غلظت خون چیست و چگونه آن را درمان کنیم؟
غلظت خون یا پلی سیتمی در اثر افزایش تعداد گلبولهای قرمز خون ایجاد میشود. خارش پوست، قرمز شدن پوست و چشم مشخص میشود. این بیماری تا حد زیادی با داروهای گیاهی، رژیم غذایی و سبک زندگی سالم قابل درمان است.
احتمالا برای شما هم پیش آمده که عدهای با دیدن رنگ خون تیرهشان میگویند که خون من غلیظ است یا غلظت خون بالا دارم، اما این تصور کاملا اشتباه است و چنین جملاتی پایه علمی ندارند. غلظت خون اصطلاح عامیانهای است برای بیماری پلیسیتمی، که درصورتیکه درمان یا کنترل نشود، میتواند تهدید جدی برای زندگی و جانتان باشد. درواقع، وقتی مقدار هموگلوبین خون از میزان نرمال بیشتر میشود یعنی فرد غلظت خون دارد. بالا رفتن تعداد هموگلوبین خون هم رابطه معکوسی با سرعت گردش جریان خون در رگها دارد که کمکم با کند کردن جریان خون و بالا رفتن سیالیت باعث میشود که خون در رگها حرکت نکند و احتمالا سکته مغزی روی میدهد.
اگر برایتان سؤال است که غلظت خون چیست، از کجا بدانیم غلظت خون داریم، علائم غلظت خون در زنان چیست، برای درمان این بیماری چه بخوریم و روشهای درمان خانگی غلظت خون کدامند، با ما همراه شوید تا پاسخ سؤالهایتان را پیدا کنید. با وجود تمام راههای درمانی که در این مطلب مطرح میکنیم پیشنهاد ما این است که با مراجعه به دکتر داخلی و دکتر عمومی ویزیت حضوری یا حتی مشاوره آنلاین از پزشکان و متخصصان دکترتو، درمان دقیق و مناسبی برای غلظت خون خود پیداکنید.
غلظت خون چیست؟
منظور از غلظت خون، افزایش تعداد گلبولهای قرمز خون به نسبت حجم خون است. وظیفه گلبولهای قرمز در بدن این است که اکسیژن را به اندام و بافتها برسانند. وقتی تعداد این سلولهای خونی از حد مجاز بیشتر میشود، خون غلیظ شده و احتمال ایجاد لختگی به وجود میآید. لختههایی که اگر در مسیر انتقال خون به قلب یا مغز باشند ریسک سکته مغزی و قلبی را چند برابر میکنند.
غلظت خون در مردان بالای ۴۰ سال از شیوع بیشتری برخوردار است. در اصطلاح پزشکی این بیماری را پلیسیتمی (polycythemia) و اریتروسیتوز (erythrocytosis) میگویند. برخلاف تصور عمومی که اگر رنگ خون کسی تیره باشد یعنی غلظت خون دارد و افرادی که رنگ خونشان قرمز روشن است خون رقیقی دارند، باید بگوییم که این باور کاملا اشتباه است و این بیماری با چشم غیرمسلح قابل تشخیص نیست. علت تیرهبودن رنگ خون که معمولا از ورید گرفتهشده کمبود اکسیژن است. بیماری غلظت خون را با آزمایش خون (CBC) و سنجش تعداد هموگلوبین تشخیص میدهند.
علائم غلظت خون در زنان و علائم غلظت خون در مردان چیست؟
پلیسیتمی بسته به سن، جنسیت و علت بیماری علائم مختلفی دارد. سرفه مزمن و تنگی نفس، آپنه خواب، سرگیجه و خستگی علائم این بیماری در زنان و مردان هستند. گاهی هم فرد هیچ نشانهای ندارد. اما بهطورکلی با مشاهده موارد زیر، میتوان گفت که علائم غلظت خون بالا دارید و باید به پزشک مراجعه کنید:
سر درد
درد گردن
ضعف و بیحالی
تنگی نفس
التهاب و قرمزشدن رگهای چشم
اختلال بینایی
سردرد، خارش پوست، قرمز شدن پوست یا چشم، سر شدن دست و پاها یا سرفه مزمن و سرگیجه از علائم هشداردهندهی پلیسیتمی است که باید آنها را جدی بگیرید.
علائم غلظت خون در پاها چیست؟
ممکن است که در پاها و دستان شما علائم زیر دیدهشوند:
خارش پوست و قرمزشدن کف دست و پاها (بهخصوص بعد از حمام)
سرشدن و خوابرفتن دست و پاها و انگشتان
غلظت خون و درد مفاصل به هم ارتباط دارند؟
ممکن است که خواب رفتن و درد پاها و دستان در فردی که به غلظت خون مبتلا است، دیدهشود. این حالت میتواند با درد مفاصل همراه شود و یا با آن اشتباه گرفتهشود. در هر حال برای درمان این مشکل باید به دکتر داخلی و یا دکتر عمومی مراجعه کنید تا عوارض آن بدتر نشود و فعالیتهای روزانهی شما مختل نشوند.
غلظت خون نرمال چند است؟ (غلظت خون در آزمایش)
همانطور که در بالا گفتیم غلظت خون بر اساس چند فاکتور در آزمایش خون مشخص میشود. زمانیکه تعداد گلبولهای قرمز زیاد میشود و خون غلیظ میشود، تعدادی از پارامترهای آزمایش خون مانند تعداد RBCها، مقدار هموگلوبین، هماتوکریت و غیره افزایش پیدا میکند. مقادیر نرمال این فاکتورها به صورت زیر است، بدیهی است که اگر نتیجه آزمایش خون شما از این مقدار بالاتر باشد مشکوک به پلیسیتمی خواهیدبود:
تعداد گلبول قرمز در مردان ۵.۷۲ – ۴.۳۲ و در زنان ۵.۰۳ – ۳.۹۰ میلیون گلبول
میزان هموگلوبین در مردان ۱۷۵ – ۱۳۵ و در زنان ۱۵۵ – ۱۲۰
میزان هماتوکریت در مردان ۵۰.۰ – ۳۸.۸ و در زنان ۴۴.۵ – ۳۴.۹
گلبول سفید ۳۵۰۰ تا ۱۰۵۰۰
تعداد پلاکت ۱۵۰۰۰۰ تا ۴۵۰۰۰.
با دیدن علائم غلظت خون بالا به چه دکتری مراجعه کنیم؟
در صورتیکه علائم ذکرشده در این بخش را دارید و یا این علائم را در اطرفیان خود مشاهده میکنید، به دکتر داخلی و یا دکتر عمومی مراجعه کنید. با بررسی آزمایشها و شرح حال بیمار، دکتر برای شما تشخیص این بیماری را خواهد داد. اگر میخواهید که از دکتر خود تلفنی سوال کنید، میتوانید از لینکهای مشاوره تلفنی زیر استفاده کنید:
مشاوره تلفنی با پزشک عمومی
مشاوره تلفنی دکتر داخلی
علت غلظت خون چیست؟
پلیسیتمی بیماری است که به تدریج و آرامآرام رشد میکند و معمولا در سنین بالا پس از ۴۰ سالگی یا ۶۰ سالگی خود را نشان میدهد و در مردان شایعتر است. علت بروز پلی سیتمی میتواند اولیه یا ثانویه باشد. نوع اولیه ریشه ژنتیکی دارد و در نوع ثانویه پلیسیتمی یکی از عوارض بیماریهای دیگر مانند بیماریهای قلبی و عروقی یا ریوی است.
از دیگر عواملی که علت غلظت خون هستند میتوان به کمبود اکسیژن در ارتفاعات و کوهستانها یا مناطق آلوده اشارهکرد. تنش و استرسهای عصبی هم میتواند باعث این بیماری شود. در مواردی هم شاهد بروز پلیسیتمی موقت ناشی از تعریق و اسهال شدید هستیم. مصرف سیگار هم با کاهش اکسیژنرسانی از علل بروز غلظت خون ثانویه است.
علت غلظت خون چیست؟
غلظت خون به مرور زمان و بر اساس علتهای متفاوتی بروز پیدا خواهدکرد.
چه غذاهایی باعث غلظت خون میشود؟ (عوامل خطر غلظت خون بالا)
جالب است بدانید که سبک زندگی که انتخاب میکنید، تاثیر بسزایی در سلامت شما و پیشگیری از ابتلا به این بیماری دارد. اگر میخواهید که از ابتلا به غلظت خون پیشگیری کنید، باید عوامل خطر ابتلا به آن را بشناسید. یکی از مواردی که میتواند در این بیماری موثر باشد، غذاهایی است که میخورید! شاید از خود بپرسید که غذا به غلظت خون چه ربطی دارد؟ اما این اصلا درست نیتس و غذایی که میخورید در سلامت شما و ابتلا به این بیماری موثر است. غذاهایی که میتوانند در ابتلا به غلظت خون موثر باشند، شامل غذاهای پرچربی هستند. سعی کنید از مواد غذایی استفاده کنید که سالم هستند و کمتر فرآوری شدهاند.
غلظت خون چیست؟
تشخیص غلظت خون: از کجا بدانیم غلظت خون داریم؟
صرفا دانستن علائم و نشانهها برای تشخیص این بیماری کافی نیستند، چراکه پلیسیتمی عملا با چشم غیرمسلح قابل تشخیص نیست. بنابراین برای تشخیص این بیماری آزمایشهای مختلفی باید تجویز شوند.
انجام آزمایش خون روتین میتواند کمک زیادی به تشخیص زودهنگام پلیسیتمی بکند.
آزمایش غلظت خون
به نقل از nhs، یکی از مواردی که به تشخیص بیماری غلظت خون بالا کمک میکند، آزمایش خون است. با انجام آزمایش خون میتوان تمامی فاکتورهای خونی را اندازه گرفت و در صورتیکه به این بیماری مبتلا هستید، از آن آگاه شد. برای انجام آزمایش خون باید به دکتر داخلی و یا دکتر عمومی مراجعه کنید. در اینصورت دکتر برای شما درخواست آزمایش خون میدهد و با اندازهگیری شمار سلولهای خونی و اندازهی هموگلوبین خون، میتوان به سلامت غلظت خون شما پی برد. از طرفی به خاطر داشتهباشید که یکی از مهمترین مواردی که در چکاپها بررسی میشود، آزمایش خون و به دنبال آن اندازهگیری غلظت خون است. آزمایشهای زیر مواردی هستند که در بررسی غلظت خون تجویز میشوند:
آزمایش خون CBC: تعداد گلبولهای قرمز و سفید، پلاکتها، مقدار هموگلوبین و هماتوکریت در آزمایش شمارش کامل خون (CBC) محاسبه میشوند.
آزمایش مغز استخوان
آزمایش خون اریتروپویتین (EPO): سطح اریتروپویتین خون در افرادی که از اریتورسیتوز اولیه رنج میبرند، پایین است. اما برعکس، در بیمارانی که دچار اریتروسیتوز ثانویه هستند، شاهد این هستیم که سطح EPO بالایی دارند.
برای تشخیص بیماری غلظت خون به دکتر مراجعه کنید.
یکی از اصلیترین راههای تشخیص بیماری غلظت خون، مراجعه به دکتر است.
عوارض غلظت خون
غلطت خون، در صورت عدم درمان میتواند بسیار خطرناک باشد. برخی از عوارض این بیماری جدی عبارتند از:
حمله قلبی
سکته مغزی
آمبولی ریه
بزرگشدن کبد و طحال
افزایش فشار خون
زخم معده
دردهای استخوانی که به نقرس و سنگ کلیه تبدیل میشوند
خونریزی بینی.
عوارضی که غلظت خون میتواند ایجاد کند
با انجام برخی از آزمایشهای خون میتوان غلظت خون را در بیماران تشخیص داد.
روش های درمان غلظت خون چیست؟
مانند بیشتر بیماریها، روشهای مختلفی هم برای درمان پلی سیتمی وجود دارد. بسته به شرایط بیمار، سطح بیماری، سن، عوامل زمینهای و مواردی از ایندست پزشک از روش درمانی دارویی و گیاهی مناسب برای درمان این بیماری استفاده میکند. شما میتوانید با مراجعه به متخصص و ویزیت حضوری یا حتی مشاوره آنلاین از پزشکان و متخصصان دکترتو، درمان دقیق و مناسبی برای غلظت خون خود پیدا کنید. در ادامه برخی از روشهای رایج درمان را آوردهایم.
۱. داروی غلظت خون (قرص کاهش غلظت خون: مصرف آسپرین برای غلظت خون)
درمان دارویی غلطت خون: برای درمان این بیماری، داروهای بسیار متفاوتی وجود دارد. آسپرین یکی از داروهای اصلی برای دمان این بیماری است که خون را رقیق میکند و از لختهشدن آن جلوگیری میکند. در این میان، داروهای ضدپلاکت نیز با جلوگیری از چسبیدن سلولهای خونی به درمان این بیماری کمک میکنند که از میان آنها میتوان به کلوگیدوگرل، تیکلوپدین اشارهکرد. از میان داروهای ضد انعقاد خون که از تشکیل لختههای خونی جلوگیری میکنند هم میتوان به وارفارین، انوکساپارین، دابیگاتران، آپیکسابان، ریواروکسابان اشارهکرد. نکتهای که باید به آن اشارهکرد این است که مصرف این داروها، صرفا و اکیدا بعد از تجویز پزشک متخصص، امکانپذیر خواهدبود.
۲. درمان غلظت خون با پرتودرمانی
پرتودرمانی باعث کاهش تولید گلبولهای قرمز در مغز استخوان میشود. البته این روش درمانی عوارض جدی مانند لوسمی دارد.
درمان خانگی برای کاهش غلظت خون
داشتن سبک زندگی سالم، تغذیه سالم، ورزش و نوشیدن مایعات زیاد از بهترین راهها برای درمان غلظت خون است.
۳. درمان غلظت خون در طب سنتی و درمان خانگی غلظت خون
با وجودی که بیماری پلیسیتمی، کمی خطرناک به نظر میرسد، اما میتوان با بهکاربردن روشهای درمان خانگی غلظت خون، به خوبی از پس آن برآمد و مهارش کرد. در ادامه به بررسی روشهای درمان خانگی میپردازیم:
سیگار نکشید.
از محیطهای آلوده دوری کنید.
مایعات زیاد بنوشید.
ورزش روزانه را به هیچ وجه فراموش نکنید. سعی کنید با انجام حرکات ورزشی مناسب، جریان خون خود را بهبود بخشید و از احتمال ایجاد لختههای خونی جلوگیری کنید. معمولا متخصصین توصیه میکنند که حرکات کششی و منظم برای پا و مچ پا را در اولویت قرار دهید!
اصلاح رژیم غذایی: رژیم غذایی اهمیت زیادی در درمان این بیماری دارد. در واقع تا حد زیادی با داشتن یک رژیم غذایی سالم میتوان این بیماری را درمان کرد.
حجامت و اهدای خون هم از جمله روشهای درمانی هستند که نامشان را زیاد میشنویم. برخلاف تصور همگان، حجامت به نسبت اهدای خون تاثیر چندانی در کاهش غلظت خون ندارد، چراکه برای کاهش تعداد RBCها باید خون زیادی از بدن خارج شود، اما حین حجامت معمولا خون زیادی از بدن خارج نمیشود.
در طب سنتی برخی از موارد ذکرشدهاند که در ادامه به آنها پرداختهایم:
سرکه سیب و غلظت خون
گفته شدهاست که سرکه سیب از غلظت خون جلوگیری میکند. توجه داشتهباشید که نمیتوان تنها از سرکهی سیب برای درمان این بیماری استفاده کرد. بلکه میتوان با کمک این مادهی غذایی از بدتر شدن بیماری پیشگیری کرد. در کنار آن، در صورت لزوم و به صلاحدید پزشک باید از دارو هم استفاده کنید.
برنج و غلظت خون
نمیتوان گفت که برنج در ابتلا به غلظت خون و یا در رفع آن تاثیر دارد. اما از این مادهی غذایی به اندازه استفاده کنید.
خرما و غلظت خون
خرما میتواند در افزایش غلظت خون تاثیر داشتهباشد. پس در طب سنتی گفتهشدهاست که از این مادهی غذایی کمتر استفاده کنید.
عناب و غلظت خون
یکی از بهترین انتخابهایی که برای درمان غلظت خون مورد استفاده قرار میگیرد، عناب است. این مادهی غذایی را میتوان به صورت دمنوش خورد و در بهبود غلظت خون گامی موثر برداشت.
خاکشیر و غلظت خون
گفته شدهاست که خاکشیر در بهبود غلظت خون موثر است. اگر میخواهید که این بیماری را کنترل کنید، بهتر است که از این شربت کمک بگیرید.
عرقیات مفید برای غلظت خون (بهترین دمنوش گیاهی برای درمان غلظت خون)
طبیعتا وقتی صحبت از روشهای درمانی خانگی میشود، مصرف دمنوشهای گیاهی را نباید نادیدهگرفت. در ادامه شما را با برخی از دمنوشهایی آشنا میکنیم که میتوانند به درمان و یا مهار این بیماری کمک بسیاری کنند:
دمنوش زنجبیل و رقیقشدن خون: این دمنوش با داشتن اسید سیالیسیک میتواند از لختهشدن خون در رگ جلوگیری و آن را رقیقتر کند.
چای سبز
دمنوش دارچین و درمان انعقاد خون: دارچین با برخورداری از کوکارین میتواند تاثیر مستقیمی در جلوگیری از انعقاد خون داشتهباشد. این دمنوش، حتی فشار خون و یا بیماریهای التهابی را نیز کاهش خواهدداد.
دمنوش آویشن و عناب
دمنوش گیلاس
دمنوش توت
دمنوش ریشه شیرین بیان.
گزینههای زیادی برای درمان این بیماری در طب سنتی وجود دارد. این عرقیات میتوانند به کاهش غلظت خون کمککنند:
عرق شوید
عرق گزنه
چای کوهی
عرق بابا آدم
عرق گزنه
عرق قاصدک
عرق آلوئهورا
عرق آقطی
عرق سیر
عرق دارچین
اینفوگرافی غلظت خون
آیا غلظت خون دارید؟
۴. برای غلظت خون چه بخوریم؟
رژیم غذایی کمک زیادی به درمان پلی سیتمی میکند. اگر به دنبال درمان این بیماری با سادهترین راهها هستید باید در رژیم غذایی خود به مقدار زیادی از مواد مغذی، میوه و سبزیجات، غذاهای کمچرب و پروتئین استفاده کنید. علاوهبر این داروهای گیاهی، دمنوشها، غذاها و میوههای زیادی وجود دارد که مصرف آنها میتواند به درمان این بیماری کمک کند، مانند:
آلبالو
آبلیموی ترش
موز
سیر
فلفل قرمز
مصرف لبنیات کمچرب
سبزی و میوه فراوان
ماهی.
عرقیحات مناسب برای غلظت خون
در طب سنتی روشهای زیادی شامل دمنوشها و عرقیات مختلف برای کاهش غلظت خون وجوددارد.
عوارض غلظت خون چیست؟
یکی از اصلیترین عوارضی که ممکن است با غلظت خون به آن دچار شوید، سکته است. افرادی که غلظت خون بالایی دارند، ممکن است که به سکتهی قلبی و یا سکتهی مغزی دچار شوند. بنابراین باید این بیماری را درمان و کنترل کنید تا مشکلات جدی و خطرناکی برای شما ایجاد نشود.
چگونه از ابتلا به غلظت خون پیشگیری کنیم؟
برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری باید موارد زیر را رعایت کنید:
سیگار نکشید.
الکل نخورید.
سوءمصرف مواد نداشتهباشید.
ورزش کنید.
تغذیهی سالم داشتهباشید.
چکاپها و آزمایشهای سالانه و دورهای خود را انجام دهید.
سعی کنید که از اضطراب و استرس به دور باشید.
چگونه از غلظت خون پیشگیری کنیم؟
با رعایت تغذیه سالم و ورزش کردن میتوانید از ابتلا به غلظت خون بالا پیشگیری کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
با وجودی که غلظت خون به نظر کاملا رایج و معمولی میآید، اما به هیچ وجه نباید آن را نادیده بگیرید و یا با پشت گوش انداختن، در درمان این بیماری کوتاهی کنید. این بیماری در اثر افزایش تعداد گلبولهای قرمز خون ایجاد میشود. این افزایش تعداد RBCها میتواند در اثر سبک زندگی نادرست، ورزشنکردن، سیگارکشیدن، زندگی در ارتفاعات و مسائل ژنتیکی ایجاد شود.
نکته مهم در مورد این بیماری این است که روشهای درمان خانگی زیادی برای آن وجود دارد. شما با تصحیح سبک زندگی، تغذیه سالم، ورزش، نوشیدن مایعات فراوان در کنار خوندادن و به کمک روشهای طب سنتی میتوانید با این بیماری مبارزهکنید.