راهنمای محافظت از گیتار در برابر سرمای زمستان
اگر در نقطه‌ای نسبتاً سرد از دنیا زندگی می‌کنید، در حال سپری کردن زمستانی سخت هستید یا قرار است که به یک شهر سرد سفر کنید، باید فکری به حال وضعیت گیتار آکوستیک خود در این هوای سرد نیز بکنید!
بسته به مکانی که در آن زندگی می‌کنید، هوا ممکن است از سرد و رو به انجماد تا شرجی و گرم متغیر باشد و این تغییر شدید دما، می‌تواند ساختار گیتار شما را به‌شکلی بی‌رحمانه تحت تأثیر قرار دهد و باعث وارد آمدن آسیب‌هایی جبران‌ناپذیر به آن شود.
در این مطلب، قصد داریم روش‌هایی را به شما بیاموزیم که با استفاده از آنها می‌توانید از گیتار خود در برابر آسیب‌های ناشی از دمای پایین محافظت کنید.
نگهداری گیتار در دمایی ایده‌آل
گیتار شما نیز همچون خود شما، بهترین عملکردش را زمانی نشان می‌دهد که در دمایی ایده‌آل قرار گیرد. این دما، چیزی در بین 22 الی 25 درجه سانتی‌گراد است.
زمانی که دمای هوا افت می‌کند، چوب بدنه گیتار نیز منقبض می‌شود و در مقابل، با افزایش دمای هوا، بافت چوب بدنه ساز منبسط خواهد شد. افت یا افزایش دمای شدید، می‌تواند برای گیتار مضر باشد و نوسان بسیار زیاد دما نیز احتمالاً باعث بروز ترک در ساختار آن خواهد شد.
طبق اعتقاد بسیاری از متخصصان، هیچ‌گاه نباید در فصل زمستان گیتار خود را به یک دیوار بیرونی در خانه بیاویزید؛ زیرا این دیوار دمایی بسیار کمتر از دمای داخل خانه دارد و تفاوت دمایی که بخش‌هایی پشتی و جلویی گیتار در معرض آن هستند، باعث تاب برداشتن و حتی ترک خوردن ساز می‌شود.
یک فضای اختصاصی برای نگهداری گیتار آکوستیک، بهترین مکان برای حفظ این ساز در فصول سرد است. در واقع، شما تنها باید مواظب دمای محل قرارگیری گیتار خود باشید و بی‌شک می‌توانید دمای اتاق‌های دیگر خانه را طبق سلیقه خود تنظیم کنید!
شاید شما نیز تا کنون پس از تغییر دمای محل قرارگیری گیتار خود و قرار دادن آن در جلوی یک منبع گرمایش یا سرمایش، متوجه تغییر اکشن و حس نوازندگی آن شده باشید. بسیاری از سازها در زمان تغییر فصل به‌حدی در ساختار خود تغییر می‌کنند که نیاز است تراس راد آنها را مجدداً تنظیم کنید تا بهینه‌ترین عملکرد خود را ارائه کنند.
همچنین، قراردهی یک پنکه یا فن در محیط اطراف گیتار نیز می‌تواند به گردش دما و پخش بهینه آن کمک شایانی کند.
پایش رطوبت محیط
طبق اعتقاد شرکت تیلور (Taylor)، یکی از مشهورترین سازندگان گیتار آکوستیک در دنیا، قرارگیری طولانی‌مدت گیتار در هوایی با رطوبت پایین، یکی از بزرگترین تهدیدها برای سلامت آن به شمار می‌رود.
استفاده از بخاری‌های برقی و هیتر، رطوبت هوا را کاهش می‌دهد و در نتیجه، رطوبت چوب بدنه گیتار در آن اتاق نیز کاهش می‌یابد. این امر، باعث انقباض چوب گیتار می‌شود و می‌تواند به آسیب‌هایی جدی به دسته، صفحه انگشت‌گذاری و بدنه منجر شود.
در برخی از نقاط دنیا، رطوبت بیش از حد معمول است و این امر نیز می‌تواند برای سلامت گیتار نگران‌کننده باشد. در واقع، چوب گیتار با جذب رطوبت، منبسط می‌شود و ممکن است بدین نحو نیز دچار همان آسیب‌های اشاره‌شده در بالا شود. در نتیجه، رطوبت تأثیری شدید بر روی چوب گیتار و سلامت آن دارد.
اما برای حل این مشکل چه باید کرد؟
رطوبت ایده‌آل برای چوب بدنه گیتار، چیزی در حدود 45 الی 55 درصد است. شما می‌توانید با استفاده از یک رطوبت‌سنج دیجیتال و قرار دادن آن در محل نگهداری گیتار آکوستیک خود، رطوبت دقیق آن را بسنجید.
اگر شانس اختصاص یک اتاق مجزا برای گیتارهای خود را داشته‌اید، پیشنهاد می‌کنیم یک رطوبت‌ساز (هیومیدیفایر) مناسب را در آن قرار دهید تا همواره این مؤلفه مهم را تحت کنترل داشته باشید. البته حتی با این وجود نیز خوب است که یک رطوبت‌سنج دیجیتال و یک رطوبت‌ساز را در کیس هر گیتار آکوستیک قرار دهید تا در بیرون از آن اتاق مخصوص نیز سلامت ساز ارزشمند خود را تضمین کنید.
در صورتی که گیتارهای خود را در یک اتاق خاص قرار نمی‌دهید، وجود یک رطوبت‌سنج دیجیتال و یک رطوبت‌ساز مخصوص در کیس آنها امری ضروری است.
قرار دادن گیتار آکوستیک در یک کیس یا کیف باکیفیت و مستحکم، آسان‌ترین کاری است که می‌توان برای محافظت از گیتار در برابر سرما انجام داد. طبیعتاً کنترل رطوبت و دما در چنین فضای کوچکی بسیار آسان‌تر خواهد بود.
کنترل رطوبت و دما
گیتاریست‌ها از راه‌های جالب گوناگونی برای کنترل رطوبت و دمای محل قرارگیری گیتار خود استفاده می‌کنند. برای مثال، جری مک‌فرسون (Jerry McPherson) می‌گوید که یک سیب‌زمینی نصف‌شده را به‌عنوان رطوبت‌ساز در کیس گیتارهای خود می‌گذارد؛ اما این روش ممکن است باعث تولید کپک شود و بهتر است شما از آن صرف نظر کنید!
در مقابل، بسته‌های رطوبت‌گیر سیلیکا ژل که در جعبه بسیاری از کالاها یافت می‌شود نیز می‌تواند نقشی بسیار مفید در جذب رطوبت اضافی از چوب بدنه گیتار ایفا کند. اگر در شهری مرطوب زندگی می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم هرازگاهی داخل کیف گیتار خود را سشوار بکشید تا از رشد کپک درون آن جلوگیری کنید. سیستم‌های کنترل رطوبت بسیار مدرنی نیز در بازار وجود دارند که به‌طور خاص برای گیتار طراحی شده‌اند و می‌توانند نقشی اساسی در حفظ سلامت آن ایفا کنند. هرچند که نظراتی ضد و نقیض درباره عملکرد این وسایل وجود دارد.
شرکت داداریو (D'Addario) فعالیت بسیاری در زمینه وسایل تأمین رطوبت گیتار دارد و در این راستا، یک وسیله بسیار کاربردی موسوم به Humidipak را به بازار عرضه کرده است. برای استفاده از این وسیله، تنها کافیست که پاکت آن را درون گیتار یا کیس ساز قرار دهید تا به‌طور خودکار رطوبت چوب را افزایش یا در صورت لزوم، آن را کنترل کند.
همچنین یک سنسور و اپلیکیشن موسوم به Humiditrak نیز توسط این شرکت آمریکایی تولید می‌شود که وضعیت رطوبت داخل کیف گیتار را به کاربر اطلاع می‌دهند.
توجه ویژه به دمای گیتار
در هوای سرد، فراموش نکنید که هرگز نباید گیتار آکوستیک خود را در خودرو رها کنید و همیشه باید آن را با خود به داخل خانه بیاورید. اما در صورتی که این کار را فراموش کردید نیز پس از آوردن گیتار به داخل خانه، آن را از کیف بیرون نیاورید تا آرام‌آرام با دمای اتاق تطبیق پیدا کند.
هر راهی را که برای کنترل رطوبت گیتار خود انتخاب می‌کنید، توجه داشته باشید که آب یا هر مایعی به‌طور مستقیم با چوب گیتار برخورد نکند.
در نهایت، می‌توان گفت که این نکات در کنار کمی مراقبت و عشق به سازتان، می‌توانند آن را به سلامت از سوز و سرمای زمستان عبور دهند!
