درحالی‌که شنبه هفته جاری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته بود که دولت تکلیفی در ادامه طرح کالابرگ ندارد، دیروز، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی تأکید کرد که در حوزه معیشت، حتما بر اجرای طرح کالابرگ به‌ویژه برای 5 دهک پایین جامعه، متمرکز خواهیم بود.

طرح کالابرگ به‌عنوان شرط اساسی مجلس برای اصلاح نرخ ارز ترجیحی از اواخر سال 1401 اجرایی شد و جذاب‌ترین مرحله آن تحت عنوان طرح فجرانه از بهمن 1402 تا اردیبهشت 1403 به‌مدت 3‌ماه با ضریب موفقیت 89 درصدی اجرا شد.

در ادامه، قرار بود با تأمین منابع موردنیاز طرح کالابرگ، اجرای این طرح استمرار پیدا کند، اما با تغییر دولت، این قرار به‌سرانجام نرسید و اکنون نیز ازنظر متولیان دولتی حوزه یارانه، تکلیفی برای ادامه طرح کالابرگ وجود ندارد؛ البته در قانون بودجه 1403 خلاف این موضوع آمده است.

نگاه دولت به اجرای طرح کالابرگ

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌گوید به‌واسطه اینکه طرح کالابرگ در قانون بودجه امسال نیامده است، آن را اجرا نمی‌کنیم. احمد میدری، پیش‌ازاین هم در جلسه‌ای در سازمان بهزیستی در مورد کالابرگ گفته بود که منابع کالابرگ در قانون بودجه نیامده و آن را اجرا نمی‌کنیم.

این اظهارات در حالی است که در پایان دولت سیزدهم، سیدصولت مرتضوی، وزیر پیشین تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره سرنوشت طرح کالابرگ الکترونیک گفته بود: این یک تکلیف قانونی است و در قانون بودجه آمده است؛ ازاین‌رو باید اجرا شود و دولت جدید هم باید تکلیف قانون را اجرا کند.

بودجه درباره طرح کالابرگ چه می‌گوید

در قانون بودجه سال‌جاری، 315 هزار میلیارد تومان برای منابع یارانه معیشتی و اجرای کالابرگ الکترونیکی منابع پیش‌بینی شده و در تبصره 8 قانون بودجه نیز آمده است که یکی از محل‌های مصرف منابع جزء (1) تبصره، برای یارانه معیشتی و کالابرگ الکترونیک تخصیص می‌یابد.

با این حساب، در قانون بودجه 1403 دولت مکلف شده است که طرح کالابرگ الکترونیکی را برای 19 میلیون خانوار اجرا کند و این کاملا برخلاف اظهاراتی وزیر کار در مورد ذکر نشدن طرح کالابرگ در قانون بودجه است.

تمرکز مجلس بر طرح کالابرگ

فارغ از موضع‌گیری متولیان یارانه و طرح کالابرگ در دولت، مجلس همچنان بر تداوم اجرای طرح کالابرگ پافشاری می‌کند. رئیس مجلس شورای اسلامی می‌گوید: ما در حوزه معیشت حتما متمرکز بر کالابرگ به‌ویژه برای 5 دهک پایین جامعه خواهیم بود تا بتوانیم که هدفمندتر از گذشته از آنها در مقابل تورم حمایت کنیم.

محمدباقر قالیباف، دیروز در نشست مشترک مجلس و دولت به مناسبت روز مجلس که با حضور مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری برگزار شد به نخستین نشست بررسی لایحه بودجه1404 در صحن مجلس اشاره کرد و گفت: این جلسه در 4 سال اخیر که در مجلس هستم از جلسات کم‌نظیر میان دولت و مجلس بود که در آن بیش از 3ساعت روی موضوعاتی با محوریت مسائل اقتصادی به جهت گره‌گشایی از زندگی مردم به‌ویژه با تأکید بر حل مشکلات معیشتی آنها بحث شد.

او در ادامه با اشاره به اینکه راهکار مباحث مطرح شده در جلسه دولت و مجلس‌در برنامه هفتم هم پیش‌بینی شده و در اولویت ما خواهد بود، گفت: ما در حوزه معیشت حتما متمرکز بر کالابرگ به‌ویژه برای 5 دهک پایین جامعه خواهیم بود تا بتوانیم هدفمندتر از گذشته از آنها در مقابل تورم حمایت کنیم.

سپر تورمی اقشار کم‌درآمد احیا می‌شود؟

کارکرد طرح کالابرگ الکترونیک، حفاظت از معیشت خانوارهای کم‌درآمد و واجد شرایط در مقابل تورم بود و با فراهم کردن شرایطی برای خرید کالاهای اساسی به قیمت اوایل هرسال، عملا خانوارها را از پرداخت هزینه‌های تحمیل‌شده از سوی تورم معاف می‌کرد.

این طرح گرچه در فاز اول با استقبال بالایی مواجه نشد و نتوانست منظور سیاستگذار را تأمین کند؛ اما در طرح فجرانه با تخصیص یارانه تشویقی بی‌قیدوشرط، توانست حدود 90 درصد خانوارهای مشمول را به‌خود جذب کند. باید دید با توجه به تکلیف بودجه و اصرار مجلس، آیا دولت به ادامه این طرح برای حمایت از معیشت اقشار کم‌درآمد تن می‌دهد یا نه.