تامین مالی ساخت ۴ میلیون مسکن ملی در برنامه هفتم توسعه به ۳ هزار همت اعتبار نیاز دارد و اثربخشی برنامه‌های « مسکن در استطاعت » به عوامل مختلفی وابسته بوده که تامین نشدن هرکدام از عوامل، تحقق اهداف مسکن ملی را با چالش مواجه کرده است. ساخت مسکن با چالش‌های مداومی همچون محدودیت‌های بودجه، مسائل کیفی و نیاز به تعادل بین عرضه و تقاضای رو به رشد مواجه است، اما ضرورت اصلی و در حال ‌حاضر کشور دسترسی خانواده‌های کم‌درآمد و متوسط به شرایط زندگی امن در خانه‌ای ایمن و پایدار با سقفی محکم بوده که در این مقطع و برهه زمانی نقش مجلس شورای اسلامی بارز و برجسته است.

استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی

بخش خصوصی برای تامین منابع مالی ساخت مسکن راهکار دارد، مشارکت بخش خصوصی در ساخت مسکن محدود به ساخت‌وساز نبوده و این بخش با در اختیار گرفتن زمین‌های تجاری یا مسکونی، تهاتر و مشارکت می‌تواند نقش بسزایی در تامین مالی پروژه‌های مسکن برعهده بگیرد که می‌بایست سازکارهای آن تامین شود.

تغییر روش‌ها و ساختارها

در دولت چهاردهم روش‌های جدیدی برای تامین مالی نهضت ملی مسکن موردتوجه قرار گرفته که می‌توان از میان آنها به استفاده از ظرفیت بازار سرمایه، بازطراحی صندوق‌های ملی مسکن و زمین یا املاک و مستغلات و حتی تغییر ساختار شرکت‌های سرمایه‌گذاری در بخش مسکن اشاره کرد.

مشارکت اصناف و بانک‌ها

هدایت بانک‌ها و اصناف و تعریف پروژه‌ها براساس مدل‌های بانکی در طرح جهش تولید مسکن با ارائه پیشنهاد از طریق سرمایه‌گذاران بانکی یا اتحادیه‌ها و اصناف و انجمن‌ها با مشارکت بانک‌ها می‌تواند به طرح تولید مسکن شتاب ببخشد.

راهبرد اصلاح قانون

باید قوانین تامین مالی نهضت ملی مسکن بازنگری و اصلاح شود که در این زمینه رفع موانع و تعاملات بین دستگاهی بسیار ضروری بوده و مجلس شورای اسلامی نیز در این میان نقشی برجسته دارد.

افزایش سرمایه بانک مسکن به‌عنوان تخصصی‌ترین بانک در حوزه ساخت‌وساز و کنترل و مهار تورم مسکن پیشرفت فیزیکی پروژه‌های نهضت ملی مسکن رابطه صددرصد مستقیم با تزریق تسهیلات بانکی دارد و از طرفی پایین بودن قدرت خرید مردم و واریز ضعیف و با فاصله‌های زمانی زیاد وجوه مالی مردم پیشرفت این پروژه‌ها را با چالش مواجه کرده است. کم‌هزینه‌ترین راهکار برای تحقق برنامه هفتم در بخش مسکن تامین مالی و افزایش سرمایه بانک مسکن است. بانک مسکن سال‌هاست که پیشران ساخت‌وساز بوده و مطابق آمارهای بانک مرکزی عملکرد ۱۷بانک در زمینه پرداخت تسهیلات مسکن صفر بوده و با اینکه از سال ۱۴۰۰ قانون جهش تولید به بانک‌ها ابلاغ شده است، هنوز تعداد زیادی از بانک‌ها از دادن تسهیلات و عقد قرارداد درباره نهضت ملی مسکن واهمه دارند. اگر سرمایه بانک مسکن بیشتر شود و این امر توسط نمایندگان انقلابی مجلس به‌تصویب برسد، شاهد افزایش چشمگیری در پیشرفت پروژه‌های نهضت ملی خواهیم بود.