گلایه برنجکاران از آزادسازی واردات برنج
ثبت سفارش ۲۰۰ هزار تنی بعد از ممنوعیت فصلی واردات، در حالی است که هنوز بخش زیادی از محصولات تولیدی و دسترنج برنجکاران مازندران در انبارها و شالیکوبی‌ها خاک می‌خورد. برنج در سال‌های اخیر فصل پرفراز و نشیبی را طی کرده است و این محصول پررنج و زحمت همواره دغدغه کشاورزان بوده است و با آنکه هر روز از موجودی برنج انبارهای گمرکات کاسته می‌شود، اما شالیکاران و برنج کاران همچنان به امید فروش محصولات خود هستند.
رفع ممنوعیت واردات برنج و آزادشدن ورود برنج خارجی انبارشده به بازار، سبب افت نرخ محصول داخلی شده است. یک کشاورز مازندرانی با بیان اینکه همچنان بخشی از برنج تولیدی امسال را در انبار شالیکوبی دارم، گفت: قیمت‌هایی که برای خرید پیشنهاد می‌شود هزینه‌های تولید را سربسر تأمین می‌کند و این مسئله سبب شده تاکنون محصول را نفروشم.
جمالی با اظهار اینکه از ماه جاری شاهد افت قیمت‌های پیشنهادی به دلیل آزاد شدن واردات هستیم، گفت: این مسئله سبب شده تا بر سر برنج داخلی بخورد و تولیدکننده متضرر شود، هرچند نرخ آن در فروشگاه‌ها تغییر نکرده است.
وی ادامه داد: هزینه‌های بالای تولید از یک سو و حمایت نشدن و واردات سبب می‌شود تا کشاورزان برای ادامه کار دلسرد شوند و طرح‌های مقطعی نظیر خرید توافقی توسط شرکت‌های زنجیره‌ای و بزرگ نیز نمی‌تواند حامی خوبی برای کشاورز باشد.
محمد علیان یکی دیگر از کشاورزان پیشرو در مازندران با بیان اینکه محصول کشت دوم مشتریان خاص خود را دارد، افزود: برنج مازندران لذیذ و مورد پذیرش انواع مشتریان است. وی بازار برنج را دغدغه اصلی کشاورزان و شالیکاران دانست و گفت: هزینه‌های تولید بالا است و کشاورز برای تأمین هزینه‌ها باید آن را با نرخ مناسب به فروش برساند.
هزینه‌های تولید بالا است
وی با اظهار اینکه وضعیت تولید محصول امسال بسیار عالی بوده است، از دولت و مسئولان خواست تا برای حمایت از کشاورزان چاره اندیشی کنند. طی ماه‌های اخیر نرخ برنج‌های خارجی از جمله هندی و پاکستانی از ۵۰ هزار تومان به ۸۰ هزار تومان رسید و این درحالی که برنج داخلی و باکیفیت ایرانی همچنان در کانال ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تومان قرار دارد و بنکداران و واسطه‌ها برنج را از کشاورز با نرخ ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان خریداری می‌کنند. آزاد شدن واردات برنج و رفع ممنوعیت در حالی است که برخی از کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی بر این باور هستند که دولت یارانه و ارز را برای واردات برنج اختصاص ندهد.
یارانه برنج خارجی حذف شود
محمد موسوی کارشناس اقتصادی و حوزه بازار در این زمینه می‌گوید: دولت به جای آنکه یارانه و ارز را برای واردات برنج خارجی اختصاص دهد می‌تواند آن را برای خرید برنج داخلی تخصیص دهد.
وی اظهار کرد: تخصیص ندادن یارانه و ارز برای واردات برنج خارجی سبب کاهش نرخ آن و در نهایت حمایت از محصول داخلی می‌شود. موسوی همچنین تشکیل صندوق‌های حمایتی کشاورزی و محصول برنج را در کشور ضروری دانست و گفت: ایجاد این گونه صندوق‌های حمایتی می‌تواند به تعادل در بازار و رفع نگرانی‌های کشاورزان کمک کند.
این کارشناس وجود آمارهای متناقض از تولید برنج در داخل و نبود اطلاعات درست را از دیگر دلایل نوسانات در بازار برنج برشمرد و ادامه داد:: باید با کسب آمارهای واقعی از واردات بی‌رویه جلوگیری کنیم. برنجکاری از فعالیت‌های مهم کشاورزی در استان مازندران و منبع درآمد بیش از ۳۳۰ هزار خانوار در استان به شمار می‌رود و شرایط فصلی مناسب وضعیت تولید محصول برنج را امسال در مازندران مطلوب کرده است.
طرح استفاده از فناوری پرتودهی
درحال‌حاضر ماندگاری کم برنج از جمله دغدغه‌های کشاورزان شمال و کشور محسوب می‌شود و سازمان انرژی اتمی با اجرای طرح استفاده از فناوری پرتودهی در تلاش است تا میزان ماندگی برنج را به پنج سال افزایش دهد.
سازمان انرژی اتمی با اجرای طرح استفاده از فناوری پرتودهی در تلاش است تا میزان ماندگی برنج را به پنج سال افزایش دهد
حمید راشدی معاون سازمان انرژی اتمی در بازدید از پایانه برنج شمال در آمل اظهار کرد: با فرآیند و تجهیزاتی که در مرکز بین‌المللی تجارت و پایانه صادرات برنج ایران وجود دارد، سامانه پرتودهی به ماشین‌آلات این مرکز اضافه خواهد شد و برنج‌هایی که سورتینگ آن انجام شده پیش از بسته‌بندی توسط اشعه گاما پرتودهی عبور داده و پس از آن بسته‌بندی نهایی خواهد شد.
معاون سازمان انرژی هسته‌ای ایران و مدیرعامل شرکت توسعه کاربرد پرتوها، اضافه کرد: این فرآیند باعث مدت زمان ماندگاری برنج از یکسال به بیش از ۵ سال خواهد رسید.
راشدی اضافه کرد: مزیت دیگر برنج پرتودهی شده علاوه بر تضمین سلامت و امنیت غذایی برای مصرف داخلی، شرایط رقابت برابر در بازارهای جهانی را نیز خواهد داشت.
آمار تولید برنج مازنداران
درحال‌حاضر وجود بازار مناسب برای محصولات کشاورزی دغدغه کشاورزان است و آنان در تلاش هستند که محصول خود را با نرخ مناسب به فروش برسانند.
محمد عباسپور معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه ۲۱۲ هزار و ۱۰۹ تن شلتوک ارقام پرمحصول در ۲۶ هزار و ۴۳ هکتار و یک میلیون و ۱۱ هزار و ۶۰۶ تن شالی ارقام محلی در ۱۸۳ هزار و ۵۰ هکتار مزارع شالیزاری استان برداشت شد، افزود: از ۵۴ هزار و ۲۹۴ هکتار مزارع کشت مجدد برنج استان ۱۹۴ هزار و ۱۵۴ تن و از ۳۷ هزار و ۱۴ هکتار مزارع پرورش راتون ۹۰ هزار و ۲۳۶ تن شلتوک برنج استحصال شد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اظهار اینکه در کشت اول برنج، کشت مجدد و پرورش راتون ۹۱۵ هزار و ۹۴۶ تن برنج سفید در استان تولید شد، تصریح کرد: مازاد کل تولید برنج استان ۷۹۸ هزار و ۸۸۶ تن است.
این مسئول کشاورزی مازندران به بیمه زراعت برنج در ۱۳ هزار و ۸۹۲ هکتار، مصرف ۱۰ هزار و ۴۵۵ تن بذر گواهی شده و خود مصرفی در مزارع شالیزاری استان و ۲۷۶ نمونه آزمون خاک اشاره و اضافه کرد: ۴۵ هزار و ۲۲۰ تن کود ازته، ۳۵ هزار و ۱۷۳ تن کود فسفاته و ۳۳ هزار و ۸۲۸ تن کود پتاسه در شالیزارهای استان مصرف شد. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به فعالیت ۱۷۸ واحد بانک نشاء برنج در استان، تصریح کرد: با علف‌های هرز در ۱۹۷ هزار و ۸۵۲ هکتار، کرم ساقه خوار برنج در ۱۱۱ هزار و ۶۸۶ هکتار، و بلاست در ۱۵۵ هزار و ۴۴۶ هکتار اراضی شالیزاری استان مبارزه شد.
سخن پایانی
کشاورزان مازندران که سهم قابل‌توجهی از تولید برنج کشور را به خود اختصاص داده‌اند، از واردات برنج و نبود تضمین در بازار داخلی نگرانند، کنار این دغدغه‌ها، مدیران همواره در تلاشند با اجرای سیاست‌های جدید، همچون اعلام نرخ تضمینی، ثباتی را در بازار برقرار کنند، اما سؤالات زیادی درباره نحوه اجرای این سیاست‌ها و تأمین مالی آنها مطرح است که همواره بی‌جواب مانده است.
