با این حال، همچنان بازار خودرو راکد است و معاملات چندانی در این بازار انجام نمی‌شود. بازار خودرو شاهد نوسانات قیمتی و همزمان عقب‌نشینی قیمتی است. نوعی غافلگیری و هیجان را نه‌تنها در بازار خودرو که در کل بازارها و رفتار خریداران و فروشندگان شاهد هستیم که قطعا با آرام گرفتن وضعیت منطقه کم‌رنگ‌تر خواهد شد. براساس نظرات کارشناسان، جدا از آنچه در یکی دو روز گذشته رخ داد و موجب غافلگیری بازارهای گوناگون شد، انتظار می‌رود بازار خودرو متاثر از چالش‌هایی که دارد در ماه‌های آینده رکود عمیق‌تری را تجربه کند. در ادامه صمت در گفت‌وگویی با فعالان و کارشناسان بازار خودرو درباره وضعیت این بازار گزارش می‌دهد. همراه ما باشید.

بر بازار خودرو چه گذشت؟

در نخستین روز هفته جاری به‌دنبال تکانه‌های سیاسی منطقه، بازار خودرو اندکی هیجانی شده بود، اما در ادامه شاهد بودیم که این هیجانات اندکی فروکش کرد و رکود دوباره بر این بازار حاکم شد. بنگاه‌های خرید و فروش محصولات مونتاژی و داخلی در سکون به سر می‌برند و خریداران برای خرید خودرو دست نگه داشته‌اند. بنا بر اظهارات فعالان بازار خودرو، باوجود نوسانات صعودی نرخ دلار، محصولات داخلی و مونتاژی با همان نرخ‌های پیشین معامله شده و بیش از هر چیزی رکود بر بازار حاکم است.

وضعیت نرخ خودروهای داخلی

بازار خودرو در دو بخش خودروهای داخلی و مونتاژی معمولا واکنش‌های گوناگونی به سیگنال‌های دریافت شده دارند. نرخ خودروهای داخلی به‌دنبال اتفاقات اخیر روند صعودی در پیش ‌گرفت، اما از روز گذشته کمی عقب‌نشینی داشت و در حال‌حاضر در آن خریدوفروشی انجام نمی‌شود و در گوشه رینگ رکود مانده است. به‌عنوان نمونه به قیمت برخی خودروها نگاهی می‌اندازیم. پژو ۲۰۷ اتوماتیک پانوراما که از جمله محصولات محبوب بازار خودرو کشور به‌شمار می‌رود، از نرخ ۹۹۵ میلیون تومان به قیمت یک میلیارد و ۵ میلیون تومان رسیده که البته روز گذشته کمی از این کانال عقب‌نشینی کرده است. سورن پلاس و انواع مدل‌های این خودرو امروز روند صعودی را تجربه کرده و با رشد 21 میلیون تومانی به قیمت 726 میلیون تومان عرضه می‌شوند که البته قیمت این خودرو نیز در نوسان است. پژو پارس از دیگر محصولات پرطرفدار داخلی ایران خودرو به‌شمار می‌رود که در چند روز اخیر 18 میلیون تومان گران شده و در محدوده 693 میلیون تومان قرار گرفت. تارا دستی V1 با افزایش چشمگیر 30 میلیون تومانی به قیمت 810 میلیون تومان در بازار معامله می‌شود. کوییک اتوماتیک یکی از خودروهای اتومات بازار داخلی است که امروز همانند سایر محصولات تعادل خود را از دست داده و با 538 میلیون تومان معامله می‌شود. شاهین اتوماتیک G از محصولات رده‌بالای شرکت سایپا که با رشد 11 میلیون تومانی به قیمت 811 میلیون تومان گزارش می‌شود.

وضعیت نرخ خودروهای مونتاژی

بازار خودروهای مونتاژی نیز در اغلب محصولات با رشد مواجه شدند اما وضعیت نوسانی بر قیمت خودروهای این بخش نیز حاکم بود. کی‌ام‌سی J7 یکی از سدان به صرفه کرمان موتور، طی روزهای اخیر با روند صعودی 16 میلیون تومانی به قیمت حدود یک میلیارد و 590 میلیون به فروش می‌رسد. هیوندای اکسنت از محصولات لوکس کرمان موتور که به‌تازگی در مرز ۲ میلیارد مانده بود هم با رشد 60 میلیون تومانی به نرخ ۲ میلیارد و 160 میلیون تومان ارزش‌گذاری شد. دیگنیتی پرایم از محصولات بهمن موتور با افزایش 20 میلیون تومانی به قیمت یک میلیارد و 755 میلیون تومان در بازار خرید و فروش می‌شود. لاماری هیبرید یکی از محصولات مونتاژی هم طی یکی دو روز گذشته با افزایش قیمت چشمگیر 70 میلیون تومانی به نرخ ۲ میلیارد و 230 میلیون تومان در بازار خرید و فروش می‌شود.

واکنش غیرعادی از بازار غیرعادی خودرو

مسیح فرزانه، کارشناس بازار خودرو درباره وضعیت بازار خودرو کشور به صمت اظهار کرد: از ابتدای سال، پیش‌بینی کرده بودم که با رکودتورمی در بازار خودرو مواجه خواهیم بود. در شش ماه نخست امسال، این رکود به وضوح قابل مشاهده بود و تحولات سیاسی نیز آن را عمیق‌تر کرد. به‌ویژه بعد از انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب آقای دکتر پزشکیان، این روند قدری تند شده است. د ر حال حاضر متاسفانه شاهد قدری بی‌برنامگی و کندی دولت در مواجهه با بازار و صنعت خودرو هستیم که انتظار می‌رود دولتمردان و نهادهای متولی این صنعت به این موضوع توجه کنند و تا دیر نشده به داد صنعت خودرو برسند.

فرزانه با اشاره به وضعیت نامناسب بازار خودرو ادامه داد: دلایل متعددی برای این رکود وجود دارد. از سال ۱۴۰۰ به بعد، تورم سرعت بیشتری گرفته که دلایل متعددی دارد. سیاست‌های اشتباه اقتصادی، از جمله سرکوب نرخ دلار و کنترل دستوری نرخ خودرو، به این وضعیت دامن زده است. همچنین عدم‌شفافیت در آینده اقتصادی کشور و بسته بودن درهای اقتصاد جهانی نیز مزید بر علت شده و اقتصاد ما را به سمت رکودتورمی برده است. با توجه به اینکه شاهد برنامه یا تصمیم خاصی درباره این بازار نیستیم، شکی نیست که در ۶ ماهه دوم سال نیز با این رکودتورمی مواجه خواهیم بود.

کارشناس حوزه خودرو با اشاره به اینکه با شروع فصل پاییز رکود در بازار خودرو بیشتر شده افزود: به اعتقاد من این رکود تا اوایل دی‌ماه ادامه‌دار خواهد بود. در بهمن و اسفند در بازار شب عید، قدری تحرکات در بازار خودرو بیشتر خواهد شد، اما چشمگیر نخواهد بود. طی دو سه سال اخیر برخی تصمیمات غیرکارشناسانه و خلق‌الساعه و همچنین کنترل دستوری قیمت خودرو، پیامدهای منفی زیادی برای صنعت و بازار خودرو ما به‌جا گذاشت و رکود آن را عمیق‌تر کرد که نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. از سویی هم نقدینگی در این بازار بسیار کم شده و این هم بر وضعیت این بازار تاثیرگذار بوده است.

از خرید و فروش خودداری کنید

فرزانه به نوسانات اخیر نرخ ارز به‌دنبال درگیری‌های منطقه نیز اشاره کرد و گفت: در شبانه‌روز گذشته شاهد افزایش مختصری در نرخ ارز بودیم. این وضعیت نشان‌دهنده عدم‌ثبات در بازار است. در چنین شرایطی توصیه من به خریداران خودرو این است که از خریدوفروش در بازارهای هیجانی خودداری کرده و بیشتر نظاره‌گر باشند. واقعیت این است که حجم نقدینگی موجود در دست مصرف‌کنندگان بیشتر به سمت کالاهای سرمایه‌ای مانند طلا و سکه رفته است. این موضوع باعث شده معاملات خودرو کاهش یابد و بیشتر معاملات به‌صورت معاوضه کالا با کالا انجام شود. در بازاری که نرمال نیست واکنش‌ها هم نرمال نخواهد بود.

کارشناس بازار خودرو در پیش‌بینی وضعیت بازار در نیمه دوم سال با اشاره به اینکه رکود در بازار خودرو ادامه‌دار خواهد بود، گفت: اگر سیاست‌گذاران نتوانند در صنعت خودرو سیاست‌های شفاف و مشخصی اتخاذ کنند، وضعیت بازار خودرو همچنان بحرانی خواهد بود و رکودتورمی در نیمه دوم سال ادامه خواهد داشت. خصوصی‌سازی، آزادسازی قیمت‌ها و حذف بندهای محدودکننده واردات از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند به بهبود وضعیت بازار و صنعت خودرو کشور کمک کنند.

فرزانه در پایان گفت: برای نجات بازار خودرو ایران نیاز به اصلاحات جدی در سیاست‌های اقتصادی وجود دارد. تنها با اتخاذ تصمیمات درست و ایجاد شرایط مناسب برای ورود خودروهای جدید می‌توان امیدوار بود که بازار خودرو به آرامش نسبی برسد. تا زمانی که سیاست‌گذاران نتوانند یک سیاست شفاف و مشخص در حوزه خودروسازی اتخاذ کنند، رکودتورمی ادامه خواهد داشت؛ بنابراین، توجه ویژه‌ای به نظرات کارشناسان ضروری است تا راهکارهای مؤثری برای خروج از این بحران ارائه شود.

قیمت خودرو در بازار کاهشی می‌شود

اسد کرمی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران نیز درباره وضعیت بازار خودرو به‌دنبال درگیری‌ها اخیر در منطقه به صمت اظهار کرد: در حال‌حاضر، بازار خودرو در رکود است و قیمت‌ها در این بازار تغییر خاصی نکرده است. با این حال، به‌دلیل واردات خودروهای خارجی، قیمت برخی از خودروها کمی افت کرده است. کرمی در ادامه به تخصیص یک میلیارد دلار ارز برای واردات خودرو اشاره کرد و افزود: این خبر هم سیگنال مثبت خود را به بازار ارسال کرد و باعث کاهش حدود ۵ تا ۶ درصدی قیمت برخی از انواع خودروها در بازار شد. واقعیت این است که هر روند مثبتی درباره واردات تاثیر مثبت بر بازار خودرو خواهد داشت چراکه با افزایش عرضه قیمت در بازار به سطح واقعی نزدیک‌تر می‌شود.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران ادامه داد: خریداران واقعی باید بدانند اگر واردات ادامه یابد ممکن است قیمت‌ها قدری پایین‌تر بیاید و این موضوع را برای خرید و فروش خودرو باید مدنظر داشته باشند. پیش‌بینی من هم این است که امکان دارد در هفته‌های آینده با افت ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت‌ها در بازار خودرو مواجه شویم.

کرمی همچنین به تأثیرات تغییرات سیاسی منطقه اشاره کرد و گفت: به‌دنبال اتفاقات اخیر در منطقه و صعود نرخ ارز شاهد تغییراتی در بازار خودرو هم بودیم که محدود بود. کنترل دستوری قیمت‌ها باعث شد بازار نتواند به‌طور طبیعی به افزایش نرخ ارز واکنش نشان دهد.

خطر معاملات هیجانی

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران در ادامه خطاب به خریداران واقعی این بازار گفت: در بازاری که هیجانی است، بهترین کار نظاره‌گر بودن است. خریداران باید از خریدوفروش‌های هیجانی خودداری کنند و منتظر شرایط مناسب باشند.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران گفت: واکنش بازار به واردات خودرو با کاهش نرخ تولید داخلی همراه خواهد بود، چراکه همان تورم انتظاری که با مسدود بودن وارداتی‌ها به بازار و کاهش عرضه داخلی‌ها، افزایش یافته است در زمان عرضه وارداتی‌ها قطعا تورم در بازار را کاهش خواهد داد. این موضوع یکی از مواردی است که بر بازار خودرو تاثیرات خود را نشان خواهد داد. از این‌رو باید منتظر ماند و دید بازار در این زمینه شاهد چه اتفاق‌هایی خواهد بود.

سخن پایانی

با توجه به وضعیت ناپایدار اقتصادی و نوسانات نرخ ارز، فعالان بازار معتقدند طی روزهای آینده احتمال نوساناتی قیمتی در برخی از محصولات وجود دارد. این موضوع نشان‌دهنده وابستگی شدید بازار خودرو به شرایط اقتصادی کلان کشور و تحولات سیاسی منطقه‌ای است. به‌طور کلی، وضعیت کنونی بازار خودرو ایران نشان‌دهنده رکود عمیق و عدم‌تغییرات قابل‌توجه در قیمت‌هاست. با وجود تلاش‌های دولت برای کنترل بازار و تخصیص ارز برای واردات، هنوز هم مشکلات بنیادی مانند عدم‌شفافیت در سیاست‌گذاری‌ها و تاثیرات تحریم‌ها بر تولید و واردات وجود دارد. برای خروج از این رکود، نیاز به تصمیمات مؤثر و اصلاحات ساختاری در سیاست‌های اقتصادی احساس می‌شود تا بتوان به آرامش نسبی در بازار خودرو دست یافت.