نگاهی به محرک‌های گواهی سپرده سکه
فرزانه مهدوی_کارشناس بازار کالایی
یکی از شاخص‌های اثرگذار بر معاملات سکه طلا، میزان عرضه و تقاضاست. در همین حال، نرخ دلار به‌عنوان شاخصی مهم، سمت‌وسوی قیمت سکه را مشخص می‌کند.
معمولا با رشد قیمت دلار، انتظار می‌رود بهای سکه طلا افزایش یابد. درواقع روند صعودی دلار، محرکی است که کفه تقاضا برای خرید سکه را سنگین می‌کند.
به همین دلیل در هفته‌های اخیر و به‌دنبال روند صعودی قیمت ارز در بازار آزاد، شاهد اوج‌گیری قیمت سکه طلا و گواهی سپرده طلا در بورس کالا بودیم.
قیمت دلار در هفته سوم خرداد به کانال ۳۳ هزار تومان وارد و این رکوردشکنی قیمتی به بازار سکه و گواهی سپرده کالایی نیز منتقل شد.
تاجایی‌که حجم معاملات سکه در بورس کالا روزانه به ۱۴ هزار سکه رسید و رکورد تاریخی در این بخش ثبت شد. همزمان سکه از مرز ۱۶ میلیون تومان عبور کرد و رکوردی جدید ثبت کرد.
این در حالی است که در روزهای پایانی سال ۱۴۰۰ و همزمان با تقویت انتظارات مبنی بر به نتیجه رسیدن مذاکرات رفع تحریم و افت ارزش دلار در بازار، تقاضا برای خرید سکه کاهش یافت.
در ادامه باید خاطرنشان کرد که در زمان انتظارات تورمی، تقاضا برای خرید کالاهای عمومی سرمایه‌گذاری همچون سکه و طلا، افزایش می‌یابد.
در حال حاضر نیز چشم‌انداز تورم مثبت ارزیابی می‌شود و در چنین موقعیتی از دولت انتظار می‌رود میزان تقاضا برای خرید سکه را کنترل کند.
یکی از روش‌های کنترل تقاضا، ایجاد محدودیت در میزان سفارش‌گذاری برای هر مشتری در خرید گواهی سپرده کالایی است که طی روزهای اخیر توسط بورس کالا آغاز شده است.
علاوه بر قیمت دلار و انتظارات تورمی که پیش‌تر به آنها اشاره شد، بهای طلا در سطح جهانی و نرخ رشد اقتصادی از دیگر عوامل موثر بر قیمت سکه هستند.
توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که در روزهای پایانی هفته منتهی به ۲۷ خرداد، شاهد افت ۶۰ دلاری قیمت طلا به‌ازای هر اونس آن در بازار جهانی بودیم. این موضوع موجب شد قیمت دلار در بازار آزاد ۱۰۰۰ تومان کاهش یابد.
همزمان سکه هم مجددا به کانال ۱۵ میلیون تومانی بازگشت.
تورم و رکود حاکم بر اقتصاد جهانی نیز بر روند قیمت‌گذاری سکه و دلار اثرگذار هستند. هفته گذشته فدرال‌رزرو با افزایش ۰.۷۵ درصدی، نرخ بهره بانکی را در امریکا تا ۱.۷۵ درصد افزایش داد که خود عامل مهم و اثرگذار دیگری بر بازار طلا و سکه است.
به‌علاوه آنکه با افزایش تورم و با توجه به روند صعودی بهای انرژی و افزایش احتمال رکود اقتصادی در سطح بین‌المللی، تقاضا برای خرید طلا افزایش پیدا کرده است.
در چنین شرایطی، کنترل بهای دلار و همچنین کنترل تقاضا برای خرید سکه، ۲ راهکار عملیاتی از سوی دولت با هدف کنترل بازار سکه طلا هستند.
درواقع دولت می‌تواند با اجرای سازکارهای کنترلی یا افزایش عرضه ارز در بازار، از تداوم صعود قیمت دلار در بازار جهانی جلوگیری کند.
بدون تردید این اقدامات مانع افزایش تقاضا برای خرید سکه طلاست و شرایط خریدوفروش گواهی سپرده سکه طلا را به شرایط نرمال باز می‌گرداند.
در ادامه راهکار دولت و بورس کالا مبنی بر ایجاد محدودیت خرید گواهی سپرده طلا نیز دیگر روش برای کنترل قیمت طلا در بازار است.
البته نباید این نکته را فراموش کرد که راهکارهای یادشده تنها برای بازه زمانی کوتاه‌مدت نتیجه‌بخش هستند اما در بلندمدت نباید به کسب نتیجه مثبت امید داشت.
