خطوط سفید زندگی
حمید سوری ـ کارشناس ایمنی
تلاش پلیس راهور ناجا برای عدم‌شماره‌گذاری خودروهای ناایمن، نه‌تنها یک اقدام و حرکت سازمانی نیست، بلکه مطالبه‌ای عمومی است که پشتوانه علمی محکم دارد و موردتایید جامعه علمی مرتبط با ایمنی راه در کشور و جهان است. به‌تازگی درباره ایمنی خودروها بحث‌هایی در زمینه ارابه‌های مرگ در کشور مطرح هستند که طی چند دهه اخیر صدها هزار نفر از هموطنان را قربانی کرده‌اند. خودروهایی که نه‌تنها بخشنده نیستند، بلکه با قساوت تمام جان کاربران بی‌گناه راه را نیز می‌گیرند.
بسیاری از کشورها با رویکرد متفاوت به‌ویژه در مرحله پیش‌رخداد توانسته‌اند میزان‌های مربوط را پیشگیری کنند و کاهش دهند. برای مثال، آلمان با بیش از ۸۳میلیون نفر جمعیت و دارا بودن بیش از ۵۰ میلیون وسیله نقلیه ثبت‌شده، حدود ۳هزار و۲۰۰ مورد مرگ ناشی از سوانح ترافیکی داشته است، ترکیه نیز با داشتن جمعیتی در همان حدود و تعداد وسایل نقلیه حدود ۲۱میلیون، حدود ۷هزار و۳۰۰ مورد حادثه ترافیکی مرگبار داشته است. کشور ما با تعداد خودرو کمتر از آلمان و در حدود ترکیه و با جمعیتی مشابه، حدود ۱۷هزار مرگ در سال دارد.
متاسفانه به‌اشتباه برخی نقش وسیله نقلیه را در سوانح مرگبار ترافیکی حدود ۵ درصد برآورد می‌کنند که اگر برهم‌کنش خطر وسیله نقلیه، راه و خطای انسانی را محاسبه کنیم، خودروهای ایران مسبب مرگ حدود یک‌چهارم از شهروندان در جاده‌های پرخطر هستند.
بالا بردن ایمنی خودروها و استاندارسازی جاده‌ها به‌عنوان عوامل موثر در پیشگیری حوادث به‌شکلی گسترده در حال افزایش است و مطالعات نشان داده‌اند که این افزایش ایمنی می‌تواند در کاهش تعداد مرگ و میر و مصدومیت‌های وخیم ناشی از سوانح ترافیکی بسیار موثر باشد.
ویژگی‌ها و تجهیزاتی مانند سیستم کنترل الکترونیک پایدار و سیستم‌های پیشرفته ترمز، مثال‌هایی از استانداردهای ایمنی خودرو هستند که می‌توانند در پیشگیری از یک تصادف؛جلوگیری از چپ کردن تا کاهش شدت مصدومیت موثر باشند.
باوجود این منافع بالقوه که توسط استانداردهای ایمنی شناخته‌شده بین‌المللی تایید شده‌اند، نه تمامی خودروهای جدید و نه خودروهای در حال استفاده که نیازمند این وسایل هستند، مجهز نمی‌شوند. 8 استاندارد از مجموعه استانداردهای ایمنی خودرو که توسط سازمان ملل اولویت‌بندی شده است، برای اجرا توسط کشور وجود دارد.
در سال ۲۰۱۵ دولت هندوستان اعلام کرد، بکارگیری مقررات جدید، از جمله استانداردهای سازمان ملل برای ضربه‌های وارده به کنار و جلوی خودرو، همچنین محافظت از عابران پیاده باید به‌کار بسته شود. برای مدل‌های جدید اتومبیل، استفاده از تست تصادف کناری و جلویی تا سال ۲۰۱۷ شکل گرفت و برای تمامی خودروهای جدید تا سال ۲۰۱۹ مقررات مربوط به محافظت از عابر پیاده در مدل‌های جدید خودرو از اکتبر ۲۰۱۸ الزامی شد و برای تمامی اتومبیل‌ها تا ۲۰۲۵انجام شد.
به‌علاوه خودروهای جدید نیاز به کیسه هوا به‌شکل استاندارد داشته و برای سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت یا بیشتر، داشتن سیستم هشداردهنده سرعت لازم است. بهانه‌هایی چون بیکار شدن جمعی از کارکنان شرکت‌های تولید خودرو داخلی نمی‌تواند به‌هیچ‌وجه دلیلی برای بی‌توجهی نسبت به ایمنی خودروها باشد.
تلاش پلیس راهور ناجا برای عدم‌شماره‌گذاری خودروهای ناایمن، نه‌تنها یک اقدام و حرکت سازمانی نیست، بلکه مطالبه‌ای عمومی است که پشتوانه علمی محکم دارد و موردتایید جامعه علمی مرتبط با ایمنی راه در کشور و جهان است.
همچنین یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای افزایش سطح استاندارد ایمنی جاده‌ها، استفاده از خط‌کشی مناسب است. متاسفانه در کشور ما به‌شکل مناسبی در این زمینه فرهنگ‌سازی انجام نگرفته و بسیاری از مناطق کشور، خیابان‌ها و جاده‌ها حتی فاقد خط‌کشی هستند. رانندگی بین خطوط امنیت و ایمنی جاده‌ها را تا حد زیادی افزایش می‌دهد و به روان شدن ترافیک کمک بسیار زیادی می‌کند. رعایت کردن قوانین مربوط به خط‌کشی‌های خاص نیز به افزایش سطح استاندارد ایمنی جاده‌ها کمک می‌کند.
در نهایت می‌توان گفت، برای افزایش سطح ایمنی جاده‌ها و کاهش نرخ حوادث و تلفات جاده‌ای، اقدامات مردم و مسئولان به‌صورت همزمان لازم است. مسئولان موظفند که به کمک فراهم کردن تابلوهای ترافیکی و جاده‌های باکیفیت، زمینه را برای سفر امن مردم فراهم کنند. از سوی دیگر، مردم با رعایت قوانین می‌توانند تا حد زیادی از بروز حوادث نیز پیشگیری کنند.
