یکی از منابع معتبر برای تحلیل بورس، مقایسه وضعیت و تاریخچه بورس در سال‌های گذشته و در زمان‌های مختلف است. بررسی تاریخچه سوابق بورس نشان می‌دهد که بازار سرمایه باوجود ریسک‌های موجود تابع یک چرخه سینوسی از نظر بازدهی بوده است و در حال ‌حاضر در مستعدترین زمانی قرار دارد که یک دوره رونق و صعودی می‌تواند باشد. منظور از رونق در بازار سرمایه بهبودی در اقتصاد کشور نیست. بورس در کشور ما ساختار تورمی دارد و همواره با تنش مواجه بوده است. از این‌رو پیش‌بینی تحلیلگران بورس برای سال ۱۴۰۴ باید تنها متکی بر بازدهی باشد که در روزهای مثبت ثبت شده باشد.

اصلی‌ترین وظیفه بورس در دنیا تامین مالی برای تولید و صنعت است. اگر این مقدمه را به‌عنوان یک اصل بپذیریم، راهکارهایی که می‌تواند باعث افزایش اعتماد عمومی و ورود نقدینگی به بورس باشد، به وظایف سازمان بورس برمی‌گردد. بورس ایران دستخوش ساختار نامتقارن بازیگران در این بازار و بالغ بر ۸۰ درصد مربوط به دولت و شرکت‌های شبه‌دولتی است.

سازمان بورس به‌عنوان رگولاتور باید شرایطی را ایجاد کند که اعتماد عمومی جلب شود و عموم مردم به این نتیجه برسند که در این بازار تنها منافع آن ۸۰ درصد تامین نخواهد شد.

شرط اصلی رونق بورس حفظ و صیانت از سرمایه مردم و افزایش اعتماد عمومی است. اگر بازار سرمایه تنها رسالت تامین مالی برای دولت و جبران بخشی از کسری بودجه را در نظر بگیرد، سطح اعتماد عمومی و مشارکت بیش از حال حاضر کاهش خواهد یافت. سرخ‌پوشی این روزهای شاخص‌های بورسی همزمان شده است با اصلاحات سنگین اقتصادی در دنیا به‌دنبال تصمیمات اقتصادی ترامپ و تعرفه‌های گمرکی و بازخوردها در سایر کشورها که کشمکش ایجاد کرده و بر بورس تمام کشورها سایه افکنده است. اما ریسک‌های دیگری در این بازار وجود دارد که اثرگذار است و کماکان در بخش‌های سیاسی و غیراقتصادی خلاصه می‌شود.

تنگ‌تر شدن حلقه تحریم‌ها و احتمالاتی مانند تنش‌های نظامی در منطقه نیز امسال بسیار بر بازار سرمایه تاثیرگذار است. از نظر ریسک‌های داخلی اقتصادی هم، می‌توان به تصمیمات ذی‌نفعانه دولت و دست‌درازی آن به سود صنایع و شرکت‌ها به‌دلیل ناترازی که در دولت وجود دارد، اشاره دارد. ریسک‌های دیگر مانند افزایش بی‌حد و حصر نقدینگی، تداوم تورم و همزمان و همسو با رکودی که در حال‌ حاضر در کشور مشهود است، بی‌ثباتی در نرخ ارز و در مجموع سوءمدیریت در اخذ تصمیمات اقتصادی به اقتضای سایه سنگین سیاست در اقتصاد ما جزو ریسک‌های مهم در حوزه اقتصاد کشور است.

اعلام تعرفه‌های جدید از سوی ایالات‌متحده و پاسخ‌های متقابل کشورها، نگرانی‌ها درباره تشدید جنگ تجاری و تاثیر آن بر رشد اقتصادی جهانی را افزایش داده است. سرمایه‌گذاران با خروج سرمایه از بازارهای پرریسک به‌دنبال دارایی‌های امن‌تر هستند که این امر به افت شاخص‌های سهام در سراسر جهان منجر شده است.

در یک سناریوی خوش‌بینانه در صورت بهبود شرایط سیاسی، کنترل تورم و اجرای اصلاحات اقتصادی، شاخص کل بورس می‌تواند تا محدوده ۳ تا ۴ میلیون واحد رشد کند. اما در سناریوی محتمل و با فرض تداوم شرایط فعلی، شاخص کل احتمالا بین ۲.۵ تا ۳ میلیون واحد نوسان خواهد داشت.

در سناریوی بدبینانه و به‌زعم کارشناسان در صورت تشدید تنش‌های سیاسی و اقتصادی، شاخص کل ممکن است زیر ۲میلیون واحد باقی بماند یا حتی کاهش بیشتری را تجربه کند. بازار بورس ایران در سال ۱۴۰۴ با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی مواجه است. سرمایه‌گذاران باید با تحلیل دقیق و به‌روز، ریسک‌های موجود را مدیریت کرده و براساس اطلاعات معتبر تصمیم‌گیری کنند. بازار سرمایه در حالی وارد سال ۱۴۰۴ شد که خلاف انتظارات فصلی، هیچ‌گونه سیگنال مثبتی از منظر بنیادی یا روانی دریافت نکرده و همین امر منجر به ثبت یکی از بدترین شروع‌های سال در دهه اخیر شده است. در شرایط فعلی، تنها با بازگشت شفافیت به سیاست‌های اقتصادی، ثبات در نرخ ارز و ترمیم اعتماد سهامداران می‌توان به تغییر روند کندل‌های بازار از قرمز به سبز امیدوار بود.