در سال‌های اخیر، آتش‌سوزی‌های جنگلی به یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های محیط‌زیستی و انسانی تبدیل شده‌اند که بسیاری از کشورها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. یکی از دلایل اصلی افزایش تعداد و شدت این آتش‌سوزی‌ها، تغییرات اقلیمی است که شرایط لازم برای گسترش سریع و مهار نشدن آتش را مهیا می‌کند. به‌تازگی آتش‌سوزی‌های جنگلی در شمال پرتغال نه‌تنها خسارات فراوانی به بار آورده، بلکه انتشار گازهای گلخانه‌ای بی‌سابقه‌ای نیز به همراه داشته که تاثیرات منفی بر کیفیت هوا در کشورهای همسایه، از جمله فرانسه و اسپانیا، گذاشته است.

پیامدهای فاجعه بار آتش‌سوزی در شمال پرتغال

از تاریخ 14 سپتامبر، آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای در شمال پرتغال به وقوع پیوسته که به عنوان بزرگ‌ترین آتش‌سوزی‌های ثبت شده در ماه سپتامبر طی 22 سال گذشته شناخته شده است. این آتش‌سوزی‌ها علاوه بر انتشار حجم زیادی از کربن، ذرات معلق مضر مانند PM2.5 و PM10 را نیز به جو منتشر کرده‌اند. ذرات PM2.5 به دلیل اندازه بسیار کوچک خود می‌توانند به عمق دستگاه تنفسی نفوذ کرده و به جریان خون وارد شوند که به ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان، سالمندان و افراد دارای مشکلات تنفسی بسیار خطرناک است.

این آتش‌سوزی‌ها که تحت تأثیر گرمای شدید و بادهای قوی در آخر هفته گذشته آغاز شدند، تنها در پنج روز حدود 100 هزار هکتار زمین را سوزانده‌اند. نخست‌وزیر پرتغال، لوئیس مونته‌نگرو، وضعیت فاجعه‌بار را برای مناطق آسیب‌دیده اعلام کرده و 20 سپتامبر را روز عزای ملی برای قربانیان این حادثه تعیین کرد. تاکنون 42 آتش‌سوزی فعال گزارش شده و بیش از چهار هزار آتش‌نشان با تجهیزات گسترده در تلاش برای مهار آنها هستند. متاسفانه این آتش‌سوزی‌ها تاکنون جان پنج نفر را گرفته، از جمله سه آتش‌نشان، و بیش از 150 نفر را نیز مجروح کرده است.

آتش‌سوزی‌ها 2 مگاتن کربن منتشر کرد؟

به گزارش یورونیوز، با بهبود شرایط جوی، آتش‌نشانان توانسته‌اند بیشتر آتش‌سوزی‌ها را تحت کنترل درآورند و تا روز جمعه، تقریباً تمام آتش‌ها خاموش شده‌اند. اما دود حاصل از این آتش‌سوزی‌ها همچنان بر کیفیت هوای مناطق مختلف تاثیر گذاشته است. سرویس نظارت بر جو کوپرنیک (CAMS) اعلام کرده این آتش‌سوزی‌ها تاکنون 1.9 مگاتن کربن منتشر کرده‌اند که تقریباً دو برابر رکورد قبلی ثبت‌شده در سال 2003 است. این دود از شمال پرتغال به سوی اقیانوس اطلس حرکت کرده و پیش‌بینی می‌شود طی روزهای آینده به سمت شمال اسپانیا و غرب فرانسه پیش رود.

آمار‌های CAMS نشان می‌دهد تغییرات اقلیمی نقش بزرگی در افزایش تعداد و شدت آتش‌سوزی‌ها داشته است. مطالعات نشان داده‌اند طی 20 سال اخیر، شدت آتش‌سوزی‌ها 2.3 برابر شده و تعداد آنها نیز دو برابر افزایش یافته است. پرتغال به عنوان یکی از کشورهایی که به‌شدت تحت تاثیر این آتش‌سوزی‌ها قرار گرفته، نمونه‌ای از این افزایش فراوانی و شدت در سراسر جهان است.

آتش‌سوزی‌های اخیر در پرتغال نمونه‌ای دیگر از پیامدهای تغییرات اقلیمی و تاثیرات مخرب آن بر محیط‌زیست و سلامت انسان‌هاست. این حوادث نشان‌دهنده نیاز فوری به اقدامات جهانی برای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. با توجه به افزایش فراوانی و شدت آتش‌سوزی‌ها، کشورهای جهان باید بیشتر برای کاهش عوامل موثر بر تغییرات اقلیمی و پیشگیری از چنین فجایع محیط‌زیستی‌ای تلاش کنند. حفاظت از محیط زیست و کیفیت هوای سالم، از جمله اقداماتی است که می‌تواند زندگی میلیون‌ها نفر را تحت تاثیر مثبت قرار دهد.