استقبال از حذف قیمتگذاری دستوری
حسین سلاحورزی -عضو شورایعالی بورس
موارد مطرحشده از سوی وزیر اقتصاد در روزهای اخیر بهنوعی پاسخ به انتظارات و فشارهایی است که در هفتههای گذشته روی دوش سهامداران قرار داشت. در شرایط واقعی نباید از دولتها توقع داشت هیچگونه دخالتی در روند معاملات بازار نداشته باشند. با توجه به قرار گرفتن قدرت اعمال حاکمیت و مدیریت بخش عمدهای از نمادها در اختیار پنج وزارتخانه، جلسه با آنها و مدیران شرکتهای مرتبط میتواند با اثراتی مثبت همراه باشد که در صورت تداوم آن، اثر مثبت آن مستمر خواهد بود.
قول مساعد مربوط به عدممداخلات دستوری در حوزه قیمتگذاری یا الزام شرکتهای وابسته به دولت برای انجام عملیات بازارگردانی هوشمند میتواند با اثرات مثبت و امیدوارکنندهای در بازار همراه باشد.
این موضوع باید مدنظر باشد که وزیر اقتصاد در حال صیانت از منافع ملی کشور بهصورت بلندمدت است و نباید توقع داشت که دولت و وزیر اقتصاد برای بالا بردن شاخص بورس و ایجاد روند صعودی در معاملات بازار سهام، اقتصاد ملی و منافع بلندمدت کشور را نادیده بگیرند که البته توأمان، موضوع بازار سرمایه و دفاع از حقوق سهامداران نیز قطعا برای مسئولان حائز اهمیت است.
بهنظر میرسد در صورت تداوم عملیات بازارگردانی هوشمند و خرید سهام مبتنی بر حمایت از نرخ واقعی سهم توسط صندوقها، بازار به آرامش میرسد. در صورت اعمال عملیات مقطعی نهتنها شاهد ایجاد هیچگونه ثباتی در معاملات بازار نیستیم، بلکه شاخص بورس ادامهدهنده روند نزولی خود خواهد بود؛ ازاینرو پیادهسازی برنامههای مستمر در جهت بازگشت روند بازار به روال منطقی و واقعی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
با توجه به موارد یادشده معاملات بازار سهام در چند روز گذشته شبیه یک الگوی تجربهشده است. در دوره و سالهای گذشته شاهد چنین شرایطی در بازار بودهایم؛ بنابراین ایجاد شرایط نوسانی در بازار چندان نگرانکننده نیست و سهامداران نباید با تصمیمات عجولانه خود منجر به روند دور از منطق بازار شوند.
ارزیابیهای انجامشده حاکی از آن است که رفتار سهامداران نیز در ریزش اخیر شاخص بورس تاثیرگذار بوده است.
با قرار گرفتن شاخص بورس بر مدار صعودی در ماههای گذشته، تعداد زیادی از سهامداران و افراد تازهوارد غیرحرفهای بهقصد کسب سودهای کلان و انتظارات غیرواقعبینانه از طریق فروش داراییها و اغلب دریافت وام به سمت ورود به این بازار روانه شدند و بخش قابلتوجهی از سرمایههای خود را وارد این بازار کردند.
شاخص بورس به مرور با ورود این سهامداران و نقدینگی بالا به بازار و نیز اعمال رفتارهای هیجانی در معاملات از سوی سهامداران بهطور کاذب و بیشازاندازه بالا رفت، که در چنین شرایطی، تغییر مسیر و قرار گرفتن بازار در مدار نزولی امری طبیعی بود، زیرا هیچ بازاری همواره در مسیر رشد قرار نمیگیرد.
بارها در بازار شاهد چنین اتفاقی بودهایم که بهمحض ورود شاخص بورس به مدار نزولی طبق جلسات برگزارشده تعدادی از حقوقیها و شرکتهای بزرگ در مرحله نخست مکلف به عدمفروش سهام در بازار میشوند و تا حد امکان خرید میکنند که متاسفانه این موضوع در کشور به یک الگوی تکراری و تصوری کلی از فرهنگ سرمایهگذاری در کشور تبدیلشده است.
درخواست ما برای بهبود وضعیت بازار این است تا بهتدریج و بهدنبال ایجاد چنین روندی در بازار به سمت آموزش، فرهنگسازی و اطلاعرسانی، افزایش سواد مالی جامعه جهت شکلگیری روند درست سرمایهگذاری در کشور پیش برویم.
در این میان، سرمایهگذارانی که بهدنبال کسب سود، بازدهی کلان و قابلتوجه از این بازار هستند باید آمادگی پذیرش ریسک و از دست دادن احتمالی سرمایههای کلان در این بازار را داشته باشند.
در این زمان، سهامداران باید در گام نخست از تصمیمات، رفتارهای هیجانی و فروش غیرمنطقی در بازار جلوگیری کنند و عملکرد خود را وابسته به تصمیمگیریهای مبتنی بر عقل قرار دهند.
سرمایهگذارانی که تصمیم برای ورود به این بازار و سرمایهگذاری در بورس دارند باید نگاه بلندمدت به این سرمایهگذاری در این بازار داشته باشند، بدون شک فروش سهام در قیمتهای پایین چندان تصمیم معقول و منطقی نیست. بسیاری از کارشناسان طبق یک نظر واحد معتقد به ارزندگی اغلب سهام در شرایط فعلی بازار هستند. از سوی دیگر تجربه و بررسی روند معاملات در گذشته نشاندهنده آن است که سهامداران در صورت صبوری و داشتن نگاه بلندمدت به بورس دچار ضرر و زیان کمتری در این بازار نسبت به سایر بازارهای سرمایهگذاری خواهند شد. با در نظر گرفتن جمیع شرایط، بازده موردانتظار افزون بر تورم و شرایط اقتصاد کلان کشور تصور این است که اکنون بازار به نقطه ارزندگی برای سرمایهگذاری رسیده باشد.