اهمیت استفاده از انرژی‌های خورشیدی بر کسی پوشیده نیست و کشور باید به‌سمت و سویی برود که استفاده از این انرژی عظیم و تجدیدپذیر را در اولویت‌های حوزه انرژی قرار دهد. با این حال، بسیاری از کارشناسان عقیده دارند که دولت توجه ویژه‌ای به بحث تجدیدپذیرها نکرده است و همچنان سوخت‌های فسیلی را در اولویت مصرف قرار می‌دهد.در طول سال‌های گذشته به موضوع تنوع‌بخشی سبد انرژی و ذخیره‌سازی سوخت آن‌طور که باید توجه نشده، شرایط حال حاضر نیز به‌همین‌دلیل است و باید توجه داشت که چاره‌ای جز مدیریت مصرف وجود ندارد. روند سریع و رو به رشد تولید انرژی با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر در جهان، نه‌تنها به دلایل زیست‌محیطی، بلکه به دلایل اقتصادی و کاهش وابستگی به منابع فسیلی در تامین نیاز روزافزون به منابع انرژی، موردتوجه قرار گرفته است، به‌نحوی‌که براساس پیش‌بینی‌های موجود، شاهد انتقال صنعت انرژی از استفاده سوخت‌های فسیلی به‌سمت منابع تجدیدپذیر و افزایش سهم این منابع در سبد انرژی کشورها هستیم. ایران نیز به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین کشورهای دارای منابع نفت و گاز و یکی از کشورهای تاثیرگذار در نظام انرژی جهانی، در صورت بی‌توجهی به استفاده از منابع جایگزین برای تامین نیاز روزافزون انرژی، جایگاه خود را در نظام انرژی منطقه‌ای و جهانی از دست خواهد داد. استفاده از تجدیدپذیرها مانند انرژی خورشیدی، باد، آب و بیوگاز به ما کمک می‌کند تا منابع انرژی طبیعی را حفظ کنیم. این منابع نسبت به منابع انرژی فسیلی که از طریق استخراج و سوخت‌های آنها به‌دست می‌آیند، تجدیدپذیر هستند. همچنین استفاده از تجدیدپذیرها به ما کمک می‌کند تا آلودگی هوا کاهش یابد. در برخی موارد، تولید انرژی از منابع فسیلی منجر به انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هوا می‌شود، اما تجدیدپذیرها این مشکل را حل می‌کنند.

پیش‌بینی اختصاص ۲هزار هکتار اراضی ملی به ساخت شهرک‌های خورشیدی

فرشاد مقیمی رئیس سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران گفت: وجود برق پایدار در شهرک‌ها، نواحی صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی و همچنین در صنایع بزرگ کشور را از اقدامات اساسی و ضروری در راستای تحقق رشد اقتصادی کشور و نیل به اهداف تعیین‌شده دانست و خاطرنشان کرد: ایجاد شهرک‌ها و نواحی صنعتی تخصصی انرژی خورشیدی، بستر موردنیاز برای استقرار واحدهای تولید برق مقیاس کوچک از منابع تجدیدپذیر (انرژی خورشیدی) را فراهم کرده و این سیاست در راستای کمک به تامین بخشی از کسری برق موردنیاز فعالیت‌های صنعتی و معدنی باتوجه به چالش‌ها و ناترازی موجود در تولید و مصرف برق در کشور است.به‌نقل از سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر (سامبا)، وی ادامه داد: در این مسیر باتوجه به مصوبات ابلاغی ریاست‌محترم‌جمهوری و انعقاد تفاهمنامه همکاری مشترک با سامبا به نمایندگی از وزارت نیرو برای ایجاد شهرک‌ها و نواحی صنعتی تخصصی خورشیدی، برنامه‌های متعددی توسط سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی دنبال می‌شود که شهرک صنعتی انرژی خورشیدی شال به‌عنوان نخستین شهرک انرژی خورشیدی در استان قزوین و ۵ شهرک صنعتی انرژی خورشیدی در استان کرمان از جمله در شهرستان‌های بافت، راین، سیرجان و بردسیر آغاز به کار کرده است.

ضرورت افزایش همکاری برای ساخت شهرک‌های خورشیدی

رئیس سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران اضافه کرد: همزمان ایجاد ۱۷ شهرک ناحیه صنعتی در ۴ استان دیگر شامل یزد، کهگیلویه و بویراحمد، آذربایجان‌شرقی و فارس به‌تصویب رسیده است که با برنامه‌ریزی‌های انجام‌گرفته، پیش‌بینی می‌شود ۲هزار و۱۷۸ هکتار از اراضی ملی با کاربری ساخت شهرک‌های انرژی خورشیدی طی برنامه دوساله اضافه شود.

وی نحوه همکاری سازمان شهرک‌های صنعتی با وزارت نیرو برای ساخت شهرک‌های خورشیدی را تشریح و اظهار کرد: برای مشاوره در زمینه ایجاد شهرک‌های خورشیدی در مناطق مستعد و هماهنگی برای خرید تضمینی برق تولیدشده، تفاهمنامه همکاری بین سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران با سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی ایران مبادله شده که همکاری‌های سازمان با وزارت نیرو برای ساخت شهرک‌های خورشیدی بر این اساس در دستور کار قرار دارد.

وی بااشاره به اهداف دولت برای ایجاد شهرک‌های خورشیدی در کشور خاطرنشان کرد: احداث شهرک‌های تخصصی خورشیدی در استان‌ها و فراهم کردن زیرساخت‌های توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر توسط صنایع، برداشتن گامی مهم در رشد تولید و ارتقای کشور است، چراکه تامین برق پایدار در شهرک‌ها و نواحی صنعتی و همچنین صنایع بزرگ کشور می‌تواند توسط نیروگاه‌های تجدیدپذیر و با کمک سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و صاحبان صنایع انجام شود.

مقیمی، مهم‌ترین مزیت‌های ایجاد شهرک صنعتی تخصصی انرژی خورشیدی را برشمرد و گفت: ایجاد این شهرک‌ها ضمن حفظ محیط‌زیست و کاهش گازهای گلخانه‌ای از طریق توسعه انرژی‌های سبز، بستر موردنیاز برای تولید انرژی پاک در مقیاس کوچک را فراهم خواهد کرد، همچنین توسعه تجدیدپذیرها در راستای اهداف کلان دولت و پوشش ناترازی تولید و مصرف برق در کشور (به‌ویژه در ماه‌های گرم و همزمان با اوج بار) را به‌دنبال خواهد داشت و به‌عنوان یک منبع پایدار در تامین برق واحدها صنعتی قابل‌اتکا خواهد بود.

تسهیل جذب سرمایه‌گذاران با ایجاد شهرک‌های خورشیدی

وی با بیان اینکه با ایجاد شهرک‌های خورشیدی، ضمن رعایت موضوع پدافند غیرعامل در تامین برق، از اراضی بایر و بلااستفاده و مناطق خشک به بهترین شکل برای تامین بخشی از کسری برق استفاده می‌شود، اضافه کرد: ایجاد شهرک‌های خورشیدی سبب تسهیل جذب سرمایه‌گذاران این حوزه، توسعه این صنعت، ایجاد اشتغال پایدار و توجه به ظرفیت‌های تولید داخل می‌شود.

مقیمی با تاکید بر ضرورت همکاری همه دستگاه‌های ذی‌ربط برای تسهیل در صدور مجوزهای ساخت نیروگاه در شهرک‌های خورشیدی، عنوان کرد: احداث نیروگاه‌های خورشیدی در تامین برق پایدار واحدهای صنعتی کمک شایانی خواهد داشت، اما موضوعات مربوط به تملک زمین و اخذ مجوز از نهاد و ارگان‌های مربوط، مشمول صرف زمان زیادی می‌شود. به‌عنوان‌مثال، ایجاد شهرک صنعتی نیازمند مطالعات ارزیابی زیست‌محیطی است تا مشخص شود، شهرک‌های انرژی خورشیدی به‌لحاظ کارکرد، آلودگی نداشته‌اند و صنعتی پاک محسوب می‌شوند، بنابراین پیشنهاد می‌شود تنها با عنوان شهرک انرژی‌های خورشیدی مجوز مربوطه صادر شود که این امر، زمان ساخت نیروگاه‌های خورشیدی را بسیار کوتاه می‌کند.

معاون وزیر صمت با تصریح بر اینکه پیگیری تسهیل و همکاری‌های موردنیاز توسط دستگاه‌های ذی‌ربط برای صدور مجوزهای ساخت نیروگاه‌های خورشیدی تا حصول نتیجه نهایی در دستور کار سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران قرار دارد، از دستگاه‌های متولی زمین خواستار شد، با تسریع در واگذاری اراضی ملی موردنیاز و تسریع در پاسخ به استعلام‌های مربوطه و موافقت با ایجاد شهرک‌ها و نواحی صنعتی تخصصی انرژی خورشیدی، موجبات تسریع و تسهیل در سلسله‌مراتب استصوابی و متعاقبا ساخت شهرک‌های صنعتی تخصصی انرژی خورشیدی را فراهم سازند.

چشم طمع دولت به سوخت فسیلی

عبدالرزاق کعبی‌نژاد، کارشناس انرژی درباره حرکت دنیا به‌سمت استفاده از انرژی خورشیدی گفت: این امید وجود دارد که دنیا به ‎ سمت انرژی‌های خورشیدی حرکت کند. خورشید مانند یک نیروگاه برق هسته‌ای تجدیدپذیر عمل می‌کند و در یک مترمربع کره‌زمین یک کیلووات برق از خورشید دریافت می‌کنیم؛ اما این مطلب در گزارش‌ها وجود دارد و اگر بخواهیم دقیق صحبت کنیم، چنین چیزی صحت ندارد.

به‌گزارش گسترش‌نیوز، کعبی‌نژاد اظهار کرد: زمانی که تمام کره زمین به‌‌مقدار یک ساعت، انرژی از خورشید دریافت می‌کند، به‌اندازه یک سال مصرف انرژی دنیا تشکیل می‌شود. اگر کره زمین یک سال انرژی از خورشید دریافت کند، معادل ۳ هزار برابر مصرف انرژی دنیا را تشکیل می‌دهد. آیا این انرژی عظیم تجدیدپذیر، به‌درستی استفاده می‌شود؟ آیا اصلا کسی به فکر استفاده از این نعمت بزرگ خدادادی هست؟ وی افزود: انرژی خورشیدی کاملا مناسب با محیط زندگی ما است و باید تمام تلاش خود را در راستای استفاده درست از این انرژی انجام دهیم تا در آینده، مشکل تامین برق و انرژی نداشته باشیم. این سوال ایجاد می‌شود که چرا تاکنون از انرژی خورشیدی استفاده نشده است. ایران به‌دلیل آنکه هنوز با مشکلات فناوری و اقتصادی این انرژی دست‌وپنجه نرم می‌کند، نمی‌تواند به‌درستی از آن استفاده کند.

این کارشناس انرژی در ادامه به خبرنگار گسترش‌نیوز گفت: مشکلات فناوری انرژی خورشیدی، در کشورهای توسعه‌یافته موضوع قرن ۲۱ را تشکیل داده است و کشورهای توسعه‌یافته در فکر هستند که چگونه می‌توان از این انرژی عظیم بهترین استفاده‌ها را برد.

کعبی‌نژاد افزود: انرژی‌های بسیاری را در کشور مانند انرژی‌های بادی، آبی و جانوری داریم و تمام این موارد از خورشید به‌وجود آمده، در نتیجه موضوع استفاده از این انرژی عظیم دارای اهمیت است. مسئله فناوری شتاب پیدا نکرده و به‌آرامی در حال حرکت است، اما این نکته را باید گفت که مصرف و تولید آن در حال افزایش است. البته به‌یک‌باره نمی‌تواند جایگزین سوخت‌های فسیلی شود و اصلا قابل‌مقایسه با سوخت‌های فسیلی نیست.

وی گفت: نیروگاه‌های حرارتی موجود در کشور به‌وسیله بخار تولید برق می‌کنند و اگر بتوان بخار را از طریق انرژی خورشیدی تولید کرد، تمام مشکلات برطرف خواهد شد، اما این موضوع همچنان در حد تحقیق و توسعه مانده است. این انرژی هم خودکفا بوده و هم اینکه آماده بهره‌برداری است و مانند نفت نیست که مشکلات اکتشاف داشته باشیم. مشکلات انتقال، حمل‌ونقل، توزیع و پالایش هم وجود نخواهد داشت. با تمام این موارد چطور می‌توانند از این موضوع استفاده نکنند؟

این کارشناس انرژی گفت: در حال ‌حاضر به‌دلیل نفت و سوخت‌های فسیلی در دنیا جنگ است و همان‌طور که مشاهده کردید، در جنگ بین اوکراین و روسیه، در ابتدا روسیه نیروگاه‌های چرنوبیل را گرفت. پس مشاهده کنید که بر سر سوخت‌های فسیلی چه جنگ‌هایی اتفاق افتاده است. اگر انرژی‌های خورشیدی را با باتری‌های خورشیدی ترکیب و تولید برق کنیم، مشکلات محیط‌زیستی هم برطرف خواهد شد و دی‌اکسیدکربن تولید نمی‌شود.

کعبی‌نژاد ادامه داد: دولت به‌تنهایی نمی‌تواند مشکل انرژی‌های خورشیدی را برطرف کند و باید مثلث دولت، صنعت و دانشگاه تشکیل شود تا بتوان این موضوعات را برطرف کرد. این ۳ باید در رأس مثلث قرار بگیرند و کار را آغاز کنند. انرژی‌ خورشیدی استفاده‌های فراوانی دارد و می‌توان حتی از حرارت بالای آن نیز بهره‌های بی‌شماری برد.

وی در پایان گفت: باید دولت توجه ویژه‌ای به حوزه انرژی به‌ویژه انرژی خورشیدی داشته باشد. شاید این امکان وجود داشته باشد که تا ۱۰۰ سال آینده از سوخت‌های فسیلی کشور استفاده کرد. اگر ۱۰ کیلووات برق خورشیدی در یک ساختمان نصب کنیم، در یک سال ۱۰هزار کیلووات ساعت می‌توانیم برق از خورشید تولید کنیم؛ یعنی قبض برق که از شرکت برق صادر می‌شود، میزان ۱۰هزار کیلووات ساعت از قبض شما کم می‌شود. استفاده از برق‌های خورشیدی، مصرف نفت را کاهش می‌دهد و همان‌طور که گفته شد به‌علت عدم‌تولید دی‌اکسیدکربن، محیط‌زیست سالم‌تر خواهد ماند.