وام ازدواج و فرزند و مشکلات مربوط به ثبت‌نام و دریافت این تسهیلات از نظام بانکی باعث شد که ظهر دیروز رئیس کل بانک مرکزی و معاونانش به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی بروند و در مورد وضعیت کنونی این موضوع با نمایندگان مجلس گفتگو کنند.

این جلسه که به اذعان بانک مرکزی به درخواست این بانک و به منظور هم فکری با اعضای کمیسیون اصل ۹۰ در جهت تسهیل و تسریع در پرداخت وام ازدواج و فرزند در خصوص عملکرد شبکه بانکی در اجرای تسهیلات تکلیفی برگزار شده بود بدون دستاورد خاصی به پایان رسید.

برای برچیده شدن صف ۳۵۵ هزار نفری وام ازدواج و صف ۴۵۲ هزار نفری وام فرزند که قطعا در روزهای آتی به تعداد آن اضافه خواهد شد، و پاسخ به تقاضاهای جدید این تسهیلات در ماه های آتی به گفته محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی به اعتبار ۸۰۰ همتی نیاز است.

رئیس کل بانک مرکزی معتقد است که انتظارات از نظام بانکی فراتر از منابع موجود در شبکه بانکی است! اما درحالی که بانک مرکزی می گوید: دست بانک‌ها خالی است و منابع کافی برای پرداخت این تسهیلات وجود ندارد، مجلسی ها معتقدند مشکل فعلی در این حوزه به بانک ها بر می گردد. پژمانفر رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در پاسخ به این سؤال؛ "آیا مشکل فعلی وام ازدواج به‌دلیل عدم منابع و اعتبار کافی است یا کوتاهی بانک‌ها؟" گفت: مشکل در بانک‌هاست و باید حسابرسی دقیق در این حوزه انجام شود.

احتمالا به دلیل همین نگاه هم هست که از جلسه دیروز بانک مرکزی و مجلس، نتیجه خاصی بیرون نیامد! جز اینکه به بانک مرکزی مهلت یک هفته ای داده شده برای باز شدن سامانه ثبت نام وام ازدواج و فرزند و تعیین سهم بانک ها در پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج!

اختلال گسترده و عدم امکان نام‌نویسی در سامانه وام ازدواج و فرزند مهمترین مشکل در گام نخست اقدام برای دریافت این تسهیلات به حساب می‌آید؛ مشکلی که اساساً مشخص شده است تعمداً از سوی بانک مرکزی و سامانه ثبت‌نام وام ازدواج و فرزند ایجاد شده است.

بعد از جلسه بانک مرکزی و کمیسیون اصل ۹۰، مشخص شد که اختلال و عدم امکان ثبت‌نام در سامانه وام ازدواج و فرزند، اقدامی تعمدی بوده است. آن‌طور که سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ به خبرنگار تسنیم گفته است: بانک مرکزی یک هفته مهلت دارد تا سامانه را برای نام‌نویسی و ثبت‌نام متقاضیان وام ازدواج و فرزند باز کند.

او در پاسخ به این سؤال "مگر تا کنون سامانه مسدود بوده است که باید تا یک هفته آینده باز شود؟"، گفت: سامانه ثبت‌نام وام ازدواج و فرزند ظاهراً یک سقف معینی دارد و وقتی سهمیه آن پر شود سامانه با اختلال همراه می‌شود و قفل می‌شود؛ بنا شده است بانک مرکزی ظرفیتهای بانکها را در این حوزه مجدداً بررسی کند و اگر بانکی ظرفیت خالی داشته باشد امکان ثبت‌نام برای متقاضیان باز شود.

البته بانک مرکزی در خبری که دقایقی قبل منتشر کرد، وعده ثبت‌نام شبانه‌روزی از متقاضیان وام ازدواج را از طریق سامانه مذکور داد. معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی از اصلاح فرآیند ثبت‌نام متقاضیان تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزند خبر داد و گفت: با تمهیدات و تدابیر اتخاذشده در بانک مرکزی و در راستای کاهش صف متقاضیان تسهیلات مربوطه در سامانه، به‌زودی امکان ثبت‌‌نام اولیه متقاضیان در کلیه ساعات شبانه‌روز در سامانه ازدواج و فرزندآوری فراهم می‌شود.

آنطور که سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ به خبرنگار ما گفته، جلسات بین بانک مرکزی و این کمیسیون در هفته های آینده نیز ادامه خواهد داشت و در صورت نیاز، از وزیر اقتصاد هم برای تصمیم گیری های آتی دعوت می شود. او البته این را هم گفت که در این جلسه بانک مرکزی عمدتا به بیان گزارش از عملکرد نظام بانکی دراین حوزه از سال ۱۴۰۰ تا کنون پرداخته است.

البته محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در تشریح نتایج جلسه با کمیسیون اصل ۹۰ گفت: براساس توافقاتی که با کمیسیون اصل نود مجلس انجام دادیم مقرر شد که مبالغی نیز از روش های دیگر برای متقاضیان پرداخت شود و پس از نهایی شدن اطلاع رسانی لازم انجام خواهد شد. او این را هم گفته که قطعا با تصمیم‌های اتخاذ شده، ثبت‌نام وام ازدواج و فرزند در سامانه مربوطه تسهیل می‌شود.

باتوجه به تأکید نظام بانکی بر عدم اعتبار کافی برای پوشش تقاضای وام ازدواج و فرزند، و در عین حال تأکید نمایندگان مجلس به حل مشکلات مردم در این حوزه نیاز است که مجلسی ها با هم فکری مسئولان ارشد اقتصادی کشور به راهکار مشخصی برای حل مشکلات مردم در این حوزه برسند. چراکه با جلساتی که صرفاً به ارائه گزارش از سوی بانک مرکزی ختم شود نمی توان گره ی کور وام ازدواج را حل کرد. قطعاً باز کردن این گره علاوه بر به خط کردن بانکها از سوی بانک مرکزی و نظارت نیازمند اختصاص بودجه مشخص و ویژه ای از سوی مجلس است.

مبلغ وام ازدواج ۱۴۰۳ با توجه به سن متقاضیان بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان است و به زوجین کمک می‌کند که بتوانند برخی از هزینه‌های ابتدایی برای تشکیل زندگی مشترک خود را تأمین کنند.

وام فرزندآوری نیز براساس قانون به پدر اطفالی که تاریخ تولد آنان از ۱۴۰۰/۰۱/۰۱ به بعد است و در داخل ایران متولد شده‌اند، تعلق می‌گیرد؛ مبلغ وام برای فرزند اول مبلغ ۴۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۳ سال (۳۶ ماه)، فرزند دوم مبلغ ۸۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۴ سال (۴۸ ماه)، فرزند سوم مبلغ ۱۲۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۵ سال (۶۰ ماه)، فرزند چهارم مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۶ سال (۷۲ ماه) و فرزند پنجم به بعد مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۷ سال (۸۴ ماه) است.

متقاضیان وام ازدواج و فرزند برای دریافت این تسهیلات باید در سامانه بانک مرکزی ثبت‌نام کنند؛ اما به‌دلیل صف طولانی این تسهیلات و اذعان بانک مرکزی به دستِ خالی نظام بانکی در این حوزه، ظاهراً در هفته‌های اخیر ثبت‌نام در سامانه با اختلال همراه بوده است.

متقاضیان این تسهیلات به‌خوبی درک می‌کنند که حتی بعد از اینکه موفق به ثبت‌نام اینترنتی هم شوند و شعبه بانک هم مشخص شود باز نمی‌توانند نفس راحت بکشند چراکه وقتی به شعبه می‌روند و با وثایق مدنظر بانکها مواجه می‌شوند، رسماً با چالش‌های جدی و جدیدی برای دریافت وام مواجه می‌شوند.

امیدواریم با همکاری بانک مرکزی و مجلس ورای اسلامی راهکاری مشخص و تعیین‌کننده برای رفع مشکلات مردم در این حوزه انتخاب شود تا بلکه گره کور وام ازدواج و فرزند بالاخره باز شود.