وزیر کار اخیراً گفته است که کالابرگ الکترونیکی به ۷ دهک داده می‌شود؛ به سه دهکِ اول به ازای هر نفر ۵۰۰ هزار تومان و برای باقی دهک‌ها هر نفر ۳۵۰ هزار تومان پرداخت می‌شود. یک دوره از کالابرگ قبل از عید و مرحله‌ی بعدی بعد از عید نوروز اجرا خواهد شد.

این ابهام وجود دارد که منابع لازم برای این منظور با توجه به محدودیت‌های شدیدی که در زمینه تامین منابع هدفمندسازی یارانه‌ها وجود دارد چگونه تامین خواهد شد؟ در پاسخ به این سوال باید توجه کرد که در آبان ماه هیئت وزیران، آیین‌نامه جدید دهک بندی را براساس قانون بودجه سال ۱۴۰۳ تصویب کرد. طبق گفته مسئولان قرار بود تا با اجرای مدل جدید دهک بندی و حذف برخی خانوارها از دایره یارانه بگیران، تنها یارانه به دهک‌ها اول تا هفتم درآمدی پرداخت شود و منابع حاصل به یارانه بگیران دهک‌های پایین‌تر تخصیص داده شود.

یارانه دهک‌های ۸ تا ۱۰ حذف می‌شود؟

سرپرست سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در دی ماه در خصوص طرح کالابرگ الکترونیکی و تعیین تکلیف دهک‌های ۸ تا ۱۰ درآمدی گفته بود: وزارت تعاون به موجب آیین‌نامه‌ای که آبان امسال مصوب شد، ۶ شاخص تعریف کرد که بر مبنای آن می‌توان دهک‌بندی جدیدی را ارائه داد و از محل دهک‌هایی که حذف می‌شوند (دهک ۸ تا ۱۰) منابعی را برای دهک‌های اول جامعه ایجاد کرد. وزارت تعاون در حال کار کردن روی این داده‌ها است و تکلیف حذف دهک‌های ۸ تا ۱۰ را برعهده دارد؛ این وزارتخانه باید بر اساس نتایج آزمون وسع این حذفیات را انجام داده و منابع را آزاد کند.

در حال حاضر و با توجه به اظهارات هفته جاری  احد رستمی رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نظر می‌رسد که طبق برنامه ریزی صورت گرفته، دهک بندی جدید خانوارها تا پایان بهمن اعلام خواهد شد. وی تاکید کرده است که طبق قانون سالانه باید ۲ بار دهک بندی جدید انجام شود و تلاش می کنیم به این تکلیف عمل کنیم.

دهک‌های یک تا هفت حذفی نخواهند داشت

رستمی در سخنان خود تاکید کرد که در بحث یارانه های نقدی، به هیچ عنوان از دهک یک تا هفت، حذفی نداریم. ممکن است به دلیل تغییرات در آمار خانوارها اتفاق بیفتد که یک ماه یارانه پرداخت نشود اما ماه بعد حتما جبران می شود. در صورتیکه یارانه خانواری به طور پایدار قطع شده، حتما پیگیری کرده و مشکل را رفع می کنیم.

با توجه به اظهارات مقامات دولت به نظر می‌رسد که قرار است تا پایان بهمن ماه مدل جدید دهک‌بندی براساس شاخص‌های ۶گانه‌ای که به تصویب هیئت وزیران رسیده است اجرایی شود. به این ترتیب احتمالا دهک‌های ۸ و ۹ نیز از دایره یارانه بگیران خارج خواهند شد و احتمالاً دولت قصد دارد از منابع آزاد شده برای تامین کسری منابع هدفمندسازی یارانه‌ها که از ابتدای سال با آن مواجه بوده است و همچنین تخصیص منابع جدید به یارانه بگیران دهک‌های پایین‌تر استفاده کند.

۶ شاخص جدید دهک‌بندی

با توجه به تکلیف قانون بودجه سال ۱۴۰۳ ، دولت موظف بود آیین‌نامه مربوط به نحوه دهک‌بندی خانوارها را تهیه و تصویب کند. با توجه به تغییر دولت در این بازه زمانی به‌نظر می‌رسد که این آیین‌نامه بسیار دیرتر از زمان مقرر به تصویب هیئت وزیران رسیده است.

با توجه به آیین‌نامه اجرایی‌ای که به‌استناد جزء (۶) بند (الف) تبصره (۸) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۳ به تصویب هیئت وزیران رسیده است، خانوارهای دارای املاک و مستغلات از جمله باغ‌ویلاهای مجلل (لوکس) با مجموع ارزش ریالی بالاتر از ۳۵ میلیارد تومان، خانوارهای دارای یک یا چند خودروی سواری یا وانت دواتاق (کابین) دارای شماره انتظامی شخصی با مجموع ارزش ۳ میلیارد تومان، خانوارهایی که درآمدهای آنها بیش از سقف مشخص باشد، خانوارهایی که میزان خرید آنها از طریق حساب‌های غیرتجاری از رقم تعیین‌شده بالاتر باشد، ایرانیان مقیم خارج از کشور بر اساس اعلام وزارت امور خارجه و خانوارهایی که بیش از پنج سفر خارجی در بازه یک‌ساله داشته باشند مشمول شرایط قطع یارانه خواهند بود.

به این ترتیب به‌نظر می‌رسد که دهک‌بندی و شاخص‌هایی که تا پیش از این برای این منظور مورد استفاده قرار می‌گرفت کنار گذاشته شده است.