خط فقر زندگی می‌کنند. نرخ فقر در مناطق روستایی پیرامون ۷۸ درصد و در مناطق شهری ۵۳ درصد است. درآمد سرانه سالانه هم‌اینک ۳۹۵ دلار یعنی حدود ۵۰ درصد کمتر از تاریخ آغاز استقلال این کشور است و با این حساب زامبیا از کشورهای کم‌درآمد جهان به‌شمار می‌آید. در خلال دهه‌ها حکومت سوسیالیستی کنت کائوندا، زامبیا با فقر روبه‌رو شد، به‌ویژه پس از آنکه بهای مس در دهه ۱۹۷۰ کاهش زیادی از خود نشان داد. پس از پایان دیکتاتوری، دولت‌های بعدی دست به انجام اصلاحات کم‌دامنه‌ای زده‌اند. دین ۸۷ درصد زامبیایی‌ها مسیحی، ۱ درصد مسلمان هستند و باقی نیز عقاید بومی دارند. اقوام مردم زامبیا متشکل از بمبا، تونگا، لوزی، نسنگا است.

سخن پایانی

زامبیا یکی از کشورهای رو به رشد در قاره افریقا است که به‌دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک، به‌عنوان دروازه‌ای برای ورود به بازارهای منطقه‌ای شناخته می‌شود. این کشور با قرارگیری در مرکز افریقا، امکان دسترسی به چندین کشور همسایه را فراهم کرده و به یکی از مراکز تجاری مهم در منطقه تبدیل شده است.