وزارت تعاون، کار و رفاه، ۱۳سال پیش از ادغام ۳ وزارتخانه رفاه و تامین‌اجتماعی، کار و امور اجتماعی و تعاون تشکیل شد؛ وزارتخانه‌ای پرچالش که همواره در بحران بوده و هست. در حال ‌حاضر این وزارتخانه با چالش بزرگی به نام تامین‌اجتماعی و صندوق‌های ورشکسته بازنشستگی روبه‌رو است. از طرف دیگر، بحران بیکاری و کاهش مشارکت اقتصادی را نیز باید به این چالش‌ها اضافه کرد. این وزارتخانه همچنین چندین سازمان زیرمجموعه دارد که هریک به‌نوبه خود با مشکلات و چالش‌های ترسناکی روبه‌رو هستند؛ زیرمجموعه‌هایی چون سازمان تامین‌اجتماعی، بهزیستی، فنی و حرفه‌ای و حتی 2 صندوق بازنشستگی کشوری و فولاد و البته بانک توسعه و تعاون.

این وزارتخانه پرچالش و پرحاشیه قرار است به احمد میدری، چهره سال‌های دور پارلمان در مجلس ششم و استاد دانشگاه چمران اهواز سپرده شود.

مدافع عدالت‌اجتماعی در بازسازی اقتصاد

میدری ۶۰ ساله متولد جنوب ایران، دکترای اقتصاد از دانشگاه تهران دارد و دیدگاه‌های او در دوره حضور در مجلس از وی یک چهره اقتصاددان ساخته بود. احمد میدری در رشته کارشناسی اقتصاد نظری در دانشگاه شیراز، لیسانس گرفته و سپس برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی‌ارشد راهی دانشگاه تهران شد تا در رشته توسعه و برنامه‌ریزی اقتصادی، تحصیلات خود را ادامه دهد. وی در نهایت دکترای خود را در رشته تخصصی اقتصاد از دانشگاه تهران به‌پایان رساند.

میدری به‌عنوان اقتصاددان در بخش‌های دولتی و دانشگاهی مختلف فعالیت داشته و در حال‌ حاضر عضو هیات‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز است. وی سابقه تدریس در دانشگاه علامه‌طباطبایی و دانشگاه شهید چمران اهواز را در کارنامه کاری خود دارد و در سال ۱۳۸۲ نیز دوره کوتاه‌مدت آموزشی و پژوهشی دانشگاه سازمان ملل را طی کرد.

در انتخابات زودهنگام چهاردهم دوره ریاست‌جمهوری در ایران، احمد میدری به‌‎عنوان مشاور اقتصادی مسعود پزشکیان، نامزد جبهه اصلاحات، در برنامه میزگرد اقتصادی شبکه یک سیما حاضر شد. میدری در این میزگرد آموزش و بهداشت را به‌عنوان 2 کالای عمومی معرفی کرد که باید خارج از نظام بازار در اختیار شهروندان قرار گیرد. این اقتصاددان بازسازی اقتصادی براساس عدالت اجتماعی را ایده اصلی پزشکیان دانست.

برنامه‌ای با تمرکز بر رفاه و تامین‌اجتماعی

احمد میدری، وزیر پیشنهادی کار، برنامه راهبردی خود با تمرکز بر شناسایی چالش‌ها و ارائه راهبردها برای برون‌رفت از مشکلات را ارائه کرد. وی که سال‌هاست در حوزه روابط کار، فقر عمومی و رفاه و تامین‌اجتماعی فعالیت‌های پژوهشی و مدیریتی دارد، در سال ۱۳۹۲ از سوی علی ربیعی به‌عنوان معاون وزیر رفاه در دولت حضور داشت.

میدری که در دوران انتخابات به‌عنوان مشاور مسعود پزشکیان را همراهی می‌کرد، حالا به‌عنوان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به مجلس معرفی شده است.

وی برنامه‌های خود را برای 3 حوزه تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارائه کرد. در برنامه ارائه‌شده از سوی وی، توجه ویژه‌ای به حوزه روابط کار به‌ویژه مسائل کارگری شده است.

مهم‌ترین و اصلی‌ترین مسائل حوزه روابط کار از نگاه وزیر پیشنهادی کار دولت چهاردهم عبارتند از: ضعف در تعیین حداقل دستمزد متناسب با معیشت در چارچوب قانون کار و با رویکرد سه‌جانبه‌گرایی، سهم بالای اشتغال غیررسمی در اقتصاد کشور و فراگیری قراردادهای غیررسمی و عدم‌استفاده بهینه از طرفیت تشکل‌های کارگری و کارفرمایی.

بررسی مسائل اصلی نشان می‌دهد که غفلت از آنها مسائلی از قبیل؛

۱-پایین بودن نرخ بهره‌وری نیروی کار و نبود برنامه مشخص برای ارتقای فرهنگ کار،

۲-عدم‌استفاده کافی از ظرفیت تشکل‌های کارگری و کارفرمایی در سیاست‌گذاری

۳-عدم‌تناسب نرخ مزد از نرخ تورم و کاهش قدرت خرید رفاه کارگران

۴- بی‌توجهی به پرداخت مزد براساس نوغ شغل، ویژگی مشاغل، کارآیی و عملکرد با عنایت به اجرای طرح طبقه‌بندی مشاغل

۵- بی‌توجهی به پایین بودن سهم دستمزد کارگر به‌عنوان اصلی‌ترین عامل تولید و نرخ نهایی محصول و شراکت در سود تولید

۶-مشخص نبودن سهم کارگر در بسته‌های حمایتی دولت، یارانه، مسکن، درمان و...

از آنجایی که میدری سابقه طولانی و تخصصی در بررسی مسائل و چالش‌های حوزه روابط کار دارد، برای مسائل فعلی و بحرانی که بازار کار را در بر گرفته راهبردهایی را پیشنهاد کرده که عبارتند از:

۱- اصلاح ساختار بازار کار در قالب ارتباط بهره‌وری و مزد

۲- منطقی کردن سهم هزینه نیروی کار در نرخ تمام‌شده

۳- توسعه تشکل‌های کارگری و کارفرمایی

۴- گسترش سه‌جانبه‌گرایی در حوزه روابط کار

۵- نظارت بر حسن اجرای قانون کار

میدری در حوزه رفاه اجتماعی و بیمه صاحب‌نظر است

کارشناس حوزه رفاه و تامین‌اجتماعی گفت: باتوجه به فعالیت چندساله میدری در معاونت رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وی در حوزه رفاه اجتماعی و بیمه صاحب‌نظر است و در انتصابات این وزارتخانه از افراد متخصص استفاده خواهد کرد.

اکبر شیرمحمدی در گفت‌وگو با ایرنا بااشاره به معرفی احمد میدری، وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی کابینه دولت چهاردهم به مجلس اظهار کرد: میدری فردی مسلط به نظام بیمه و بازنشستگی است و نظرات خوبی در این حوزه دارد که موردتایید کارشناسان است.

وی با بیان اینکه وزیر پیشنهادی رفاه در میدان اجرا نظرات کارشناسان را در نظر می‌گیرد، افزود: باتوجه به تجارب میدری، نظرات وی در حوزه بیمه مفید و منشأ اثر خواهد بود، زیرا فردی که صاحب‌نظرهای کارشناسی و تخصصی باشد، حتما در مقام وزارت هم می‌تواند خدمات مطلوبی ارائه دهد.

این کارشناس حوزه صندوق‌های بازنشستگی ادامه داد: وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی کابینه دولت چهاردهم در تدوین سیاست‌های کلی تامین‌اجتماعی نقش داشته است و می‌تواند در اجرای این سیاست‌ها اقدامات موثری را انجام دهد.

وی خاطرنشان کرد: میدری در مسائل مربوط به ناترازی صندوق‌های بازنشستگی صاحب‌نظر است و با استمرار نظر وی در اجرا و براساس استراتژی صندوق‌ها می‌توان به نتایج خوبی دست یافت.

شیرمحمدی درباره مباحث اجتماعی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: دیدگاه وزیر پیشنهادی در مباحث اجتماعی کلان و کارشناسی است و در این زمینه فقط منافع و شرایط بازنشستگان مطرح نیست، بلکه باتوجه به عملکرد وسیع این وزارتخانه به همه آحاد جامعه که از این وزارتخانه خدمات می‌گیرند نیز، توجه خواهد شد و در این مورد هم دیدگاه خوبی دارد.

وی با ابراز امیدواری از اینکه میدری در مجلس رأی بالایی را کسب کند، ادامه داد: وی در انتصابات خود در وزارتخانه از افراد متخصص استفاده خواهد کرد، چراکه در این زمینه افرادی را می‌شناسد که می‌توانند با سیاست‌ها و دیدگاه‌های کارشناسی وی همسو شوند.

این کارشناس رفاه اجتماعی خاطرنشان کرد: این وزارتخانه جای خدمت به نیازمندان و آحاد جامعه است و باید از فامیل‌گرایی، طایفه‌بازی و گزینش افراد غیرکارشناس پرهیز شود.

رویکرد اجتماعی میدری به وزارت کار نقطه قوت اوست

حمید حاجی‌اسماعیلی در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، درباره احمد میدری که از سوی مسعود پزشکیان برای تصدی وزارت تعاون، کار و رفاه ‌اجتماعی به مجلس معرفی شد، اظهار کرد: از میان گزینه‌هایی که برای تصدی این پست مطرح بودند، احمد میدری گزینه بهتری است، چراکه وی دانش خوبی در حوزه رفاه اجتماعی دارد و نسبت به دیگر گزینه‌ها شناخت عمیق‌تری نسبت به رفاه اجتماعی دارد.

وی افزود: رویکرد اجتماعی که وزیر پیشنهادی تعاون، کار و رفاه اجتماعی به وزارت کار دارد، بزرگ‌ترین امتیاز برای او است. این رویکرد، دانشمندانه و عمیق است و نیاز کشور به‌حساب می‌آید. کشور به افرادی نیاز دارد که بتوانند یک پشتوانه نظری برای کارهای عملیاتی خود داشته باشند.

کارشناس و فعال حوزه کار گفت: میدری در دولت دوازدهم معاونت رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون را برعهده داشت که می‌توان آن را بخش دیگری از نقاط قوت او دانست، البته در دوران معاونت وی باید خط فقر مشخص و مشکلات و خلأهای یارانه‌ها نیز برطرف می‌شد، اما این اتفاق رخ نداد که حتما باید در آینده در دستور کار قرار بگیرد.

حاجی‌اسماعیلی درباره مسائلی که وزیر کار در دولت چهاردهم باید بر آنها تمرکز کند، گفت: تعریف خط فقر و راهکار عملیاتی برای ساماندهی فقرا که نیازمند حمایت هستند، از جمله کارهای مهمی است که از قبل مغفول مانده‌اند و باید به آنها توجه شود. یارانه بحث مهمی در کشور است و اکثریت قریب به اتفاق جمعیت کشور آن را دریافت می‌کنند، در حالی که نباید این‌طور باشد. هدفمندسازی و برنامه عملیاتی موثر برای یارانه‌ها دیگر انتظاری است که از وزیر تعاون باید داشته باشیم. هرچند دولت سیزدهم با جایگزینی کالا به‌جای یارانه نقدی گام خوبی بود که در این جهت برداشت و باید دنبال شود.

وی تاکید کرد: میدری دارای دیدگاه عمیق و دانش بیشتری نسبت به گزینه‌های دیگر است. امیدواریم همین تجربه و سابقه کار در دولت گذشته کمک کند تا در صورت کسب رأی‌اعتماد مجلس وزارت کار را واقع‌بینانه اداره کند و در عین حال یک تیم متخصص و بسیار فنی را به‌کار بگیرد و از آوردن افراد سیاسی به وزارت کار خودداری کند و تحت‌تاثیر جو سیاسی و احساسی قرار نگیرد.

حاجی‌اسماعیلی افزود: یکی از بخش‌های مهم در وزارت تعاون، معاونت رفاهی است. توزیع یارانه‌ها باید موردبازنگری قرار بگیرد و سطح رفاه عمومی از طریق توزیع منابع افزایش یابد.

این کارشناس حوزه کار افزود: ما در بحث تشکل‌ها نیز حرف داریم. مدت‌هاست تشکل‌های کارگری و کارفرمایی فرصتی برای ابراز قابلیت و توانایی لازم برای همراهی و همکاری در امور کشور نداشتند، باید راهی برای فعال‌سازی آنها به‌عنوان بازوی دولت و استفاده از ظرفیتی که وجود دارد، یافت شود تا مشکلات کارگری و کارفرمایی حل شوند.

وی تصریح کرد: تامین‌اجتماعی و صندوق‌های بازنشستگی نیز موضوعات بسیار مهمی هستند که وزیر تعاون بعدی باید به آن توجه کند. وزیر پیشنهادی اگر نتواند در این بخش درست عمل کند، ناترازی که در صندوق‌ها وجود دارد، گسترده‌تر خواهد شد. امیدوارم میدری با یک نگاه ملی و تخصصی در وزارت تعاون فعالیت کند.

سخن پایانی

میدری از چهره‌های شناخته‌شده در عرصه رفاه و عدالت اجتماعی است که آموزش و بهداشت را 2 کالای عمومی معرفی می‌کند که باید خارج از نظام بازار در اختیار شهروندان قرار گیرد.

وی از معدود اشخاصی است که عمر خود را صرف بررسی، پژوهش و رفع مسائل موجود در حوزه رفاه و عدالت‌اجتماعی کرده است. با این‌همه پیشنهاد میدری در کسوت وزیر کار، مخالفان جدی هم دارد که مسیر ورود او بر مسند وزارت را سخت می‌کند.