حکمرانی هوشمند آب در کشاورزی
صفدر نیازی شهرکی، معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، اولویت دولت سیزدهم را تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام بخش آب و خاک اعلام کرده است. به‌گفته این مقام مسئول، اکنون پروژه‌های ناتمامی در بخش آب و خاک کشاورزی در سطح کشور وجود دارد که برای تکمیل آن نیاز به ۲۶ هزار میلیارد تومان اعتبار است. او سیاست این معاونت را ابتدا تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام و سپس شروع پروژه‌های جدید اعلام کرده.
در گپ‌وگفت کوتاهی به موضوع مدیریت هوشمند آب در کشور پرداخته است.
باتوجه به خشکسالی‌های اخیر و اختلافات پیش‌آمده برای آب که می‌تواند محل منازعه میان کشورهای همسایه باشد، چه تمهیداتی برای مدیریت آب کشور به‌ویژه در حوزه کشاورزی اندیشیده شده است؟
باتوجه به اینکه وزارت نیرو وظیفه تامین آب از طریق منابع آبی مانند سدها، رودخانه و چاه‌های آب و شبکه‌های اصلی انتقال را برعهده دارد، بنابراین وزارت جهاد کشاورزی در راستای استفاده بهینه از این منابع آبی به‌منظور تامین امنیت غذایی و توسعه پایدار روش‌های مختلفی را در دست اجرا دارد که شامل پوشش انهار سنتی و بتنی کردن آن به‌منظور جلوگیری از نفوذپذیری آب و افزایش راندمان انتقال آب، مرمت و بازسازی و احیای قنوات به‌عنوان سازه‌ای تاریخی و مهندسی، اجرای سامانه‌های نوین آبیاری در راستای بهره‌وری از آب در اختیار، احداث شبکه‌های فرعی آبباری و زهکشی به‌منظور احیای اراضی و دارای محدودیت هستند. اجرای عملیات تجهیز، نوسازی و یکپارچه‌سازی اراضی کشاورزی به‌منظور توزیع یکنواخت آب در مزرعه و جلوگیری از اتلاف آب که مجموعه این روش‌ها و سایر عملیات آب و خاکی باعت می‌شود، بهره‌وری مناسب از منابع پایه آب و خاک صورت گیرد.
آیا شرکت‌های دانش‌بنیان و تحقیقاتی می‌توانند راهکاری برای مدیریت بهتر آب در کشور ارائه دهند؟
همچنین استفاده از توان علمی موسسات تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان در راستای استفاده از فناوری‌های جدید در حوزه آب نیز در دستور کار معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد. آیا با این تدابیر می‌توانیم در سمت و سوی مدیریت هوشمند آب در کشور باشیم؟ استفاده از ابزار هوشمند در راستای اجرای آبیاری هوشمند علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب باعث می‌شود تا آب به‌موقع و در زمان معین جذب ریشه گیاه و بستر مناسبی برای افزایش تولید شود. در همین راستا، این معاونت در بیش از 3 هزار هکتار از اراضی کشاورزی طرح آبیاری هوشمند را به‌صورت پایلوت اجرا کرده که در صورت تایید موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی به‌شکل عمومی و فراگیر در سطح کشور اجرا خواهد شد.
آیا راهکارهای دیگری هم برای مدیریت هوشمند آب در دست اجرا دارید؟
علاوه بر استفاده از این روش‌ها که موجب بهینه کردن مصرف آب کشاورزی می‌شود، استفاده از بذرهای مقاوم و عملیات به‌نژادی و کشت گلخانه‌ای و سایر عملیات به افزایش تولید و ثبات امنیت غذایی کمک شایانی می‌کند. همچنین معاونت آب و خاک، ارتباطات علمی، تحقیقاتی و اجرایی خوبی با موسسه جهاد نصر، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، موسسه تحقیقات خاک و آب و شرکت خدمات فنی و مهندسی آب و خاک پارس دارد و وظیفه معاونت حمایت از این موسسات در راستای به‌ثمر رساندن اهداف و سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی در حوزه آب کشاورزی است.
