به گزارش صمت _در گفت‌وگو با بهنام فتحی، مدیرعامل گروه صنعتی آسیا ماسه‌ساز بررسی شد: چگونه یک شرکت ایرانی با ۹۵ درصد بومی‌سازی، ماشین‌آلاتی رقابتی تولید می‌کند که در ۱۲ کشور جهان فعال است، اما پیچیدگی‌های اداری و محدودیت‌های ارزی یکی از بزرگترین چالش ها بر سر راه توسعه این مجموعه می باشد.

تولید خلق ارزش به جای ساخت محصول

بهنام فتحی، مدیرعامل گروه صنعتی آسیا ماسه‌ساز،در ابتدای گفت و گو با تأکید بر نگاه ارزش‌محور این شرکت به مقوله تولید، تشریح کرد: تولید در گروه آسیا ماسه ساز علاوه بر ساخت یک محصول همواره بر خلق ارزش، دانش و اعتبار برای صنعت ایران تاکید داشته است، در گروه صنعتی آسیا ماسه ساز از روز نخست باور داشتیم که کیفیت واقعی از درون کارخانه شکل می‌گیرد؛ کارخانه‌ای که بر پایه علم، تجربه و اخلاق بنا شده باشد، این فلسفه اساس کار ما در طراحی و تولید انواع سنگ‌شکن‌ها، ماسه‌سازها و تجهیزات فرآوری مواد معدنی بوده است.

وی در ادامه با اشاره به روند تولید در این شرکت افزود: امروز با بهره‌گیری از توان پرسنل آسیا ماسه ساز موفق شده‌ایم ماشین‌آلاتی تولید کنیم که از نظر دوام، راندمان و طراحی با نمونه‌های آسیایی برابری می‌کند، همچنین در مواردی از جمله استهلاک قطعات و مصرف انرژی، از نمونه‌های اروپایی نیز پیشی گرفته‌است. تولید در نگاه ما یعنی تکیه بر توان داخلی و ساخت آینده‌ای که ایران در آن وابسته نباشد. برای مثال ما توانسته‌ایم سنگ‌شکن های مخروطی (هیدروکن) را با عمر مفید و بالاتر از نمونه‌های مشابه خارجی و با قیمتی رقابتی به بازار عرضه کنیم.

خودکفایی مسیر واقعی، نه یک شعار

فتحی در ادامه، خودکفایی را مسیر اصلی و هویت‌ساز شرکت آسیا ماسه‌ساز خواند و اظهار داشت: خودکفایی صنعتی شعار ما نیست، این امر مسیر واقعی و استراتژی بلندمدت ماست،در گروه صنعتی آسیا ماسه ساز بیش از ۹۵ درصد قطعات و تجهیزات، از جمله بدنه فولادی، یاتاقان‌ها، الکتروموتورها و حتی پیچیده‌ترین بخش‌ها مانند سیستم‌های هیدرولیک و کنترلی، به صورت کامل در داخل کشور و در کارگاه‌های تحت نظارت مستقیم ما طراحی و ساخته می‌شود. تنها کمتر از ۵ درصد، مربوط به سنسورهای خاص با تکنولوژی بسیار بالا است که فعلاً در کشور تولید نمی‌شوند.

مدیرعامل آسیا ماسه‌ساز این موفقیت را حاصل یک فرآیند چندین ساله برای بومی‌سازی دانش فنی و ارتقای سطح تخصص مهندسان ایرانی دانست و تصریح کرد: ما ثابت کرده‌ایم که می‌توان بدون وابستگی به واردات، محصولی با کیفیت جهانی تولید کرد. این مسیر با چالش‌های زیادی همراه بود؛ از تحریم‌ها تا نبود مستندات فنی کافی. اما با مهندسی معکوس، سرمایه‌گذاری روی تحقیق و توسعه (R&D) و تجربه چندین ساله در این صنعت، امروز به نقطه‌ای رسیده‌ایم که نیاز خود را  تامین کرده و به یک صادرکننده تکنولوژی و دانش فنی تبدیل شده‌ایم. 

خودکفایی برای ما یعنی استقلال، اعتماد به دانش بومی و باور به توان ایرانی،این باور است که به ما اجازه می‌دهد یک خط کامل تولید دستگاه های شن و ماسه ساز را از صفر تا صد در ایران بسازیم.

 صادرات محصول صنعتی یعنی معرفی اعتبار صنعت ایران به جهان

وی در بخش دیگری از سخنان خود، صادرات را فراتر از یک فعالیت اقتصادی دانست و عنوان کرد: صادرات برای محصولات گروه صنعتی آسیا ماسه ساز فقط فروش محصول نیست، بلکه معرفی توان فنی و اعتبار صنعت ایران به جهان است،خوشبختانه امروز ماشین‌آلات شرکت آسیا ماسه‌ساز در بیش از ۱۲ کشور از جمله کشورهای CIS مانند ازبکستان، قزاقستان، قرغزستان، تاجیکستان، ارمنستان، آذربایجان، ترکمنستان، همچنین در خاورمیانه مانند امارات، عراق، عمان و حتی در بازارهای دشوارتری مانند نیجریه و ترکیه در حال کار و فعالیت هستند، این دستگاه‌ها در پروژه‌های بزرگی مانند سدسازی، راه‌آهن و تولید مصالح ساختمانی به کار گرفته شده‌اند.

به گفته فتحی، مزیت اصلی ما در بازارهای صادراتی، ترکیب کیفیت بالا با قیمت رقابتی و خدمات پس از فروش بی‌وقفه است. به طوری که در بسیاری از موارد، قیمت تمام‌شده ماشین‌آلات ما با گارانتی و خدمات، تنها یک پنجم نمونه‌های اروپایی مشابه است،این موفقیت نتیجه یک استراتژی چندجانبه شامل اعتمادسازی و پایبندی به اصول اخلاق حرفه‌ای در تمام مراحل مذاکره و اجرا بوده است.

حل موانع تولید نیاز به اعتماد و سازوکارهای نوین ارزی دارد

بهنام فتحی مدیرعامل گروه آسیاماسه‌ساز با اشاره به چالش‌های پیش‌رو در زمینه تولید و ارز توضیح داد: امروز یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی تولیدکنندگان و صادرکنندگان واقعی، پیچیدگی‌های اداری و محدودیت‌های ارزی می باشد،در شرایطی که تولیدکننده با تمام توان برای حفظ اشتغال، تأمین مواد اولیه با وجود نوسانات قیمت ارز و توسعه بازارهای خارجی تلاش می‌کند، موضوعاتی مانند تعهدات ارزی، بازگشت ارز حاصل از صادرات و فرآیندهای زمان‌بر اخذ کارت بازرگانی به دغدغه‌ای جدی تبدیل شده است به طوری که گاهی برای یک پروژه صادراتی ۵۰۰ هزار یورویی، ۶ ماه درگیر پروسه اداری می‌شویم.

وی با اشاره به واقعیت‌های میدانی خاطرنشان کرد: در عمل بخش قابل توجهی از صادرات فنی و مهندسی در حوزه ماشین‌آلات صنعتی به دلیل شرایط خاص کشورهای هدف، به صورت تهاتری (معاوضه با کالاهای دیگر) یا با شرایط اقساطی بلندمدت انجام می‌شود و در این شرایط متأسفانه سازوکارهای فعلی بانک مرکزی و گمرک، که برای صادرات ساده و سنتی طراحی شده‌اند، پاسخگوی این واقعیت‌های پیچیده میدانی نیستند و گاهی صادرکننده را در تنگنای اداری و مالی قرار می‌دهند. این امر انگیزه برای ورود به بازارهای جدید را کاهش می‌دهد.

فتحی راهکار این مشکل  را ایجاد شفافیت کامل در قراردادهای خارجی، ثبت رسمی تمامی مراحل پروژه و مذاکره مستمر با بانک‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط برای تسهیل تبادلات ارزی از مسیرهای قانونی و امن عنوان کرد و گفت: ما در عمل مجبور به خلاقیت شده‌ایم. استفاده از شرکت‌های واسط معتبر در کشور ثالث (مثلاً ترکیه یا امارات)، انعقاد پیمان‌های پولی دوجانبه و استفاده از روش‌های نوین تصفیه مانند استفاده از رمز ارزهای دارای مجوز بانک مرکزی و سیستم‌های بانکی منطقه‌ای می‌تواند بخشی از گره‌های فعلی را باز کند با این وجود باز هم این کافی نیست و باید تمام تلاش دولتمردان در شرایط فعلی سهولت و تسهیل در امر صادرات برای صادرکنندگان باشد،چرا که صادرات می تواند ناشی صنایع ایران در شرایط امروز و پیشرو کشور باشد.

وی در پایان با بیان یک درخواست کلیدی از دولت، نتیجه‌گیری کرده و افزود:به باور بنده اگر دولت و نهادهای مرتبط به صادرکنندگان واقعی اعتماد کند و به جای نگاه یکسان‌سنجی، سازوکارهای بازگشت ارز را متناسب با نوع قرارداد، شرایط بازار هدف و ماهیت صادرات با ارزش افزوده بالا (مانند ماشین‌آلات) تنظیم نماید، جهش بزرگی در توسعه صادرات غیرنفتی و رشد پایدار تولید کشور رقم خواهد خورد،تولیدکنندگانی که علاوه بر تکمیل زنجیره و بومی سازی محصولات تولیدی در کشور در زمینه صادرات هم مشغول هستند، تمام انرژی خود را برای رقابت در بازار جهانی گذاشته‌اند، اما برای پیروزی در این میدان، به پشتیبانی و همراهی نهادهای داخلی نیز نیاز دارند.