کریپتو؛ بازی پول یا اعصاب؟
سینا ستوده - خبرنگار
اگر بخواهیم صادق باشیم، بازار ارزهای دیجیتال دیگر آن دنیای کوچک و ناشناخته سالهای اول نیست. روزگاری بود که بیتکوین را فقط گروهی محدود از علاقهمندان فناوری و ماجراجویان مالی میشناختند و خرید و فروشش بیشتر شبیه یک سرگرمی پرریسک بود. اما حالا، کریپتو تبدیل به یکی از اصلیترین صحنههای سرمایهگذاری جهانی شده است؛ صحنهای که از صندوقهای بازنشستگی و بانکهای بزرگ گرفته تا معاملهگران خرد و حتی دولتها در آن نقشآفرینی میکنند. بازار رمزارزها دیگر مثل یک استارتآپ کوچک و پرهیاهو نیست، بلکه بیشتر شبیه بازاری است که میتواند اقتصاد جهانی را تحتتأثیر قرار دهد.
امروز وقتی درباره بیتکوین یا اتریوم صحبت میکنیم، دیگر تنها از یک دارایی دیجیتال حرف نمیزنیم، بلکه از ابزاری میگوییم که میتواند به عنوان ذخیره ارزش، ابزار پرداخت یا حتی موتور محرک نوآوریهای مالی عمل کند. همین گستردگی باعث شده که هر نوسان کوچک در قیمت این ارزها، میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار دهد و بحثهای داغی را در رسانهها و شبکههای اجتماعی به راه بیندازد.
با این حال، جذابیت اصلی دنیای رمزارزها در پیشبینیناپذیری آن است. هیچ بازاری را نمیتوان پیدا کرد که اینقدر سریع مسیرش را تغییر دهد و معاملهگران را غافلگیر کند. روزی خبر تصویب یک ETF یا سرمایهگذاری یک شرکت بزرگ، قیمتها را به اوج میبرد و روز دیگر شایعه ممنوعیت یا یک دعوای حقوقی همه چیز را به پایین میکشد. همین نوسان دائمی است که هم سرمایهگذاران تازهکار را میترساند و هم معاملهگران حرفهای را هیجانزده نگه میدارد.
در سال ۲۰۲۵، بازار رمزارزها بیش از هر زمان دیگری زیر ذرهبین قرار گرفته است. قیمت بیتکوین در محدوده شگفتانگیز بالای صد هزار دلار معامله میشود، اتریوم در مسیر رشد تازهای قرار گرفته و کل بازار رمزارزها ارزشی معادل چندین تریلیون دلار پیدا کرده است. در چنین فضایی، سؤال اساسی این است: آیا این فقط یک مرحله موقت و حبابی دیگر است یا نشانهای از بلوغ واقعی بازار؟ آیا باید منتظر رالیهای قدرتمندتر در ماههای آینده باشیم یا باز هم سقوطهای غافلگیرکننده در کمیناند.
این یادداشت تلاش میکند با نگاهی ساده و بیپرده، وضعیت امروز بازار رمزارزها را بررسی کند، نقاط قوت و ضعف آن را زیر ذرهبین بگذارد و تصویری روشنتر از آیندهای که ممکن است در انتظار این بازار باشد، ارائه دهد.
بازار رمزارزها این روزها وضعیت جالبی دارد؛ نه کاملاً همهمهبرانگیز است، نه آرام و بدون هیجان. اگر بخواهیم تصویرش کنیم، شباهت زیادی به میدانی دارد که منتظر بالا رفتن چراغ راهنمایی است، اما هنوز نمیداند قرمز بماند یا سبز. کمی جلوتر را با هم نگاه کنیم ببینیم چه خبر است.
وضعیت بازار در سپتامبر ۲۰۲۵
طبق دادههای امروز، بیتکوین اطراف ۱۱۱ هزار دلار در نوسان است—بزرگترین ارز دیجیتال همچنان بدل به سکوی اصلی بازار شده است—و اتریوم هم حول و حوش ۴.۳۱ هزار دلار معامله میشود. کل ارزش بازار رمزارزها به حدود ۳.۹۲ تریلیون دلار رسیده که در مقایسه با پارسال حدود ۹۶ درصد رشد داشته است.
بیتکوین بخش عظیمی از این بازار را در اختیار دارد. تقریباً ۵۶ درصد سهم بازار را در اختیار اوست. یعنی اگر بازار را یک پیتزا در نظر بگیریم، بیش از نصف آن را بیتکوین تکهبرداری کرده. باقی بازار به آلتکوینها مثل اتریوم، سولانا، XRP و… تقسیم شده است.
روندها و چشمانداز پیش رو
در اوایل سپتامبر، بازار رمزارزها کمی محکمتر شده بود و تحلیلگران منتظر بودند ببینند آیا اینجا شروع یک رالی قوی به سمت نقاط بالاتر خواهد بود یا نه؟ برخی کارشناسان معتقدند کاهش احتمالی نرخ بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا میتواند سرمایهگذاران را جلب کند و به بیتکوین کمک کند تا مرزهای قیمتی تازهای مثل ۱۲ تا ۱۲۵ هزار دلار را تجربه کند.
از مسیر فصلی هم خبرهایی هست: ماههای پایانی سال معمولاً برای بیتکوین زمان کسب سودهای سریع در نظر گرفته شدهاند. اگر پای سرمایهگذاران نهادی و ETFها هم به میان بیاید، جریانی که ممکن است تا ۱۵ هزار دلار هم بازار را بالا ببرد قابل تصور است. اما همانطور که همه جا میگویند، با احتیاط سرمایهگذاری کنید. چون بازار کریپتو فضای بیثباتی است.
آلتکوینها؛ مانند بازی رقابتی که هنوز راهنمیافتد
با اینکه کل بازار رشد خوبی داشته، اما بخش آلتکوینها همچنان در خواب زمستانی است. بسیاری از این رمزارزها نسبت به رکورد تاریخیشان پایینتر هستند. گاهی حتی تا ۹ درصد پایینتر. تنها برخی مثل سولانا هستند که بهتازگی با تقویت زیرساخت و توجه سرمایهگذاران، حوالی ۲ دلار در حال رشد مجدداند.
چه چیزی پیشِروی بازار است؟
دو عامل بزرگ میتوانند موج جدیدی در بازار ایجاد کنند: یکی تصمیمات بانک مرکزی. مثلاً اگر نرخ بهره کاهش یابد، سرمایهگذاران ریسکپذیر بیشتری پیدا میکنند. دوم، تصویب یا رشد ETFهای رمزارزی است. مثل ETFهای بیتکوین یا اتریوم که به جریان نقدینگی و جذب سرمایه نهادی کمک میکنند.
جمعبندی؛ آیا فرصت «خرید در اینجا» وجود دارد؟
اگر بخواهیم منطقی نگاه کنیم، پارامترها با هم جور در میآیند: فصل پایانی سال، احتمال کاهش نرخ بهره، جذابیت ETFها و ثبات نسبی بیتکوین روی ۱۱۱ تا ۱۱۲ هزار دلار. همه اینها میتوانند نویددهنده شروع رالی جدیدی باشند. برای کسانی که استراتژی میانمدت یا بلندمدت دارند، این ممکن است نقطه خوبی برای ورود باشد. البته با مدیریت ریسک مناسب، چون همیشه ممکن است نوسان بازگردد.
بازار رمزارزها هنوز جنگی ناتمام است؛ بیتکوین با قدرت پیش میرود، آلتکوینها همچنان در مسیرند، و تنها آینده مشخص میکند کدام جریانها قویتر پیروز میشوند. اما این قطعاً دنیای هیجانانگیزی است. پر از نوسان، فرصت و چالش.