هدفگذاری اولیه با تعامل بنگاهها
مسعود مومنی-فعال حوزه املاک
یکی از چالشهای اصلی، نبود زیرساختهای اطلاعاتی درست، دقیق و بهروز در حوزه مسکن است. البته اگر اطلاعاتی هم باشد، سازمانهای ذیربط بهسختی در اختیار پلتفرمها قرار میدهند و بهطورعموم از ارائه اطلاعات امتناع میکنند.نبود زیرساختهای بهروز میتواند یکی از چالشهای اصلی در حوزه مسکن باشد. اطلاعات دقیق و بهروز درباره قیمتها، موقعیت جغرافیایی، ویژگیها و وضعیت ملکها برای خریداران و فروشندگان بسیار اهمیت دارد. اما جمعآوری و تامین اطلاعات مسکن بهصورت جامع و مرتب در بسیاری از کشورها بهدلیل نبود سازمانهای ذیربط یا ناکافی بودن دسترسی به اطلاعات، مشکل است.معیارها و استانداردهای دقیق برای جمعآوری و انتقال اطلاعات مسکن ممکن است، وجود نداشته باشد و سازمانها به توافقی در این زمینه نرسیده باشند. از طرفی، برخی سازمانها ممکن است نگرانیهای امنیتی و حفظ حریم خصوصی را بهعنوان دلیلی برای امتناع از ارائه اطلاعات به پلتفرمهای اینترنتی بیان کنند یا تمایل کافی برای همکاری با پلتفرمهای اینترنتی را نداشته باشند و ارائه اطلاعات را از دسترسی عمومی خارج کنند.
این چالشها میتوانند منجر به عدمدسترسی به اطلاعات دقیق و بهروز درباره قیمتها و وضعیت مسکن شود که در نتیجه ممکن است افراد را مجبور کند به تخمین قیمتها یا بهطورکلی از اطلاعات ناکافی برای تصمیمگیری استفاده کنند.برای حل آن، سازمانهای مسئول باید رویکرد محرمانهپنداری را که نسبت به اطلاعات در زمینههای مختلف اعم از مسکن دارند، کنار بگذارند و به موضوع شفافیت و دسترسی عموم به اطلاعات، احترام بگذارند، چراکه نبود شفافیت، موجب بروز تخلفاتی میشود که مهار آن دشوار است. چنین شرایطی در بیشتر کشورهای پیشرفته روال آسانتری دارد، بهطوریکه هر فردی در هرکجای دنیا میتواند به این اطلاعات دسترسی داشته باشد، اما در ایران چنین روندی کند و زمانبر است که مسیر دشواری هم دارد که در نهایت هیچ نتیجهای هم از لحاظ دسترسی به اطلاعات موردنظر حاصل نمیشود، این شرایط در زمانی است که اطلاعات موجود باشد؛ در حالی که در برخی موارد اصلا اطلاعاتی وجود ندارد.
دسترسی آسان و بدون هزینه مردم به اطلاعات املاک و کسب اطلاعات بهروز مولفهای است که مردم به آن نیاز دارند. بهطورکلی، پلتفرمهای اینترنتی در زمینه شفافسازی و ارائه اطلاعات دقیق، درست و بهروز نقش مهمی را ایفا کردند و میتوانند کارآ و موفق باشند؛ هرچند بهدلیل نداشتن دسترسی به زیرساختهای اطلاعاتی، مشکلات زیادی برای استارتآپها بهوجود میآید و حمایت چندانی هم از سوی مسئولان انجام نمیگیرد.این موضوع بستگی به هدفگذاری استارتآپها دارد. پلتفرمها بهشکل معمول با بنگاهها تعامل دارند، اما ممکن است پلتفرمهایی هم فعالیت داشته باشند که خودشان در حوزه املاک فعالیت میکنند. هدفگذاری اولیه ما تعامل با بنگاهها برای ارتقای کیفیت خدمات آنها و تسهیل فرآیند جستوجوی مسکن بوده و اکنون هم این تعامل را با آنها داریم.
همواره در طول تاریخ علم ثابت کرده است که میتواند جلوی بسیاری از کارشکنیها و تخلفات را بگیرد، بیشک اجرای طرح کنترل و ساماندهی اجارهبهای املاک مسکونی امری شدنی است که داشتن کد رهگیری معاملات و همکاری مشاوران املاک، ۲ شرط اصلی اجرایی شدن این طرح است. هماکنون جامعه منتظر است تا ببیند آیا مجلس این اراده را دارد که همسو با سران قوا درباره ساماندهی این بخش تصمیمگیری کند؟
ضمن اینکه مجلس باید برای مقابله با برخی تحرکاتی که درباره قانون جهش تولید مسکن و حذف ماده ۴ آن وجود دارد، اقدامی انجام دهد، ضمن اینکه بهطورحتم باید سران قوا بهویژه رئیس مجلس به نمایندگی از نمایندگان عنایت ویژهای به این بخش داشته باشد و مانع از تخریب قانون جهش تولید مسکن شود. برخی کارشناسان موافق این طرح معتقدند، طراحان این طرح بهدنبال این هستند که مانع از انجام این معاملات در فضای مجازی درباره اجاره مسکن خارج از چارچوب مصوبه سران قوا شوند و برای تحقق این امر پیگرد قانونی در نظر گرفته شده است، ضمن اینکه طراحان مخالفتی با اصلاح جزییات این طرح ندارند و با هدف ضابطهمند کردن بازار اجارهبهای مسکن این طرح را پیشنهاد دادهاند. بهطورکلی تدابیر قانونی و سیاستهای دولت در هر کشور، چراغ راهی برای بازار مسکن است. این سیاستها ممکن است شامل محدودیتهای اقتصادی، مالیاتها، تسهیلات یا نحوه قراردادهای ملکی باشند، اما متاسفانه در دهههای اخیر در کشور ما کمتر به آن توجه و امید اقشار کمدرآمد برای خرید خانه کاملا کور شده است.حوزه سیاستهای خرد و کلان بخش مسکن نیاز به اصلاحات بسیار دارد. هزینه تولید مسکن در ایران بههیچعنوان اقتصادی نیست، این امر باعث میشود بهای تمامشده مسکن بهصرفه و اقتصادی نباشد، بنابراین محصول نهایی که همان خانه باشد، گران درمیآید، این در حالی است که باید از فناوریهای نوین در ساخت مسکن استفاده شود تا بهای تمامشده خانه کاهش یابد، در غیر این صورت نمیتوان بهای ملک را متعادل کرد.